Κυριακή 28 Φεβρουαρίου 2010

H ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΒΡΗΚΕ ΤΟ ΠΡΩΤΕΙΟ ΤΗΣ

           Ο κ. ΖΗΖΙΟΥΛΑΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

  Ο Συνοδικός Θεσμός

«Ο Συνοδικός Θεσμός αποτελεί για την ορθόδοξη θεολογία τον κορμό τής διοικήσεως και της κανονικής δομής τής Εκκλησίας».
Τον κορμό τίνος δένδρου απομένει να το ανακαλύψουμε, διότι υπάρχει πάντοτε το ενδεχόμενο να ανακαλύψουμε ξανά το δένδρο τού θανάτου αντί τού δένδρου τής ζωής.

Πρόκειται για μιά καταπληκτική συστηματική εργασία, η οποία έχει γίνει με πολύ συγκεκριμένο στόχο, με την μέθοδο των Ευρωπαϊκών διδακτορικών διατριβών. Δηλ. με την ιστορική μέθοδο σύμφωνα με την οποία ερευνούμε όλες τις εργασίες που έχουν γίνει γύρω από το θέμα μας, βγάζοντας στο τέλος τα συμπεράσματά μας. Δεν πρέπει να ξεχνούμε πως όλες οι οντολογικές ή λογικές εργασίες στηρίζονται στα a priori.

Όποιος καταβάλλει την προσπάθεια να διαβάσει το κείμενο θα βρεί μια τέλεια περιγραφή του σκελετού τής εκκλησίας, μιά ανατομία τής εκκλησίας, χωρίς το περιεχόμενό της. Γνωρίζουμε εξάλλου πως το μόνο περιεχόμενο τής οντολογίας είναι η ταυτότητα. Τύπου, όπου ο επίσκοπος και η εκκλησία ή στην προκείμενη εργασία, όπου σύνοδος και πρωτείο! Αφού δεχθήκαμε την πρώτη ταυτότητα και ανακηρύξαμε τον κ. Ζηζιούλα τον μεγαλύτερο εν ζωή θεολόγο, τώρα θα δεχθούμε την δεύτερη που μάς προτείνει ευκολότερα.

Η Χάρις του Παναγίου Πνεύματος αναφέρεται ΜΟΝΟ δύο φορές, ενώ αντιθέτως η εργασία είναι γεμάτη με νόμους, κανόνες, κρίσεις, δικαιώματα. Θεολογικά η εργασία στηρίζεται σε δύο αμφισβητούμενες θέσεις: «ο επίσκοπος είναι το ένα στόμα τής εκκλησίας του επειδή αυτός, ως εικόνα του Χριστού, μεταφέρει την ευλογία και τήν εξουσία του Κυρίου στον Λαό, τον οποίο, ως προεστώς τής ευχαριστίας συνάπτει σε ένα σώμα». Γιατί κ. Ζηζιούλα να χρειάζεται μεταφορέα ο Κύριος;;

Αλλάζει την αρχαία αρετή τής ομόνοιας με την σύγχρονη φιλοσοφική έννοια τής κοινωνίας. Έτσι γράφει «ουδείς αρχαίος κανόνας προβλέπει συλλογική προεδρία συνόδου, διότι στήν νοοτροπία τής αρχαίας εκκλησίας (ποτέ στην Εκκλησία δεν κατοίκησε το Άγιο Πνεύμα για τον μεγαλύτερο θεολόγο. Ακόμη και η πρώτη Εκκλησία έφτιαχνε με τους κανόνες εκκλησιαστικές νοοτροπίες), επικρατούσε η αρχή ότι παρότι τα πάντα στήν εκκλησία συντελούνται εν κοινωνία, η κοινωνία αυτή εκφράζεται δι ενός μόνο αντιπροσώπου (του Πέτρου κατά προτίμησιν). Στην ίδια αρχή (του ενός μόνο) βασίζεται και η ανάπτυξη και διαμόρφωση του επισκοπικού λειτουργήματος, η οποία συνδέεται κατά βάθος με την Τριαδική ζωή του Θεού, στην οποία η κοινωνία των τριών προσώπων γίνεται ενότητα μόνο σε ένα πρόσωπο, την υπόσταση τού Πατρός».

Άξιζε η κουραστική μεταφορά διότι αυτή η θέση έχει ήδη καταδικαστεί από σύνοδο. Ατύχησε όμως να μην γίνει κανόνας διαφορετικά ο κ. Ζηζιούλας θα τον γνώριζε σίγουρα.

Έτσι λοιπόν οι ιστορικές πανεπιστημιακές εργασίες είναι ισάξιες και ανώτερες τών πατερικών κειμένων, διότι όπου τα κείμενα των πατέρων διαφωνούν με τα διδακτορικά εγκαταλείπονται. Παραδείγματι: Άγιος Κυπριανός «Εφ' όσον ο δεσμός τής ομόνοιας υφίσταται και το μυστήριο τής καθολικής εκκλησίας εξακολουθεί να παραμένει αδιαίρετο, κάθε επίσκοπος ρυθμίζει από μόνος του τις πράξεις του και την διοίκησίν του, όπως εκείνος φρονεί, αποδίδοντας λόγο μόνο στον Κύριο». Είναι το μοναδικό σημείο τού κειμένου στο οποίο αναφέρεται κάτι από το περιεχόμενο τής εκκλησίας. Ιδού η αντίδραση τού Ζηζιούλα. Πώς συμβιβάζεται μια τέτοια γνώμη με την έννοια του συνοδικού θεσμού; (Γνώμη ο Άγιος Κυπριανός. Γνώμη το περιεχόμενο της σωτηρίας. Η δική του έννοια έχει οπωσδήποτε προτεραιότητα.) Εάν κάθε επίσκοπος, συνεχίζει, διοικεί τα της επισκοπής του "αποδίδοντας λόγο μόνο στον Κύριο" πιά εξουσία μπορεί να έχει η σύνοδος επί της τοπικής εκκλησίας και του επισκόπου της; Πώς νοείται ο συνοδικός θεσμός, αν δεν έχει εξουσία παρέμβασης στα θέματα της τοπικής εκκλησίας;
Μεγάλο πρόβλημα ο Άγιος Κυπριανός λοιπόν. Διότι η σύνοδος του κ. Ζηζιούλα δεν ασχολείται μόνον με τα προβλήματα, με τίς παρεκτροπές απο την οικονομία τής σωτηρίας, είναι αυτή η ίδια το περιεχόμενο τής εκκλησίας.


Ο κ. Ζηζιούλας είναι ένας απλός άθεος. Δεν εξηγείται διαφορετικά το πάθος του να εξαφανίσει το έργο τής σωτηρίας τού Κυρίου μέσα σ’ αύτον τον λαβύρινθο κανόνων και θεσμών. «ο επίσκοπος όχι μόνον είναι το κέντρο της τοπικής του εκκλησίας αλλά και ο συνδετικός κρίκος με τις άλλες τοπικές εκκλησίες. Για τον λόγο αυτό, δεν είναι δυνατόν η εκλογή και κατάσταση επισκόπου να αποτελεί "εσωτερικό θέμα" μιας τοπικής εκκλησίας μολονότι πρός εκείνη συνδέεται η επισκοπική εκλογή και χειροτονία. Όπως οι πρεσβύτεροι, οι διάκονοι, οι λαϊκοί κ.α. δεν μπορούν να έχουν άμεση σχέση με τον συνοδικό θεσμό, παρά μόνον διά του τοπικού τους Επισκόπου, έτσι και η σύνοδος δεν μπορεί να δημιουργήσει οποιαδήποτε σχέση με το πλήρωμα της εκκλησίας, παρά μόνον διά του επισκόπου.

Εάν κάθε πιστός μπορεί να έχει σχέση άμεση με την εκκλησία στο σύνολό της και όχι σχέση διά της τοπικής του εκκλησίας και του επισκόπου της, τότε η εκκλησία γίνεται σύνολο ατόμων και όχι κοινωνία κοινοτήτων και εκκλησιών. Τότε η σύνοδος παύει να είναι ένας θεσμός και ένα λειτούργημα, το οποίο ενώνει τους πιστούς σε ένα σώμα. (Καταργείται απολύτως το Άγιο Πνεύμα). Η σύνοδος λοιπόν ενώνει τους πιστούς σε ένα σώμα ώστε τελικά να αποφευχεί ο ατομικισμός».
ΕΔΩ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΤΟ ΜΙΣΟΣ ΤΟΝ ΝΕΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΣΤΗΝ ΦΙΛΟΚΑΛΛΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ.

Στήν θεολογία του Ζηζιούλα δεν υπάρχει θεός. Η εκκλησία ανήκει στον Πρώτο και στην σύνοδο μολονότι σταυρώθηκε ο Χριστός γι’ αυτή.

Γιατί όμως συμβαίνει αυτή η αλλοτρίωση από την πίστη μας και την σωτηρία μας; Αλλοτρίωση τυπική και όχι παθητική; Αλλοτρίωση που ξεπερνά και τον φαρισαισμό; Θα μας το εξηγήσουν οι πατέρες.

ΜΑΞΙΜΟΥ ΤΟΥ ΟΜΟΛΟΓΗΤΟΥ: Πρός Θαλάσσιον, περί απόρων (Ερωτήσεις Α-ΝΓ)

Ποιά είναι η συκιά του ευαγγελίου που ξεράθηκε φαινομενικά παράλογα;

Ο Θεός Λόγος που οικονομεί τα πάντα για χάρη της σωτηρίας των ανθρώπων, αφού παιδαγώγησε πρώτα τη φύση μας με το νόμο που περιέχει σωματικότερη λατρεία -γιατί δεν μπορούσε να δεχτεί την αλήθεια γυμνή από τυπικά προκαλύμματα εξαιτίας της άγνοιας και της αλλοτρίωσης που της προκλήθηκε προς τα αρχέτυπα θεία πράγματα- ύστερα, ερχόμενος στον κόσμο αφού έγινε φανερά από τον εαυτό του άνθρωπος παίρνοντας σάρκα που είχε νοερή, και λογική ψυχή, κι αφού ως Λόγος μετέφερε τη φύση μας στην άυλη, γνωστική, πνευματική λατρεία, δεν ήθελε, αφού πια φάνηκε στη ζωή η αλήθεια, να εξουσιάζει η σκιά, που τύπος της ήταν η συκιά.

Γι' αυτό λέει• επιστρέφοντας από τη Βηθανία στα Ιεροσόλυμα, [Ματθ. 21,18• Μάρκ. 11,11ε.] δηλαδή μετά την τυπική και σκιώδη και που ήταν κρυμμένη μέσα στο νόμο παρουσία του, ερχόμενος ξανά στους ανθρώπους με τη σάρκα -γιατί έτσι πρέπει να εκληφθεί το επιστρέφοντας- είδε στο δρόμο μια συκιά που είχε μόνο φύλλα, [Ματθ. 21,18• Μάρκ 11,13] που υπήρχε στη σκιά και στους τύπους, δηλαδή τη σωματική λατρεία του νόμου κατά την άστατη και παροδική -επειδή ήταν δίπλα στο δρόμο- παράδοση, τη λατρεία των τύπων μόνο και των θεσμών που περνούν.

Γιατί ο Ισραήλ, λέει ο θείος απόστολος, με το να επιδιώκει το νόμο της δικαιοσύνης, δηλαδή το νόμο της σκιάς και των τύπων, δεν έφτασε στο νόμο της δικαιοσύνης, [Ρωμ. 9,31] δηλαδή το νόμο που ολοκληρώνεται με το Πνεύμα του Χριστού.

Ή πάλι επειδή το πλήθος των ιερέων και γραμματέων και νομικών και Φαρισαίων, άρρωστοι από την κενή δόξα με την επίδειξη της πλαστής ευλάβειας των ηθών, φαινόμενοι ότι ασκούσαν δικαιοσύνη, έτρεφαν την έπαρση της οίησης, ο Λόγος λέει ότι η οίηση αυτών που αναφέρθηκαν είναι συκιά άκαρπη πλούσια μόνο σε φύλλα, την οποία, αυτός που επιθυμεί τη σωτηρία όλων των ανθρώπων και πεινά τη θέωσή τους, την καταριέται ως άκαρπη και την ξεραίνει, ώστε, προκρίνοντας από το να φαίνονται το να είναι δίκαιοι, αφού ξεντυθούν το χιτώνα της ηθικής υπόκρισης και φορέσουν το γνήσιο χιτώνα της αρετής, όπως θέλει ο θείος Λόγος, να περάσουν μ' ευσέβεια τη ζωή τους παρουσιάζοντας στο Θεό της ψυχής μάλλον τη διάθεση, παρά την πλαστότητα των ηθών στους ανθρώπους.

Σε σύγχρονη γλώσσα θα περιγράφαμε την προσπάθεια του Ζηζιούλα σαν έναν προπονητή ποδοσφαίρου που διδάσκει όλους τους κανόνες του παιχνιδιού νομίζοντας πως διδάσκει ποδόσφαιρο. Ή σαν την πεποίθηση ενός γραμματικού ή ενός σχολαστικού πώς η γραμματική φτιάχνει την γλώσσα.

Είναι όλα τόσο παρανοϊκά πλέον στην εκκλησία.

Ο Θεός να βάλει και τα δυό του χέρια.

                      Aμέθυστος

Δεν υπάρχουν σχόλια: