(περί εκκοσμικεύσεως) του Σταύρου Γιαγκάζογλου.
Θα ξεκινήσουμε μ'αυτά μόνον τα δεδομένα. Τα οποία φανερώνουν την ημιμάθεια του ανθρώπου, καθότι μπορεί και ψεύδεται, βεβαιώνοντας πράγματα που αγνοεί.
Το πρόβλημα της μειώσεως τής θεολογίας σε πολιτική δεν είναι νεωτερικό. Είναι αρχαίο όσο και ο διαφωτισμός. Στην εποχή του ονομάστηκε ΑΝΟΧΗ. Και έγινε γνωστό από δύο διάσημα δοκίμια, το ένα του Βολταίρου και το άλλο του Λόκ, τα οποία μετέφρασε και παρουσίασε στα Ελληνικά πράγματα ο Βούλγαρης (1716 - 1806).
Την εποχή εκείνη υπήρχε μια διαμάχη στην Ευρώπη, ανάμεσα στους οπαδούς της αρχαίας φιλοσοφίας και της μοντέρνας. Διαμάχη την οποία κέρδισε η μοντέρνα διάνοια με την βοήθεια τής επιστήμης και η οποία λήγει στον καιρό μας, αφού όλοι έχουν διαπιστώσει πλέον ότι η μοντέρνα φιλοσοφία είναι μια προβληματική ερμηνεία του Πλωτίνου. Η αντιπαράθεση όμως των δύο πνευμάτων οδήγησε στον διαχωρισμό των νοοτροπιών, σε συντηρητικούς και μοντέρνους. Κάτι που πολυ καθυστερημένα επαναλαμβάνεται στην θεολογία, με την ευκαιρία του Οικουμενισμού και της επιβολής στην Ορθοδοξία, της Ρώσικης Θεολογίας.
Την ανοχή σαν υπέρτατη πολιτική αρχή που ρυθμίζει και την στάση της Εκκλησίας στην σχέση της με το κράτος, o E. Βούλγαρης, ονόμασε Ανεξιθρησκεία. Το πρόβλημα της Ανεξιθρησκείας ήταν κυρίαρχο στην εποχή του Διαφωτισμού, αφού οι αντιθέσεις ανάμεσα στους Χριστιανούς διαφόρων αποχρώσεων σε θέματα λατρείας, κατέληγαν στην βία και την χρήση των όπλων, με ανάμειξη της εξουσίας υπέρ της μιας η της άλλης παρατάξεως.
Ο Βολταίρος λοιπόν έγραψε το 1764, το Traite sur la tolerance, και επανέλαβε την επιχειρηματολογία του, στο Φιλοσοφικό Λεξικό, του 1765. Θεωρεί την ανοχή προνόμιο της ανθρωπότητος και παρατηρεί πως η απουσία της οφείλεται στο γεγονός ότι όλοι οι άνθρωπος έχουν πνιγεί σε αδυναμίες και πλάνες, αντίθετα πρός τον πρώτο νόμο της Φύσης που είναι: να ξεχνάμε ο ένας τις ανοησίες του άλλου! Ο Βολταίρος μάλιστα επαινεί και την Βασίλισσα Αικατερίνη 'Β της Ρωσσίας και την αποκαλεί «Απόστολον της ανοχής», εξαιτίας της πολιτικής της απέναντι στούς ετερόθρησκους.
Και ο Βούλγαρης λοιπόν εισάγει τον όρο ανεξιθρησκεία στην νεοελληνική γλώσσα και τον φιλοσοφικό στοχασμό, μεταφράζοντας την Ανοχή του Βολταίρου και του Λόκ. Δεν εξισώνει όμως την ανοχή με την αδιαφορία και την παθητικότητα. Και επιχειρεί την διάκριση ανάμεσα στον ανεξίθρησκο από τον αδιάφορο. Ο πρώτος είναι ζητητής ευσεβείας και υποφέρει εξαιτίας αυτών που αθετούν την πίστη, ενώ ο αδιάφορος, επειδή είναι άθρησκος παραμένει απαθής και ανάλγητος, αναισθητεί. Η ανεξιθρησκεία είναι διάθεση ψυχής ευσεβούς, είναι αρετή που απέχει και από τις δύο ακρότητες, δηλ. και από την υπερβολή και από την έλλειψη. Σαν υπερβολή θεωρείται η αδιαφορία, και σαν έλλειψη η λεγόμενη θηριωδία. Ο αδιάφορος δεν είναι ανεξίθρησκος γιατί δεν έχει θρησκεία, ενώ ο θηριώδης δεν είναι επειδή δεν έχει ανοχή. Ο αδιάφορος δεν ενδιαφέρεται αν χαθεί η πίστη από τον κόσμο, ενώ ο θηριώδης δεν σταματά τις βίαιες πράξεις του αν δεν δεί να εξαφανίζεται από το πρόσωπο της γής, η ανθρωπότης που δεν πιστεύει κατά την γνώμη του.
Η πίστη, τώρα, είναι αυτοθέλητη έκφραση. Αυτοδέσποτος και απαραβίαστος. Έτσι η χρήση βίας σε θέματα πίστεως δεν είναι αποτελεσματική. Η πίστη έιναι εσωτερική έκφραση και ελευθερία. Είναι συναφής με την ελευθερία της βουλήσεως. Η πίστη είναι βούληση υποταγής στα Θεία. Η βούληση είναι μια δύναμις που συμφωνεί ελεύθερα, όταν ο νούς κρίνει Εύλογη την συγκατάθεση. Έτσι η βία μπορεί να δημιουργήσει έναν υποκριτή, όχι έναν πιστό.
Η πίστη είναι λοιπόν έκφραση της ελεύθερης βούλησης. Αυτή είναι η καρδιά του Διαφωτισμού, του Γερμανικού Ιδεαλισμού και της Νεοορθοδοξίας. Έτσι η Εκκλησία είναι ελεύθερη και εκούσια κοινωνία. (Λόκ, επιστολή για την Ανοχή, 137-139). Η συμμετοχή κάθε ανθρώπου σ'αυτήν είναι ελεύθερη και οικειοθελής επιλογή. Και εφόσον η είσοδος του στην εκκλησία, του κάθε πιστού, είναι εκούσια και δεν επιβάλλεται με κανένα τρόπο, το ίδιο ανεμπόδιστη και ελεύθερη πρέπει να είναι και η αποχώρηση του από αυτή.
Οι άνθρωπο προικισμένοι μ'αυτή την ελευθερία, έχουν το δικαίωμα να προσχωρούν σε κάποια εκκλησιαστίκη κοινωνία για την επιτέλεση των θρησκευτικών τους καθηκόντων. Και η πολιτεία οφείλει να ανέχεται αυτές τις Εκκλησίες, με την προϋπόθεση ότι οι άνθρωπο σ'αυτές τις συγκεντρώσεις πράττουν μόνον ότι είναι επιτρεπτό και κόσμιο.
Καταλαβαίνουμε τι συμβαίνει λοιπόν; Και γιατί η αντίδραση των "ορθοδόξων" δεν είναι επαρκής; Διότι σήμερα τελειούται η Εκκλησία του διαφωτισμού, η οποία πρίν τόσα χρόνια είχε νικήσει την εκκλησία του Κυρίου, στο πρόσωπο των κολλυβάδων και η οποία μας ποτίζει γάλα νοθευμένο τόσα χρόνια πλέον.
Συνεχίζεται
Αμέθυστος.
Στο τεύχος 4 του 2013, του περιοδικού ΘΕΟΛΟΓΙΑ, επισήμου οργάνου τής Αρχιεπισκοπής, που είναι αφιερωμένο στην θρησκειολογία, ο Γιαγκάζογλου, διευθυντής του περιοδικού και ο άνθρωπος του Ζηζιούλα δίπλα στον Ιερώνυμο, γράφει στον πρόλογο:
Το πρόβλημα της μειώσεως τής θεολογίας σε πολιτική δεν είναι νεωτερικό. Είναι αρχαίο όσο και ο διαφωτισμός. Στην εποχή του ονομάστηκε ΑΝΟΧΗ. Και έγινε γνωστό από δύο διάσημα δοκίμια, το ένα του Βολταίρου και το άλλο του Λόκ, τα οποία μετέφρασε και παρουσίασε στα Ελληνικά πράγματα ο Βούλγαρης (1716 - 1806).
Την εποχή εκείνη υπήρχε μια διαμάχη στην Ευρώπη, ανάμεσα στους οπαδούς της αρχαίας φιλοσοφίας και της μοντέρνας. Διαμάχη την οποία κέρδισε η μοντέρνα διάνοια με την βοήθεια τής επιστήμης και η οποία λήγει στον καιρό μας, αφού όλοι έχουν διαπιστώσει πλέον ότι η μοντέρνα φιλοσοφία είναι μια προβληματική ερμηνεία του Πλωτίνου. Η αντιπαράθεση όμως των δύο πνευμάτων οδήγησε στον διαχωρισμό των νοοτροπιών, σε συντηρητικούς και μοντέρνους. Κάτι που πολυ καθυστερημένα επαναλαμβάνεται στην θεολογία, με την ευκαιρία του Οικουμενισμού και της επιβολής στην Ορθοδοξία, της Ρώσικης Θεολογίας.
Την ανοχή σαν υπέρτατη πολιτική αρχή που ρυθμίζει και την στάση της Εκκλησίας στην σχέση της με το κράτος, o E. Βούλγαρης, ονόμασε Ανεξιθρησκεία. Το πρόβλημα της Ανεξιθρησκείας ήταν κυρίαρχο στην εποχή του Διαφωτισμού, αφού οι αντιθέσεις ανάμεσα στους Χριστιανούς διαφόρων αποχρώσεων σε θέματα λατρείας, κατέληγαν στην βία και την χρήση των όπλων, με ανάμειξη της εξουσίας υπέρ της μιας η της άλλης παρατάξεως.
Ο Βολταίρος λοιπόν έγραψε το 1764, το Traite sur la tolerance, και επανέλαβε την επιχειρηματολογία του, στο Φιλοσοφικό Λεξικό, του 1765. Θεωρεί την ανοχή προνόμιο της ανθρωπότητος και παρατηρεί πως η απουσία της οφείλεται στο γεγονός ότι όλοι οι άνθρωπος έχουν πνιγεί σε αδυναμίες και πλάνες, αντίθετα πρός τον πρώτο νόμο της Φύσης που είναι: να ξεχνάμε ο ένας τις ανοησίες του άλλου! Ο Βολταίρος μάλιστα επαινεί και την Βασίλισσα Αικατερίνη 'Β της Ρωσσίας και την αποκαλεί «Απόστολον της ανοχής», εξαιτίας της πολιτικής της απέναντι στούς ετερόθρησκους.
Και ο Βούλγαρης λοιπόν εισάγει τον όρο ανεξιθρησκεία στην νεοελληνική γλώσσα και τον φιλοσοφικό στοχασμό, μεταφράζοντας την Ανοχή του Βολταίρου και του Λόκ. Δεν εξισώνει όμως την ανοχή με την αδιαφορία και την παθητικότητα. Και επιχειρεί την διάκριση ανάμεσα στον ανεξίθρησκο από τον αδιάφορο. Ο πρώτος είναι ζητητής ευσεβείας και υποφέρει εξαιτίας αυτών που αθετούν την πίστη, ενώ ο αδιάφορος, επειδή είναι άθρησκος παραμένει απαθής και ανάλγητος, αναισθητεί. Η ανεξιθρησκεία είναι διάθεση ψυχής ευσεβούς, είναι αρετή που απέχει και από τις δύο ακρότητες, δηλ. και από την υπερβολή και από την έλλειψη. Σαν υπερβολή θεωρείται η αδιαφορία, και σαν έλλειψη η λεγόμενη θηριωδία. Ο αδιάφορος δεν είναι ανεξίθρησκος γιατί δεν έχει θρησκεία, ενώ ο θηριώδης δεν είναι επειδή δεν έχει ανοχή. Ο αδιάφορος δεν ενδιαφέρεται αν χαθεί η πίστη από τον κόσμο, ενώ ο θηριώδης δεν σταματά τις βίαιες πράξεις του αν δεν δεί να εξαφανίζεται από το πρόσωπο της γής, η ανθρωπότης που δεν πιστεύει κατά την γνώμη του.
Η πίστη, τώρα, είναι αυτοθέλητη έκφραση. Αυτοδέσποτος και απαραβίαστος. Έτσι η χρήση βίας σε θέματα πίστεως δεν είναι αποτελεσματική. Η πίστη έιναι εσωτερική έκφραση και ελευθερία. Είναι συναφής με την ελευθερία της βουλήσεως. Η πίστη είναι βούληση υποταγής στα Θεία. Η βούληση είναι μια δύναμις που συμφωνεί ελεύθερα, όταν ο νούς κρίνει Εύλογη την συγκατάθεση. Έτσι η βία μπορεί να δημιουργήσει έναν υποκριτή, όχι έναν πιστό.
Η πίστη είναι λοιπόν έκφραση της ελεύθερης βούλησης. Αυτή είναι η καρδιά του Διαφωτισμού, του Γερμανικού Ιδεαλισμού και της Νεοορθοδοξίας. Έτσι η Εκκλησία είναι ελεύθερη και εκούσια κοινωνία. (Λόκ, επιστολή για την Ανοχή, 137-139). Η συμμετοχή κάθε ανθρώπου σ'αυτήν είναι ελεύθερη και οικειοθελής επιλογή. Και εφόσον η είσοδος του στην εκκλησία, του κάθε πιστού, είναι εκούσια και δεν επιβάλλεται με κανένα τρόπο, το ίδιο ανεμπόδιστη και ελεύθερη πρέπει να είναι και η αποχώρηση του από αυτή.
Οι άνθρωπο προικισμένοι μ'αυτή την ελευθερία, έχουν το δικαίωμα να προσχωρούν σε κάποια εκκλησιαστίκη κοινωνία για την επιτέλεση των θρησκευτικών τους καθηκόντων. Και η πολιτεία οφείλει να ανέχεται αυτές τις Εκκλησίες, με την προϋπόθεση ότι οι άνθρωπο σ'αυτές τις συγκεντρώσεις πράττουν μόνον ότι είναι επιτρεπτό και κόσμιο.
Καταλαβαίνουμε τι συμβαίνει λοιπόν; Και γιατί η αντίδραση των "ορθοδόξων" δεν είναι επαρκής; Διότι σήμερα τελειούται η Εκκλησία του διαφωτισμού, η οποία πρίν τόσα χρόνια είχε νικήσει την εκκλησία του Κυρίου, στο πρόσωπο των κολλυβάδων και η οποία μας ποτίζει γάλα νοθευμένο τόσα χρόνια πλέον.
Συνεχίζεται
Αμέθυστος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου