Κυριακή 7 Μαΐου 2017

Διδάσκει ο γ. Σωφρόνιος την Παπική κακοδοξία περί "actus purus" (καθαρά ενέργεια);




Του κ. Γεωργίου Καραλή

Γ. Σωφρόνιος Έσσεξ
l Η επιστημονική ακρίβεια πιστοποιεί ότιο ορισμός που δίνει ο Ακινάτης για το Actus Purus είναι ο ίδιος με του π. Σωφρονίου και σημαίνει σαφέστατα ταυτότητα ουσίας και ενέργειας επί Θεού.
l Δεν μπορούμε να εφαρμόσουμε τηναριστοτελική μέθοδο, για να ορίσουμε και καταλάβουμε τον Θεό, όπως κάνει ο Ακινάτηςή ο π. Σωφρόνιος.
l Αν χρησιμοποιούμε την ορολογία τουΑκινάτου και την μπερδεύουμε με την ορθόδοξη τότε ο σκοπός μας δεν είναι να κάνουμε θεολογία, αλλά να βάλουμε γέφυρες μεταξύ ορθοδόξου και λατινικής θεολογίας, σ’ ένα κόσμο που βαδίζει προς θεολογική ασάφεια.
l …Αν όποιο βιβλίο του π. Σωφρονίου κι αν ανοίξει κανείς θα βρει μη δόκιμες διατυπώσεις σε σχέση προς αυτές των Πατέρων, τότε τι συμπέρασμα βγάζουμε; π.χ. ο π. Σωφρόνιος τονίζει ότι η περίοδος της Παλαιάς Διαθήκης ήταν εγκλωβισμένη «εντός των ορίων του ενός Θεού νοουμένου υπό την έννοιαν του …εξωχριστιανικού ενοθεϊσμού»!!

Ερώτημα κ. Εμμανουήλ Περσυνάκη


Νέα Μουδανιά 20 Απριλίου 2017
   
     Αξιότιμε Κύριε Διευθυντά.

    Στο υπ’ αριθμ. 2156 φύλλο της 10ης Μαρτίου τρέχοντος έτους του «Ορδοδόξου Τύπου» και ειδικότερα στο άρθρο του κ. Γεωργίου Καραλή διάβασα με έκπληξη ότι:

    «Αυτά που γράφει ο π. Σωφρόνιος σε κάποια σημεία δεν είναι ούτε ορθόδοξα, ούτε πατερικά. Έρχεται σε αντίθεση με τους Πατέρες της Εκκλησίας, όπως για παράδειγμα με τον Γρηγόριο Παλαμά και τις πανορθόδοξες συνόδους της εποχής του, γράφοντας ότι ο Θεός είναι actus purus, καταλύοντας με αυτό τον τρόπο τον διαχωρισμό ουσίας και ενεργειών  στον Θεό που είναι μία σημαντική διαφορά μας με την Ρωμαιοκαθολική θεολογία» (σ. 5).

     Δεν είμαι ειδικός στην δογματική θεολογία, όπως φαίνεται να είναι ο Διδάκτωρ της Ιατρικής του Πανεπιστημίου της Γένοβας κ. Καραλής. Διαβάζοντας όμως ως καλόπιστος αναγνώστης το σχετικό σημείο, στο οποίο αναφέρεται προφανώς ο  κ. Καραλής, είδα ότι ο π. Σωφρόνιος γράφει τα εξής:

    «Ως Ον εν Εαυτώ και Ουσία εν Εαυτή, το θείο Είναι υπερβαίνει οποιονδήποτε προσδιορισμό και αποκλείοντας κάθε θεογονική διαδικασία παρουσιάζεται στα κτιστά πνεύματα που το βλέπουν ως Καθαρό Δεδομένο. Ως Ον απολύτως πραγματοποιημένο, άρα ως πραγματικότητα απόλυτη η τέλεια έκφραση της Ουσίας το θείο Είναι αποκλείει την παρουσία μέσα Του δυνατοτήτων μη πραγματοποιημένων και, επομένως, μπορεί να ορισθεί ως Καθαρά Ενέργεια»(Αρχιμ. Σωφρονίου, Άσκηση και θεωρία, Έσσεξ Αγγλίας 2010, σ. 132).

    Τι άλλο έπρεπε να πει ο π. Σωφρόνιος, για να πεισθεί ο κ. Καραλής ότι  ότι δεν καταλύει τον διαχωρισμό Ουσίας και Ενεργειών  στον Θεό; Η μήπως  σφάλλει ο π. Σωφρόνιος που δεν αναγνωρίζει την παρουσία δυνατοτήτων μη πραγματοποιημένων στο θείο Είναι;
   Παρακαλώ για την δημοσίευση του παρόντος, ώστε να γίνει γνωστή η θέση του πατρός Σωφρονίου και να οδηγηθούν οι αναγνώστες της εφημερίδας σας σε ορθά συμπεράσματα.

Απάντησις κ. Γεωργίου Καραλή


   Αξιότιμε κύριε Περσυνάκη σας ευχαριστώ για την ερώτηση που υποβάλλετε, αλλά για να είμαι ειλικρινής απέναντί σας με εκπλήσσει. Καταλαβαίνω ότι δεν είστε ειδικός επί του θέματος, αλλά η ορθόδοξος πίστη μας δεν χρειάζεται ειδικούς, χρειάζεται ανθρώπους που πρωτίστως έχουν μελετήσει τους Πατέρες της Εκκλησίας και τους έχουν κατανοήσει με σωστό τρόπο, ώστε να μη απομακρύνονται από αυτούς. Τα κείμενα του π. Σωφρονίου σας πληροφορώ ότι είναι πιο δυσνόητα από τους Πατέρες. Δεν δικαιολογείται ένας άνθρωπος να έχει διαβάσει κείμενα και έργα του Σωφρονίου και να μη έχει διαβάσει Αγ. Μάξιμο Ομολογητή και Αγ. Γρηγόριο Παλαμά. Πρώτα μελετάμε τα έργα των πατέρων και μετά μπορούμε να διαβάσουμε τα κείμενα θεολόγων και φιλοσόφων της σημερινής εποχής. Αν δεν γίνει αυτό τότε απαραιτήτως θα πέσουμε σε αίρεση, γιατί δεν θα είμαστε σε θέση να καταλάβουμε τους Πατέρες και την Ορθοδοξία.

    Εγώ δεν είμαι θεολόγος, ξεκινώ από πρακτικές σπουδές. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχω μελετήσει με προσοχή και από την παιδική μου ηλικία τα κείμενα των Πατέρων. Οι πρακτικές σπουδές με δίδαξαν όμως ότι όταν δίνω  ορισμό καρδιάς δεν εννοώ εγκέφαλο. Αν κάνω κάτι τέτοιο σημαίνει ότι χάνω κάθε επιστημονική αξιοπιστία.

   Ορισμένοι θεολογικοί κύκλοι στην Ελλάδα δυστυχώς μπερδεύουν πολλά πράγματα, γιατί δεν διαθέτουν επιστημονική ακρίβεια. Η επιστημονική ακρίβεια πιστοποιεί ότι ο ορισμός που δίνει ο Ακινάτης για το Actus Purus είναι ο ίδιος με του π. Σωφρονίου και σημαίνει σαφέστατα ταυτότητα ουσίας και ενέργειας επί Θεού. Για να το καταλάβετε, αν δεν γνωρίζετε λατινικά θα σας πω πρωτίστως ότι Αctus Purus στα ελληνικά μεταφράζεται Καθαρή Ενέργεια. Θα σας παραθέσω τα ίδια τα λόγια του Ακινάτου και παραπομπές, για να μπορέσετε να επαληθεύσετε. Βέβαια ο Ακινάτης είναι πιο επεξηγηματικός από τον Σωφρόνιο, ο οποίος απλώς αντιγράφει την θέση του. Στο δεύτερο μέρος θα δούμε τι λένε οι Πατέρες, για να καταλάβει ο κόσμος ποιές είναι οι διαφορές.

Θωμάς Ακινάτης


   Γιατί λοιπόν ο Ακινάτης χρησιμοποιεί τον όρο Καθαρή Ενέργεια; Αρκεί κανείς να σκεφθεί ότι η Αριστοτελική φιλοσοφία μελετά την σχέση μεταξύ  Ενέργειας και ουσίας.  Ο Ακινάτης το εφαρμόζει αυτό στην Θεία ουσία λέγοντας ότι στον Θεό υπάρχει πληρότητα τελειότητος και γι’ αυτό δεν παραδεχόμαστε σε Αυτόν  μίξη  με καμμία παθητική δυνατότητα μη πραγματοποιημένη. Ο Θωμάς ο Ακινάτης μιλάει για Καθαρή Ενέργεια, όταν μελετάει το θέμα της θεϊκής απλότητος λέγοντας ότι στον Θεό δεν υπάρχει σύνθεση ύλης και μορφής και εξ αιτίας αυτού δεν μπορεί να αποδοθεί σε Αυτόν καμμία μορφή παθητικής δυνατότητος μη πραγματοποιημένης. «deus est actus purus non babens aliquid de potentalitate» (STIqIII Ι). Σε πολλά άλλα σημεία στη Summa Theologiae  μιλώντας για το αμετάβλητο του Θεού μας λέει et quod huiusmodi primum ens oportet esse purum actum absque permixtione alicuius potentiae (STIqIX Ι). Όταν ομιλεί για τον τρόπο που ο Θεός μπορεί  να γνωριστεί από τα κτίσματά Του αναφέρει ότι δεν υπάρχει καμμία παθητική δυνατότητα μη πραγματοποιημένη: qui est actus purus absquw omni permixtione potentiae. Όσο αφορά την γνώση του Θεού μας αναφέρει ότι αυτή δεν είναι ποιότητα αλλά ουσία και καθαρή Ενέργεια. Scientia non est qualitas in Deo vel habitus, sed substantia et actus purus (STIqXIV a1). Σ’ αυτό το σημείο ο Θωμάς ταυτίζει την ουσία του Θεού με την Ενέργειά Του  κι επειδή ταυτίζονται όλη η ουσία του Θεού είναι Ενέργεια και ονομάζεται καθαρή Ενέργεια. Εφ’ όσον στον Θεό δεν υπάρχει καμμιά δυνατότητα μη πραγματοποιημένη (ο Θεός λοιπόν είναι Ενεργεία ον) όλη η ουσία του Θεού θα πρέπει να ταυτίζεται με την ενέργειά Του. Αν η ουσία στον Θεό δεν ταυτιζόταν με την ενέργειά Του τότε ο ίδιος ο Θεός θα γινόταν δυνάμει ον,δηλαδή θα υπήρχαν μέσα στον Θεό δυνατότητες μη πραγματοποιημένες, γιατί η ουσία είναι μετοχή της ύλης στο είδος.   Ο Θεός είναι όλος Καθαρή Ενέργεια και για τα υπαρκτά όντα και για τα νοητά: est sicut actus purus tam in ordine existentium quam in ordine intelligibilium (.STIqXIV a2).  Γίνεται φανερό ότι ο Θωμάς θέλει να πει ότι ο Θεός παρουσιάζεται για τα πλάσματά Του σαν ένα Καθαρό Δεδομένο, μία πληρότητα της τελειότητας και βέβαια  καθετί που δημιουργείται θα πρέπει να βρίσκεται στο δυνάμει ον και δεν μπορεί να είναι Καθαρά Ενέργεια, που είναι μόνο χαρακτηριστικό του Θεού. (βλέπε STIqXLIV a1). Εδώ θα πρέπει να πούμε ότι λέγοντας ότι ο Θεός είναι καθαρή Ενέργεια σημαίνει ότι για τον Θωμά ο Θεός από τη φύση Του είναι απλός και τέλειος και έχει την πληρότητα της τελειότητας χωρίς να μπορεί να επαυξάνεται η να ελαττώνεται η να διαιρείται σε μέρη, η να έχει  δυνατότητα να αλλάξει, αλλά πρέπει να είναι άπειρος, μεγαλειώδης και αναλλοίωτος. Όλα αυτά εκλαβάνονται όχι σαν έλλειψη, αλλά σαν τελειότητα. non proprer eius defectum, sed quia superexcedit.

   Ο Όρος λοιπόν Καθαρή Ενέργεια σημαίνει ότι στον Θεό δεν υπάρχουν δυνατότητες μη πραγματοποιημένες, (ο Θεός δεν είναι δυνάμει ον) και γι’ αυτό η ουσία Του ταυτίζεται με την καθαρή Ενέργεια (ο Θεός είναι ενεργεία ον). Δηλαδή το ίδιο πράγμα ακριβώς  που αναλύει και ο π. Σωφρόνιος, την ίδια ακριβώς ερώτηση που μου κάνετε κι εσείς. Και βέβαια ο π. Σωφρόνιος δεν το δανείζεται από τους Πατέρες της Εκκλησίας, αλλά από τον ίδιο τον Θωμά τον Ακινάτη η αντιγράφει από γαλλική η ρωσσική δογματική το πιθανώτερο γραμμένη με την λογική μέθοδο  του Ακινάτου. Όταν χρησιμοποιούμε τον όρο καθαρή Ενέργεια δηλώνουμε ταυτόχρονα ότι όλη η ουσία του Θεού ταυτίζεται με την Ενέργειά Του. Δηλώνουμε επίσης ότι ο Θεός ενεργεί πάντοτε χωρίς ποτέ να υπάρχει μία παύση των ενεργειών Του, ακριβώς όπως ισχυρίζεται ο Ακινάτης.

    Σ’ αυτό εδώ το σημείο μπορούμε να θέσουμε και τα εξής ερωτήματα στον Ακινάτη, τον π. Σωφρόνιο και σε σας κύριε Περσυνάκη: Είναι σε θέση οποιαδήποτε «κτιστά πνεύματα» να δουν τον Θεό «ως καθαρό δεδομένο»;  Επίσης αν δεχθούμε τον Θεό ως «απολύτως πραγματοποιημένο Ον» δεν σημαίνει αυτό, κατ’ ανάγκην, ότι κάποια στιγμή μέσα στην Αιωνιότητα ο Θεός «πραγματοποιήθηκε»,  δηλαδή  μετεβλήθη  από  απρα­γματοποίητο ον  σε απολύτως πραγματοποιημένο ον;  Και τέλος: Μπορεί να «ορισθή» το Θείον;

Αριστοτελική και Πατερική λογική


   Για τους Πατέρες όμως δεν τίθενται τέτοιες ερωτήσεις, γιατί χρησιμοποιούν μία άλλη λογική. Η λογική των Πατέρων μας λέει ότι μπορούμε μεν να ισχυριστούμε ότι ο Θεός είναι καλός, αγαθός, δημιουργός…  Αλλά το κάλλος η η αγαθότης δεν  ανήκουν στην ουσία του Θεού, επειδή αυτή είναι παντελώς άγνωστη σε μας και αμέθεκτη. Προέρχονται μεν εκ της ουσίας, αλλά δεν είναι ουσία.  Η αγαθότης και το κάλλος αποτελούν Άκτιστες Ενέργειες του Ακτίστου Θεού. Μπορούμε να δώσουμε ένα παράδειγμα και να πούμε ότι ο Θεός δημιουργεί. Αυτή η δημιουργικότητα είναι Άκτιστη Ενέργεια. Στην θεολογική γλώσσα λέμε ότι ο Θεός θεοποιεί τον άνθρωπο, δηλαδή τον καθιστά κατά χάριν θεό με την θεοποιό Του ενέργεια. Όταν μιλάμε για τις δραστηριότητες του Θεού εννοούμε πάντοτε τις ενέργειές Του. Για την ουσία του Θεού δεν θα μπορέσουμε ποτέ να πούμε τίποτε.   Οι πατέρες ονομάζουν τον Θεό Υπερούσιο και Υπερούσια κρυφιότητα.
    Αυτό σημαίνει, αξιότιμε κύριε Περσυνάκη, ότι δεν μπορούμε να εφαρμόσουμε την αριστοτελική μέθοδο, για να ορίσουμε και καταλάβουμε τον Θεό, όπως κάνει ο Ακινάτης η ο π. Σωφρόνιος. Ο Θεός δεν είναι ούτε δυνάμει ον (δυνατότητες μη πραγματοποιημένες) ούτε όλη Του η ουσία είναι Ενέργεια, Ενεργεία ον (γιατί δεν υπάρχουν δυνατότητες μη πραγματοποιημένες). Είναι απλώς Υπερούσιος υπεράνω του νου και κάθε ουσίας και γνώσεως. Η μέθοδος του Αριστοτέλη χρησιμοποιείται, για τα δημιουργημένα όντα, τις ουσίες αυτών και ποτέ για την Υπερούσιον Κρυφιότητα. Αν μας ενδιέφερε το δόγμα δεν θα θέταμε την ερώτηση: «μήπως  σφάλλει ο π. Σωφρόνιος που δεν αναγνωρίζει την παρουσία δυνατοτήτων μη πραγματοποιημένων στο θείο Είναι;». Προσέξτε την απάντηση των Πατέρων, για να καταλάβετε την απόκλιση από αυτούς του π. Σωφρονίου.

    Όλες οι θεϊκές πραγματικότητες και όσα μας φανερώνονται από τον Θεό μόνο με την συμμετοχή μας σ’ αυτές μας γίνονται γνωστές. Ποιές όμως είναι οι θείες πραγματικότητες καθ’ εαυτές ως προς την πηγή και ίδρυσή τους, αυτό  είναι υπεράνω του νου και κάθε ουσίας και γνώσεως. Έτσι, αν ονομάσουμε την υπερ­ούσια κρυφιότητα Θεό η ζωή η ουσία η φως η λόγο, δεν εννοούμε τίποτε άλλο παρά τις ενέργειες που προβάλλονται από το Θεό προς εμάς, είτε θεωτικές είναι, είτε ουσιοποιές, είτε ζωογόνες, είτε σοφοδώρες. Την ίδια όμως την υπερούσια κρυφιότητα την προσεγγίζουμε με την απαλλαγή μας απ’ όλες τις διανοητικές μας δραστηριότητες, χωρίς να είμαστε σε θέση να διαπιστώσουμε καμμιά σύμπτωση της θέωσης, ή της  ζωής,  ή της ουσίας με την αιτία τους που είναι απομακρυσμένη υπερβατικώς απ’ όλα.[1] Άλλο  λοιπόν  η ουσία του Θεού, που είναι και  παραμένει αμέθεκτη και άγνωστη και άλλο η ενέργεια του Θεού, η οποία γίνεται μεθεκτή από τον άνθρωπο. 

    Μπορούμε λοιπόν να ισχυριστούμε ότι η άκτιστη ενέργεια του Θεού, είναι  δραστηριότητα της ουσίας Του, με την οποία δημιουργεί τα κτίσματα και διατηρείται σε κοινωνία με όλα και φυσικά και με τον άνθρωπο. Λέγοντας κάτι τέτοιο δεν επιδιώκουμε βέβαια να χωρίσουμε τον Θεό σε δραστηριότητα και ουσία. Ο Θεός είναι και παραμένει Ένας. Παραμένει κρυφός και αμέθεκτος ως θείος γνόφος  και συνάμα παραμένει μεθεκτός και μπορεί να κοινωνεί με όλα Του τα Κτίσματα. Έχουμε εδώ μία λογική αντινομία που ανατρέπει την λογική του Αριστοτέλους. Ο Αριστοτέλης λέει ότι υπάρχει το πρώτο κινούν, του οποίου  η ουσία  είναι ενέργεια[2]. Δηλαδή ο Αριστοτέλης  φαίνεται να ταυτίζει την ενέργεια του Θεού με την ουσία Του. Αλλά ο Θεός είναι τόσο η άκτιστη ενέργειά του όσο και η Ουσία Του. Γι’ αυτό τον λόγο ο Θεός είναι ταυτόχρονα μεθεκτός και αμέθεκτος, σύμφωνα με τους θεωμένους Πατέρες.

    Ο Γρηγόριος Παλαμάς, απαντώντας στον Βαρλαάμ, επεξηγεί με σαφή και κατανοητό τρόπο: όλα αυτά που στην πραγματικότητα υπάρχουν, μπορούν να μετέχουν του Θεού και, παρ’ όλα αυτά, η υπερούσια ουσία του Θεού μένει τελείως αμέθεκτη. Επομένως θα πρέπει να υπάρχει κάτι άλλο μεταξύ της αμέθεκτης ουσίας του Θεού και των μετεχόντων σε Αυτήν. Εξ αιτίας αυτού του  άλλου κάθε πραγματικότης που υπάρχει, μετέχει στην δημιουργική και συνεκτική δραστηριότητα του Θεού. Θα ήταν τρομακτική απώλεια αν εξαφανίζετο ο ενωτικός αυτός κρίκος μεταξύ  αμέθεκτης ουσίας και κτισμάτων μετεχόντων στις ενέργειές Του.  Αν θέλεις να μας κάνεις μετόχους του Θεού, μη μας απομακρύνης από την πραγματική αυτή ενότητα  κατασκευάζοντας  αγεφύρωτο χάσμα είτε μεταξύ του Θεού και  δημιουργίας, είτε μεταξύ της πρόνοιάς Του και της κάθε υπαρκτής πραγματικότητος!  Αν  κάνεις κάτι τέτοιο  πρέπει να ψάξουμε να βρούμε  άλλον Θεόν, όχι μόνο αυτοτελή, αυτενέργητο (Απόλυτον, Ελεύθερον από κάθε μεταβλητότητα), που δεν ασχολείται μόνο με τον εαυτό Του, αλλά είναι και αγαθός. Και μέσα από το πλήθος της αγαθότητάς Του, δεν  ικανοποιείται να ενεργεί μόνο για τον εαυτό Του, ούτε βέβαια να μένει χωρίς ενεργοποιημένα θελήματα, αλλά  στρέφεται υπεράγαθα προς τα κτίσματά Του.  Μόνο έτσι είναι σε θέση να μας ευεργετεί και βέβαια δεν προτιμά να παραμένει ανίκανος προς ευεργεσία. Με αυτόν τον τρόπο  είναι και ακίνητος και κινούμενος. Έτσι παραμένει σταθερά μεθεκτός σε όλη την δημιουργία  μέσω των δημιουργικών του επαφών και των προνοητικών Του δραστηριοτήτων. Γιατί αν δεν είναι σε θέση να γίνεται μεθεκτός, θα πρέπει να ψάξουμε να βρούμε άλλον Θεόν που θα είναι μεθεκτός έτσι ώστε μετέχοντας σε Αυτόν  να μπορούμε να υπάρχουμε, να ζούμε και να γινόμαστε ένθεοι [3]

Περί Ακτίστου Ενεργείας


   Σύμφωνα με τους Πατέρες, η Άκτιστη Ενέργεια, προέρχεται εκ της μιας ουσίας του Τριαδικού Θεού, «και από αγαθότητα πληθύνεται και πολλαπλασιάζεται, σε πολλές επιμέρους ενέργειες μένοντας υπερενωμένη”. Οι δημιουργικές ενέργειες  δίνουν ζωή στα κτίσματα, οι σοφοποιές  δίνουν σοφία, και άλλες ενέργειες δίνουν άλλες δωρεές της θείας αγαθότητας, η οποία είναι αιτία όλων και στη πραγματικότητα όλες οι ενέργειες είναι κοινές και ενωμένες «και ένα σε όλη την θεότητα και όλη της μετέχεται από τον καθένα μέτοχο ολόκληρη και συγχρόνως από κανένα με κανένα τρόπο.  Όπως συμβαίνει μ’ ένα σημείο που είναι στη μέση ενός κύκλου και μετέχεται από όλες τις ευθείες που ξεκινούν από την περιφέρεια του κύκλου.
    Ένα άλλο παράδειγμα είναι το πλήθος των εκτυπωμάτων μιας σφραγίδας που μετέχουν όλα της αρχέτυπης σφραγίδας, αλλά κανένα από αυτά δεν περιλαμβάνει ολόκληρη και αυτούσια την σφραγίδα κατά κανένα μέρος της. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η σφραγίδα δεν είναι σε όλα τα εκμαγεία όλη και η αυτή. Αυτό όμως δεν εξαρτάται από την σφραγίδα, γιατί αυτή προσφέρει στον καθένα ολόκληρο και τον ίδιο  εαυτόν της. Η διαφορά αυτών που μετέχουν είναι που καθιστά ανόμοια τα εκτυπώματα της μιας και ολικής  αρχετυπίας. Για παράδειγμα, αν οι μετέχοντες είναι απαλοί και καλοτύπωτοι, λείοι και αχάρακτοι, και δεν είναι ελαστικοί και σκληροί, ούτε ευδιάχυτοι και ρευστοί, θα δεχθούν καθαρό, σαφές και μόνιμο εκτύπωμα. Αν όμως λείπει κάτι από τις ιδιότητες που αναφέραμε, αυτό θα λείπει εξ αιτίας  του αμεθέκτου, ατυπώτου και  ασαφούς σφραγίσματος και εξ αιτίας όλων των άλλων ατελειών που προκαλούνται από  ακαταλληλότητα  μετοχής»…
     Η Μονάς λοπόν  «αφού έχει δωρίσει και έχει εκχύσει σε όλα τα όντα την μετουσία όλων των αγαθών, διακρίνεται ενωμένως, πληθύνεται ενικώς και πολλαπλασιάζεται αμεταδότως από την μοναδική πηγή της. Έτσι λοπόν, επειδή ο Θεός είναι υπερ­ούσιος, ενώ από το άλλο μέρος χαρίζει την ύπαρξη στα όντα και παράγει όλες τις ουσίες, και λέγεται ότι το ένα εκείνο ον πολλαπλασιάζεται με την από αυτό παραγωγή των πολλών όντων, ενώ αυτό παραμένει ένα  ενωμένο κατά την ενέργεια και πλήρες ως προς τις  διακρίσεις, εξ αιτίας του ότι είναι υπερουσίως απομακρυσμένο από όλα τα όντα και εξ αιτίας του ενιαίου τρόπου παραγωγής των όλων και της αμείωτης εκχύσεως των αμειώτων μεταδόσεών του…». «Επίσης, επειδή δια της θεώσεως που προέρχεται από Αυτόν, σύμφωνα με την δυνατότητα του καθενός, πολλοί γίνονται θεοί,  φαίνεται μεν ότι υπάρχει διάκριση και πολλαπλασιασμός του ενός Θεού, αλλά όμως δεν είναι λιγότερο ένας θεός, αμέριστος ανάμεσα στα μεριστά ενωμένος στον εαυτό του, αμιγής και απλήθυντος σε σύγκριση  με  τα  πολλά».[4]  Σύμφωνα λοιπόν με τους Πατέρες η ενέργεια του Θεού είναι μία και προέρχεται εκ της ουσίας του Τριαδικού Θεού. Αυτή την ενέργεια μπορούμε να την διακρίνουμε σε δημιουργική, προγνωστική προνοητική, αγιαστική, θεοποιό και τα λοιπά. Και βέβαια η άκτιστη ενέργεια του Θεού είναι αΐδιος παρά το γεγονός ότι δεν είναι αγέννητη και άναρχη και χωρίς παύση. Για να το καταλάβουμε αυτό ας σκεφτούμε ότι και ο Λόγος είναι αΐδιος παρά το γεγονός ότι δεν είναι αγέννητος και άναρχος, αφού είναι γεννητός και συνάναρχος με τον Πατέρα.[5]  Όταν λοιπόν ο Λόγος δημιουργεί  ονομάζουμε την ενέργειά Του δημιουργική,  η οποία δεν έχει αρχή αλλά έχει  τέλος (παύση), εκεί που τελειώνει η κάθε συγκεκριμένη δημιουργία. Η προγνωστική ενέργεια  αρχή δεν έχει, αλλά έχει  τέλος εκεί που ολοκληρώνεται η πρόγνωση των όντων[6], τα οποία προέγνωσε και η θεοποιός ενέργεια που δραστηριοποιείται με την θεοποίηση του ανθρώπου δεν έχει όμως κανένα τέλος. Η δημιουργική ενέργεια του Θεού  είναι  άκτιστη ενέργεια  που το αποτέλεσμά της είναι κτιστό:  ο δημιουργημένος κόσμος

    Ο Θεός είναι Άκτιστος, κανένας δεν τον δημιούργησε, και η Ουσία του είναι αναίτιος. Από την άλλη μεριά ο κόσμος δεν  προέρχεται από την  ουσία  του Θεού. Δεν είναι δηλαδή άκτιστος. Ο άνθρωπος είναι βιολογικό ον, αλλά τα κατασκευάσματα του ανθρώπου  είναι από ορισμένα υλικά που σίγουρα δεν ανήκουν στη φύση του ανθρώπου. Τα ανθρώπινα κατασκευάσματα όμως, προέρχονται από την δημιουργική του ενέργεια, είναι  προϊόντα ανθρώπινης ενέργειας, όχι της ουσίας του ανθρώπου. Το παιδί που γεννιέται από μία μάνα έρχεται όμως από την ίδια φύση με τον άνθρωπο, είναι δηλαδή προϊόν της ουσίας του. Τηρώντας τις αναλογίες, θα μπορούσαμε να πούμε ότι, κάτι παρόμοιο συμβαίνει και με τον Θεό. Ο άνθρωπος είναι προϊόν της δημιουργικής ενέργειας του Θεού, αλλά διάφορος από την φύση Του. Ο άνθρωπος είναι  βιολογικό ον, έχει  βιολογική ζωή, ο Θεός έχει ζωή που δεν είναι βιολογική. Ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται τη ζωή του ως βιολογική. Ξεκινάει  από ένα κύτταρο και φτάνει στους πιο πολύπλοκους οργανισμούς. Πως όμως θα μπορέσει να αντιληφθεί κανείς  την ζωή του Θεού που δεν είναι βιολογική; Πως ο εγκέφαλός μας θα μπορέσει να την καταλάβει; Τι σημαίνει για μας το ότι Κάποιος έχει άκτιστη ζωή, αλλά δεν  είναι βιολογικό ον;  Πως θα μπορέσουμε ποτέ να  περιγράψουμε αυτή τη ζωή; Και τι θα μπορούσαμε ποτέ να πούμε για την ζωή του Θεού, καθώς και για την ουσία Του; Η ζωή του Θεού, δεν πρέπει ποτέ να το ξεχνάμε, είναι  ενέργειά Του.

    Κατά συνέπεια οι ενέργειες του Θεού είναι μεν μεθεκτές στον άνθρωπο, δηλαδή ο άνθρωπος μπορεί να κοινωνεί μαζί Τους, παραμένουν δε Άκτιστες, ενώ ο άνθρωπος παραμένει κτιστός. Και μεταξύ κτιστού και Ακτίστου δεν υπάρχει analogia entis.  Δεν θα μπορέσει ποτέ ο άνθρωπος με διανοητική διαδικασία να καταλάβει, όχι μόνο την ουσία του Θεού, μα ούτε και την ενέργειά Του. Παρ’ όλα αυτά η ουσία  δεν παύει να είναι αμέθεκτη και η ενέργεια δεν παύει να είναι μεθεκτή. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο άνθρωπος δεν θα μπορέσει ποτέ να ζήσει την ίδια τη ζωή του Θεού. Αυτό πραγματοποιείται από την θεοποιητική Του ενέργεια. Αυτή απάγει τον άνθρωπο και τον πηγαίνει στην Βασιλεία του Θεού, δηλαδή στην άκτιστη ζωή του Θεού, και τον κάνει να ζει την ίδια ζωή με τον Θεό. Έτσι ο Απόστολος Παύλος ανηρπάγη μέχρι τρίτου ουρανού, και αν και μετέσχε προσωρινά της ζωής του Θεού, δεν μπόρεσε ποτέ  διανοητικά να εξηγήσει τι του συνέβη. Το μόνο που μπόρεσε να εκφράσει είναι  άρρητα ρήματα.[7]  Κανένα μάτι δεν είδε ποτέ και κανένα αυτί δεν άκουσε, αυτά που ετοίμασε ο Θεός γι’ αυτούς που τον αγαπούν.[8

    Η θεοποιός ενέργεια, όπως και οι άλλες ενέργειες, του Θεού είναι άκτιστη,  προέρχεται από την ουσία του Θεού και είναι ατελεύτητος και το αποτέλεσμά της είναι επίσης άκτιστο. Η θεοποιός ενέργεια κάνει τον άνθρωπο άκτιστο κατά χάρη, δηλαδή παντογνώστη, πανταχού παρόντα, χωρίς αρχή και τέλος, τον κάνει να περνάει δια του σώματος κεκλεισμένων των θυρών, που δεν είναι ιδιότητες του κτιστού, αλλά του ακτίστου. Αυτό οι πατέρες το ονόμασαν θεοποίηση του ανθρώπου. Και βέβαια έβλεπαν ότι αυτό γινότανε δια της θεοποιητικής ενέργειας, που όχι μόνο η αρχή της είναι άκτιστη αλλά και το αποτέλεσμά της.
   Καθώς ωραιότατα το περιγράφει ο Μάξιμος ο Ομολογητής ο Λόγος διεισδύει σε αυτόν (στον άνθρωπο του Θεού) μέχρι μερισμού  ψυχής και  πνεύματος χάρις στην αρετή και στην γνώση και δεν υπάρχει πλέον σε αυτόν κανένα μέρος άμοιρο της παρουσίας Του- και λοιπόν αυτός έγινε χωρίς αρχή και χωρίς τέλος, αφού δεν έχει μέσα του να κινείται την χρονική ζωή, η οποία έχει αρχή και τέλος, και  δονείται από πολλά πάθη, αλλά έχει μόνη τη θεία και αΐδια ζωή του Λόγου, ο οποίος κατοίκησε μέσα του, ζωή που δεν έχει πέρας με κανένα θάνατο.[9]

Εν κατακλείδι


   Για μένα, αξιότιμε κύριε Περσυνάκη, θα προτιμούσα από ένα ορθόδοξο συγγραφέα να ισχυρίζεται ότι ο Θεός είναι Υπερούσιος και όταν μιλάει για Ενέργεια του Θεού να μη την ονομάζει Καθαρή ενέργεια που σημαίνει ταύτιση ουσίας και ενεργειών, αλλά Άκτιστες Ενέργειες του Ακτίστου Θεού. Έτσι επιστημονικά διαχωρίζουμε τις δύο διαφορετικές αντιλήψεις και δεν κάνουμε μία μίξη ορολογιών με διαφορετικό νόημα και περιεχόμενο η κάθε μία. Όταν πηγαίνω σε συνέδρια και παρουσιάζω εργασίες στους συναδέλφους μου δεν μπερδεύω την ορολογία, γιατί η κάθε εργασία μου θα χάσει την επιστημονική της ακρίβεια και κανένας συνάδελφος δεν θα καταλάβει τίποτε.
  Αν χρησιμοποιούμε την ορολογία του Ακινάτου και την μπερδεύουμε με την ορθόδοξη τότε ο σκοπός μας δεν είναι να κάνουμε θεολογία, αλλά να βάλουμε γέφυρες μεταξύ ορθοδόξου και λατινικής θεολογίας, σ’ ένα κόσμο που βαδίζει προς θεολογική ασάφεια.
    Αν η μοναδική θεολογική ατοπία του π. Σωφρονίου ήταν αυτή (η απόλυτη ταύτιση δηλαδή ουσίας και ενέργειας του Θεού υπό την σχολαστική διατύπωση «actus purus» (=καθαρά ενέργεια), ίσως να άξιζε τον κόπο να πεισθούμε για την ορθή διατύπωση του πατρός Σωφρονίου… Αν όμως όποιο βιβλίο του π. Σωφρονίου κι αν ανοίξει κανείς θα βρει μη δόκιμες διατυπώσεις σε σχέση προς αυτές των Πατέρων, τότε τι συμπέρασμα βγάζουμε;  π.χ. στο ίδιο βιβλίο “Άσκησις και Θεωρία” ο π. Σωφρόνιος τονίζει ότι η περίοδος της Παλαιάς Διαθήκης ήταν εγκλωβισμένη «εντός των ορίων του ενός Θεού νοουμένου ουχί υπό την έννοιαν του χριστιανικού μονοθεϊσμού, αλλά του εξωχριστιανικού ενοθεϊσμού, δηλαδή Θεού εν μια Υποστάσει»!!! (σελίς 111).
    
Και ερωτώ:
1) Ο άπειρος και απεριόριστος Θεός έχει ΟΡΙΑ εντός των οποίων και είναι δυνατόν να «νοηθεί» δηλαδή να συλληφθεί υπό του νοός;
2) Η μοναδική Υπόσταση του Παλαιοδιαθηκικού Θεού τριπλασιάσθηκε ξαφνικά στην Καινή Διαθήκη  κι έτσι άρχισε να υπάρχει η Αγία Τριας;
3) Η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη βρίσκονται σε ασυνέχεια μεταξύ τους;
Σημειώσεις:

[1] Διονύσιος Αρεοπαγίτης: Περί Θείων ονομάτων Πατερικαί εκδόσεις Γρηγόριος Παλαμάς. Φιλοκαλία Τόμος 3 σελίδα 74 :«Αυτή δε κατά την πασών των νοερών ενεργειών απόλυσιν επιβάλλομεν, ουδεμίαν ορώντες θέωσιν η ζωήν η ουσίαν, ήτις ακριβώς εμφερής επί τη πάντων εξηρημένη κατά πάσαν υπεροχήν αιτία».
[2] Μεταφυσικά 1071, 20:  “Δει άρα είναι αρχήν τοιαύτην ης η ουσία ενέργεια» : πρέπει επομένως να υπάρχει μία αρχή της οποίας, η ουσία να είναι ενέργεια.
[3] Δεύτερη Τριάδα 24: «ου μην αλλ’ επειδήπερ εισίν τα μετέχοντα Θεού, η δε υπερούσιος ουσία του Θεού παντάπασιν αμέθεκτος, έστιν άρα τι μεταξύ της αμεθέκτου ουσίας και των μετεχόντων, δι’ ου ταύτα του Θεού μετέχουσιν».
[4] Διονύσιος Αρεοπαγίτης: Περί Θείων ονομάτων Πατερικαί εκδόσεις Γρηγόριος Παλαμάς . Φιλοκαλία Τόμος 3 σελίδα 70-72, σελ. 80,5-25
[5] Ρωμανίδης Το Προπατορικό αμάρτημα σελίδα 44
[6] Η πρόγνωσις δε του Θεού αρχήν ουκ έχουσα, μετά το γενέσθαι περί ων προέγνω τέλος έχει. Ώστε ου το τέλος έχον ανάγκη και αρχήν έχει. Μέγας Βασίλειος PG 29,680.
[7] 2 Κορ 12, 4.
[8] βλέπε 1 Κορ 2, 9.
[9] Μάξιμος Ομολογητής  Περί διαφόρων αποριών; Πατερικαί εκδόσεις Γρηγόριος Παλαμάς Τόμος 14Δ σελίδα 176.

Πηγή

21 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Η ενσάρκωση του Θεού δεν γεφύρωσε το κτιστό με το Άκτιστο;

χαλαρωσε είπε...

Και ερωτώ:

1) Ο άπειρος και απεριόριστος Θεός έχει ΟΡΙΑ εντός των οποίων και είναι δυνατόν να «νοηθεί» δηλαδή να συλληφθεί υπό του νοός;

2) Η μοναδική Υπόσταση του Παλαιοδιαθηκικού Θεού τριπλασιάσθηκε ξαφνικά στην Καινή Διαθήκη κι έτσι άρχισε να υπάρχει η Αγία Τριας;

3) Η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη βρίσκονται σε ασυνέχεια μεταξύ τους;

Αυτα ρωτα ο αγαπητος κ. Καραλής

Ο Γεροντας λεει: Ο κόσμος.... της Παλαιάς Διαθήκης ήτο στενώς εγκεκλεισμένος εντός των ορίων του ενός Θεού .........δεν λεει οτι μπορουσε να νοηθει να συλληφθει ο Θεος, ΑΛΛΑ ΟΤΙ ο κοσμος λογω της ατελους αποκαλυψεως ειχε περιορισθει στα ορια του Ενος Θεου τον οποίο όμως ΘΕΩΡΟΥΣΑΝ.....

νοουμένου υπό την έννοιαν ουχί του χριστιανικού μονοθεϊσμού, αλλά του εξωχριστιανικού ενοθεϊσμού, δηλαδή του Θεού εν μιά Υποστάσει.

ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΟΙ ΙΟΥΔΑΙΟΙ ΗΤΑΝ ΣΥΝΕΧΩς ΣΤΟ ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ. ΚΑΠΟΙΟΙ ΑΠΟ ΑΥΤΟΥς ΟΠΩς ΘΑ ΔΟΥΜΕ ΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΕΙΧΑΝ ΚΑΤΑΛΑΒΕΙ ΠΩς ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΑΛΛΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΥ ΛΑΟ Ο ΑΥΣΤΗΡΟς ΜΟΝΟΘΕΙΣΜΟΣ...

αλλα ο αυστηρος μονοθεισμος κρατιοταν με το μωσαικο νομο, εξου και το μην λατρευεις αλλον θεο περαν εμου. Τα ενοθειστικα στοιχεια του τοτε περιβαλλοντος ειναι παμπολα π.χ. χρυσο μοσχαρι. Δεν αποδιδει ο Γεροντας ενοθειστικα χαρακτητιστικα στο ΜΟΝΟΘΕΙΣΜΟ ΤΟΥ ΜΩΥΣΗ, στον Ενα Θεο, αλλα στους Ιουδαιους.
ΟΧΙ ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΩΝ ΙΟΥΔΑΙΩΝ.

----------------

Η μοναδική Υπόσταση του Παλαιοδιαθηκικού Θεού τριπλασιάσθηκε ξαφνικά στην Καινή Διαθήκη κι έτσι άρχισε να υπάρχει η Αγία Τριας;

Η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη βρίσκονται σε ασυνέχεια μεταξύ τους;

ΤΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΚΕΙΜΕΝΟ ΔΙΑΣΑΦΗΝΙΖΕΙ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ

Ουδόλως αγνοούμεν ότι η Καινοδιαθηκική Αποκάλυψις είχεν ως πρόδρομον την Αποκάλυψιν της Παλαιάς Διαθήκης. Όταν ο χριστιανός βυθίζηται εις τον ιερόν στοχασμόν των δεδομένων της βιβλικής Αποκαλύψεως, ακούει ήδη εκ των πρώτων κεφαλαίων της Γενέσεως οικείους λόγους περί του Ενός και Τριαδικού Θεού: «Και είπεν ο Θεός· ποιήσωμεν άνθρωπον κατ’ εικόνα ημερέραν και καθ’ ομοίωσιν». Και έτι: «Και είπεν ο Θεός· ιδού Αδάμ γέγονεν ως είς εξ ημών» (Γέν. α’ 26, γ’ 22).

Αξιοπαρατήρητος ωσαύτως είναι η εμφάνισις του Θεού εις τον Αβραάμ υπό την μορφήν τριών ανθρώπων, εις τους οποίους ούτος απευθύνεται ως προς έν Όν: «Αναβλέψας δε τοις οφθαλμοίς αυτού είδε, και ιδού τρεις άνδρες ειστήκεισαν επάνω αυτού … Και είπε· Κύριε, ει άρα εύρον χάριν εναντίον Σου, μη παρέλθης τον παίδα Σου» (Γέν. ιη’ 2-3).

Η Παλαιά Διαθήκη, ως παρατηρούμεν εις τους Ψαλμούς και τους Προφήτας, εγνώριζε τον Θείον Λόγον και το Πνεύμα του Θεού: «Τω Λόγω Κυρίου οι ουρανοί εστερεώθησαν και τω Πνεύματι του στόματος Αυτού πάσα η δύναμις αυτών» (Ψαλμ. λβ’ 6 κ.α.).
Ενταύθα όμως δεν ευρίσκομεν την γνώσιν του Θείου Λόγου και του Θείου Πνεύματος ως Υποστάσεων. Ταύτα ενθεωρούνται ως Ενέργειαι.
Ο κόσμος της Παλαιάς Διαθήκης ήτο στενώς εγκεκλεισμένος εντός των ορίων του ενός Θεού, νοουμένου υπό την έννοιαν ουχί του χριστιανικού μονοθεϊσμού, αλλά του εξωχριστιανικού ενοθεϊσμού, δηλαδή του Θεού εν μιά Υποστάσει. Θα ήτο δυνατόν να διερωτηθώμεν εάν η έλξις, την οποίαν ήσκει επί των Ιουδαίων της Παλαιάς Διαθήκης ο ειδωλολατρικός πολυθεϊσμός, δεν θα εξηγείτο δια της συνειδήσεως [//112] της στενότητος του ενοθεϊσμού την οποίαν είχον. Αλλ’ η οδός αύτη ήτο εις αυτούς απηγορευμένη υπό του Νόμου και των Προφητών. Ο Μωϋσής, εις τον οποίον ο Θεός απεκαλύφθη ως Υπόστασις, «Εγώ ειμι ο Ών» (Έξ. γ’ 14), είχεν ο ίδιος συνείδησιν του ατελούς χαρακτήρος της αποκαλύψεως, την οποίαν έλαβε. Διό διεκήρυξεν ότι ο Θεός θα ήγειρε Προφήτην εκ του λαού και ότι Αυτόν θα έπρεπε να ακούουν εις παν ό,τι θα έλεγε (βλ. Ιωάν. α’ 46, Πράξ. γ’ 22, Δευτ. ιη’ 15). Ούτως οι Ιουδαίοι ανέμενον τον Μεσσίαν-Εμμανουήλ, τον υπεσχημένον και μέλλοντα να αποκαλύψη εις αυτούς πάσαν την περί Θεού αλήθειαν (βλ. Ιωάν. δ’ 25).
συνεχ

χαλαρωσε είπε...

συνεχ
στο ζητημα του actus purus

μας λεει ο Γεροντας

Αι Υποστάσεις, ούσαι Πρόσωπα υπό απόλυτον έννοιαν, ουδόλως είναι δυνατόν να αποτελούν αντικείμενον αριθμητικής προσθέσεως 1+1+1=3. Και όμως είναι Τρεις, ουχί δύο ούτε τέσσαρες, ούτε άλλος τις αριθμός. Ευρισκόμεθα ενώπιον ενός καθαρού «Γεγονότος» του Όντος, το οποίον απεκαλύφθη άνωθεν. Πειρώμενοι να συλλάβωμεν την σημασίαν του αριθμού τρία, δυνάμεθα μόνον να είπωμεν ότι αποκλείει πάσαν σχέσιν υπό την έννοιαν μιας δυαδικής αντιθέσεως, ιδέα η οποία υποβάλλει αναποφεύκτως τον αριθμόν δύο. Ούτως η Τριάς, θραύουσα τον περιορισμόν του αριθμού δύο, υπερβαίνει πάσαν σχετικότητα. Θα ήτο [//132] λοιπόν αδύνατον να νοήσωμεν τας Υποστάσεις μόνον ως «σχέσεις» εις το εσωτερικόν της Θείας Ουσίας. Εν άλλαις λέξεσι, το μυστήριον του αριθμού «Τρία» διαπιστούται ότι έχει την εξίσωσιν αυτού εις το Άπειρον.

Εκτός των μνημονευθεισών ανωτέρω αντινομιών της ταυτότητος και της διακρίσεως μεταξύ Υποστάσεως και Ουσίας αφ’ ενός, και των Τριών Υποστάσεων αφ’ ετέρου, το δόγμα φέρει εισέτι ημάς αντιμετώπους προς άλλας αναλόγους αντινομίας, διατηρούσας συνάμα απόλυτον ταυτότητα και διάκρισιν. ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ ΤΙ ΛΕΕΙ ΕΔΩ Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ.

Θα σημειώσωμεν δύο: την της Ουσίας έναντι της Ενεργείας, και την της Θείας ακτίστου Ενεργείας έναντι της κτιστής ανθρωπίνης φύσεως.

Το Θείον Όν, εξ ακεραίου «πεπραγματοποιημένον», τουτέστι μη περιέχον εν Εαυτώ δυνατότητα μη αναπτυχθείσαν, δύναται να ονομασθή «Καθαρά Ενέργεια», η οποία φανεροί πλήρως την Ουσίαν και είναι, συνεπώς, ομοία προς Αυτήν. Αλλά......... και εν αυτή τη περιπτώσει ωσαύτως, η ταυτότης

ουδόλως εξουδετεροί το όλως.... μη αναγώγιμον της Ουσίας εις Ενέργειαν, ούτε της Ενεργείας εις Ουσίαν. ΣΤΗΝ ΟΥΣΙΑ Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΑΝΑΤΡΕΠΕΙ ΤΟΝ ΑΚΙΝΑΤΗ...ΔΗΛΑΔΗ ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΑΝ ΠΟΥΜΕ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΘΑΡΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΜΙΑΣ ΚΑΙ ΦΑΝΕΡΩΝΕΙ ΤΗΝ ΟΥΣΙΑ ΕΝ ΤΟΥΤΟΙΣ, ΛΕΕΙ Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ....ουδόλως εξουδετεροί το όλως.... μη αναγώγιμον της Ουσίας εις Ενέργειαν, ούτε της Ενεργείας εις Ουσίαν.

Εν άλλοις λόγοις, η Ουσία και η Ενέργεια δεν συγχέονται εις αδιαφοροποίητον ενότητα, αλλά σημαίνουν δύο ......«απόψεις» διακρινομένας τελείως......εις το Θείον Όν.

Η Ουσία είναι απολύτως υπερβατική εν σχέσει προς τον κτισθέντα κόσμον. Είναι εξ ολοκλήρου ακατάληπτος, ανονόμαστος, ακοινώνητος και αμέτοχος δια το κτίσμα. Προκειμένου να τονίσουν την μυστηριώδη αυτήν «άποψιν» του Θείου Όντος, οι Πατέρες της Εκκλησίας ονομάζουν αυτήν Υπερουσιότητα, δια να απομακρύνουν δι’ αυτού του χαρακτηρισμού πάσαν εννοιοποίησιν [//133] της Ουσίας. Δια το κτιστόν όν η «άποψις» αύτη παραμένει αιωνίως κεκρυμμένη εις τας «Θείας αβύσσους». Εάν ήτο δυνατόν να μετέχη το κτίσμα εις την Ουσίαν, τότε οι θεωθέντες Άγιοι θα εισήρχοντο εις το Θείον Όν ως «ομοούσιοι» προς τας Υποστάσεις της Αγίας Τριάδος, Αύτη δε θα μετεμορφούτο εις «τετράδα», «πεντάδα» κλπ., πράγμα το οποίον οι Πατέρες της Εκκλησίας δεν αποδέχονται. Όσον αφορά εις την Ενέργειαν, το δόγμα ομιλεί περί αυτής άλλως. Η Ενέργεια είναι δυνατόν να καταστή γνωστή και μεθεκτή. Εισέρχεται εις στενωτάτην ένωσιν μετά του κτισθέντος όντος, χωρίς το άκτιστον να γίνη κτιστόν ή το κτιστόν να γίνη άκτιστον. Τούτο προκύπτει εκ του δόγματος της Συνόδου της Χαλκηδόνος, χάρις εις το οποίον ομολογούμεν εις την μίαν Υπόστασιν του Λόγου «δύο φύσεις» μεθ’ όλων των αντιστοίχων ιδιωμάτων αυτών. Βλέπομεν ότι η τελεία θέωσις, της υπό του Χριστού προσληφθείσης ανθρωπίνης φύσεως, δεν μεταβάλλει αυτήν εις Θείαν Φύσιν. Τούτο δε παραμένει αληθές αιωνίως. Ο Χριστός είναι αιωνίως Είς εν δυσί φύσεσι.

amethystos είπε...

11.33 O Xριστός δέν είναι μεσάζων, γέφυρα. Μιά δίοδος γιά νά περάσουν οι άκτιστες ενέργειες στόν άνθρωπο. Ενα είδος πνευματικού σωλήνα. Είναι ο Θεός, Ο Κύριος, ο Υιός τού θεού τού ζώντος. Δέν έφερε τήν θεοποιό άκτιστο ενέργεια αλλά τήν Υιοθεσία.

amethystos είπε...

Φίλε χαλάρωσε εμφανίστηκε νέος Διώχτης. Θέλω μιά χάρι. Στίς αρχές τής εκκλησίας παρουσιάστηκε μιά κακοδοξία η οποία πολεμήθηκε, η οποία απαιτούσε στήν προσευχή νά συγκεντρωνόμαστε εσωτερικά στήν μορφή τού Χριστού. Δέν μπορώ νά βρώ όμως στοιχεία Αν μπορείς βόηθα. Στείλε κάποια διεύθυνση ή πληροφορία άν ισχύει.

Μαρία Π. είπε...

Αναρωτιέμαι αγαπητοί αδελφοί, τι νόημα έχει κάθε λίγο, μια συκοφαντική ανάρτηση για τον γ. Σωφρόνιο, η οποία μάλιστα στηρίζεται στη μέθοδο της αποσπασματικής επιλογής κάποιων προτάσεων, και την παρερμηνεία τους.Ας κάνει τον κόπο ο διαχειριστής της Π.Π., να διαβάσει ολόκληρα τα βιβλία του, και μετά ας πάρει την ευθύνη να βάζει αυτές τις αναρτήσεις.Πολύ σωστά απαντάτε, [δεν είμαστε θεολόγοι, αλλά κάποια πράγματα είναι ξεκάθαρα].Εξάλλου όλα αυτά έχουν απαντηθεί ξανά, εμπεριστατωμένα και εδώ, αλλά και αλλού [στον Τρελογιάννη (που έχει και μόνιμα αναρτημένο το θέμα), και από την ΟΟΔΕ, τον π.Θ.Βαμβίνη και άλλους]. Γιατί λοιπόν ανακινoύνται πάλι όλα αυτά; Λες και δεν μας έφταναν τα υπόλοιπα, που έχουμε γίνει άνω κάτω με όσα συμβαίνουν και δεν μπορούμε να βρούμε ένα τρόπο να συμπορευτούμε και να πολεμήσουμε όλοι μαζί τον κοινό εχθρό;;
Ο Γ.Σωφρόνιος έχουμε ξαναπεί ότι "πέρασε τα 40 κύματα" στην πνευματική του ζωή, και όποιος έχει πάρει μια μικρή γεύση αυτού του πράγματος μπορεί να καταλάβει. Όταν έχεις πέσει σε πλάνη (όπως ο βουδισμός), ή όταν έστω σου έχουν βάλει κάποιες ιδέες, ΄και είσαι μέσα στην αγωνία να βρεις την αλήθεια, γίνεσαι μετά πολύ ευαισθητοποιημένος και ψάχνεις την ακρίβεια με βάση τους Πατέρες και τους Αγίους ασκητές της ερήμου (αυτούς κυρίως μελετούσε ο Γ.Σωφρόνιος).
Το θέμα αυτό του διαχωρισμού Ουσίας και Ενέργειας στον Θεό (με όλες τις επιμέρους πτυχές του), είναι ίσως το βασικότερο που διαχωρίζει την Αλήθεια από το ψεύδος [τις αιρετικές παρεκκλίσεις όπως η δυτική θεολογία (καθολικισμός και προτεσταντισμός), αλλά και τον δαιμονικό βουδισμό και τις διάφορες νεοβουδιστικές δοξασίες της Νέας Εποχής, όπως ότι ο άνθρωπος είναι κατά βάση "θεϊκός").
Ο Γ.Σωφρόνιος δεν γνώριζε τι γίνεται γύρω του; Ο Κλάους Κένεθ γράφει στο βιβλίο του ότι παρά την ολοκληρωτική αμέριστη βοήθεια και κατήχηση του Γέροντα (αυτό έσωσε τον Κ.Κένεθ από την πλάνη και τις καθημερινές επιθέσεις των δαιμόνων), ήταν πολύ επιφυλακτικός και περίμενε αρκετό διάστημα μέχρι να γίνει το βάπτισμά του, ώστε να είναι σίγουρος ότι ο Κ.Κ. έχει πλέον απαλλαγεί από την πλάνη του βουδισμού. Είχε μεγάλη ευαισθησία πάνω στο θέμα της ακρίβειας. Τώρα, αν κάποιοι δεν καταλαβαίνουν τα βιβλία του, και τα παρερμηνεύουν, δεν φταίει ο Γέροντας. Είναι άλλωστε όλα μεταφρασμένα, και εκτός αυτού σε πολλά σημεία υπάρχει ποιητική γλώσσα λόγω της υπερευαισθησίας του Γέροντα που ήθελε να αποδώσει όσα ένιωθε και αισθανόταν ότι οι ίδιες οι λέξεις είναι πολύ φτωχές γι΄αυτό. Καλό θα ήταν λοιπόν να προσέχουμε πολύ όταν μιλάμε. Δυστυχώς ο λεγόμενος "αντιαιρετικός αγώνας" αντί να μας κάνει καλύτερους όπως θα έπρεπε λόγω του "υψηλού σκοπού", μας έθισε στην κατάκριση.

amethystos είπε...

O Tρελο-Γιάννης προσαρτήθηκε στούς αποτειχισμένους. Δέν πιάνει τόν απύθμενο ναρκισσισμό τού Ιερόθεου Βλάχου.Δέν νομίζουμε ότι οι αποτειχισμένοι , όπως καί οι τού παλαιού είναι εις θέσιν νά διαβάσουν τά θεολογικά κείμενα κάν, όχι καί νά τά κατανοήσουν επί πλέον.Τό παλαιό, εάν παρακολουθήσουμε λίγο τήν απελπισμένη αγιομαχία τού Σακαρέλλου, ο οποίος υπήρξε ακόλουθος τού Ρωμανίδη,πέρασε πέραν τής κατακρίσεως, στήν αθεράπευτη πλέον οίηση. Νυχτερίδες κι' αράχνες προσπαθούν νά μάς οδηγήσουν στόν γκρεμό. Αδέσποτοι, μεγαλομανείς, ψευδοσωτήρες, περιτριγυρίζουν τόν τάφο τού Καντιώτη γιά δύναμη.

Μαρία Π. είπε...

Είπα τόσα πολλά το χρονικό διάστημα πριν το Πάσχα που στο τέλος βαρέθηκα εγώ η ίδια τον εαυτό μου.Κόντεψα να πάθω αλλεργία ακόμα και απέναντι σε αυτά που έγραφα, με το ίδιο και ίδιο (φορτικά) περιεχόμενο.Αν θες το πιστεύεις. Ακουγόταν όμως εξωφρενικά πράγματα (όπως ότι ο Θεός απέσυρε τη Θεία Χάρη του από τους πιστούς (όσους δεν έχουν αποτειχιστεί) εξαιτίας του Βαρθολομαίου, ότι η Θεία Κοινωνία είναι "μολυσμένη", και όλα τα υπόλοιπα για τα Μυστήρια της Εκκλησίας κτλ.. και δεν μπορούσα να μην μιλήσω.Δυστυχώς όμως, οι αγωνίες όλων μας και οι προβληματισμοί μας, αντί να οδηγήσουν σε αλληλοκατανόηση και συγκράτηση των ακραίων ισοπεδωτικών ανυπόστατων απόψεων (που έρχονται σε αντίθεση και με τους Αγίους μας που βίωσαν τις ίδιες καταστάσεις και δεν διανοήθηκαν ποτέ να πουν τέτοιες βλασφημίες), κατέληξαν σε μια αντιπαράθεση [σε αρκετά ιστολόγια], στην οποία το "ζητούμενο" ήταν "ποιος θα υπερισχύσει". Χάσαμε το "φόβο Θεού" και την μεγάλη ευθύνη των λεγομένων μας. Την τελευταία φορά που μίλησα γι΄αυτά τα πράγματα και παρέθεσα την επιστολή του π.Ε.Θεοδωρόπουλου παρακάλεσα να μην ξανα-ακουμπήσουμε θέματα Μυστηρίων γιατί ανήκουν στον Θεό. Φυσικά κάθε ιστολόγιο είναι ελεύθερο να κάνει ότι θέλει και να αναδημοσιεύει ότι αναρτήσεις θέλει και από όπου θέλει, όπως και σχόλια, αλλά από κει και πέρα καθένας από μας είναι ελεύθερος να μιλήσει και να πει την γνώμη του (εξάλλου το ίντερνετ είναι το μόνο ελεύθερο μέσο στο οποίο μπορεί ο κόσμος να πει ότι ακριβώς πιστεύει).Δεν θέλω να πω κάτι άλλο πάνω σ΄αυτό, παρά μόνο ότι ελπίζω, όσα ιστολόγια είχαν τόσα χρόνια υπεύθυνη στάση, και λόγω της έντασης των γεγονότων αλλά και όσων γραφόταν από σχολιαστές επηρεάστηκαν, ότι θα επανέλθουν. Αν πάλι κάποιοι έχουν πειστεί για κάποια πράγματα (όπως ο "Παιδαγωγός" για το θέμα της αποτείχισης), ας το ακολουθήσουν. Ας κάνει καθένας ότι νομίζει. Ας μην πούμε κάτι άλλο πάνω σε αυτό. Ανέφερα τον Τρελογιάννη για το μόνιμο κείμενό του στην αριστερή στήλη που λέει ανάμεσα στα άλλα ότι "οι δαίμονες ενοχλούνται από τον Γ.Σωφρόνιο έστω και πεθαμένο", αλλά και γιατί αν μη τι άλλο θα έπρεπε η Π.Π. να σεβαστεί την γνώμη του, και να μην βάζει τέτοιες συκοφαντικές αναρτήσεις.
Και θέλω ακόμα ειλικρινά να πω, ότι με στενοχωρούν κάποια πράγματα [οι διαφωνίες και οι διαμάχες], και συγκεκριμένα χθες διάβαζα από την επιστολή προς Κολοσσαείς το απόσπασμα: "Ενδύθητε λοιπόν, ως εκλεκτοί του Θεού άγιοι και ηγαπημένοι, σπλάγχνα οικτιρμών, χρηστότητα, ταπεινοφροσύνη, πραότητα, μακροθυμία, υποφέροντες αλλήλους και συγχωρούντες εις αλλήλους, εάν τις έχη παράπονον κατά τινος· καθώς και ο Χριστός συνεχώρησεν εις εσάς, ούτω και σείς· και εν πάσι τούτοις ενδύθητε την αγάπην, ήτις είναι σύνδεσμος της τελειότητος. Και η ειρήνη του Θεού ας βασιλεύη εν ταις καρδίαις υμών, εις την οποίαν και προσεκλήθητε εις εν σώμα· και γίνεσθε ευγνώμονες. Ο λόγος του Χριστού ας κατοική εν υμίν πλουσίως μετά πάσης σοφίας· διδάσκοντες και νουθετούντες αλλήλους.." και ειλικρινά λυπήθηκα και δάκρυσα. Δεν είμαστε σε καλή πνευματική κατάσταση. Έχουμε όλοι ανάγκη από διαρκή μετάνοια και το λέω πρώτα στον εαυτό μου.

Μαρία Π. είπε...

Να διορθώσω κάτι στην πρόταση: "Και θέλω ακόμα ειλικρινά να πω, ότι με στενοχωρούν κάποια πράγματα [οι διαφωνίες και οι διαμάχες]"

Οι διαφωνίες είναι όχι μόνο επιτρεπτές αλλά και επιβαλλόμενες όταν ακούγονται πλάνες.Αλίμονο. Ακόμα και οι "διαμάχες" με την έννοια της υπεράσπισης της αλήθειας και αν είναι να βγει κάτι, αν έχει δηλαδή νόημα αυτό που γίνεται.
Αυτό όμως που είναι λυπηρό και άσχημο, είναι όταν εμπλέκονται διάφοροι λογισμοί, και κάποια πράγματα παίρνουν άλλες διαστάσεις μέσα στο μυαλό μας (νομίζοντας ότι υπάρχει κάποια προσωπική εμπάθεια του άλλου απέναντί μας), είτε όταν όντως υπάρχει, λόγω άλλων διαφωνιών σε άλλα θέματα ή για άλλους λόγους.Η ψυχή μας πρέπει να παραμένει καθαρή.

Μαρία Π. είπε...

Σχετικά με την κατάκριση και την οίηση κάποιων ανθρώπων έχω πει και άλλες φορές ότι δυστυχώς γεμίσαμε από μικρούς αλάθητους Πάπες, "σωστούς ερμηνευτές" των γεγονότων και των Κανόνων, που κατηγορούν για διπροσωπία όσους διαφωνούν σε κάποια πράγματα, (όπως π.χ. τον κ.Τσελεγγίδη), για "κρυφούς σκοπούς" και "συνωμοσίες", ή για "βόλεμα", και άλλους για "χαζομάρα προβάτου", που δεν αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει, και ήρθαν αυτοί να το διαφωτίσουν. Το ενδεχόμενο να κάνουν οι ίδιοι λάθος, δεν περνάει απ΄το μυαλό τους.Οι Πατέρες πολέμησαν με τον θεολογικό τους Λόγο, την πίστη, και την αγιότητά τους.Δια Πνεύματος Αγίου. Δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις.
Ζούμε σε μια πρωτοφανή εποχή που όλα ανατρέπονται, που ο πνευματικός πόλεμος έχει περάσει σε εντελώς άλλο επίπεδο, ασύλληπτο πριν κάποιες δεκαετίες, (αμφισβητείται πλέον όχι μόνο η θεολογική-δογματική αλήθεια, αλλά και ότι βλέπουμε με τα ίδια μας τα μάτια όπως τα 2 φύλα, και αυτό είναι η αποκορύφωση και η πεμπτουσία του συγκρητισμού και της έλλειψης αντικειμενικής αλήθειας, που έχει επεκταθεί πλέον σε όλα τα επίπεδα), και αυτοί νομίζουν ότι θα πολεμήσουν με δηλώσεις ακοινωνησίας.
Τόσο απλά.Άλλο που δεν θέλουν όσοι μας καταστρέφουν.

Ανώνυμος είπε...

Χριστος Ανεστη!
Εχουν ειπωθει τοσα για τον γερ.Σωφρονιο,που καταφεραν να επηρεασουν πολλους.Δεν εχω μελετησει παρα ελαχιστα απο τα βιβλια του γεροντα,ο οποιος εγινε μετοχος του Ακτιστου φωτος.
Αλλα πολλες φορες οι αναλυσεις που κανουν μπερδευουν αντι να ξεμπερδευουν.
Πως εννοει ο καθε Πατηρ της Εκκλησιας την Αδιαιρετο Αγια Τριαδα δεν διαφερει απο την εμπειρια των παλαιοτερων.Θυμηθηκα τον Αγιο Νικοδημο τον Αγιορειτη,ο οποιος οταν στον ''Αορατο πολεμο''εγραφε πως η Θεια Χαρις με το Βαπτισμα στην Ορθοδοξη Εκκλησια,εγκαθισταται στο βαθος της καρδιας ως οχημα.
Μα θα πει κανεις,''τι λεει ;''.Ωρες ειναι να τον βγαλουμε αιρετικο.Μη γενοιτο!
Δεν ξερω ,αυτα ειναι για πιο ιδικους.
Θυμηθηκα τονγεροντα Διονυσιατη Θεοκλητο.Μεγαλη μορφη εμπειριας,που να φανουμε εμεις οι απλοικοι,..
Εν πασει περιπτωσει στην εισαγωγη του στο βιβλιο ''Αγ Γρηγοριος Παλαμας'',χρησιμοποιει απλα λογια κατανοητα με ταπεινοτητα σα να διδασκεται απο τον αγιο κ λεγει ''...και τωρα λοιπον φωταγογουμαι διδασκομενος'',,,,,,,,,''τωρα δε φωτιζομαι ,οτι,...κλπ''............

Ο Θεος επειδη αποτελειται[να το πω;] απο
ΜΙΑ ΟΥΣΙΑ & Πολλες Ενεργειες,δε σημαινει πως ειναι συνθετος
ΜΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΟΥΣΙΑ εις Τρεις Υποστασεις!
Ουσια = ανωνυνος,αμεθεκτος,απλη,απερινοητος...
########################################ουσια εννοουμε εκαστη των ενεργειων Του Θεου.
Οι ενεργειες ειναι Ακτιστοι...
Το μετεχομενον των ενεργειων ειναι Ακτιστον κ Αχωριστον του Αγ.Πνευματος!
Η ΧΑΡΙΣ {Θεοποιος Δωρεα και ενεργεια} ειναι ΜΙΑ
ΑΛΛΑ ΕΙΝΑΙ ΚΟΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ!!!
Ο αρνουμενος τη θεοποιο Δωρεα ειναι ψυχρος ..ανεραστος....
Η θεοποιος δωρεα κ ενεργεια μετεχομενη λεγεται ''θεοτης''
Αυτη πλουτιζει το υπερφυες ονομα της ΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ.

ΟΤΑΝ ΛΕΜΕ ΘΕΟΣ,ΠΝΕΥΜΑ,ΘΕΟΤΗΣ εννοουμε αναλογως ποτε τη θεια Ουσια
........................................................................................................αλλοτε τις υποστασεις
Και ποτε τις κοινες ενεργειες των Υποστασεων.

Ουτε ταυτιζουμε ουσια και Υποσταση για να μη μιμηθουμε το Σαβελλιο η τον Αρειο.
Ο αγ.Γρηγοριος θεμελιωνει αμετακινητως [τα λεγει στο βιβλιο του] τη δ ι α κ ρ ι σ η δια της οποιας διασωζεται{ οπως λεγει κ σημειωνουμε εμεις} το απροσιτον,,,το αμεθεκτον,,και το απλουν της ΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ,....ΕΝΩ
Β ε β α ι ο υ τ α ι το προσιτον & μεθεκτον της ουσιωδους ενεργειας Του!!
Τελος ,
Αυτο με συγκλονιζει,....
Λεγει ο θειος Πατηρ Αγ.Γρηγοριος,...
Σε ευχαριστουμε αγιε!!!
Μεγας εισαι Κυριε κ θαυμαστα τα εργα Σου!
''Αυτοι που μετεχουν της Θειας Ενεργειας,μ ε τ ε χ ο υ ν ,....ολου Του Θεου!
Ποιος να μη κλαψει,ποιος να μη ζητησει το ελεος Αυτου!
Αληθως Ανεστη!!!

amethystos είπε...

Δέν ενσαρκώθηκε η Αγία Τριάδα.

χαλαρωσε είπε...

κοιτα αμεθυστε, απο μια μικρη ερευνα που εκανα πιο πολυ συγκλινω στους Μεσσαλιανους, καποια πραγματα εχει ο Χρηστου στον Γ τομο, και η ΘΗΕ στον 8 τομο. Ο Αγιος Ισαακ Ο Συρος αναφερεται σε καποιον Μαλπα ιδρυτη της αιρεσης των Ευχιτων που ταυτιζονται με τους Μεσσαλιανους. Ισως και ο Στυλιανος Παπαδοπουλος να εχει κατι γι αυτους. Θα το δω λιγο καλυτερα και νομιζω οτι κατι θα προκυψει. Χαιρεστε.

χαλαρωσε είπε...

αν λαβουμε υποψιν μας οτι το μάντρα απαιτει να συγκεντρωνονται στην μορφη της θεοτητας οταν διαλογιζονται οι πιστοι αυτων των θρησκειων, τοτε ισως και με τους Μανδαίους να υπαρχει τετοιου ειδους ας πουμε προσευχη.

Ανώνυμος είπε...

Η Θεία Κοινωνία είναι Σώμα και Αίμα Χριστού μόνο ή είναι και κοινωνία με την Αγία Τριάδα; Το σώμα του Χριστιανού δεν είναι Ναός του Αγίου Πνεύματος;Δεν λέει η Γραφή ότι ''θα έλθουν και θα κατοικήσουν μέσα μας'';

amethystos είπε...

Τί θά πεί μόνο!!! Δέν μάς φτάνει;

Μαρία Π. είπε...

"Χριστος Ανεστη!
Εχουν ειπωθει τοσα για τον γερ.Σωφρονιο,που καταφεραν να επηρεασουν πολλους.Δεν εχω μελετησει παρα ελαχιστα απο τα βιβλια του γεροντα,ο οποιος εγινε μετοχος του Ακτιστου φωτος.
Αλλα πολλες φορες οι αναλυσεις που κανουν μπερδευουν αντι να ξεμπερδευουν."

Αληθώς Ανέστη καλή μου.Ειπώθηκαν πολλά για τον γ.Σωφρόνιο λόγω των συκοφαντιών αλλά ευτυχώς τελικά ήρθαν έτσι τα πράγματα και ο Θεός έβγαλε κάτι καλό μέσα απ΄όλα αυτά.Οι περισσότεροι δεν έχουν διαβάσει τα βιβλία του και δεν τον "γνωρίζουν". [Αρκετά σημεία είναι δυσνόητα.]Ακουγόταν μόνο το θέμα της μονής Έσσεξ που είναι διπλή (όχι μικτή), και έγινε κάτω από συνθήκες ανάγκης και ένδειας, και μετά από πίεση προς τον γέροντα.Ο ίδιος ούτε το ήθελε ούτε το συνιστούσε αλλά ήταν "μισός άνθρωπος" και δεν μπορούσε να επιβλέπει 2 διαφορετικά απομακρυσμένα μοναστήρια.
Μας λένε ορισμένοι "Γιατί δεν διαβάζετε τους Πατέρες της Εκκλησίας;; Είναι μεγαλύτεροι οι σημερινοί γέροντες και οι σύγχρονοι Άγιοι από τους Πατέρες;;"
Φυσικά διαβάζουμε, και έχουμε μεγάλη ευλάβεια απέναντι στους Πατέρες, και πιστεύουμε ότι έγραψαν δια Πνεύματος Αγίου όπως και οι Απόστολοι του Κυρίου.Εννοείται ότι εκεί στηρίζεται η ορθοτόμηση της Πίστης μας. Άλλωστε αυτούς διάβαζαν και οι σύγχρονοι Γέροντες.
Όμως μέσα στην Εκκλησία το Σώμα του Κυρίου πάντα τα μικρότερα μέλη έχουν πολλά να πάρουν από οποιοδήποτε μεγαλύτερο. Δεν "περισσεύει" δηλαδή κανένας αγιασμένος και φωτισμένος άνθρωπος.Δεν μπορούμε να τον βάζουμε "υπό το μόδιον". Ιδιαίτερα όταν βρίσκουμε κάποια "κοινά" σημεία στην πνευματική πορεία, και μας αγγίζει ο λόγος του.
Δεν επηρεαζόμαστε από τη θέα του άκτιστου φωτός (που κάποιοι αμφισβητούν), δεν ψάχνουμε για εντυπωσιακά πράγματα (άλλωστε και οι αιρετικές προτεσταντικές παραφυάδες δεν λένε και τίποτα άλλο παρά μόνο για "οράσεις" και "ενύπνια"). Αυτό που αγγίζει την καρδιά είναι η δύσκολη πνευματική πορεία του, με τα αλλεπάλληλα πνευματικά και ψυχικά γεγονότα και πως οδηγήθηκε σιγά σιγά σε όλο και μεγαλύτερη επίγνωση του Θεού [και των Οδών Του], μέσα από τον Φωτισμό και την αποκάλυψη του Ίδιου του Κυρίου, την οποία δίνει και σ΄εμάς.

amethystos είπε...

Δυστυχώς στήν κρίση έρχονται στήν επιφάνεια όλα τά καψαλισμένα από τήν κενοδοξία μυαλά, τά οποία κάτω από κανονικές συνθήκες δέν διακρίνονται. Αυτό σημαίνει κρίση. Φανερώθηκαν ήδη όλοι.Τώρα θά μετρήσει η προαίρεση, πέρα από τήν πρόθεση.

Μαρία Π. είπε...

Η λέξη "κρίση" έχει πραγματικά διπλή σημασία. Έχουμε "κρίση" σε όλα τα επίπεδα (άσχετα αν ακούγεται μόνο η οικονομική), αλλά ταυτόχρονα ερχόμαστε όλοι "σε κρίση", κρινόμαστε δηλ. και οι ίδιοι μέσα από αυτές τις καταστάσεις που ζούμε που λειτουργούν καταλυτικά.

Ανώνυμος είπε...

Δυστυχως ,ο ρατσισμος εχει πολλες μορφες και ποικιλει απο ατομο σε ατομο .Ενας ρατσισμος πρωτογνωρος απο την ιστορια αυτου του τοπου αν θα πιασει κανεις,μεχρι και που θα μιλησει για τα της πιστεως ειτε δεν μιλησει.Κριση ,επικριση,διακριση... Οι ιστιολογοι και αι ιστιολογαι ,οι καθε ειδους μπουλιγκ και τα πονηρα μυαλα εφευρισκουν τροπους ειτε να κατηγορουν ειτε να διωκουν.
Μαλλον να κατηγορειται η ''θεληματικη τυφλωση'',.... και οχι η φυσικη!
...ανοιχτη κοινωνια ειμαστε και εχουμε δικαιωμα να εκφρασουμε την αποψη μας.Μηπως η εκφρασις οχι της'' μοναχικης εμπειριας'' που ειναι για τους τελειοτερους στην πνευματικη ζωη,αλλα η εκφρασις μιας αποψης περιεχει και αυτη ρατσιστικα στοιχεια ;
Γιατι οι επιστολες γυναικων ,μοναζουσων,μοναχων,απλοικων ανθρωπων στους αγιους γεροντες της εποχης,δεν ειδα να περιεχουν ιχνος ρατσισμου στις απαντησεις των αγιων.


Εδω κατηγορουνται οι συγχρονοι γεροντες σε σχεση με τους παλαιοτερους και δεν συμμαζευεται με τιποτα αγνοωντας πως καθε εποχη ειναι διαφορετικη ως προς το ρευμα της εποχης,ως προς την αμαρτωλοτητα, και πρεπει να μιλησεις αναλογως ωστε να φερεις μια ψυχη στη σωστη πορεια,χρησιμοποιωντας πολλους τροπους.
Και ο καθε γεροντας ειτε επισκοπος ηταν ειτε μοναχος,χρησιμοποιουσε τη διακριση του αναλογως και των συνθηκων σε σχεση με τι ψυχες που ειχε να διακονησει,αφου η καθε ψυχη ειναι διαφορετικη.

Κανουμε συγκρισεις ''ο ταδε γερων ..με τον αλλον''...
Καταληξη;;;;οι διωκτες ειναι τοσοι,οσοι..κανεις να μην περισσευει....
Μηπως να απαγορευσουμε στον Κυριο και να συναρμολογει,τελικα ,...


Χριστος Ανεστη!

Μαρία Π. είπε...

Οι κατηγορίες ή η υποτίμηση κάποιων ανθρώπων είχε βαθύτερες αιτίες (τα γνωστά γεγονότα στο χώρο της Εκκλησίας του τελευταίου αιώνα). Έγινε το παλαιοημερολογίτικο σχίσμα [με κύρια ευθύνη κάποιων εκκλησιαστικών προσώπων της εποχής], και από κει και πέρα υπάρχει ένας άτυπος "εμφύλιος".Και αυτό δυστυχώς συμπαρασύρει και την κρίση για κάποιους ανθρώπους, από όσους είναι άγευστοι της εμπειρίας των Αγίων.
Γενικά όμως βλέπουμε ότι έχει πέσει σύγχυση (κυρίως ως προς την στάση μας κάθε φορά σε όσα συμβαίνουν), γιατί αυτός ο τελευταίος αιώνας έχει τόσα πολλά ανατρεπτικά γεγονότα ταυτόχρονα που συμβαίνουν με παράλληλο τρόπο σε όλα τα επίπεδα, που πραγματικά μας πείθει ότι είναι η προφητευμένη εσχατολογική περίοδος. Δεν έμεινε τίποτα όπως ήταν, όλα ανατράπηκαν σε όλα τα πεδία (και μέσα στο μυαλό μας), και μάλιστα ταυτόχρονα, σαν ήταν αυτό καλά σχεδιασμένο και οργανωμένο (ο Εωσφόρος κινείται στα όρια που του αφήνει ο Θεός, αλλά τώρα όπως φαίνεται είναι "η εποχή του" αφού παίρνει δύναμη από την δική μας αποστασία).Ξεκινώντας από την αντίληψη για τον υλικό κόσμο με τη θεωρία της σχετικότητας, και όλα τα υπόλοιπα ανατρεπτικά για την ίδια την έννοια "άνθρωπος".
Και φτάσαμε σήμερα να μας λένε ταυτόχρονα όλες οι επιστήμες ότι οτιδήποτε στον κόσμο "δεν είναι αυτό που βλέπουμε" .Μας τραβούν το χαλί κάτω απ΄τα πόδια. Μας ανατρέπουν την σταθερότητα πάνω στην οποία μπορούμε να πατήσουμε. Η εικόνα του κόσμου σύμφωνα με την αστροφυσική είναι ένα Matrix μέσα στο οποίο ζούμε, μια αυταπάτη των αισθήσεων, η εικόνα των 2 φύλων σύμφωνα με την ψυχολογία είναι επίσης πλαστή (δεν υπάρχουν 2 φύλα, αυτά είναι "κοινωνικά και πολιτισμικά κατάλοιπα"), τα "σχήματα ζωής" όπως η οικογένεια , τα σχήματα κοινωνικής συνοχής όπως το έθνος, το σχήμα της σκέψης μας, όλα αμφισβητούνται, και όλα καταρρέουν.Δεν υπήρξε άλλη τέτοια εποχή που ο άνθρωπος να κινδυνεύει τόσο πολύ να χάσει την συνοχή της ίδιας της οντότητάς του. Να μην του αφήνουν έστω και λίγο "σταθερό έδαφος" να πατήσει, να του γκρεμίζουν όλο το ψυχολογικό του υπόβαθρο. Να τον διαλύει ο Εωσφόρος, και να τον "ξαναδημιουργεί" "ως άλλος Θεός", "εκ του μηδενός". Και να φτιάχνει την δική του "γενιά" τη νέα Βαβέλ (=σύγχυση), από την οποία θα λατρευτεί "ως θεός".
Είναι φοβερά όσα διαδραματίζονται, και δυστυχώς δεν υπάρχουν αντιστάσεις, και ο κατεξοχήν πνευματικός χώρος της Εκκλησίας, που θα έπρεπε να είναι το ανάχωμα στη Νέα Εποχή, μαστίζεται από εκκοσμίκευση (το ζητούμενο είναι τα διοικητικά ή άλλα θέματα ιδιοκτησίας της Εκκλησίας), από άγνοια και αδιαφορία, και κυρίως από την μετάλλαξη της θεολογικής σκέψης, και την "ιδεολογική" ενοποίηση (επί της ουσίας), με τον υπόλοιπο λεγόμενο χριστιανικό κόσμο, αφού ο Χριστός κατάντησε μια (ακόμα) Ιδέα. Έτσι η τυπική ένωση είτε γίνει με τον τρόπο που φανταζόμαστε είτε όχι, σημασία έχει ότι μας έχει ήδη απορροφήσει η Δύση, με ότι αυτό περιλαμβάνει.Πως θα αντιμετωπιστούν αυτά;; Το βλέπω κι εγώ ότι κάποια στιγμή δεν θα υπάρχει πια γυρισμός. Και οι δρόμοι μας θα χωρίσουν. Θα έρθουν έτσι τα πράγματα που θα μας αποχωρίσει ο Ίδιος ο Θεός. Αλλά τώρα είναι μέρες αγώνα, ενάντια στο συγκρητιστικό πνεύμα που έχει τυλίξει την Εκκλησία και την κοινωνία, και στην επέλαση του άθεου κράτους. Πρέπει τώρα να παραμείνουμε όλοι μαζί στην πρώτη γραμμή με πνευματικό αγώνα.Το οφείλουμε και απέναντι στην επόμενη γενιά που της παραδίνουμε ήδη μια χώρα διαλυμένη οικονομικά κοινωνικά και εθνικά.