Γράφει ο Αναστάσιος Γιαννάς
Ίσως να φανεί ασυνήθιστο σε μπλογκ που ασχολείται με την πολιτική να γίνεται δημοσίευση άρθρου όπως αυτό εδώ. Όμως, ουσιαστικά, νομίζω ότι αυτός πρέπει να είναι και ο απώτερος σκοπός της πολικής: Να δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την μετουσίωση των κοσμικών διαδικασιών σε πνευματική ανάβαση. Σε αυτό το άρθρο, δεν θα εκφραστούμε ιδιαίτερα με το γραπτό λόγο, αλλά περισσότερο με τις Μορφές. Σε προηγούμενα γραπτά μας, επισημάναμε την σημερινή πολιτισμική παρακμή, λέγοντας ότι, πολιτισμός δεν είναι τα καλλιτεχνικά θεάματα και οι «διανοουμενίστικες» συζητήσεις αλλά η πραγματική πνευματική υπόσταση του κάθε πολίτη. Αυτή η πνευματική υπόσταση αντανακλάται στα πρόσωπα των ανθρώπων: είναι η εσωτερική ακτινοβολία που φωτίζει και πλάθει την ανθρώπινη μορφή.
Από τον 4ο αιώνα πΧ, ένα μεγάλος αριθμός Ελλήνων είχε μεταναστεύσει στην Αίγυπτο, μεταφέροντας εκεί τις καλλιτεχνικές, φιλοσοφικές και θρησκευτικές τους παραδόσεις. Η συγχώνευση αυτών των παραδόσεων με τις αντίστοιχες αιγυπτιακές έγινε πιο έντονη κατά την διάρκεια της κυριαρχίας των Ρωμαίων. Στην όαση του Φαγιούμ, κατά την εποχή της βασιλείας του Πτολεμαίου Φιλάδελφου, δημιουργήθηκε μία μεγάλη Ελληνική κοινότητα με ιδιαίτερες πνευματικές ευαισθησίες. Όπως αναφέραμε, η θρησκευτική μυστηριακή ζωή που ακολουθούσαν είχε προκύψει από τη σύντηξη των δικών τους δοξασιών με αυτές των Αιγυπτίων. Έτσι, κατά την διάρκεια των τριών πρώτων αιώνων μετά Χριστόν, άρχισαν να ζωγραφίζουν τα πορτραίτα των νεκρών που έπρεπε να τοποθετηθούν πάνω στα ταριχευμένα σώματα. Τα πορτραίτα αυτά αποτελούν μία συγκλονιστική μαρτυρία, για τις πνευματικές διαδρομές εκείνων των Ελλήνων.
Όταν αντικρίζουμε τις προσωπογραφίες του Φαγιούμ η ψυχή μαγεύεται. Σιγά-σιγά, κατορθώνει να σχηματίσει δύο ερωτήσεις και να τις απευθύνει σε αυτά τα πρόσωπα: Ποιοι είστε; Από που έρχεστε;
Υπάρχει μία αίσθηση στον Έλληνα, που μετατρέπεται σε μοίρα και αποστολή. Αυτό δεν είναι κάτι που τοποθετεί τους Έλληνες παραπάνω ή παρακάτω. Είναι απλώς το χρέος που τους δόθηκε. Γεννήθηκαν με αυτή την υποχρέωση. Είναι καταδικασμένοι να είναι δούλοι μιας οικουμενικής αποστολής, που διακονεί την σωτηρία του ανθρώπου που έχει απαιτήσεις. Υπάρχουν κάποια πράγματα που δεν χάνονται. Όσο και αν ταφούν στον χρόνο ή στο χώμα, φανερώνεται πως ζουν. Κυκλοφορούν μεταξύ μας. Κυκλοφορούν στο αίμα μας. Ένας βαθύς, υποδόριος πόνος διατρέχει όλο το σώμα ελληνισμού. Αυτός κάνει τα πορτραίτα.»
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Ευφροσύνης Δοξιάδη, Τα Πορτρέτα του Φαγιούμ , Εκδ. Αδάμ, 1997.
2.Αρχιμανδρίτη Βασίλειου Γοντικάκη, Τι συμβολίζουν τα πορτρέτα του Φαγιούμ, εφ. Το Βήμα, 7 Ιουνίου 1998.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου