Τετάρτη 8 Σεπτεμβρίου 2010

Ερμηνεία εις την θείαν λειτουργίαν - Νικολάου Καβάσιλα

Συνέχεια από Κυριακή, 5 Σεπτεμβρίου 2010

Κεφάλαιο 48

Για ποιο λόγο με αυτά τα δώρα τιμούμε και προσκυνούμε τους αγίους

1. Στο ζήτημα αυτό ακολουθεί και το παρακάτω.

2. Αν δηλαδή αυτά τα άγια δώρα αφιερώνονται μεν στον Θεό, αγιάζουν δε εκείνους που έχουν ανάγκη αγιασμού, τότε γιατί πιστεύουμε ότι και τους αγίους και σε όλα τελείους τους τιμούμε με την προσφορά αυτών των δώρων; Και όταν χρειαστούμε κάτι και τους καλέσουμε σε βοήθεια, γιατί υποσχόμαστε να προσφέρουμε σ' αυτούς τη λειτουργία αυτών των δώρων, σαν να πρόκειται να τα αφιερώσουμε σ' αυτούς, ή υπέρ αυτών; Για να γίνουν καλύτεροι;

3. Αυτό συμβαίνει διότι υπάρχει και άλλος τρόπος της προσφοράς αυτών των δώρων, όπως έχω πει προηγουμένως (κεφ. 33). Σύμφωνα με αυτόν τα δώρα αυτά γίνονται και των αγίων, όταν προσφέρονται ως ευχαριστήρια στον Θεό, για τη δόξα με την όποια Αυτός τους δόξασε και για την τελείωση με την οποία τους τελειοποίησε. Τα δώρα αυτά, είναι μεν του Θεού, διότι αφιερώνονται σ' Αυτόν, είναι και των πιστών, που έχουν ανάγκη από βοήθεια, ως βοηθήματα, είναι όμως και των αγίων, διότι για χάρη τους προσφέρονται στον Θεό.

4. Κάθε τι που δόθηκε για χάρη μου, εγώ το λαμβάνω, οποίος και αν είναι εκείνος που το δέχεται. Τα δώρα που μας δίνονται από οποιονδήποτε, δεν τα λαμβάνουμε όλα μόνο με τα δικά μας χέρια, αλλά και με τα χέρια των φίλων και των συγγενών και γενικά όλων εκείνων στους οποίους ο δωρητής δίνει δώρο για να ευχαριστήσει εμάς. Γι’ αυτό και ο Κύριος, όταν λαμβάνουν οι φτωχοί, λέγει ότι λαμβάνει ο ίδιος, επειδή εκείνοι που δίνουν σ' αυτούς το κάνουν για χάρη Του. Έτσι και οι άγιοι δέχονται αυτά τα δώρα, διότι για χάρη τους προσφέρονται στον Θεό. Διότι όπως η ελεημοσύνη γίνεται για την αγάπη του Χριστού, έτσι και η προσφορά αυτή γίνεται για την αγάπη των αγίων. Επειδή αγαπούμε πολύ τους αγίους, θεωρούμε τα αγαθά τους σαν δικά μας και χαιρόμαστε μαζί τους για την ευδαιμονία τους, σαν να μετέχουμε κι εμείς των αγαθών. Έτσι με το να χαιρόμαστε για τις δωρεές που χάρισε σ' αυτούς ο Κύριος, ευχαριστούμε Αυτόν που τις έδωσε και του προσφέρουμε τα ευχαριστήρια δώρα.

5. Δεν είναι όμως μόνο αυτή η αιτία που δέχονται τα δώρα οι άγιοι, ότι δηλαδή αυτά προσφέρονται για την αγάπη τους, αλλά είναι και κάτι άλλο που είναι πολύ γλυκύ κι ευχάριστο σ' αυτούς• θέλω να πω, ότι χάρη σ' αυτούς δέχεται ο Θεός ευχαριστίες και δοξάζεται. Όπως δηλαδή το μέγιστο αμάρτημα των πονηρών ανθρώπων είναι που βλασφημείται το όνομα του Θεού εξαιτίας τους, έτσι για τους αγίους μεγάλο και περισπούδαστο κατόρθωμα είναι το να δοξάζεται γι' αυτούς ο Θεός. Αυτό, και όταν ζούσαν με σώμα ήταν διηνεκής αγώνας τους, και τώρα που πήγαν στον ουρανό είναι έργο αδιάκοπο και τρυφή και κύριο στοιχείο της μακαριότητας τους. Διότι όταν τότε, που τα αγαθά ήταν γι' αυτούς μόνο αντικείμενο ελπίδων, ζούσαν ευχαριστώντας για όλα τον Θεό και κάνοντας όλα για τη δόξα του θεού, τί πρέπει να σκεπτόμαστε γι' αυτούς τώρα που η ευγνωμοσύνη τους είναι πολύ μεγαλύτερη καθώς έγιναν ήδη τέλειοι σε κάθε αρετή, τα δε αγαθά δεν τα ελπίζουν πλέον, αλλά γνωρίζουν με την ίδια την πείρα τους την φιλοτιμία του Κυρίου; Διότι τώρα βλέπουν τους εαυτούς των τί ήταν και τί έγιναν: από χωματένιοι έγιναν ήλιοι• από άτιμοι δούλοι, υιοί τιμημένοι και κληρονόμοι της βασιλείας των ουρανών• από υπόλογοι, δυνατοί να ελευθερώνουν και άλλους από την ευθύνη με την παρρησία που έχουν εμπρός στον Δικαστή. Γι' αυτό ούτε χορταίνουν ποτέ να υμνούν τον θεό, ούτε νομίζουν ότι αρκούν μόνοι τους να τον ευχαριστούν. Γι' αυτό επιθυμούν, όλα τα όντα, και άγγελοι και άνθρωποι, να συνεργάζονται μαζί τους στους ύμνους, για να εξοφληθεί πιο κοντά στην αξία του το χρέος τους, η ευχαριστία του Θεού, με το να πολλαπλασιασθεί αυτή με την προσθήκη και άλλων υμνητών.

6. Και μάρτυρες σ' αυτό είναι οι άγιοι τρεις παίδες μαζί με τον Αζαρία, οι όποιοι νίκησαν τη φωτιά και έλαβαν από τον θεό αυτή τη χάρη. Επειδή δηλαδή έπρεπε να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη τους προς τον σωτήρα Θεό για την παράδοξη αυτή σωτηρία και να τον υμνήσουν, δεν τους άρεσε να υμνήσουν μόνον αυτοί, ούτε θεώρησαν αρκετή τη δική τους φωνή, αλλά συγκάλεσαν και τους αγγέλους και όλα τα γένη των ανθρώπων, και αυτόν ακόμη τον ουρανό και τον ήλιο και τα άστρα και τη γη και τα όρη και όλα τα άλογα ζώα και τα άψυχα και γενικά όλη την κτίση. Τόσο μεγάλη είναι η επιθυμία των αγίων να υμνείται ο θεός, και όταν ζουν ακόμη με σώμα, και πολύ περισσότερο όταν απαλλαγούν από το σώμα.

7. Επομένως όποιος μνημονεύοντας τους αγίους και την ευδοκίμησή τους και τη μακαριότητα και τη δόξα τους υμνήσει τον Θεό που τους στεφάνωσε, προσφέρει σ' αυτούς χάρη ανώτερη απ' όλες τις χάρες• και μάλιστα όταν κάνει την ύμνηση όχι μόνο με λόγια, αλλά και με την προσφορά ευχαριστηρίων δώρων, και δώρων που είναι τόσο πολύ ευπρόσδεκτα στον Θεό και έχουν την ανώτατη αξία γι' Αυτόν. Τότε πράγματι, όπως ο Σωτήρας δέχεται με ευμένεια αυτά τα δώρα που υπερβαίνουν κάθε νομική λατρεία και σαν ανταπόδοση μας δίνει το σώμα και το αίμα Του, έτσι και οι άγιοι χαίρονται με αυτά τα δώρα περισσότερο από κάθε άλλη τιμή, την οποία νομίζουμε ότι τους προσφέρουμε, και μας δίνουν ολόκληρο τον εαυτό τους για βοήθεια σε ό,τι είναι συμφέρον μας. Διότι σε όλα μιμούνται τον Κύριό τους.

(Συνεχίζεται)

Αμέθυστος

Δεν υπάρχουν σχόλια: