Αγ. Γρηγόριος Νύσσης - Περί της κατασκευής του ανθρώπου (26)

 Συνέχεια από: Κυριακή, 4 Ιουλίου 2021

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 26

Ότι η ανάσταση δεν είναι έξω από τη λογική

Αλλά υπάρχουν μερικοί, που εξ αίτιας της ατονίας των ανθρωπίνων λογισμών, κρίνοντας τη θεία δύναμιν κατά τα δικά μας μέτρα, ισχυρίζονται ότι εκείνο που είναι από μας αχώρητο δεν είναι ούτε στο Θεό δυνατό. Πράγματι επικαλούνται τον αφανισμό των αρχαίων νεκρών, τα λείψανα των αποτεφρωμένων με φωτιά· αναφέρουν επίσης τα σαρκοβόρα ζώα και τον ιχθύ που επήρε στο σώμα του τη σάρκα του ναυαγού και τον ίδιο πάλι που έγινε τροφή ανθρώπων και με την πέψη αφομοιώθηκε με τον όγκο αυτού που τον έφαγε. Και αναφέρουν πολλά τέτοια μικροπρεπή και ανάξια της δυνάμεως και εξουσίας του Θεού, για την ανατροπή του δόγματος της αναστάσεως, σαν να μη δύναται τάχα ο Θεός από τους ίδιους δρόμους με ανάλυση ν’ αποκαταστήσει στον άνθρωπο τα στοιχεία του.

Αλλά εμείς ας περιορίσουμε σε λίγα τις μακρές φλυαρίες τους με τη λογική ματαιότητα, ομολογώντας ότι η μεν διάλυσις του σώματος στα εξ ων συνετέθη γίνεται, και όχι μόνο ότι η γη αναλύεται στη γη κατά τον θείο λόγο, αλλά ότι και ο αέρας και το υγρό προσχωρεί στο ομόφυλο και το κάθε στοιχείο μας μεταχωρεί προς το συγγενές του, είτε με τα σαρκοβόρα όρνεα είτε με τα ωμότατα θηρία αναμιχθεί το ανθρώπινο σώμα δια της βρώσεως, είτε κάτω από δόντια των ιχθύων έλθει είτε σε ατμούς και σκόνη μεταβληθεί με τη φωτιά. Και όπου να περιφέρει κανείς τον άνθρωπο υποθετικώς με τον λόγο, πάντως βρίσκεται μέσα στον κόσμο· κι’ αυτός, ο κόσμος, όπως διδάσκει η θεόπνευστη φωνή, παρακρατείται στο χέρι του Θεού. Αν λοιπόν εσύ τίποτε δεν αγνοείς από όσα είναι μέσα στην παλάμη σου, νομίζεις ότι η γνώσις του Θεού είναι ατονώτερη από τη δύναμή σου, ώστε να μην εξεύρει ακριβώς όσα περιέχονται στη θεία σπιθαμή του;

Το πρωτότυπο κείμενο

Ὅτι οὐκ ἔξω τοῦ εἰκότος ἡ ἀνάστασις. 

Ἀλλ' εἰσί τινες, οἳ διὰ τὴν τῶν ἀνθρωπίνων λογισμῶν ἀτονίαν, πρὸς τὰ ἡμέτερα μέτρα τὴν θείαν δύναμιν κρίνοντες, τὸ ἡμῖν ἀχώρητον οὐδὲ Θεῷ δυνατὸν εἶναι κατασκευάζουσι. Δεικνύουσι γὰρ τῶν τε ἀρχαίων νεκρῶν τὸν ἀφανισμὸν, τῶν τε διὰ πυρὸς ἀποτεφρωθέντων τὰ λείψανα, καὶ ἔτι πρὸς τούτοις τὰ σαρκοβόρα τῶν ζώων τῷ λόγῳ προφέρουσι, καὶ τὸν ἰχθὺν τῷ ἰδίῳ σώματι τὴν σάρκα τοῦ ναυαγή σαντος ἀναλαβόντα, καὶ τοῦτον πάλιν τροφὴν ἀνθρώπων γενόμενον, καὶ εἰς τὸν τοῦ βεβρωκότος ὄγκον μετακεχωρηκότα διὰ τῆς πέψεως. Καὶ πολλὰ τοιαῦτα μικροπρεπῆ, καὶ τῆς μεγάλης τοῦ Θεοῦ δυνάμεως καὶ ἐξουσίας ἀνάξια, ἐπ' ἀνατροπῇ τοῦ δόγματος διεξέρχονται· ὡς οὐ δυναμένου τοῦ Θεοῦ πάλιν διὰ τῶν αὐτῶν ὁδῶν, δι' ἀναλύσεως ἀποκαταστῆσαι τῷ ἀνθρώπῳ τὸ ἴδιον. 

Ἀλλ' ἡμεῖς ἐν ὀλίγῳ τὰς μακρὰς αὐτῶν τῆς λογικῆς ματαιότητος περιδρομὰς ὑποτεμνώμεθα, ὁμολογοῦντες τὴν μὲν διάλυσιν τοῦ σώματος εἰς τὰ ἐξ ὧν συνέστηκε, γίνεσθαι, καὶ οὐ μόνον τὴν γῆν κατὰ τὸν θεῖον λόγον εἰς τὴν γῆν ἀναλύεσθαι· ἀλλὰ καὶ τὸν ἀέρα, καὶ τὸ ὑγρὸν προσχωρεῖν τῷ ὁμοφύλῳ, καὶ ἑκάστου τῶν ἐν ἡμῖν πρὸς τὸ συγγενὲς τὴν μεταχώρησιν γίγνεσθαι, κἂν τοῖς σαρκοβόροις ὀρνέοις, κἂν τοῖς ὠμοτάτοις θηρίοις ἀναμιχθῇ τὸ ἀνθρώπινον σῶμα διὰ τῆς βρώσεως, κἂν ὑπὸ τὸν ὀδόντα τῶν ἰχθύων ἔλθῃ, κἂν εἰς ἀτμοὺς καὶ κόνιν μεταβληθῇ τῷ πυρί. Ὅπου δ' ἄν τις καθ' ὑπόθεσιν περιενέγκῃ τῷ λόγῳ τὸν ἄνθρωπον, ἐντὸς τοῦ κόσμου πάντως ἐστί· τοῦτον δὲ τῇ χειρὶ τοῦ Θεοῦ περικρατεῖσθαι, ἡ θεόπνευστος διδάσκει φωνή. Εἰ οὖν σύ τι τῶν ἐν τῇ σῇ παλάμῃ οὐκ ἀγνοεῖς, ἆρ' οἴει τῆς σῆς δυνάμεως ἀτονωτέραν εἶναι τὴν τοῦ Θεοῦ γνῶσιν, ὡς μὴ ἂν ἐξευρεῖν τῶν ἐμπεριεχομένων ὑπὸ τῆς θείας σπιθαμῆς τὴν ἀκρίβειαν;