ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΔΙΠΛΑΣΙΑΖΕΙ (6)

Συνέχεια από: Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου 2016

Το πνεύμα στην Θεολογία της ιστορίας του Ιωακείμ ντα Φιόρε.

του Antonio Stagliano.

      

Τρείς καταστάσεις, πέντε εποχές, έξι ηλικίες, επι πλέον η τελευταία, η έβδομη, της οποίας περιμένουμε την ωρίμανση και την κατανάλωση πρίν απο το τέλος του κόσμου. Οι ηλικίες είναι έπειτα αποδεκτές περαιτέρω διαιρέσεων (tempora o saecula) σε περιόδους πολύ πλατειά απροσδιόριστες, που δέν αξίζει να τονίσουμε εδώ. Υποτάσσοντας το επταπλό παράδειγμα στον ιστοριογραφικό κανόνα των πέντε εποχών, θα είναι όμως σημαντικό να κατανοήσουμε σε ποιά εποχή αναφέρεται η έκτη ηλικία. Θεωρούμε όπως είναι αυτονόητο την τέταρτη εποχή, εκείνη στην οποία ο Υιός και το Πνεύμα φανερώνονται, στην διάκριση των προσώπων τους και στο κοινό έργο των αντιστοιχων αποστολών τους. Η έκτη ηλικία είναι εκείνη η οποία ξεκίνησε με την Ανάσταση του Χριστού και την δωρεά του Αγίου Πνεύματος, χάριν του οποίου φωτίστηκε για τους αποστόλους η σημασία των Γραφών, "περί των περασμένων πραγμάτων" και η δυνατότης, μίας νέας προφητικής κρίσης για τα μέλλοντα, τα οποία είναι συμπυκνωμένα σ'εκείνες τις αινιγματικές τής Αποκαλύψεως! Ας δούμε όμως τι λέει ο ίδιος ο Ιωακείμ, για μεγαλύτερη κατανόηση!

          "Χωρίς αμφιβολία το Άγιο Πνεύμα, τρίτο πρόσωπο της Τριάδος, δόθηκε την ημέρα του Πάσχα στους Αποστόλους μ'έναν θαυμαστό τρόπο, μ'έναν τέτοιο τρόπο ώστε αυτοί να ελπίσουν ότι έπρεπε ακόμη να τους δοθεί, χωρίς άλλο για τον μυστικιστσικό λόγο για τον οποίο η ημέρα της πεντηκοστής αντιπροσωπεύει εν τέλει την ημέρα της επισημότητος! Για να πούμε όμως εν συντομία πράγματα τα οποία λόγω της αξιοπρέπειας τους δέν πρέπει να συμπυκνώνονται σε σύντομες λέξεις: Το γεγονός ότι το πνεύμα δίνεται μ'αυτόν τον τρόπο την ημέρα του Πάσχα, όπου τίποτε δέν είδαν οι απόστολοι με τους οφθαλμούς, ούτε όπως συνέβη μετά, ακούστηκε η μεγάλη του δύναμη, ενώ την ημέρα της Πεντηκοστής γλώσσες φωτιάς φανερώθηκαν στους οφθαλμούς, ένας ήχος έγινε αντιληπτός απο τα ώτα των μαθητών καί η ίδια μεγάλη δύναμις της αγάπης και της σοφίας έγινε αισθητή, όλο αυτό δέν αντιπροσωπεύει τίποτε άλλο απο αυτό που τηρούμε σταθερό με την πίστη μας, παρά μόνον τήν πίστη ότι οι βαπτισμένοι εν Χριστώ νεκρώνονται στην αμαρτία, καθώς ανασταίνονται στην δικαιοσύνη στην μορφή του Πάθους και της ανάστασης του Κυρίου και ότι το Άγιο Πνεύμα δίνεται σε όλους τους βαπτισμένους μ'έναν καθολικό τρόπο(;) Τώρα λοιπόν λαμβάνουμε το Άγιο Πνεύμα διά της τοποθετήσεως τής χειρός όσων την ημέρα του πάσχα το προσέλαβαν στους αποστόλους προς άφεσιν των αμαρτιών, στο μέλλον όμως ελπίζουμε να το δεχθούμε για την δόξα και την μακαριότητα σύμφωνα με την πληρότητα και την αρετή των δώρων του". Πορευόμενοι πρός την ολοκλήρωση τής πληρότητος-όπως είναι γνωστό-ο Ιωακείμ περιμένει μία νέα πνευματική ικανότητα ερμηνείας των Γραφών (την πνευματική νόηση) που είναι σαν μία μαρτυρία ζωντανή αυτής της άφθονης χάριτος η οποία συμβαίνει στην πορεία του χρόνου. Η ελπίδα μίας εμβαθύνσεως στο δώρο της χάριτος του πνεύματος, το οποίο αντιπροσωπεύεται απο τον νέο τρόπο με τον οποίο η διάχυσή του γίνεται αισθητή την πεντηκοστή, σε σχέση με το πάσχα, παραπέμπει στην Χριστοκεντρική πίστη της συμμετοχής των βαπτισμένων στο θάνατο και στην ανάσταση του Χριστού. Είναι σημαντικό να το σημειώσουμε χάριν της διευκρινήσεως γύρω απο το Χριστολογικό θεμέλιο της πνευματολογίας του Ιωακείμ. [όλη η πλάνη στηρίζεται στην ταύτιση του πνεύματος του Κυρίου με το Άγιο Πνεύμα. Όπου αναφέρεται στην εκκλησιαστική ζωή πνεύμα Θεού, εννοείται το πνεύμα του Κυρίου, όχι το Άγιο Πνεύμα, στις περισσότερες δέ περιπτώσεις και στα γραπτά των Πατέρων και των Αγίων].

          Και η έβδομη ηλικία, η τελευταία, θα έπρεπε να αντιστοιχεί στην πέμπτη εποχή, την τελευταία, εκείνη στην οποία προβλέπεται η  πιο πλήρης  διάχυση της χάριτος και η οποία εγκαινιάζει επίσημα την τρίτη κατάσταση, η οποία λύνεται, καταλήγει στην ειρήνη της Χριστολογικής τελειότητος.

          Ο "εποχικός Χρονικός δεσμός ανάμεσα στην τρίτη κατάσταση, την πέμπτη εποχή και την έβδομη ηλικία, λόγω της οποίας αυτή η τελευταία κεντρώνεται στην πέμπτη εποχή και εκφράζει τελειωτικώς την πληρότητα της τρίτης, δίνει στην έβδομη περίοδο (ηλικία) μία Θεολογική σημασία στην οποία καλύτερα θα ήταν να σταθούμε για λίγο. Θα θέλαμε να σκεφθούμε ξεκινώντας απο μία σημαντική ερώτηση: για τον Ιωακείμ η έβδομη περίοδος ειναι απλά μία περίοδος η οποία συνεχίζει την έκτη, όπως η έκτη συνέχισε την πέμπτη και ούτω... πρός τα πίσω; Μάλλον όχι, παρά την πανέμορφη σχηματοποίηση η οποία βρίσκεται στον πίνακα XVIII του Liber Figurarum. Εδώ αναπαρίσταται μία Χριστιανική επανερμηνεία τού επταπλού μοντέλου με την εισαγωγή μίας "όγδοης περιόδου" (η οποία αντιστοιχεί στην όγδοη ημέρα της αναστάσεως του Χριστού), η οποία είναι η καθοριστική ολοκλήρωση στο πέραν του Θεού με την ανάσταση των νεκρών, το τελευταίο στάδιο και το αιώνιο τής ανθρώπινης ιστορίας, εκείνο της παρουσίας. Στην φιγούρα, η έβδομη περίοδος είναι παράλληλη με τον "παρόντα χρόνο" και αναφέρεται στο γεγονός του πνεύματος, ανοιχτή λοιπόν στην τρίτη κατάσταση, πρακτική δηλαδή στην πλήρη περίοδο του Αγίου Πνεύματος, αορίστου διαρκείας, όπου το πνεύμα, κυριαρχεί στην αληθινή ειρήνη στην τέλεια δικαιοσύνη, στην πληρότητα της αλήθειας και της ελευθερίας.

          Κάποια σχηματική σημείωση μπορεί να βοηθήσει την ανάπτυξη της ερμηνείας μας και πάνω απ'όλα την δυνατή Χριστολογική συγκέντρωση τής ιστορίας η οποία δίνει μεγάλη σπουδαιότητα στην φανερή δραστηριότητα του Υιού, ο οποίος εκτός των άλλων ενήργησε, παρότι με κρυφό και σκοτεινό τρόπο, σε κάθε άλλη ηλικία, πίσω απο το παραπέτασμα, εκείνης της αγγελίας της ελεύσεως του στον κόσμο η οποία παρά το ότι αφορά "το γεγονός του Χριστού" -αναφέρεται απο τον Ιωακείμ στην Π.Δ. Στην συνέχεια ή υπογράμμιση του χαρακτήρος, θεολογικώς αποφασιστικού, της αναστάσεως του Χριστού στην ωριμότητα του χρόνου: ο Χριστός ο ίδιος εγκαινιάζει την έκτη περίοδο ή ηλικία, με την ανάσταση του και την διάχυση του πνεύματος, μία περίοδο η οποία είναι ανοιχτή στο δώρο μίας πιό άφθονης χάρης, εισάγοντας στο συνεχές κύλισμα των περίόδων απο την μία στην άλλη μία βαθειά ασυνέχεια: απο τις έξι, ή έκτη είναι η μοναδική περίοδος η οποία σύμφωνα με τον Ιωακείμ-ανήκει στην Κ.Δ.

Συνεχίζεται

ΚΑΛΟΥΜΑΣΤΕ ΝΑ ΑΦΗΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΓΙΟΤΟΚΟ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΜΑΣ ΓΙ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΑΝΟΗΣΙΕΣ ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΑΓΝΟΙΑΣ ΜΑΣ.

Αμέθυστος.