ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ (5) -επανάληψη

F.M. SCIACCA - ΠΕΡΙ ΧΡΟΝΟΥ

- Επιστήμη και σοφία: φιλοσοφία και θεολογία της Ιστορίας. Οι δύο αγάπες και οι δύο πόλεις. Ελευθερία και χρόνος. Η Ιστορία σαν «προσωπική» Ιστορία.

Η θανάσιμη μάχη της αντινομίας των δύο χρόνων, οι δύο αγάπες στο εσωτερικό του ανθρώπου και της ιστορίας δέν διευθετείται με την απόρριψη ή την άρνηση ή την απελευθέρωση απο το ένα απο τα δύο, αλλά στην σύνθεση ανάμεσα στην θετικότητα του χρόνου και της αγάπης που κάθε Δημιούργημα οφείλει στο Είναι του, που είναι δώρο του Θεού και την λαμπρότητα τής αγάπης για τον Θεό και την αιωνιότητα, την μόνη που δίνει θετικότητα στον χρόνο και στην ιστορία, διότι τα πάντα δημιουργήθηκαν απο τον Αιώνιο.

Τα συντρίμμια και οι καταστροφές του χρόνου, εάν η σοφία φυσήξει μέσα, είναι τα περίφημα μνημεία των ανθρώπων, που γράφουν την ιστορία τους και την ιστορία, ακούγοντας μέσα τους τον Θείο λόγο και εκφράζοντάς τον κάθε φορά πού σκέφτονται και πράττουν. Λόγος ανθρώπινος και Θείος η ιστορία του χρόνου, που στρεφόμενος στην αιωνιότητα ξαναποκτάται σαν χρόνος της αξίας και εκείνης της αγάπης διά της οποίας αγαπώντας τον Θεό σωζόμεθα στον ίδιο τον Θεό, σαν Δημιουργήματα: Η εχθρότης του ανθρώπου μέ τον εαυτό του, ο διαχωρισμός ανάμεσα στις δύο αγάπες, διευθετείται σε φιλία του ανθρώπου με τον εαυτό του και στην αρμονία της μοναδικής αγάπης, η οποία εάν είναι αγάπη του Θεού είναι επίσης και αγάπη του εαυτού. Με τον ίδιο τρόπο εάν ο χρόνος είναι ο χρόνος για την αιωνιότητα, δέν είναι ο χρόνος της σιωπής και του θανάτου, αλλά εκείνος του αθανάτου Λόγου που είναι κάθε ανθρώπινο έργο αξίας και της ζωής πρός την οποία τον οδηγεί η πλεύση του στη ζωή πάνω στο φτερό της αλήθειας, μία πλεύση που είναι διάρκεια στην δική μου οντότητα για το Είναι.

Ο Θεός συνέστησε το ανθρώπινο γένος σαν έναν άνθρωπο: οι δύο χρόνοι και οι δύο αγάπες επομένως ξαναβρίσκονται και στην ιστορία της ανθρωπότητος. Και έτσι ακριβώς όπως λόγω της πτώσεως, υπάρχουν άνθρωποι που αγαπούν τον εαυτό τους μέχρι απορρίψεως του Θεού και δέν μπορούν να αγαπήσουν όπως αγαπούν όσοι ανανεώθηκαν απο την σοφία, τον Θεό, μέχρι απορρίψεως του εαυτού τους, όπως λοιπόν υπάρχουν δύο άνθρωποι, υπάρχουν και δύο πολιτείες. Η ίδια διαλεκτική που κυβερνά την ιστορία κάθε ξεχωριστού ανθρώπου κυβερνά και εκείνη της ανθρώπινης κοινωνίας. Και πάλι η αρχή της εσωτερικότητος βρίσκεται σαν θεμέλιο της ιστορίας των λαών, η οποία δέν είναι χωρισμένη εξωτερικώς λόγω ηλικίας, αιώνων κ.τ.λ. αλλά σύμφωνα με τις δύο αγάπες και τους δύο χρόνους. Το μυστήριο που είναι το δράμα του ανθρώπου είναι το μυστήριο του μεγάλου δράματος της ανθρώπινης ιστορίας. Ταυτόσημη  είναι και η λύση.

Απο τον Αδάμ και απο τον Χριστό, απο την πτώση και απο την χάρη, απο τον χρόνο του θανάτου και απο τον χρόνο της ζωής : αυτή είναι η καταγωγή των δύο πολιτειών, αυτές είναι οι στιγμές σύμφωνα με τις οποίες συνυπάρχουν και σύμφωνα με τις οποίες εκτυλίσσεται η υπόθεση ανθρωπινο-θεία, ιστορική και υπερϊστορική τής συμπαντικής ιστορίας: ή πρός τον Θεό ή πρός τον εαυτό της ενάντια στον σκοπό της, στην τελολογία της. Η ιστορία του κόσμου είναι η ιστορία της διαμάχης ανάμεσα σε δύο αγάπες ή καλύτερα η μεταμόρφωση της μίας απο αυτές, εκείνης για τον εαυτό μας, σε μίσος της άλλης. Προγενήτορες των δύο πολιτειών ο Κάϊν και ο Άβελ: η γήϊνη πολιτεία είναι εχθρός της ουρανίου μέχρι θανάτου της: Εκείνη η αδελφοκτονία γεννημένη απο την διαφωνία ανάμεσα στις δύο αγάπες, επαναλαμβάνεται στους αιώνες: διαφωνία απο τον Θεό και συμφωνία πρός τον Θεό: αυτή είναι η διπλή κίνηση όλης της Εθνικής και της Ιερής ιστορίας. Οι αυτοκρατορίες των Ασσυρίων και των Ρωμαίων (Βαβυλών και Ρώμη), τα μεγάλα σημεία της πολιτείας. Ιερουσαλήμ, το θείο σημείο (σύμβολο της ουράνιας πολιτείας. Μέσα απο την  εχθρότητα των γήϊνων περνά η πολιτεία του Θεού στον κόσμο, ανίκητη: υποφέρει μέσα στην Εκκλησία της. Η καταδίκη και η αιώνια ευτυχία περιμένουν τους πολίτες της μίας και της άλλης την ημέρα στην οποία η πολιτεία του Θεού θα χωριστεί για πάντα απο την γήϊνη. Βαβυλών, Ρώμη και Ιερουσαλήμ δέν είναι παρά σύμβολα ή φιγούρες της καθολικής ιστορικής προόδου των δύο πολιτειών.

Συνεχίζεται

Αμέθυστος