Veneziani:«Ιδεολογία του φύλου και διανθρωπισμός, προϊόν της δυσαρέσκειάς μας με την πραγματικότητα

Η δυσαρέσκεια είναι το σκοτεινό κακό της εποχής μας. Ο σύγχρονος άνθρωπος έχει τα πάντα διαθέσιμα αλλά ποτέ δεν είναι ευτυχισμένος. Αυτή η ταραχή, αυτή η δυσφορία, όμως, δεν έχει τις διεξόδους της εξέγερσης και του θυμού του πρόσφατου παρελθόντος. Ο Marcello Veneziani έχει ασχοληθεί με αυτό το θέμα, τόσο ευρύ, δύσκολο, σχεδόν άπιαστο, στο νέο του δοκίμιο Scontenti (Δυσαρεστημένοι). Γιατί δεν μας αρέσει ο κόσμος στον οποίο ζούμε (Marsilio, 2022).

«Αισθανόμαστε την παρακμή των ανθρώπινων σχέσεων, πολιτικών και των διαφυλικών σχέσεων, και των σχέσεων μεταξύ πολιτών και θεσμών. Είναι η απώλεια των διαφορών στο πρόσημο της ομολογοποίησης και η απώλεια των κοινών στο πρόσημο της ατομοποίησης. Η ανθρωπότητα φαίνεται να κινδυνεύει, πιέζεται από γενετικές και οικολογικές μεταλλάξεις, από τις ανισορροπίες μεταξύ του παγκόσμιου υπερπληθυσμού και της δυτικής αποχαύνωσης  και από πολλούς παράγοντες που αποσταθεροποιούν τον κόσμο και τους δεσμούς του: τήν έλευση του υπερανθρώπινου, τη ρευστότητα του φύλου (αναφέρεται στα άτομα που δεν έχουν σταθερή ταυτότητα φύλου), της τεχνητής νοημοσύνης, των νευροτεχνολογιών, την υπεροχή του εικονικού έναντι του πραγματικού, της τεχνολογίας έναντι του ανθρωπισμού, τής οικονομίας έναντι του πολιτισμού. Η δυσφορία, ο αποπροσανατολισμός που προκύπτει από αυτήν, ριζώνει την δυσαρέσκεια· την κάνει μόνιμη και όχι προσωρινή, ουσιαστική και όχι περιστασιακή».

Η «μεταανθρωπιστική» ανθρωπολογική επανάσταση, με όλες τις συναφείς εκτροπές, δεν θα ήταν δυνατή αν ο άνθρωπος αποδεχόταν την πραγματικότητα, τη μοίρα του και τον φυσικό του ρόλο. Ταυτόχρονα, όμως, υπάρχει και μια ιερή δυσαρέσκεια: αυτή εκείνων που, αντιμέτωποι με τον οδοστρωτήρα της κουλτούρας ακύρωσης και τον αχαλίνωτο αυταρχικό μηδενισμό, έχουν τη δύναμη να σηκώσουν το κεφάλι τους και να πουν αρκετά, "φτάνει πια".

- Marcello Veneziani, σύμφωνα με τα περιεχόμενα του βιβλίου σου, η ανθρωπότητα δεν είναι πια επαναστατική, ούτε θυμωμένη, ούτε μοχθηρή αλλά απλώς δυσαρεστημένη: ποια ανθρωπολογική εξέλιξη βιώνουμε;

«Η δυσαρέσκεια είναι το σκοτεινό κακό της εποχής μας, είναι μια κατάσταση του νου που προηγείται του θυμού ή της εξέγερσης, του μίσους και της αγανάκτησης, στήν πραγματικότητα αποτελεί τόν πρόλογό τους (είναι μάλιστα η προϋπόθεση αυτών). Έχει βαθιές ρίζες, αλλά το έναυσμα σήμερα είναι ότι οι προσδοκίες έχουν αυξηθεί πάρα πολύ και έχει δημιουργηθεί ένα αγεφύρωτο χάσμα μεταξύ πραγματικότητας και επιθυμιών. Αλλά όλα αυτά δεν είναι απλώς ένα αυθόρμητο αποτέλεσμα ενός κλίματος: υπάρχουν εκείνοι που βασίζουν τη δύναμή τους και την εξάρτησή μας στη δυσαρέσκειά μας, χτίζουν την αγορά τους και τονώνουν την ορμή μας για κατανάλωση».

- Είναι ο μετανθρωπισμός, η τεχνητή νοημοσύνη, η ιδεολογία του φύλου μεταξύ των συνεπειών αυτής της δυσαρέσκειας ή, μάλλον, συμβάλλουν στην τροφοδότησή της;

«Είναι στενά συνυφασμένα με τη δυσαρέσκεια γιατί πηγάζουν από την απόρριψη της πραγματικότητας, της φύσης και της ταυτότητας, από την επιθυμία να αλλάξεις, από την επιθυμία να αρνηθεί κανείς τον εαυτό του και να γίνει κάτι άλλο. Δεν θα σκεφτόμασταν τον μετα-άνθρωπο, την τεχνητή νοημοσύνη, το τρανς αν αποδεχόμασταν τη μοίρα της ανθρωπιάς μας, της νοημοσύνης μας και της φύσης μας: αλλά είμαστε δυσαρεστημένοι με το ποιοι είμαστε και με το τι μας περιβάλλει. ή μάλλον, οδηγούμαστε σε αυτή τη δυσαρέσκεια».

-Ποιες πτυχές των προαναφερθέντων θεμάτων εξερευνήσατε ιδιαίτερα στο δοκίμιό σας;

«Στο δοκίμιο "Scontenti" και στο δοκίμιο που προηγείται και συνδέεται με αυτό, "La Cappa", αναφέρθηκα σε αυτές τις εξέχουσες πτυχές της εποχής μας και σε αυτήν την απόρριψη των ταυτοτήτων και των διαφορών, των ορίων και της ιστορίας μας. Κατάλαβα επίσης τη συσχέτιση με την κουλτούρα ακύρωσης και την πολιτική ορθότητα, που είναι το ιδεολογικό υπόστρωμα αυτού του οράματος. Το να πιλοτάρουμε τη δυσαρέσκειά μας είναι η αποστολή του εργοστασίου των επιθυμιών που κυριαρχεί στην κοινωνία μας και φέρει τεχνητά πρότυπα ζωής».

- Μιλάμε για μια πολύ συγκεκριμένη κατηγορία δυσαρεστημένων ανθρώπων: αυτούς που έχουν πάρει στα σοβαρά -αντιβάλλοντάς της (αντιδρώντας)- τη διάχυση της ιδεολογίας του φύλου ή τής ψευδώνυμης καριέρας στα σχολεία. Τι είδους άνθρωποι είναι και πώς θα τους τοποθετούσατε στην εποχή που ζούμε;

«Είναι δυσαρεστημένοι με άλλη έννοια και με άλλο τρόπο, σε σύγκριση με εκείνους που υφίστανται την επιρροή αυτών των μέσων ενημέρωσης, ιδεολογικών και πολιτιστικών φορέων που υποκινούν τους ανθρώπους να απορρίψουν τον εαυτό τους. Αντίθετα, είναι δυσαρεστημένοι με αυτή την ηγεμονία, δεν δέχονται να υποταχθούν σε εκείνη την κυριαρχία που έχει γίνει πλέον ασφυκτική, που περιλαμβάνει επίσης τον κινηματογράφο, την τέχνη, την τηλεόραση και το σχολείο. Είναι όμως στο όνομα των ταυτοτήτων και των διαφορών, της φύσης και της παράδοσης, υπερασπίζονται την πραγματικότητα με όλες τις ατέλειές της και δεν δέχονται την αντικατάσταση τής πραγματικής ζωής με τήν αναπλήρωσή της (με το υποκατάστατό της). Αυτή η δυσαρέσκεια είναι ιερή, και αν εκφράζεται με ευφυΐα και ρεαλισμό, είναι το αντίδοτο στην παραποίηση του πραγματικού κόσμου».

Βενεζιάνι: «Ιδεολογία του φύλου και διανθρωπισμός, προϊόν της δυσαρέσκειάς μας με την πραγματικότητα» (www-provitaefamiglia-it.translate.goog)