Η ΜΥΣΤΙΚΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΑΚΙΝΑΤΗ - ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΥ

Μέσα από το τέλος της ζωής του Ακινάτη φαίνεται καθαρά η ταύτιση σχολαστικισμού και μυστικισμού. Η νοησιαρχία η οποία κυριάρχησε στη σκέψη της δύσεως, σαν απελευθέρωση από τον σχολαστικισμό, δέν είναι παρά η συνειδητοποίηση αυτής της ταυτίσεως. Και ο υπαρξισμός, το άτακτο παιδί αυτού του γάμου, ο οποίος επεβλήθη σαν θεολογία και στον τόπο μας μέσω τον Ζηζιούλα και Γιανναρά δέν είναι παρά η απελευθέρωση της συνειδήσεως από κανόνες της σκέψεως. Η λατρεία του μηδενός.

«Εάν διαβάσουμε την βιογραφία του Ακινάτη, θα δούμε πώς λίγες εβδομάδες πρίν τον θάνατο του, υπέφερε από κάποια παράξενη αλλοίωση της προσωπικότητας του. Όταν λειτουργούσε στη Νάπολη π.χ. σταμάτησε ξαφνικά και παρέμεινε σε ένα είδος εκστατικής, αφαιρετικής καταστάσεως για είκοσι λεπτά. Είχε κάποιο φίλο, έναν ταπεινό μοναχό, τόν Ρέτζιναλντ τον Πιπέριο, ο οποίος αναφέρει ότι κάποιο πρωινό επέστρεψε απο τη λειτουργία τόσο κάτωχρος που νόμισε ότι τρελάθηκε. Εκείνη την εποχή έγραφε την τελευταία σούμα, το κεφάλαιο περί μετανοίας και έμμεινε ακίνητος στο γραφείο του, στηριγμένος στα χέρια του, για πέντε ημέρες. Κάθε φορά που τον ρωτούσε γιατί δέν γράφει, άκουγε την ίδια απάντηση: Δέν μπορώ. Στο τέλος απάντησε πώς δέν μπορούσε να γράψει γιατί όλα όσα είχε γράψει ήταν ψίχουλα μπροστά σε αυτά που έβλεπε. Συνήλθε όμως και ανέλαβε να παρακολουθήσει μια διάσκεψη στο Μιλάνο. Ταξίδεψε με γαϊδουράκι, παρότι ήταν παχύς και δυσκίνητος εκείνο τον καιρό και στο δρόμο του χτύπησε το κεφάλι του στο κλαδί κάποιου δένδρου και έπεσε. Θα περνούσε την ίδια νύχτα σε ένα μικρό μοναστήρι- το Santa Maria di Fosa Nuova- και εισερχόμενος έδειξε μεγάλη αδιαθεσία και ακουμπώντας στην πόρτα για να συνέλθει,τον άκουσαν να λέει: αυτός είναι ο θάνατος μου που έρχεται και δέν θα τα καταφέρω να τον ξεπεράσω. Οι μοναχοί του μοναστηριού τον παρεκάλεσαν να κάνει μια ομιλία την επομένη και δέχθηκε. Έκανε μια ομιλία με θέμα το άσμα ασμάτων του Σολομώντα. Κατά την διάρκεια της και ενώ ερμήνευε την φράση «έλα αγαπημένη μου, ας προχωρήσουμε στο λιβάδι», πέθανε.

Στον αιώνα μας ανεκαλύφθη ένας αλχημιστικός πάπυρος με τίτλο «Aurora Consurgens» που σημαίνει ανατέλλουσα αυγή. Και ο οποίος αποτελεί μια παράφραση του άσματος των ασμάτων και τελειώνει ακριβώς στο ίδιο σημείο που πέθανε και ο Ακινάτης. Από την Αρχαία παράδοση αποδιδόταν στον Θωμά Ακινάτη και σήμερα πιστεύεται ότι περιέχει τα οράματα του Ακινάτη, πρίν το τέλος του.

Τα πρώτα πέντε κεφάλαια αφορούν την εμφάνιση μιας θηλυκής μορφής που καλείται Σοφία του Θεού. Η Σοφία του Θεού αντιπροσωπεύει το σύνολο όλων των αρχετύπων. Αρχέτυπα ονόμαζαν τις αιώνιες ιδέες που υπήρχαν στην διάνοια του Θεού όταν δημιούργησε τον κόσμο.

Η ΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΛΟΙΠΟΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΕΙ ΤΟ ΟΛΟΝ.

Θά μπορούσαμε να κατανοήσουμε τά οράματα τού ασυνειδήτου καί τόν αντίστοιχο μυστικισμό σάν τόν εικονισμό τού σπερματικού λόγου οι οποίοι καί οι δυό μαζί, μέσα από τίς μυθολογίες, τήν ποίηση καί τίς φιλοσοφίες, ακόμη καί τίς θρησκείες ετοίμασαν τούς ανθρώπους γιά το μυστήριο τής ενσαρκώσεως δηλ. τής ενώσεως τού Θεού μέ τόν άνθρωπο, σέ ένα συμβολικό επίπεδο. Μέσα από αυτές τίς εικόνες καί τούς λόγους τών οραμάτων οι άνθρωποι ανοίγονται στό επέκεινα, στήν ποιότητα, ανακαλύπτουν τόν νού, ενώνονται μέ τόν κόσμο, εκλεπτύνουν τήν φύση τους καί σωματική καί ψυχική. Τελικώς όμως στήν ιστορία ενώ στήν ανατολή τό συμβολικό καί θεωρητικό έδωσε τή θέση του στό πραγματικό, η Δύση παρέμεινε στό προδρομικό αυτό στάδιο τής προδρομικής ωριμάνσεως, τό αυτονόμησε καί δέν δέχτηκε τελικώς τόν πραγματικό, όχι τόν συμβολικό, Θεό. Επινόησε δέ στή συνέχεια καί έναν σκοπό γι' αυτή τήν αυτονόμηση. Ο χριστιανός θά σώσει τόν κόσμο όπως ο θεός έσωσε τόν άνθρωπο. Καί τό κατ’εικόνα θεού, δημιούργησε τό βασίλειο τής εικόνας μέσα στό οποίο ζούμε, χωρίς τόν συμπληρωματικό της λόγο, τήν εικονική πραγματικότητά μας η οποία έχει καί απαιτήσεις πολιτισμού.

Αυτή η συμβολική εμπειρία τού επέκεινα προέρχεται από τούς Άραβες. Συγκεκριμένα ο Αβικέννα ανέπτυξε τή Αριστοτελική ιδέα τού ποιητικού νού ως εξής: εντός τής κοσμικής πραγματικότητος τού σύμπαντος υφίσταται μιά δημιουργική διάνοια, η οποία υπάρχει καί στά ίδια τά πράγματα. Ο θεός δημιούργησε τόν κόσμο καί ενεφύσησε μέσα του ένα δημιουργικό πνεύμα τό οποίο είναι υπεύθυνο γιά τήν σκοπιμότητα τών κοσμικών συμβάντων. Τό γεγονός δηλαδή ότι ο κόσμος δέν είναι ούτε χάος, ούτε μιά μηχανή πού δουλεύει μέ αιτιώδεις νόμους, αλλά είναι ένα μυστήριο στό οποίο διαδραματίζονται συγχρονότητες, τό γεγονός αυτό αποδόθηκε στόν ποιητικό νού.

Οι σχολαστικοί πού παρέλαβαν τήν ιδέα αυτή δέν ήταν έτοιμοι καί ο μέν Αλβέρτος ο μέγας παρατήρησε ότι ήταν κάτι σάν τό Άγιο Πνεύμα, ενώ ο Ακινάτης διαίρεσε τόν νού στά δύο, λέγοντας ότι κατά ένα μέρος ο ποιητικός νούς δέν βρισκόταν στόν κόσμο αλλά στόν ανθρώπινο νού τού οποίου ήταν η βάση. Από εδώ ξεκινά καί τό μυστήριο τής συνειδήσεως πού γέννησε τόν νέο κόσμο, από αυτή τή βάση. Τό άλλο μισό συνιστά τήν σοφία τού θεού, τήν οποία συναντούμε μετά θάνατον. Ολόκληρη αυτή η διδασκαλία παρουσιάστηκε από τόν κ.Γιανναρά, πρίν χρόνια στή θεολογική σχολή Θεσ/νίκης καί σχολιάζεται στό κείμενό μας, ομοιότητες καί διαφορές τών φιλοσοφικών συστημάτων Γιανναρά καί Ράμφου.

Άς δούμε μερικά αποσπάσματα από τήν εμπειρία τής σοφίας τού θεού : "Η σοφία τού Νότου μιλάει στήν είσοδο τής πόλης: ελάτε σέ μένα καί θα φωτιστείτε καί οι πράξεις σας δέν θα γνωρίσουν τήν ατίμωση. Όλοι εσείς πού μέ αναζητάτε, θά απολάυσετε τά πλούτη μου. Είναι τό δέντρο τής ζωής γιά όσους τήν κατανοούν καί ένα φώς πού δέν σβύνει ποτέ. ... καί ο Σολομών είπε: τέκνο μου κρέμασέ την γύρω από τό λαιμό σου καί γράψε την στά φύλλα τής καρδιάς σου καί θ’ανακαλύψεις. Πές στή σοφία ότι είναι αδελφή σου καί αποκάλεσέ την φίλη σου. Νά την σκέπτεσαι αποτελεί λεπτεπίλεπτη τελειότητα, η οποία ακολουθεί πιστά τή φύση καί οδηγεί τή σοφία σέ τελέιωση". [Είναι το τελειότερο τών πραγμάτων καί παρόλα αυτά ο άνθρωπος πρέπει να τής προσθέση σοφία]. Εδώ είναι αγκυροβολημένος όλος ο Ράμφος.

Στόν αιώνα μας ο πιό διάσημος αναζητητής τής σοφίας τού θεού υπήρξε ο Σολόβιεφ ο οποίος είχε μάλιστα καί την εμπειρία της στήν Αίγυπτο. Έγραψε τρία ποιήματα γιά την εμπειρία αυτή καί επιβεβαιώνει τό γεγονός τής ολοτητος, πώς μέ την εμπειρία αυτή τό μέρος γίνεται ΟΛΟΝ.

Είναι πολύ ανόητο τό όλον εάν τόχουμε δεί μόνο απ’τό πλάϊ. (Τά γεγονότα σάς αφηγήθηκα, απέκρυψα τό όραμα).

Αμέσως μετά τήν εμπειρία τής σοφίας τού θεού αφιερώθηκε σέ φιλοσοφικές εργασίες γύρω από την καθολική γνώση, από τήν θεανθρωπότητα καί τέλος υπήρξε ο ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΥ.

Αυτού τού ίδιου οικουμενισμού ο οποίος μέσω τών μαθητών του, Φλωρόφσκι, Ζηζιούλα, Γιανναρά ολοκληρώνεται στίς μέρες μας.

Σάν αποτέλεσμα τού οποίου οι χριστιανοί θα βάλουν στή θέση τού αληθινού καί πραγματικού Θεού, τόν συμβολικό.

Αμέθυστος