Παρασκευή 20 Σεπτεμβρίου 2024

Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΘΕΟΣ ως ο Θεός μέσα στην αλήθεια του Είναι (Seyn) ως συμβάν (Ereignis) γ

 Συνέχεια από: Σάββατο 29 Ιουνίου 2024

Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΘΕΟΣ ως ο Θεός μέσα στην αλήθεια του Είναι (Seyn) ως συμβάν (Ereignis) γ

Του Friedrich-Wilhelm von Herrmann


Σημείωση:

Στην παρούσα σειρά κειμένων, ο όρος Ereignis μεταφράζεται ως συμβάν. Τα παράγωγα του μεταφράζονται αναλόγως. Αυτή είναι η συνηθισμένη σημασία της λέξης αυτής στη σύγχρονη γερμανική γλώσσα. Ετυμολογικά όμως, στην μεσαιωνική γερμανική διάλεκτο, Ereignis, από το irougen-eräugen, σημαίνει αυτό που τοποθείται μπροστά στα μάτια, δηλαδή δείχνεται (https://www.dwds.de/wb/Ereignis).

Μια άλλη, παραφθαρμένη σημασία, με την οποία ο Heidegger επιφορτίζει την έννοια, είναι η οικειοποίηση. Er-eignung από το eignen, που σημαίνει κάνω κάτι δικό μου. Αυτή εξάλλου είναι η σημασία με την οποία ο Ακινάτης αποδίδει το υποκείμενο του Αυγουστίνου. Το Ereignis έχει για τον Heidegger λοιπόν εντελώς διαφορετική σημασία, από τις υπόλοιπες σημασίες. Είναι η θεμελιώδης έννοια που καταδεικνύει την ουσία του Είναι, που δεν μπορεί να προσδιοριστεί τοπικά και να αντικειμενοποιηθεί.

Ο Heidegger το κάνει αυτό, για να αναδείξει το «απλό», που συνδέει τη σκέψη με το Είναι. Κατανοεί το γεγονός της οικειοποίησης (Er-eignung) ως την θεμελιώδη σύσταση του κόσμου, δια της πρωταρχικής και συνεπώς ουσιαστικής σχέσης Είναι και Dasein. Ο τόπος της ιστορικής σύνδεσης Είναι και Dasein είναι για τον Heidegger η γλώσσα. (https://www.spektrum.de/lexikon/philosophie/ereignis/590)

Κάθε τι που παρατέθηκε ως διαπλεκόμενο με τη διαγωγή του Είναι, χαρακτηρίζεται τώρα από τον Heidegger «ως μη ον (τέρας, Unwesen)» (σελίδα 406). Αυτό όμως το «τέρας», που ανήκει στην «διάβρωση του Είναι», πρέπει να βιωθεί και να παρατηρηθεί ως τέτοιο, και μάλιστα ως αυτό που ο τελευταίος Θεός μισεί («hasset»)-με αυτή την λέξη ο Heidegger αναφέρεται στον καταληκτικό στίχο του ποιήματος του Hölderlin «Από τον κύκλο μοτίβων των Τιτάνων», όπου λέει: «Καθώς ο νοήμων Θεός μισεί (hasset) την άκαιρη αύξηση». Η κυριαρχία του «τέρατος» του Είναι πρέπει να βιωθεί ως τέτοια, πως δεν υπηρετεί δηλαδή την προετοιμασία της με ένα νεύμα εμφάνισης του τελευταίου Θεού.

Ενώπιον της περί «τελευταίου» Θεού συζητήσεως, ο Heidegger διερωτάται εάν αυτή δεν είναι μια «μείωση του Θεού», μια «άκρα βλασφημία». Η απάντηση όμως είναι η εξής: Ο τελευταίος Θεός πρέπει να «ονομαστεί έτσι», «γιατί εν τέλει, η απόφαση για τους Θεούς μεταξύ των Θεών λαμβάνεται, και έτσι ανυψώνεται σε ύψιστο βαθμό η ουσία της μοναδικότητος της θεϊκής ουσίας» (σελ. 406). Η πρόταση αυτή εκφράζει κατά πόσον ο Θεός αυτός, μέσα στην αλήθεια του Είναι, πρέπει να αποκληθεί ο «τελευταίος». «Εν τέλει», στο τέλος δηλαδή της πρώτης έναρξης της ιστορίας του Είναι, αναδύεται «η απόφαση για τους Θεούς», η οποία λαμβάνεται από τους Θεούς και μεταξύ των Θεών, και μάλιστα έτσι, ώστε «η ουσία της μοναδικότητος της θεϊκής ουσίας να ανυψώνεται στο ύψιστο επίπεδο», δηλαδή η μοναδικότητα της θεϊκής ουσίας του «τελευταίου Θεού» ανυψώνεται στο ύψιστο επίπεδο, και έτσι η περί «τελευταίου Θεού» συζήτηση είναι το αντίθετο μιας μείωσης και βλασφημίας, αλλά κατονομάζει το ύψιστο το μόνου και μοναδικού Θεού. Που στηρίζεται αυτή η «μοναδικότητα αυτής της θεϊκής ουσίας» του «τελευταίου Θεού»; Στο ότι η θεϊκή του ουσία, η θεότητα του, καθορίζεται χωρίς καμιά αναφορά σε αυτό που δεν ανήκει στην διαγωγή της αλήθειας (αυτό που δεν είναι καλυμμένο) του Είναι.

Η ενότητα 255 «Η στροφή μέσα στο συμβάν» (σελ. 407), καταπιάνεται με τις δυο αναφορές μέσα στο συμβάν, οι οποίες έχουν χαρακτήρα στροφής: με την σημασία της συμβαίνουσας προς-ρίψης (Zuwurf) για το από αυτήν αναδυθέν (ως συμβάν) προσχέδιο (Entwurf), και αντίστροφα, μέσα στη στροφή από τη σχέση προσχεδίου που έχει συμβεί προς το προς-ριγμένο της προς-ρίψης. Η στροφή είναι το «εσώτατο γίγνεσθαι» και η «μέγιστη απήχηση» του συμβάντος. Περί αυτής στροφής λέγεται πως είναι «το κρυμμένο θεμέλιο κάθε άλλων, μεταγενέστερων …στροφών, περιστροφών και κύκλων», όπως για παράδειγμα της περιστροφής μέσα στην κατανόηση, της ερμηνευτικής περιστροφής. Τίθεται το ερώτημα: «Τι είναι αυτή η πρωταρχική στροφή μέσα στο συμβάν;» Η απάντηση που δίδεται στο εδώ και τώρα είναι η εξής: «Μόνο η εγγύτητα (προς-ρίψη) του Είναι ως γίγνεσθαι της παρουσίας (Da), φέρνει το Da-sein, το Είναι της παρουσίας ‘προς τον εαυτό της’, προς τον συμβεβηκότα σχεδιασμό του, και επομένως και ως προς την διεκπεραίωση (ανάσυρση) της εσωτερικά θεμελιωμένης αλήθειας μέσα στο υπαρκτό» (σελ. 407). Μόνο το γίγνεσθαι (Ereignung) του Da μέσα από το Da-sein, φέρνει το Είναι από το Da-sein στον εαυτό του, δηλαδή στην σύλληψη (μιας ιδέας η οποία έχει συμβεί και στην ανάσυρση της προς-ριγμένης-σχεδιασμένης αλήθειας του Είναι μέσα στο υπαρκτό, με τρόπο ώστε το μέχρι τώρα από το Είναι εγκαταλελειμμένο υπαρκτό να καταστεί ένα υπαρκτό που αποκαλύπτει το Είναι. Αυτό το υπαρκτό, του οποίο ο αποκεκαλυμμένος και ανοιχτός χαρακτήρας εμπεριέχει την προς-ριγμένη-σχεδιασμένης αλήθεια του Είναι, βρίσκει τον «τόπο του» «στην φωτισμένη (αφού έχει καταστεί ξέφωτο) απόκρυψη του Da», δηλαδή στην θαλπωρή που αποκρύβει την αλήθεια του Είναι, ως υπαρκτό που είναι βγαλμένο από την απόκρυψη και αποκεκαλυμμένο. Περί αυτής της ανάσυρσης και θαλπωρής της αλήθειας του Είναι μέσα στο αποκεκαλυμμένο υπαρκτό, είχαμε πει, πως είναι ένας από τους τρόπους της απόκρυψης, η οποία όμως ανήκει στην μη-απόκρυψη.

Και τώρα ακολουθεί η δεύτερη απάντηση στην ερώτηση που τέθηκε, τι είναι πρωταρχική στροφή μέσα στο συμβάν. Η δεύτερη αυτή απάντηση «μέσα στην στροφή» έχει ως εξής: Μόνο «η θεμελίωση του Da-sein, του Είναι δηλαδή εκείνου του Da δια του Da-sein, το οποίο Είναι σχεδιάζει και αποκρύβει, μόνο η «ετοιμασία της ετοιμότητας προς μαγευτική αρπαγή (με την βιβλική έννοια)», να μαγευτεί και να αρπαχθεί, «στην αλήθεια του Είναι», «φέρει…το προσήκον για το νεύμα του επικείμενου γίγνεσθαι», φέρει τον προσχεδιασμό του προς-ριγμένου ως το «προσήκον» στο «νεύμα του επικείμενου γίγνεσθαι» (σελ. 407). Ο προσχεδιασμένος (χαρακτήρας) του προς-ριγμένου (αντικειμένου) της αλήθειας του Είναι, είναι αυτό που προσήκει στο προς-ριγμένο (αντικείμενο) της προς-ρίψης, εκείνο δηλαδή που χρειάζεται η πλήρης ουσιώδους παρουσίας (Wesung) της αλήθειας του Είναι: όχι μόνο το προς-ριγμένο, αλλά μέσα στη στροφή και το σχεδιασμένο αυτού του προς-ριγμένου. Το «προσήκον» λέει, πως το Da-sein ως ο σχεδιασμός του σχεδιασμού ανήκει στην προς-ρίψη του προς-ριγμένου, πως δηλαδή το Da-sein είναι το προσήκον του συμβάντος, πως το συμβάν είναι η εν τω γίγνεσθαι προς-ρίψη του προς-ριγμένου και ο γεγονώς σχεδιασμός του σχεδιασμένου. Ο Heidegger το λέει[ΚΑΙ ΚΛΑΙΕΙ] ως εξής: «Όταν δια του συμβάντος (γίγνεσθαι) το Da-sein ρίχνεται προς τον εαυτό του καθίσταται εαυτός, ως ανοικτό μέσο (κέντρο) της εαυτότητας (Selbstheit) που θεμελιώνει την αλήθεια, τότε το Dasein πρέπει να ανήκει στο συμβάν, ως κρυμμένη δυνατότητα της θεμελιώνουσας ουσιώδους παρουσίας (Wesung) του Είναι» (σελ. 407). Εδώ λέγεται το εξής: δια του προς-ρίπτοντος γίγνεσθαι της αλήθειας του Είναι, το Da-sein προς-ρίπτεται προς τον εαυτό του ως εαυτός μέσα στην εαυτότητα του. Ο εαυτός αυτός μέσα στην εαυτότητα του μετέχει της θεμελίωσης της αλήθειας του Είναι.[Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΜΑΣ ΕΔΩΣΕ ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΤΗΣ ΒΑΒΕΛ, ΠΡΟΒΛΕΠΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΝΕΑ]

Μέσα σε αυτή την συμμετοχή, μέσα σε αυτή του τη δυνατότητα προς συμμετοχική θεμελίωση της ουσιώδους παρουσίας της αλήθειας του Είναι, το Da-sein ανήκει στο συμβάν-το Da-sein ως το στο συμβάν προσήκον.

Αυτό όμως σημαίνει «μέσα στην στροφή: Το συμβάν πρέπει να έχει ανάγκη το Da-sein», δηλαδή «με το να το (Da-sein) έχει ανάγκη» τοποθετεί το Da-sein στην «προς-κλήση» και το φέρνει έτσι «ενώπιον του περάσματος του τελευταίου Θεού». Εδώ εμφανίζεται η θεμελιώδης λέξη περί «ανάγκης» ή «χρείας»: το συμβάν ως γίγνεσθαι χρειάζεται το Da-sein, χρειάζεται το Da-sein για την πρόσκληση που απευθύνει στο Da-sein, φέρνει το Da-sein «ενώπιον του περάσματος του τελευταίου Θεού», ενώπιον της εμφάνισης (Erscheinen) και αφάνισης (Entscheinen) του Θεού αυτού.

Συνεχίζεται

Η ΓΛΩΣΣΑ ΧΩΡΙΣ ΝΟΥ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΘΕΟ. ΣΑΝ ΤΗΝ ΓΛΩΣΣΑ ΤΩΝ ΕΞΩΓΗΙΝΩΝ ΠΟΥ ΦΑΝΤΑΖΟΤΑΝ Ο ΚΑΝΤ, ΤΩΝ ΑΝΩΤΕΡΩΝ ΟΝΤΩΝ, ΤΡΟΜΑΡΑ ΤΟΥ. Η ΕΠΑΡΣΗ ΔΕΝ ΑΦΗΣΕ ΠΟΤΕ ΗΣΥΧΟ ΤΟΝ ΔΥΤΙΚΟ ΑΝΘΡΩΠΟ.


Στεκόμουν εδώ καί περίμενα - τίποτα, περίμενα,
πέραν τού καλού καί τού κακού, ή τού φωτός,
χαιρόμενος, ή τής σκιάς, όλος ένα απλό παιχνίδι,
καί θάλασσα καί καταμεσήμερο, χρόνος χωρίς σκοπό,
καί ξαφνικά, φίλη! Νά καί τό ΕΝΑ έγινε ΔΥΟ -
καί ο Ζαρατούστρα περνά δίπλα μου.....

(ποίημα πού στάλθηκε στήν Λού Σαλομέ).

ΚΑΙ ΦΕΥΓΕΙ. Ο ΕΣΩ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ, Ο ΝΟΥΣ

"φέρνει το Da-sein «ενώπιον του περάσματος του τελευταίου Θεού», ενώπιον της εμφάνισης (Erscheinen) και αφάνισης (Entscheinen) του Θεού αυτού."

ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΣ ΤΗΣ ΝΕΟΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ.

 Ο Απόστολος Παύλος διέστρεψε το μήνυμα του πρώτου Χριστιανισμού, το οποίο ήταν ηθικό και εσχατολογικό, όπως ακριβώς ξαναγεννιέται στην ευχαριστιακή εσχατολογία του κ. Ζηζιούλα, και επέβαλε την σωτηριολογική ερμηνεία της Οικονομίας [ΤΗΝ ΚΑΘΕΤΟ, ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΤΟΥ ΕΣΤΑΥΡΩΜΕΝΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΜΑΣ]. Καιρός να επανορθώσουμε το βαρύ λάθος για να συμβαδίσουμε με την εποχή μας! 

Ο ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΣ ΥΠΑΡΞΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΘΕΩΝ ΘΕΟΛΟΓΩΝ ΜΑΣ ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥΤΟ, ΣΤΟ ΚΟΣΜΙΚΟ ΦΡΟΝΗΜΑ ΠΑΡΑΔΟΜΕΝΟ ΣΤΟ ΤΙΠΟΤΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΑΚΡΩΝ, ΣΤΗΝ ΥΠΕΡΒΟΛΗ ΤΗΣ ΥΠΕΡΒΑΣΗΣ ΤΗΣ ΦΡΟΝΗΣΗΣ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: