Τα οκτώ «i» που γκρεμίζουν το σχολείο

του Marcello Veneziani

Αλλά πού αλλού έχει πάει το σχολείο, εξαφανιζόμενο από τα δημόσια ραντάρ και από το γενικό ενδιαφέρον; Πώς τα πηγαίνουν τα σχολεία, πέρα ​​από τα μικρές κοκορομαχίες που περιστασιακά αναπηδούν σε παγκόσμια ενημέρωση, μεταξύ Ραμαζανίου, έμφυλης μανίας, εκφοβισμού και κινητοποιήσεων; Τώρα που τα μαθήματα ξαναρχίζουν μετά τις διακοπές του Πάσχα - η κληρονομιά των διακοπών μιας θρησκευτικής γιορτής που εισχωρεί όλο και περισσότερο στο κοσμικό, φιλόξενο και κάπως φιλοϊσλαμικό σχολείο - θέλει κανείς να αναρωτηθεί ποιο είναι το πνεύμα που επικρατεί στο σχολείο σήμερα. Και όχι μόνο το ιταλικό σχολείο. Δηλαδή ποιος είναι ο υποκείμενος προσανατολισμός, πέρα ​​από τα επιμέρους δυνατά επεισόδια.

Πριν από λίγες μέρες διάβαζα ένα βιβλίο-συνέντευξη για το σχολείο με τον Γάλλο κοινωνιολόγο Christian Laval (Κριστιάν Λαβάλ) από μια Ισπανίδα δασκάλα, τη Juana Sorondo (Χουάνα Σορόντο), που όταν μεταφραστεί ακούγεται σαν Καθεστώτα αλήθειας στην εκπαίδευση. Ο Λαβάλ καταγγέλλει  την αλλαγή του εκπαιδευτικού παραδείγματος στα σχολεία, που διαποτίζεται από τον νεοφιλελευθερισμό και ένα είδος προσβολής/εκχυδαϊσμού του σχολείου στην παραγωγική λογική του καπιταλισμού που βασίζεται στην αποτελεσματικότητα/αποδοτικότητα. Και ελπίζει στη μετάβαση από το «νέο καπιταλιστικό σχολείο», που ορίζεται επίσης ως «σχολείο της αγοράς», με ατομικιστικό αποτύπωμα, σε ένα πραγματικά δημόσιο σχολείο, βασισμένο στη δημοκρατική, πραγματικά περιεκτική, συλλογική και διακρατική/υπερεθνική εκπαίδευση. Που στη συνέχεια θα ήταν σε νέες μορφές μια επιστροφή στο «δεσμευμένο» σχολείο που προέκυψε από το '68. Η ανάλυση, φυσικά, είναι πιο περίπλοκη από αυτή την αναγκαστική σύνθεση, αλλά συνοψίζει καλά τις δύο δυνάμεις στον τομέα που ανταγωνίζονται για το σχολείο, αφού το «παραδοσιακό σχολείο» έχει εκκαθαριστεί: την ατομικιστική και εμπορευματική λογική του ιδιωτικού τομέα και τήν συμπεριληπτική και νεο-εξισωτική πολυεθνική ιδεολογία.

Η πιο συχνή έκβαση αυτής της σύγκρουσης μεταξύ των δύο σχολικών μοντέλων ήταν η συσσώρευση και η επικάλυψη μεταξύ των δύο κανόνων. Για να σας δώσω μια καλύτερη ιδέα, θα αναφερθώ στην ιταλική σχολή.

Πριν από περισσότερα από είκοσι χρόνια, για τον «εκσυγχρονισμό» των σχολείων, η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι, με την υπουργό Παιδείας Letizia Moratti, ξεκίνησε την περίφημη εκστρατεία για τα τρία «i», που ήταν η ιταλική εκδοχή ενός σχολικού μοντέλου ατλαντικού τύπου. Το σχολείο, ειπώθηκε τότε, πρέπει να ανοιχτεί στην κοινωνία και στον κόσμο της εργασίας και των εταιρειών, να ανανεωθεί σε σύγκριση με το παλιό εθνικό, ανθρωπιστικό και παραδοσιακό σχολείο, να αποτινάξει τη σκόνη του παρελθόντος. Επομένως χρειάζεται περισσότερο Διαδίκτυο (Internet), περισσότερες επιχειρήσεις (Impresa), περισσότερα αγγλικά (Inglese), τα τρία I. Το αρχικό αμάρτημα αυτής της μεταρρύθμισης ήταν ότι τα παιδιά μαθαίνουν το επιχειρηματικό πνεύμα, την αγγλική γλώσσα και τη χρήση της τεχνολογίας απευθείας μόνα τους, χωρίς τη μεσολάβηση ενός δασκάλου. Δηλαδή, μαθαίνουν πολύ περισσότερα και πολύ καλύτερα στην πραγματική ζωή και στις κοινωνικές σχέσεις από ό,τι στην καθυστερημένη και πολυσύχναστη εκδοχή των δημόσιων σχολείων και του προσωπικού τους. Η μεταρρύθμιση αυτή διατυπώθηκε, ελάχιστα αναφέρθηκε, αλλά παρέμεινε το μόνο ίχνος εκείνης της «νεοφιλελεύθερης» σχολής που καταγγέλλει ο Λαβάλ σε ευρωδυτικό επίπεδο. Και αφού δεν μπόρεσε να εισαγάγει τη φιλελεύθερη λογική στο ιταλικό δημόσιο σχολείο, οδήγησε στην πραγματικότητα σε μια ώθηση να προτιμηθούν τα ιδιωτικά σχολεία από τα δημόσια σχολεία.

Αυτό το αποτύπωμα που ο Laval αποκαλεί νεοκαπιταλιστικό στα δημόσια σχολεία δεν αφαιρέθηκε ή ακυρώθηκε ποτέ, ειδικά στα σχολεία της Βόρειας Ευρώπης, αλλά αυτοί οι φιλελεύθεροι κανόνες δέχθηκαν τήν επίθεση από το αποτύπωμα του «ισότιμου» σχολείου, χωρίς αποκλεισμούς, πολυεθνικό, ρευστό, εποπτευόμενο από τήν Woke ιδεολογία, που τροφοδοτείται από μια μάχιμη συλλογικότητα «δημοκρατικών» δασκάλων, όπως αυτοαποκαλούνταν μετά το '68. Οι οποίοι σίγουρα δεν είναι ολόκληρο το σχολείο, αλλά είναι αυτοί που ακούγονται περισσότερο, δημιουργούν ένα κόμμα, μια ομάδα πίεσης και αποικίζουν ιδιαίτερα τα μαθήματα ανθρωπιστικών επιστημών, σκιαγραφώντας τελικά το πνεύμα του σχολείου σε σχέση με το έξω κόσμο και το πνεύμα της εποχής. Υπό αυτό το πρίσμα, οι δάσκαλοι που δεν υποκύπτουν σε αυτή την ηγεμονία εμφανίζονται διπλά ηρωικοί· δραπετεύουν προσφέροντας εναλλακτικά μοντέλα. Ακολουθούν άλλους δρόμους, συχνά μόνοι και με την αποδοκιμασία και την εχθρότητα των προαναφερθέντων συναδέλφων.

Τι βγήκε όμως από το business-school (το επιχειρηματικό σχολείο) του νεοφιλελεύθερου μοντέλου που υβριδοποιήθηκε με το συμπεριληπτικό/ενταξιακό σχολείο του μοντέλου της ισότητας; Το σχολείο των οκτώ I's γεννήθηκε, ας πούμε έτσι: πέρα ​​από τα τρία πρώτα (Internet, Impresa, Inglese), οι άλλες λέξεις-κλειδιά με ένα I είναι Inclusion, Islamization, Immigration, Internationalization (Ένταξη, Ισλαμοποίηση, Μετανάστευση, Διεθνοποίηση), όλες τυλιγμένες σε μια ιδεολογία φύλου, φεμινιστική, πολυσεξουαλική και τρανσέξουαλ, περίεργα μεγαλομανής/μισαλλόδοξη  και ανεκτική την ίδια ώρα.

Πώς ήταν δυνατή η συγχώνευση μεταξύ του σχολείου που επινοήθηκε στη λογική των επιχειρήσεων και του σχολείου ως τόπος εκπαίδευσης για την Παγκόσμια Ολοκλήρωση; Η συνάντηση ήταν δυνατή επειδή εντοπίστηκε ένας κοινός εχθρός: η ανθρωπιστική σχολή τής παράδοσης, ο εθνικός πολιτισμός και ο χριστιανοευρωπαϊκός πολιτισμός, το σχολείο που λένε ότι είναι πατριωτικό, οικογενειακό, εκχριστιανισμένο, αυταρχικό, θεωρείται λίγο σεξιστικό, λίγο ταξικό και λίγο ρατσιστικό. Και στο όνομα του εκσυγχρονισμού και της τήρησης του παρόντος, του διεθνικού και παγκόσμιου μοντέλου, βρήκαν μια κοινή αφετηρία: εκσυγχρονισμός, ενημέρωση, εξάλειψη, άνοιγμα στο νέο, το παγκόσμιο και το διαφορετικό, έστω και διαφορετικά ερμηνευμένο. Επιπλέον, το σχολείο αντικατοπτρίζει αυτό που έχει συμβεί σε άλλους τομείς της κοινωνίας: την ένωση μεταξύ καπιταλισμού και ριζοσπαστικού προοδευτισμού, μεταξύ οικονομικού φιλελευθερισμού και ηθικο-ιδεολογικού φανατισμού, μεταξύ ατομικισμού και μετανάστευσης. Για να το απλοποιήσουμε: οικονομική δεξιά και ιδεολογική αριστερά, νεοκαταναλωτισμός και νεοκομμουνισμός.

Η κραυγαλέα αποσύνθεση των σύγχρονων σχολείων φυσικά δεν πηγάζει μόνο από αυτή την κρυφή υποβόσκουσα ιδεολογία που τα διαπερνά ή από τις ευθύνες του διδακτικού προσωπικού. Από τη μια η εξαφάνιση της οικογένειας και από την άλλη το επεμβατικό τεχνοκοινωνικό μοντέλο που έχει αλλάξει ανθρωπολογικά τους νέους σε σχέση με τις προηγούμενες γενιές. Επιπλέον, υπάρχει η δημογραφική κρίση. Μια φορά κι έναν καιρό, αντίπαλος του σχολείου ήταν η τηλεόραση, και έχει σχεδόν μισό αιώνα, από τη δεκαετία του εξήντα και μετά. Σήμερα οι νέες γενιές μπορούν να αυτοπροσδιορίζονται ως μετα-τηλεοπτικές, γιατί το βίντεο αναφοράς τους είναι το smartphone ή άλλα ισοδύναμα μέσα, σε κάθε περίπτωση διαδραστικά, όχι γενικά βίντεο. Το αποτέλεσμα αυτής της ένωσης είναι εκεί για να το δουν όλοι, το σχολείο έχει γίνει μια σκιώδης περιφέρεια της κοινωνίας και όχι το κεντρικό εργαστήριο του μέλλοντος. Έχει χάσει το παρελθόν - έχει κόψει γέφυρες με τον πολιτισμό, την παράδοση, την ιστορία και τον ανθρωπιστικό πολιτισμό - χωρίς να έχει κερδίσει το μέλλον.

Le otto “i” che affossano la scuola - Marcello Veneziani (www-marcelloveneziani-com.translate.goog)

ΣΤΗΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΑΝΑΔΥΕΤΑΙ ΣΙΓΑ ΣΙΓΑ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΙΣΩΣ ΚΑΤΟΡΘΩΣΟΥΜΕ ΝΑ ΕΝΝΟΗΣΟΥΜΕ ΓΙΑΤΙ Ο ΝΕΟΕΛΛΗΝΑΣ, ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ Ή ΜΟΝΤΕΡΝΟΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΜΕΝΟΣ ΣΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΗΣ ΓΝΩΜΗΣ Ή ΤΟΥ ΜΟΝΤΕΡΝΟΥ ΚΑΙ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΛΕΥΘΕΡΩΘΕΙ ΠΛΕΟΝ ΣΤΙΣ ΜΕΡΕΣ ΜΑΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΚΙΕΣ ΤΟΥ ΣΠΗΛΑΙΟΥ ΤΗΣ ΑΓΝΟΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΑΡΚΙΣΣΙΣΜΟΥ, ΣΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΓΕΝΝΙΕΤΑΙ, ΔΙΟΤΙ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΠΛΕΟΝ ΔΙΑΤΕΘΕΙΜΕΝΟΣ ΝΑ ΘΥΣΙΑΣΤΕΙ ΑΓΩΝΙΖΟΜΕΝΟΣ ΝΑ ΤΟΥ ΣΠΑΣΕΙ ΤΙΣ ΑΛΥΣΣΙΔΕΣ.