ΕΛΕΝΗ ΛΩΡΙΤΟΥ
Επεχείρησα να διαβάσω την πραγματεία του Θεοφιλεστάτου Αβύδου Κυρίλλου, αλλά επειδή είναι πολύ δύσκολο να την διαβάσει κανείς μονομιάς και λόγω της εκτάσεως και λόγω της δυσκολίας -τουλάχιστον για όποιον δεν είναι τόσο εξοικειωμένος με το είδος αυτό- θα ήθελα να κάνω μόνο ένα σχόλιο αυθορμήτως πάνω στο θέμα της “αναγνωρίσεως της ιστορικής ονομασίας των ετεροδόξων ομολογιών ως εκκλησιών”από την Σύνοδο της Κρήτης, όπως το αναλύει ο Θεοφιλέστατος.
Η ανάλυσή του στηρίζεται σε δύο άξονες: Πρώτον αναφέρεται στις φιλοσοφικές έννοιες του ιδεαλιστικού ρεαλισμού του Πλάτωνος και του νομιναλισμού του κάποιου …….. ευρωπαίου φιλοσόφου. Εγώ ήξερα ότι ο εκπρόσωπος του νομιναλισμού είναι ο Αριστοτέλης. Ο Θεοφιλέστατος βάζει και τον Αριστοτέλη στην ίδια κατηγορία με τον Πλάτωνα. Εν πάση περιπτώσει ……. Ο λόγος που αναφέρεται σε αυτές τις φιλοσοφικές έννοιες είναι, ότι ο Σεβ. Ναυπάκτου λέει ότι δεν είναι δυνατόν να δεχθούμε τον νομιναλισμό στην θεολογία, δηλαδή στην διατύπωση του συνοδικού κειμένου “αναγνωρίζουμε την ιστορική ονομασία άλλων χριστιανικών ομολογιών ως εκκλησίες” η λέξη“εκκλησία” δεν έχει οντολογική υπόσταση.
Παρατηρούμε ότι σε άλλες διατυπώσεις του συνοδικού κειμένου ο Θεοφιλέστατος αποδίδει “ακριβεστάτη” έννοια και σε άλλες νομιναλιστική, που σημαίνει ότι οι λέξεις δεν σημαίνουν την οντολογική τους έννοια. Τώρα αν αναποδογυρίσουμε αυτή την διάταξη και πάρουμε την εντελώς αντίθετη εκδοχή, δηλαδή αν δώσουμε“νομιναλιστική” έννοια εκεί που ο Θεοφιλέστατος δίδει “ακριβέστατη”και το αντίθετο τι συμπέρασμα θα βγάλουμε; Αυτό στην λαϊκή γλώσσα ονομάζεται κόβουμε και ράβουμε όπως θέλουμε κατά το δοκούν και αυθαίρετα. Τέτοια κείμενα με τόση ρευστότητα, υποκείνενα σέ αυθαίρετες ερμηνείες δεν μπορεί να είναι συνοδικά κείμενα!
Για να υποστηρίξει τον “νομιναλισμό” των λέξεων ο Θεοφιλέστατος, συνεχίζει με το επιχείρημα της έννοιας του “κακού” ως παρα–υπόστασης και απουσίας του κακού, ότι δηλαδή το κακό δεν έχει οντολογική υπόσταση, αλλά η ορθόδοξη διδασκαλία περί του κακού είναι ένας “νομιναλισμός.”
Μάλλον, όμως, αναφέρεται στο ότι η ορθόδοξος θεολογία απορρίπτει την δυαρχία, δηλαδή ότι δεν υπάρχει ο κακός θεός, που είναι η πηγή του κακού, αλλά μόνο ο Τριαδικός Θεός είναι ο Ων και το κακό ορίζεται ως η απουσία του Θεού. Ο φόνος έχει υπόσταση εφ’ όσον έχει πτώμα και αίμα, η συκοφαντία έχει υπόσταση εφ’ όσον έχει γλώσσα και λόγο. Η μοιχεία έχει υπόσταση εφ’ όσον ……. Αν δεν είχε υπόσταση τότε μαζί με την δικαιολογία “δεν είναι αυτό που πιστεύεις” θα μπορούσε ο μοιχός να συμπληρώσει “αυτό που βλέπεις είναι απλά ένας φιλοσοφικός νομιναλισμός” …….!
Δεύτερος άξονας είναι ότι η λέξη “εκκλησία” χρησιμοποιήθηκε στην εκκλησιαστική γραμματεία της β΄ χιλιετίας. Συνεπώς έχουμε την υποχρέωση να κάνουμε και εμείς το ίδιο ως συνεχιστές αυτής της παραδόσεως Με δεδομένο ότι “αίρεση” δεν είναι απλά να διατυπώσει κανείς αιρετικές θέσεις, αλλά και να εμμένει σε αυτές, μπορεί να μας απαντήσει ο Θεοφιλέστατος, αν υποδεικνυόταν στον τάδε και στον τάδε εκκλησιαστικό άνθρωπο ή ακόμα και άγιο το λάθος από την δύναμη της συνήθειας να χρησιμοποιεί την λέξη “εκκλησία” αντί της λέξεως “λατινόφρονες” που ήταν ήδη σε ευρύτατη χρήση, τι πιστεύει δεν θα συμμορφωνόταν με πολλή απλότητα αβίαστα, αλλά θα επέμενε και θα επεχειρηματολόγει, όπως κάνουν οι υποστηρικτές της Συνόδου της Κρήτης και όπως κάνει και ο ίδιος με την παρούσα περισπούδαστη πραγματεία του;
Εκτός όλης αυτής της περισπούδαστης επιχειρηματολογίας βλέπουμε μία διαπραγμάτευση του θέματος. Από “πραγματική ύπαρξη” πήγαμε στην “ιστορική ύπαρξη” και στην συνέχεια στην “ιστορική ονομασία”. Γιατί όλη αυτή η διαπραγμάτευση για ένα “νομιναλιστικό” θέμα για μία λέξη που δεν έχει καμμία οντολογική σημασία; Είναι απορίας άξιον!
ΣΧΟΛΙΟ: Μεγάλο τέρας η ημιμάθεια. Ανίκητο. Καί καλά έχουμε συνηθίσει πιά τήν αγραμματωσύνη τών επισκόπων. Δέν γνωρίζουμε ακριβώς σέ ποιά ξεχασμένη εφημερίδα διάβασε γιά τόν ιδεαλιστικό ρεαλισμό τού Πλάτωνος. Αλλά καί η δεσποινίς διάβασε στά περιοδικά γιά τόν νομιναλισμό τού Αριστοτέλη; Καί καλά τό γνωστό θράσος τής ημιμάθειας αλλά νά είναι καί τόσο σίγουροι ότι μιλούν σέ αμόρφωτους; Ντροπή δεσποινίς !
Αμέθυστος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου