HANS URS VON BALTHASAR--ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ (THEO-LOGIK) (12) - η νέα αίρεση

Συνέχεια από Τετάρτη, 26Απριλίου 2017

                               HANS URS VON BALTHASAR

                                 ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ  (THEOLOGIK)

                                            Τρίτος Τόμος

  ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ  (DER GEIST DER WAHRHEIT)

        (Οι δύο προηγούμενοι τόμοι: 1) Αλήθεια τού κόσμου (Wahrheit der Welt), 2)    Αλήθεια τού Θεού (Wahrheit Gottes) )

                                                      Johannes Verlag, 1987

                                                      3.  ΑΝΑΔΡΟΜΗ

                                                       β)  Λουκάς

     Όσο πλησιάζουμε στα λόγια που είπε ο ίδιος ο Χριστός για το Πνεύμα, τόσο αραιώτερα ρέουν οι πηγές. Επέδρασε ‘καταλυτικά’ ως ένας άνθρωπος του Πνεύματος ο Ιησούς, μπορούσε να ‘διαβάση’ κανείς σ’ αυτόν τί σημαίνει να είσαι από κάθε άποψη φορέας τού Πνεύματος, να ενεργής και να μιλάς εν Πνεύματι, τόσο πολύ, ώστε δεν του χρειαζόταν να εκφρασθή ιδιαιτέρως για το Πνεύμα. Όταν υποσχόταν στους ‘ανεπίδεκτους’ και ‘αντιστεκόμενους’ μαθητές του το Πνεύμα   (( Σημ. τ. μετ.: Τί ‘κρίμα’! Τί ‘κρίμα’ που οι άνθρωποι αυτοί πούλησαν τόσο την ψυχή τους… «Φιλείς με, Πέτρο;» - «Ναι, Κύριε, εσύ γνωρίζεις ότι φιλώ σε»… )) , κι όταν απέκτησαν εκείνοι μετά την Ανάστασή Του και την ‘Εξαφάνισή΄Του   (( Εννοείται φυσικά η Ανάληψη του Κυρίου, αλλά στο κείμενο υπάρχει η γερμανική λέξη “Entschwinden”, που σημαίνει «εξαφάνιση»… ))  την πολλαπλή εμπειρία, ότι είχε γίνει πλέον δυνατή και πραγματική η αδύνατη μέχρι τότε Ακολουθία και Μίμησή Του, μπορούσε να εξηγηθή   (( Τέλειο! Οι μαθητές ήδη εξηγούσαν, ερμήνευαν, και δεν ‘παρεξηγούσαν’!... ))  αυτή η θαυμαστά χαρισμένη συνέχεια με τη μεσολάβηση του Πνεύματος του Χριστού, πολυσήμαντα ως η αποστολή αυτού τού Πνεύματος απ’ τον Πατέρα. Συνειδητοποίησε δε ο Λουκάς προπάντων στο διπλό του έργο αυτήν την ΄πνευματική’ πληρότητα της Εκκλησίας, μέσα απ’ το Πνεύμα τού Χριστού· και θεμελίωσε αυτός πρώτος ολόκληρη την ύπαρξη του Ιησού – όχι μόνο μετά την Ανάσταση, όχι μόνο απ’ τη Βάπτιση, με την ορατή κάθοδο του Πνεύματος – σε μιαν επενέργεια του Αγίου Πνεύματος   (( Είπαμε: Οι άνθρωποι είναι τρελλοί! «Νους αφιστάμενος του Θεού, γίνεται είτε θηριώδης είτε δαιμονιώδης». Εδώ δεν υπάρχει βέβαια καν νους, και στη θέση του εμφανίζεται με ‘φρικαλέα μεγαλοπρέπεια’ το απόλυτο Μηδέν… )) .

     Ο λόγος για τον οποίον ‘εισάγει’ σε πολλά σημεία τού Ευαγγελίου του το Άγιο Πνεύμα ο Λουκάς, οφείλεται σαφώς κατόπιν αυτού στην ‘πνευματική’ εμπειρία τής αποστολικής Εκκλησίας. Είναι δε, στα περισσότερα απ’ αυτά τα σημεία, ο θεμελιωτής τής παρρησιαστικής αποστολικής επαγγελίας το Άγιο Πνεύμα. Γι’ αυτό «βαπτίζονται στο Άγιο Πνεύμα» ήδη στις Πράξεις 1, 5 οι Μαθητές, γι’ αυτό ‘καταπίπτει’ την Πεντηκοστή ως ορμητικός άνεμος και πυρ το Πνεύμα στους Αποστόλους: κηρύττουν, «όπως τούς ενέπνευσε το Πνεύμα να μιλήσουν» (2, 4) και αναγνωρίζουν έτσι, ότι εκπληρώθηκε η υπόσχεση του Ιησού για το Πνεύμα (2, 33). Προτρέπει δε το κήρυγμά τους τούς ακροατές, να μεταστραφούν (να προσηλυτισθούν…), να βαπτισθούν και να δεχθούν έτσι, αφήνοντας τις αμαρτίες, «τη δωρεά τού Αγίου Πνεύματος» (2, 38 – «Ακούσαντες δε κατενύγησαν τη καρδία, είπον τε προς τον Πέτρον και τους λοιπούς αποστόλους· τί ποιήσομεν, άνδρες αδελφοί; Πέτρος δε έφη προς αυτούς· μετανοήσατε, και βαπτισθήτω έκαστος υμών επί τώ ονόματι Ιησού Χριστού εις άφεσιν αμαρτιών, και λήψεσθε την δωρεάν τού Αγίου Πνεύματος»…). Όταν ομολόγησαν ως μάρτυρες οι Απόστολοι την πίστη τους μπροστά στο Μεγάλο Συμβούλιο, «εσείσθη ο τόπος όπου ήταν συγκεντρωμένοι· και επληρώθησαν όλοι με το Άγιο Πνεύμα και ανήγγελαν με παρρησία τον Λόγο τού Θεού» (4, 31 – «…και τα νυν, Κύριε, έπιδε επί τας απειλάς αυτών, και δός τοίς δούλοις σου μετά παρρησίας πάσης λαλείν τον λόγον σου εν τω την χείραν σου εκτείνειν σε εις ίασιν και σημεία και τέρατα γίνεσθαι δια του ονόματος του αγίου παιδός σου Ιησού. και δεηθέντων αυτών εσαλεύθη ο τόπος εν ώ ήσαν συνηγμένοι, και επλήσθησαν άπαντες Πνεύματος Αγίου, και ελάλουν τον λόγον τού Θεού μετά παρρησίας»…)   (( Σημ. τ. μετ.: Είναι βέβαια ‘αποκρουστικό’ το ότι διαλέγουν συνέχεια και αποσπούν απ’ τον Λόγο τού Θεού ό,τι τους βολεύει, για να υπηρετήσουν την αιρετική τους μανία· κάτι που καταστρέφει απολύτως ό,τι ο Θεός μάς αποκάλυψε και μας αποκαλύπτει· είναι απέραντος δυστυχώς ο εγωїσμός και η έπαρση του πεπτωκότος και μη μετανοούντος ‘ανθρώπου’… )) . Στέκουν εκ νέου μπροστά στο Δικαστήριο οι Απόστολοι και ομολογούν τον σταυρωθέντα και υψωθέντα Κύριο: «Του οποίου είμαστε μάρτυρες μαζί με το Άγιο Πνεύμα, που το παρέχει σε κείνους που τον υπακούν ο Θεός» (5, 32 – «…και ημείς εσμεν μάρτυρες των ρημάτων τούτων, και το Πνεύμα δε το Άγιον ό έδωκεν ο Θεός τοίς πειθαρχούσιν αυτώ»…). Ο Στέφανος μιλά ενάντια στους Ιουδαίους («Αντιστέκεστε πάντοτε στο Άγιο Πνεύμα», 7, 51) και βλέπει στο τέλος «γεμάτος από Άγιο Πνεύμα τη δόξα τού Θεού» στον ανοιγμένον ουρανό (7, 55 – «…υπάρχων δε πλήρης Πνεύματος Αγίου, ατενίσας εις τον ουρανόν είδε δόξαν Θεού και Ιησούν εστώτα εκ δεξιών τού Θεού, και είπεν· ιδού θεωρώ τούς ουρανούς ανεωγμένους και τον υιόν τού ανθρώπου εκ δεξιών τού Θεού εστώτα»…). Ρίπτεται δε κατόπιν κάτω και τυφλώνεται ο Παύλος, για να ξαναποκτήση με την επίθεση των χειρών τού Ανανία το φως του και να «πληρωθή Πνεύματος Αγίου» (9, 17 – «…Απήλθε δε Ανανίας και εισήλθεν εις την οικίαν, και επιθείς επ’ αυτόν τας χείρας είπε· Σαούλ, αδελφέ, ο Κύριος απέσταλκέ με, Ιησούς ο οφθείς σοι εν τη οδώ ή ήρχου, όπως αναβλέψης και πλησθής Πνεύματος Αγίου. και ευθέως απέπεσον από τών οφθαλμών αυτού ωσεί λεπίδες, ανέβλεψέ τε, και αναστάς εβαπτίσθη, και λαβών τροφήν ενίσχυσεν»…), για την αποστολική του προφανώς ‘αποστολή’. Και υπενθυμίζει κι ο Πέτρος στον Κορνήλιο, το «πώς έχρισε τον Ιησού με το Άγιο Πνεύμα και με δύναμη ο Θεός, για να χαρίση παντού ολόγυρα (περιπλανώμενος!...) ευεργεσίες»· κι ενώ μιλά, κατέρχεται το Άγιο Πνεύμα στους ‘εθνικούς’, που βαπτίζονται απ’ τον Πέτρο (10, 45 κ.ε.), ο οποίος ομολογεί, πως πήγε παρακινημένος απ’ το Πνεύμα στον Κορνήλιο (11, 12)   (( Σημ. τ. μετ.: Φοβερό! Τί απόδειξη! Ώστε υπάρχει και το Άγιο Πνεύμα, κι εφ’ όσον ‘τώρα’ το ανακαλύπτουμε, είναι καιρός να ξεμπερδεύουμε με τον Υιό και Λόγο και να μπούμε πλησίστιοι πλέον στον «καιρό και την εποχή τού Αγίου Πνεύματος», αγαπημένοι όλοι μεταξύ μας, εχθροί και φίλοι, μακριά όσο γίνεται απ’ τον Λόγο τής Αληθείας, σαν να μην είναι ‘Ενας ο Τριαδικός Θεός… Φοβερή βλασφημία!... )) . Το γνωρίζουν απ’ τη Βάπτιση του Χριστού οι Μαθητές, ότι συνυπάρχουν Πνεύμα και Βάπτιση (ή και η επίθεση των χειρών): αυτό συμβαίνει στη βάπτιση του ‘ευνούχου’ απ’ τον Φίλιππο (8, 26 κ.ε.), στην απονομή τού Πνεύματος στη Σαμάρεια (8, 17), στη βάπτιση των μαθητών τού Ιωάννη στην Έφεσο (19, 1-7). Είναι όμως προπάντων απόκτηση ικανότητας για το κήρυγμα η βάπτιση. Aλλά ακόμα κι η πανηγυρική δήλωση της ‘συνόδου’ τών Αποστόλων (« ‘άρεσε’ στο Άγιο Πνεύμα και σε μας», 15, 28 – «…έδοξε γαρ τω Αγίω Πνεύματι και ημίν μηδέν πλέον επιτίθεσθαι υμίν βάρος πλην των επάναγκες τούτων, απέχεσθαι ειδωλοθύτων και αίματος και πνικτού και πορνείας· εξ ων διατηρούντες εαυτούς εύ πράξετε. έρρωσθε»…) ‘ανήκει’ εδώ, όπως και η απαιτηθείσα απ’ το Άγιο Πνεύμα ‘επιλογή’ τού Παύλου και του Βαρνάβα για το αποστολικό έργο (13, 2), αλλά και οι ιδιαίτερες καθοδηγήσεις τών οδών τών Αποστόλων μέσα απ’ το Πνεύμα, που μπορεί να επενεργή το ένα (8, 39. 10, 19-20. 13, 4) και να εμποδίζη το άλλο (16, 6 κ.ε.). Με το κήρυγμα και τη βάπτιση συναρτάται στενώτατα και το χάρισμα της προφητείας (Prophetie)· ερμηνεύει δηλ. το θέλημα και τον λόγο τού Θεού για σήμερα και για αύριο ο «προφήτης» μαζί με τον «δάσκαλο» μέσω τού Πνεύματος, με το οποίο και συνδέει χωρίς συγκεκριμένη σκέψη την «ομιλία σε ξένες γλώσσες» ο Λουκάς (10, 46. 11, 27 κ.ε. - κ.α. …). Όσο ποικίλες κι αν είναι αυτές οι εκφράσεις, επικεντρώνονται όλες μονοσήμαντα γύρω απ’ την έννοια του κηρύγματος, κι αντιστοιχούν μ’ αυτήν την έννοια εκκλησιαστικά σ’ αυτό, το οποίο και ήταν το Πνεύμα στα χωρία τού Ιωάννη περί Πνεύματος: η εξήγηση, αναμιμνησκόμενοι το γεγονός τού Ιησού Χριστού, της σημασίας του για τους Χριστιανούς, τους Ιουδαίους και τους Εθνικούς. Όσον αφορά δε στο ότι μπορεί να έχουν και μιαν εκκλησιαστική μυστηριακή σημασία απονομής τού Πνεύματος οι πολυάριθμες αυτές ‘επιθέσεις’ τών χειρών, μπορούμε να πούμε τα εξής: ως προς τις χειροτονίες για ένα αποστολικό έργο, που μπορεί να καταστή όμως κι ένα διαρκές υπούργημα ή αξίωμα, δεν μας απομακρύνει πολύ απ’ την προαναφερθείσα σημασία· ως προς την χειροτονία σε Επίσκοπο (20, 28 – «…προσέχετε ουν εαυτοίς και παντί τώ ποιμνίω εν ώ υμάς το Πνεύμα το Άγιον έθετο επισκόπους, ποιμαίνειν την εκκλησίαν τού Κυρίου και Θεού, ην περιεποιήσατο δια του ιδίου αίματος. εγώ γαρ οίδα τούτο,ότι εισελεύσονται μετά την άφιξίν μου λύκοι βαρείς εις υμάς μη φειδόμενοι του ποιμνίου· και εξ υμών αυτών αναστήσονται άνδρες λαλούντες διεστραμμένα τού αποσπάν τούς μαθητάς οπίσω αυτών. διό γρηγορείτε…»…) ή Πρεσβύτερο (14, 28. 20, 17), συνδέεται και το ‘αξίωμα’ του κηρύγματος με την ποιμαντική φροντίδα.

     Πρέπει να κρίνουμε, κοιτώντας προς τα πίσω μέσα απ’ την εκκλησιαστική εμπειρία τού Πνεύματος, το πώς κατανοείται το Πνεύμα στο Ευαγγέλιο του Λουκά. Μπορεί να παρουσιάζονται βέβαια ως απόηχοι παλαιοδιαθηκικών αντιλήψεων περί Πνεύματος τα ‘πνευματικά’ συμβάντα στις ιστορίες τών Μαθητων, όταν όμως ‘εφαρμόζη’ στο πρόσωπό του ο Ιησούς στο πρώτο του κήρυγμα την προφητική υπόσχεση του Πνεύματος στον Ιεσσ. 61, 1-2 («Το Πνεύμα τού Κυρίου επ’ εμέ, ένεκα τούτου έχρισέ με…»), τότε καθίσταται σε ολόκληρο το Ευαγγέλιο Πνεύμα Χριστού το Πνεύμα, ακόμα και κατά την Ενανθρώπησή Του, όπως δείξαμε παραπάνω. Αντίστοιχα τίθεται και κατά τον αλαλαγμό (την αγαλλίαση…) του Ιησού, στη θέση του νηφάλιου ματθαιїκού «και απεκρίθη ο Ιησούς» (Ματθ. 11, 25 – Η «απόκριση» αφορά ίσως στο ερώτημα του Προδρόμου, 11, 2 κ.ε., και σε όλην την ακολουθούσα ακαταληψία για τη φύση και την προφητεία του, 11, 7-24), ένας «αλαλαγμός εν Αγίω Πνεύματι» (Λουκ. 10, 21 – «…Εν αυτή τή ώρα ηγαλλιάσατο τω Πνεύματι ο Ιησούς και είπεν· εξομολογούμαί σοι, πάτερ, κύριε τού ουρανού και της γης, ότι απέκρυψας ταύτα από σοφών και συνετών, και απεκάλυψας αυτά νηπίοις· ναι, ο πατήρ, ότι ούτως εγένετο ευδοκία έμπροσθέν σου»…)   (( Η sola scriptura γίνεται, καταντά αναπόφευκτα, ‘sola’ μεμονωμένες λέξεις… )) · και όπως και στο 1, 67.41 (;), δεν είναι ψυχολογική  (( ! ))  αυτή η έκρηξη ιερής χαράς   (( Όπως λέμε: «ιερά αγανάκτηση»… )) , αλλά βασίζεται στο μυστικό τής Αποκάλυψης, για το οποίο και γίνεται εδώ αμέσως μετά λόγος: ότι δεν δωρίζεται δηλ. στους σοφούς, αλλά στους ‘αθώους’ η Αποκάλυψη, κι αυτό μόνο μέσω τού Υιού κι ανάλογα με την ευδοκία του. Αντικαθιστά δε ακόμα μια φορά την ‘άχρωμη’ έκφραση στον Ματθαίο («και πόσα περισσότερα αγαθά θα δώση σ’ αυτόν που τον παρακαλεί ο ουράνιος Πατέρας», 7, 11 – «…ή τίς εστιν εξ υμών άνθρωπος, όν εάν αιτήση ο υιός αυτού άρτον, μη λίθον επιδώσει αυτώ; και εάν ιχθύν αιτήση, μη όφιν επιδώσει αυτώ; ει ούν υμείς, πονηροί όντες, οίδατε δόματα αγαθά διδόναι τοίς τέκνοις υμών, πόσω μάλλον ο πατήρ υμών ο εν τοις ουρανοίς δώσει αγαθά τοις αιτούσιν αυτόν; Πάντα ούν όσα αν θέλητε ίνα ποιώσιν υμίν οι άνθρωποι, ούτω και υμείς ποιείτε αυτοίς· ούτος γάρ εστιν ο νόμος και οι προφήται»… !!!) με τη δωρεά τού Αγίου Πνεύματος ο Λουκάς (Λουκ. 11, 13 – «…ει ούν υμείς, υπάρχοντες πονηροί, οίδατε δόματα αγαθά διδόναι τοίς τέκνοις υμών, πόσω μάλλον ο πατήρ ο εξ ουρανού δώσει πνεύμα αγαθόν τοίς αιτούσιν αυτόν;»…!!!), το οποίο και εμφανίζεται εδώ τόσο ως το σύνολο του προερχόμενου απ’ τον Θεό Καλού όσο και το σύνολο πάσης δωρεάς   (( Σημ. τ. μετ.: Οι άνθρωποι είναι κυριολεκτικά ‘παλαβοί’, καθώς προσπαθούν να αναδείξουν, για τις ανάγκες μιας εγκόσμιας κοσμοκρατορίας, τη μοναδικότητα εντός τής Αγίας Τριάδος τού Αγίου Πνεύματος… «Πνεύμα ο Θεός…», και όχι Άγιο Πνεύμα… Τί παράνοια… )) .

     ( συνεχίζεται )