Κατά Γιαγκάζογλου

ΚΑΤΑ  ΖΗΖΙΟΥΛΑ

Μικρή έρευνα στο δοκίμιο του «Προλεγόμενα στη θεολογία των ακτίστων ενεργειών»

Εκδοθέν από τις εκδόσεις ΤΕΡΤΙΟΣ, το 1992

Το βιβλιαράκι αυτό έχει πολύ μεγαλύτερη αξία από τον όγκο του, για την κακοδοξία του κ.Ζηζιούλα. Ο ίδιος μάς πληροφόρησε, πως ευτυχώς που ο κ.Γιαγκάζογλου μάς διευκρίνισε τί ήθελε να πεί ο Άγιος Γρηγόριος (Παλαμάς), κάτι που δεν έχει γίνει με τον Άγιο Συμεών τον Ν.Θεολόγο. Ευτυχώς δηλ. που προσάρμοσε τον Άγιο Γρηγόριο στην θεολογία του Ζηζιούλα, κάτι που δεν μπορεί να γίνει ακόμη με την θεολογία του Αγίου Συμεώνος.

Αυτό σημαίνει λοιπόν πως το βιβλιαράκι αυτό κακοποιεί την διδασκαλία του Αγίου Γρηγορίου, και αυτό ακριβώς θα προσπαθήσουμε νά δείξουμε. Θά ξεκινήσουμε παραθέτοντας τα κατάλληλα χωρία από τούς λόγους του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά και του Γρηγορίου του Θεολόγου, για να φανούν καθαρά οι παραποιήσεις που επιβλήθηκαν και έγιναν καθεστώς στην σύγχρονη Ορθόδοξη θεολογία!

Άγιος Γρηγόριος Θεολόγος, Λόγος ΚΘ’.

Παρ.9. Εις τον Θεόν όμως συμπίπτει η ύπαρξις με την γέννησιν και μάλιστα είναι άνευ αρχής.

Παρ.11. Το αγέννητον δεν είναι αυτό που εκφράζει την ουσίαν, ούτε το αγέννητον σημαίνει αυτό που υπάρχει.

Παρ.12. Ότι δεν ταυτίζεται το αγέννητον με τον Θεόν, θα το καταλάβης και από το εξής: αν ήτο το ίδιον, έπρεπε οπωσδήποτε, επειδή ο Θεός είναι Θεός μερικών, να είναι μερικών και το αγέννητον.

Μπορούμε λοιπόν ήδη με αυτά τα λίγα να αναφερθούμε σε μιά γιγάντια παρερμηνεία, που είναι και το κλειδί της προσαρμογής τής μίας θεολογίας στην άλλη!

Στην σ.58 του βιβλίου του κ.Γιαγκάζογλου, βρίσκουμε ένα απόσπασμα του Γρηγορίου από τον ΚΘ’ Λόγο του (3ο Θεολογικό) και την 6η παράγραφο, το οποίο και παρουσιάζουμε ολόκληρο: «Τί σημαίνει όμως εκείνο το φιλόνικο και αναίσχυντο που λέγουν; Με την θέλησίν του εγέννησε τον Υιόν ή χωρίς να θέλη; Και φαντάζονται έπειτα ότι μας έχουν δεμένους και από τις δύο εκδοχές!

Διότι αν εγέννησε τον Υιόν χωρίς να θέλη, λέγουν, έχει αναγκασθεί. Αλλά ποιός τον έχει αναγκάσει; Εάν πάλι ο Πατήρ εγέννησε τον Υιόν με την θέλησίν του, τότε ο Υιός είναι καρπός της θελήσεως. Και φαντάζονται μία νεοφανή μητέρα, την θέλησιν. Ένα είναι το χαρίεν σ’αυτό το επιχείρημα. Ότι αποφεύγουν να δεχθούν πάθος Θεού και καταφεύγουν στην βούληση. Ου γαρ πάθος η βούλησις». Αναιρώντας τα επιχειρήματα, ο Άγιος τούς ελέγχει: «Σύ επλάσθης με την θέλησιν του Πατρός σου ή χωρίς την θέλησίν  του; Αν μεν χωρίς την θέλησίν του, έχει αναγκασθεί, τί αγριότης. Και ποιός τον εξανάγκασε; Δεν θα το αποδώσουμε στην Φύση, αφού εκείνη έχει και σωφροσύνη. Εάν δε επλάσθης με την θέλησιν του Πατρός, έχασες τον Πατέρα σου, διότι είσαι υιός τής θελήσεως και όχι του Πατρός.

Ας χρησιμοποιήσουμε, λέει, την δική σου σοφία στα κτίσματα! Ο Θεός με την θέλησίν Του δημιούργησε τα πάντα ή επειδή επιέσθη; Εάν μεν επιέσθη, έχουμε και εδώ την τυραννία και τον Τύραννο. Εάν όμως έγιναν τα κτίσματα με την θέλησίν του, τότε και αυτά έχασαν τον Θεό. Και περισσότερο από αυτά εσύ, που εφευρίσκεις τέτοια σοφίσματα! Διότι αν δεν είμεθα μεθυσμένοι, μπορούμε να διακρίνουμε τον θέλοντα και την θέληση, τον γεννώντα και την γέννηση, τον λέγοντα και τον λόγον. Τα πρώτα δείχνουν αυτόν που ενεργεί, τα δεύτερα τρόπον τινά την ενέργειαν. Επομένως το θέλημα δεν είναι δημιούργημα της θελήσεως, διότι δεν επακολουθεί οπωσδήποτε κ.ο.κ. Είναι καρπός του προσώπου που θέλει ή γεννά ή λαλεί.

Ανώτερα όμως από όλα αυτά είναι τα του Θεού (μέχρι τώρα μιλούσε για τον άνθρωπο), στον οποίον η γέννησις είναι το ίδιο με την θέλησιν να γεννήση, διότι δεν υπάρχει ενδιάμεσον μεταξύ αυτών».

Και συνεχίζει στην επόμενη παράγραφο : "Θέλεις τώρα κάπως να αστειευθώ και με τον Πατέρα, όπως μου δίνεις το δικαίωμα: Βούλει τι προσπαίξω και τον Πατέρα;"

Αυτή η λέξη, προσπαίξω, είναι η ταφόπλακα των αιρετικών. Διότι δεν καταλαβαίνουν το αστείο, δεν παίζουν, τα παίρνουν όλα κατά γράμμα, είναι σοβαροφανείς! Σαν τους ταγούς που δεν χαμογελούν μιμούμενοι τον Χριστό, μπρος στην ανθρώπινη τραγωδία. 

Και τί συμπεραίνει ο Γιαγκάζογλου;

Σελ.59: «Καθώς θα διαπιστώσουμε στις επόμενες σελίδες, η τελευταία αυτή διάκριση μεταξύ θέλοντος και θελήσεως, προσώπου και ενεργείας, δεν είναι αποφασιστική μόνο για τις υπαρκτικές σχέσεις ελευθερίας του Υιού και του Πνεύματος πρός τον Πατέρα, αλλά επίσης και κατ’επέκταση για τον χαρακτήρα των ίδιων των θείων ενεργειών, ιδιαιτέρως στην θεολογία του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά». 
Στην δε σελίδα 98 η πλάνη ολοκληρώνεται : «Ο ενυπόστατος χαρακτήρας των ακτίστων ενεργειών συνιστά το κλειδί για την κατανόηση της Παλαμικής αλλά και σύνολης της ησυχαστικής θεολογίας». Και ολοκληρώνει την πραγματεία του, παραδίδοντας όλη την θεότητα στην Μοναρχία του Πατρός, δηλαδή στα χέρια του Ζηζιούλα.

Σελ. 122: «Η διάκριση ουσίας και ενεργειών στον Παλαμά ερμηνεύεται μονάχα μέσα από τη διάκριση φύσεως και προσώπων, θεμελιώνεται στην περιχώρηση και κοινωνία των ομοουσίων υποστάσεων, που περιέχοντας την θεία ουσία, εκφαίνουν ελεύθερα και προσωπικά τον ενεργειακό της δυναμισμό. Οι άκτιστες ενέργειες στον Θεό δεν είναι απρόσωπες αλλά προσωπικές των υποστάσεων ως ενυπόστατες, και όχι ως αυθυπόστατες. Ο ενυπόστατος αυτός χαρακτήρας των ενεργειών επιτρέπει την προσωπική κοινωνία κτιστού και ακτίστου». 

Θα γίνουν όλα περισσότερο κατανοητά στην συνέχεια, με την βοήθεια του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά! Θα γίνει επίσης κατανοητή και η καταστροφή που επιφέρει στην Σωτηρία μας, η κατάργηση της ουσίας του Θεού, εκ μέρους της νεοφανούς θεολογίας Ζηζιούλα και Γιανναρά!

Γρ. Παλαμά λοιπόν, Περί θείων ενεργειών, παρ. 10,31! «Προσέτι εκ της ουσίας προέρχεται η ενέργεια, αλλ’ όχι εκ της ενεργείας η ουσία. Και η μια μεν είναι αιτία, η δε άλλη αιτιατή, η μια αυθυπόστατος, η δε άλλη καθ' εαυτήν ανυπόστατος. Διότι όλες οι ενέργειες είναι γύρω από την υπερουσιότητα εκείνη. Ό,τι λέγεται περί Θεού, λέει ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης, είτε από ανθρωπίνην  συνήθειαν είτε από την Άγιαν Γραφήν, υποδηλώνει κάτι γύρω από αυτήν την υπερουσιότητα. Κατ’ουσίαν μεν ο Θέος είναι αμέθεκτος, κατά δε την Θεοποιόν  Χάριν και ενέργειαν, η οποία και δόξα θεού καλείται, και μετέχεται και βλέπεται από τους αξίους».

Και στην παρ. 21, κάνει την διάκριση που τόσο απαραίτητη είναι σήμερα πλέον: «Ο πολύς εις τα θεία Δαμασκηνός λέγει: καλείται και η ενέργεια ενέργημα και το ενέργημα ενέργεια. Πρέπει δε να γνωρίζομεν ότι άλλο είναι η ενέργεια και άλλο το ενεργητικόν. Ενέργεια δηλ. είναι η δραστική και ουσιώδες κίνησις της φύσεως, ενεργητικόν δε η φύσις από την οποίαν προέρχεται η ενέργεια. Άλλο λοιπόν είναι ουσία και ενέργεια και έτερον ουσία και Φύσις, και είναι αδύνατον να υπάρχη άμοιρος φυσικής ενεργείας ουσία. Διότι η δηλωτική εκάστης ουσίας δύναμις και κίνησης είναι φυσική ενέργεια, την οποίαν στερείται μόνον το μη όν».

Και ερευνώντας με προσοχή το Περί ενώσεως και διακρίσεως του Αγίου, μπορούμε να πιστοποιήσουμε την μεγάλη απάτη.

Αμέσως–αμέσως συναντούμε τον μεγάλο νόμο της Ορθοδόξου Θεολογίας: Παρ.5. "Τα θεία και ενώνονται και διακρίνονται, και όλες οι διακρίσεις είναι αντίστοιχες με τις ενώσεις του Θεού και παραμένουν άκτιστοι, εφ' όσον και οι ενώσεις είναι άκτιστοι. Και είναι αδύνατον να ονομάσουμε κάποια από τις διακρίσεις κτιστή, για να μην υποβιβάσουμε σε κτίσμα και την αντίστοιχό της ένωση".

Παρ.18: "Οι Πατέρες ονομάζουν ένωσιν την εντελώς ακατάληπτον εις ημάς Ίδρυσιν και μονήν του Θεού εν εαυτώ, αυτό τούτο το να παραμένη ο Θεός εν εαυτώ και να μην προχωρή καθόλου προς φανέρωσιν και να μην κινείται κατ’ουσίαν. Έτσι, ενώ ονόμασαν διακρίσεις τις θεοπρεπείς προόδους και φανερώσεις, οι πατέρες διάκρισιν επωνόμασαν την κίνησιν του Θεού πρς φανέρωσιν". (ΚΑΙ ΟΧΙ ΕΤΕΡΟΤΗΤΑ)

Παρ. 20: "Είς τον έναν τρισυπόστατον Θεόν ανήκει η θέσις των πάντων και το υπέρ πάσαν θέσιν. Τας μεν θέσεις κατέχει όλον αυτό το οποίον είναι περιεκτικώτατον τούτων, η αγαθότητος, διότι παν ό,τι υπάρχει καλόν, είναι ιδικόν της. Παν ό,τι είναι αγαθόν προέρχεται εξ’αυτής. Επομένως ο Θεός, ως δημιουργός και αίτιος τούτων, από αυτάς γινώσκεται και ονομάζεται και κατ’αυτάς θεωρείται εις κάποιαν σχέσιν. Γι’αυτό ονομάζονται και αιτιολογικά: το αγαθόν, το όν, το ζωογόνον, το σοφόν κ.τ.λ.

Κατα την ουσίαν όμως ο Θεός είναι υπερβατικός (υπερεξηρημένος και απολελυμένος) εν σχέσει προς τα πάντα και απρόσιτος, και υπερέχει και των τοιούτων σχέσεων. Είναι λοιπόν κατ’ουσίαν υπέρ πάσαν σχέσιν και μέθεξιν , υπέρ αυτήν ταύτην την αρχήν, ως υπερεξηρημένος πάσης σχέσεως.

Οι υπεροχικές αφαιρέσεις λοιπόν μαζί με τις θέσεις της Θεότητος, όλες και ενωμένως, έχουν περιεκτικώτατον «το όνομα το υπέρ παν όνομα»(Φιλιπ. 2,9).

Στον ένα τρισυπόστατο Θέο λοιπόν ανήκει η θέσις των πάντων και το υπέρ πάσαν θέσιν και η μεταξύ των υποστάσεων μονή και περιχώρισΙς, ολικώς και μονίμως και ανεκφοιτήτως εχομένων (συνεχομένων) αλλήλων, ωστόσο μία είναι και η ενέργεια των τριών υποστάσεων. Μία δηλαδή είναι η κίνησις του θείου θελήματος, ορμωμένη από προκαταρτικόν αίτιον τον Πατέρα, προχωρούσα δια του Υιού και προβαλλομένη εν τω Αγίω Πνεύματι. Πάσα η κτίσις λοιπόν είναι έν έργον των τριών. Με μίαν και την αυτήν θείαν ενέργειαν.

Επειδή δε η θεότης δεν είναι όνομα της ουσίας του Θεού, αλλά της ενεργείας του, δεχόμεθα μίαν και την αυτήν θεότητα των τριών προσκυνητών προσώπων. Η ενέργεια λοιπόν είναι κίνησις ουσίας, αλλ’όχι ουσία! Κίνησις τίνος; Του Θεού. Επομένως και Θεότης του Θεού".

Ο Βαρλαάμ θεωρούσε την Θεότητα του Θεού κτιστή. Και αναγνώριζε μόνον την Φύσιν του Θεού άκτιστον, αλλά όχι την γύρω από αυτήν ενέργειάν της.

Τί κάνει σήμερα η ομάδα του Ζηζιούλα; Αναγνωρίζει μόνον την Θεότητα του Θεού σαν Θεό, την ενέργειαν του Θεού, και απορρίπτει και αρνείται ακόμη και την ύπαρξιν της Φύσεως του Θέου! Της υπερουσίου ουσίας!    

Όμως στην φύση του Θεού ανήκουν και οι θείες υποστάσεις καί η εις αλλήλας περιχώρησίς των. Η περιχώρησίς των δε, ας το σημειώσουμε, είναι άκτιστος, αλλά δεν είναι ούτε ουσία ούτε κάποια από τις υποστάσεις.

Ουσιώδης ένωσις λοιπόν και υποστατική διάκρισις είναι πράγματα υπεράγνωστα και υπεράρρητα. Αλλά και τα της αμιγούς και ασυγχύτου συμφυΐας.

Είναι δε εντελώς αμέθεκτα και δια τούτο δεν είναι δυνατόν ούτε υπόδειγμά των να ευρεθή εις την κτίσιν. Και γι’αυτό και ο Γρηγόριος ο Θεολόγος λέει: «Ενεθυμήθην ήλιον και ακτίνα και φώς, αλλά φοβούμαι μη τυχόν τον μεν πατέρα θεωρήσωμεν φορέα της ουσίας, τα δε άλλα δεν τα θεωρήσωμεν υποστάσεις αλλά τα καταστήσωμεν δυνάμεις του Θεού ενυπαρχούσας εις αυτόν χωρίς προσωπικήν υπόστασιν» (Λόγος Θεολογικός 5,31,32).

Παρ. 30: "Αι ουσιώδεις ενέργειαι του Θεού είναι κάτι διαφορετικόν από την ουσίαν. Όπως λοιπόν το μάτι, ακόμη και όταν ο ήλιος δεν υπάρχει, κρατά την δυνατότητα τού να ενωθεί με το Φώς, όπως και η θέρμη του Φωτός δεν εγκαταλείπει όσα ωφελούνται από αυτή, έτσι μόνον οι εγγίσαντες το υπερφυές και θειότατον Φώς δύνανται να μετέχουν ειλικρινώς της θεοποιού χάριτος και δι’αυτής να ενωθούν με τον Θεόν. Όλα δε τα άλλα είναι αποτελέσματα της δημιουργικής ενεργείας, χάριτι μεν εκ μή όντων προηγμένα, δηλονότι δωρεάν, μη φωτισμένα δε δια της χάριτος (κατηγλαϊσμένα), η οποία είναι επώνυμον της λαμπρότητος του Θεού".

Έτσι λοιπόν η θεολογία του Ζηζιούλα ονομάζει μόνον όσα περιέχονται στο Περί θείων ονομάτων του Αρεοπαγίτη, απορρίπτοντας το υπόλοιπον του Θεού.

Υπάρχει λοιπόν η κοινή άκτιστος ενέργεια των προσώπων της Αγίας Τριάδος και η ενέργεια της Χάριτος του πνεύματος, η οποία δίδεται με μέτρο από τις υποστάσεις του Θεού. Και οι μέν ουσιώνουν, οι δε θεώνουν ή ενώνουν.

Και για να μην πιστεύουμε τις διάφορες ανοησίες που κυκλοφορούν, πως ο Απόστολος Παύλος, στον Τρίτο ουρανό, είδε πάλι το Φώς που τον τύφλωσε στον δρόμο προς την Δαμασκό, ας δούμε τί λέει ο Κάλλιστος Αγγελικούδης, στο Περί ενώσεως με τον Θεό, στον 5ο Τόμο της Φιλοκαλίας, Παρ. 82!

«Ο θεωρητικός βίος με τη  βοήθεια του Ζωοποιού Πνεύματος, γεμίζει μυστικά τον θεωρό από πολλά και θαυμαστά νοητά θεάματα....κάποτε δε κάνει τον νου να σταθεί θαυμαστά στην προσωπική θέα της Τριάδος, ενώ άλλοτε τον απασχολεί έκπληκτο στη Θεωρία του Ιησού και της ένσαρκης οικονομίας Του και των θαυμαστών μυστηρίων που ακολουθούν. Αλλά και τότε, ύστερα απο πολλά και μακάρια θεάματα, δεν τον εγκαταλείπει στη θεωρία αν δεν τον εισαγάγει φωτισμένο και σε αυτούς ακόμα τους κόλπους του Θεού με παράδοξο τρόπο -τί εξαίσια χάρη-, σε μία αληθινή κατάπαυση και ανέκφραστη ανάπαυση και υπερφυσική πνευματική τροφή, για να μην πω μέθη, των αγαθών του Θεού. Στους κόλπους εκείνους τους υπερευλογημένους, που έχουν πολύ βάθος θείων μυστικών και προσεγγίζουν επαρκώς την αίσθηση της υπερουσιότητας του Θεού».

Η αγέλη των Λύκων της ομάδος του Ζηζιούλα, που κατασπάραξε τα πάντα στο διάβα της, μας άφησε και με μισό Θεό, καταργώντας την ουσία. Νομίζουμε ότι το φανερώσαμε με κάποια επάρκεια. Έτσι όπως η ευχαριστιακή εκκλησιολογία απέκοψε την άφεση αμαρτιών, η θεολογία της κοινωνίας και της ετερότητος μάς αφήνει χωρίς θεογνωσία και χωρίς την χάρη που σώζει, αλλά μόνον με τις ενέργειες που ουσιώνουν, ίσως και ούτε με αυτές. Τί να τις κάνει άλλωστε, όταν φωτίζεται από τα έσχατα;

Αμέθυστος