ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΠΑΛΑΜΑ

ΠΕΡΙ ΕΚΠΟΡΕΥΣΕΩΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

ΛΟΓΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΣ

Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΞΕΧΑΣΑΝ ΟΙ ΘΕΟΛΟΓΟΥΝΤΕΣ

(σελ. 208) Εἶτ᾿ αὖθις μετά τάς γλυκείας ὑποθήκας ἐκείνας, μετά τούς ψυχαγωγοῦντας λόγους, μετά τάς πρός φυλακήν τοῦ πλούτου προτροπάς, «ὅταν ἔλθῃ», φησίν, «ὁ παράκλητος, ὅν ἐγώ πέμψω ὑμῖν παρά τοῦ Πατρός, τό Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ὅ παρά τοῦ Πατρός ἐκπορεύεται, ἐκεῖνος μαρτυρήσει περί ἐμοῦ». Εἶδες τοῦ ὄντος θησαυροῦ τά κατά μέρος κλεῖθρα διανοιγόμενα; Μᾶλλον δ᾿ ἵν᾿ εἴπω θεολογικώτερον, ὁρᾷς φωτισμούς ὑμῖν κατά μέρος ἐλλάμποντας;

Ἀλλ᾿ ὑπέρ οὗ νῦν ὁ λόγος, ἴδωμεν τήν ἐπαγγελίαν˙ τό δ᾿ «οὐ μετά πολλάς ταύτας ἡμέρας» ποῦ; Αὐτοῦ τῶν λόγων μικρόν προελθών καί τοῦτο τότε προείρηκεν ἐκ τῶν μεγίστων τούς οἰκείους φιλανθρώπως παραμυθούμενος˙ «συμφέρει γάρ», φησίν, ὑμῖν, «ἵνα ἐγώ ἀπέλθω˙ ἐάν γάρ ἐγώ μή ἀπέλθω, ὁ παράκλητος οὐκ ἐλεύσεται πρός ὑμᾶς». Πῶς οὖν τις τολμᾷ λέγειν, ὅτι διά τοῦ ἐμφυσήματος ἦλθε πρός τούς μαθητάς τοῦ Κυρίου πρίν ἀναληφθῆναι αὐτόν; Ἀλλ᾿ ἔστω, φησίν˙ οὐ γάρ ἐδόθη πρό τῆς ἀναλήψεως τοῦ Σωτῆρος ὁ ἄλλος παράκλητος. Ἔχεις καί τοῦτο λέγειν, ὡς οὐκ αὐτός σαφῶς τοῖς μαθηταῖς ἐπηγγείλατο λέγων, «ὅν ἐγώ πέμψω ὑμῖν», καί «ἐάν ἐγώ πορευθῶ, πέμψω αὐτόν πρός ὑμᾶς»;

Εὖγέ σοι τοῦτο μετ᾿ ἐκεῖνο προήχθη, πρός τόν εἰπόντα φαίη τις ἄν˙ ὑποβέβηκε γάρ καί τῇ δυνάμει τοῦ δοκοῦντος ὑμῖν παρά τῶν Γραφῶν βοηθήματος. Εἰ γάρ καί τοῦτο λόγος τοῦ Λόγου τῆς ἀληθείας, ἀλλ᾿ οὐχ ὁμοίως τό ἐμφυσᾶν καί τό πέμπειν τό παρ᾿ ἑαυτοῦ δείκνυσιν˙ ὁ μέν γάρ ἐμφυσῶν κατά πᾶσαν ἀνάγκην ἐξ ἑαυτοῦ ἐμφυσᾷ τῷ παρ᾿ ἑαυτοῦ πνεύματι˙ ταὐτόν δ᾿ εἰπεῖν τῷ παρ᾿ ἑαυτοῦ ἐκπορευομένῳ ἐμφυσήματι. Οὐ μήν δέ καί πᾶς ὁ πέμπων τό παρ᾿ ἑαυτοῦ ὄν τε καί ἐκπορευόμενον πέμπει, ἀλλά καί τό παρ᾿ ἑτέρου πρός αὐτόν ἧκον. Διό καί σπουδήν ὁ Κύριος ((210) θέμενος τοῦ μηδένα παραχθέντα δοξάζειν, ὅτι τό Πνεῦμα τό ἅγιον καί ἐξ αὐτοῦ ἐκπορεύεται, τό μέν ἐμφύσημα, ὅ τοῦτ᾿ ἐδόκει μᾶλλον παριστᾶν, τότ᾿ ἔδωκεν, ὅτε ἀπείρηκε καί ὑπερέθετο τήν ἐπιδημίαν τοῦ Πνεύματος˙ τό δέ «πέμψω» προειπών, προσέηκε τό «παρά τοῦ Πατρός». Εἰ γάρ καί «πέμψω», φησίν, ἀλλ᾿ οὐ παρ᾿ ἐμαυτοῦ, ἀλλά παρά τοῦ Πατρός λαβών, ἀφ᾿ οὗ ἐκπορεύεται˙ ἐκεῖνος γάρ μόνος πέμπει παρ᾿ ἑαυτοῦ, ὡς παρ᾿ ἑαυτοῦ τοῦτ᾿ ἔχων ἐκπορευόμενον, καί ἀεί τοῦτ᾿ ἔχων ἐκπορευόμενον, οὐ τότε μόνον ἐκπορευθησόμενον ὅτε καί αὐτός ἐγώ «πέμψω», οὐδέ παρ᾿ ἐμοῦ ἀδιαστάτως πεμπόμενον, ὥσπερ παρ᾿ ἐκείνου ἐκπορευόμενον˙ οὐ γάρ εἰπών «πέμψω» τό “παρ᾿ ἐκείνου ἐκπορευθέν” προσεπήγαγον, ἵνα μή ἐπί τοῦ Πατρός προσεπινοηθῇ τό “ποτέ”. Καί ἐπιφέρειν μέλλων «ὅ παρά τοῦ Πατρός ἐκπορεύεται», φθάσας εἶπον, οὐχ “ὅ ἐγώ πέμπω”, ἀλλ᾿ «ὅ ἐγώ πέμψω», ἵνα μή συνεπινοηθῇ καί ἐπ᾿ ἐμοῦ τό ἀεί. Τό μέν γάρ πέμπειν ἔχειν τό Πνεῦμα τό ἅγιον πρός τούς ἀξίους κοινόν ἐστιν ἐξ ἀϊδίου τῷ Πατρί καί τῷ Υἱῷ˙ πέμπει δέ χρονικῶς ἑκάτερος, ἀμφότεροι δέ μᾶλλον, ὁπότε δέοι.

Ταῦτ᾿ ἄρα καί τήν προθεσμίαν καί τόν μέλλοντα χρόνον ἐπιδέχεσθαι δύναται˙ τοῦ δέ ἐκπορεύειν τό ἐκπορεύειν ἔχειν οὐδαμῶς προηγεῖται, οὐδ᾿ ἐν ἐπαγγελίας μοίρᾳ κείσεταί ποτε, οὐδέ τό μελλειν ἐπιδέξαιτ᾿ ἄν, ἄπαγε τῆς βλασφημίας, ἤ συμβαίνει τοῖς οἰομένοις ἀΐδιον εἶναι τήν παρά τοῦ Υἱοῦ ἔκπεμψιν τοῦ Πνεύματος. Ἐπέμφη γάρ τισι καί ἐδόθη πρός τούς μαθητάς ἐκ τοῦ Υἱοῦ, λαβόντος παρά τοῦ Πατρός χρονικῶς καί αὐτῶν τῶν λαμβανόντων ὑστερογενεστέρας οὔσης τῆς ἀποστολῆς, καί δι᾿ αἰτίαν, μᾶλλον δέ διά πολλάς αἰτίας˙ «ἵνα μένῃ», φησί, «μεθ᾿ ὑμῶν εἰς τόν αἰῶνα», «ἵνα ὑμᾶς διδάξῃ καί ὑπομνήσῃ πάντα ἅ εἶπον ὑμῖν», «ἵνα μαρτυρήσῃ περί ἐμοῦ» καί ὑμῖν συμμαρτυρήσῃ τά κατ᾿ ἐμέ, ἀπ᾿ ἀρχῆς μέχρι τέλους μαρτυροῦσιν, (σελ. 212) «ἵνα ἐλέγξῃ τόν κόσμον» ὑπεύθυνον τῇ ἁμαρτίᾳ, τόν ἁμαρτίν ὀνομάσαντα τήν ἐμήν δικαιοσύνην˙ δικαιοσύνην ἥ καί αὐτόν τόν ἄρχοντα τῆς ἁμαρτίας καί αὐτῆς τῆς τῶν ἁμαρτωλῶν ἐξέβαλεν ἀρχῆς κατακρίνασα δικαίως, ὅτι τόν ὄντως δίκαιον ἀδίκως ὑπό τήν αὐτήν τοῖς ἁμαρτωλοῖς ἤγαγεν εὐθύνην, ἵν᾿ ἐμέ δοξάσῃ, ὁδηγῆσαν ὑμᾶς πρός πᾶσαν τήν ἀλήθειαν. Καί γάρ «Πνεῦμα ἀληθείας» ἐστί, καί «οὐκ ἀφ᾿ ἑαυτοῦ λαλεῖ, ἀλλ᾿ ὅσα ἀν ἀκούῃ παρά τοῦ Πατρός», ὥσπερ κἀγώ οὐδέν ἐλάλησα ἀπ᾿ ἐμαυτοῦ»˙ ἐπεί δέ ὁ Πατήρ ἐμός καί «πάντα ὅσα ἔχει ὁ Πατήρ ἐμά», «ἐκ τοῦ ἐμοῦ λαμβάνει καί ἀναγγέλλει»˙ κοινά γάρ ἡμῖν καί ὁ πλοῦτος καί τά δόματα.

Ἐπέμφθη τοίνυν ἐκ τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ χρονικῶς καί πρός τινας καί δι᾿ αἰτίαν˙ παρ᾿ αὐτοῦ δέ μόνου τοῦ Πατρός ἐκπορεύεται ἀχρόνως καί ἀναιτίως, αὐτόν μόνον ἔχον αἰτίαν ἑαυτοῦ, τόν μόνον ἀγέννητον Πατέρα, τόν ποιοῦντα τά πάντα ἐκ μή ὄντων διά μόνην τήν κοινήν ἑαυτοῦ τε κἀκείνων ἀγαθότητα, τόν δ᾿ Υἱόν ἐξ ἀρχῆς ἔχοντα γεγεννημένον καί τό Πνεῦμα τό ἅγιον ἐκπορευόμενον.

Ἆρα νοῦν ἔλαβες ὁ δι᾿ ἐναντίας καί φῶς γνώσεως ἐπέλαμψέ σοι παρά τοῦ τῆς ἀληθείας λόγου; Μᾶλλον δέ σύ γε αὐτός ἆρα διαίρειν ἤρξω τά βλέφαρα καί διαβλέπειν πρός τό φῶς, εἰ καί μή τελέως, ἀλλ᾿ ἀμυδρῶς γοῦν ἀντιλαμβανόμενος τῆς διαπρυσίου καί μή ἀμυδρᾶς αὐγῆς, ὥστε ψηλαφῆσαι καί ἰδεῖν ὅτι τό «δώσει» τε καί τό «πέμψει» τοσαυτάκις εἰρημένον οὐδαμοῦ χωρίς αἰτίας εἴρηκεν, οὐδ᾿ ἄνευ προσώπου τοῦ λαμβάνοντος δι᾿ ὅν καί πέμπεται, ἀλλ᾿ ἀεί συνεζευγμένον ταῖς αἰτίαις ἀποδέδωκεν ὁ μόνος καί Θεός καί θεολόγος, τό δέ ἐκπορευόμενον ἀπολύτως ἔθηκε ψωρίς ἡστινοοῦν αἰτίας; Τήν μέν γάρ συνδιαιωνίζουσαν καί χωρίς αἰτίας οὖσαν ἔκπεμψιν μόνῳ τῷ Πατρί προσένειμε, τήν δ᾿ ὑπό χρόνον οὖσαν καί ἀεί μετά τῆς αἰτίας συνημμένην κοινήν οὖσαν, ἐξεκάλυψεν ἑαυτῷ καί τῷ Πατρί, (σελ. 214) ὡς ἄν τοῦτο συνιδών, μηκέτι βλασφημῇς τῇ ἐκπορεύσει φρονῶν καί λέγων τήν ἀποστολήν ταὐτόν ἤ ἐκ ταύτης ἐκείνην στοχαζόμενος καί διά τοῦτο λέγων ἐκ τοῦ Πατρός καί ἐξ Υἱοῦ τό θεῖον Πνεῦμα τήν ὑπόστασιν ἔχειν. Ὥσπερ γάρ Θεός ἀναίτιος, οὕτω καί Θεοῦ ὕπαρξις ἀναίτιος, αὐτόν αἰτίαν ἔχων τόν ἐξ οὗ ὑπάρχει ἀναιτίως, ἀλλ᾿ οὐκ ἐξ αὐτοῦ ὑπάρχων δι᾿ αἰτίαν.[Πού πάει η αιτιώδης αρχή τού Γιανναρά καί τού Ζηζιούλα;] Ὥσπερ δέ Θεός Θεοῦ ὕπαρξις ἀναίτιος, οὕτω τό δι᾿ αἰτίαν γεγονός κοινόν αὐτῷ τε τῷ ἀναιτίῳ καί τοῖς ἀναιτίοις ἐξ αὐτοῦ ὑπάρχουσιν. Ὁ δ᾿ αὐτοῖς κοινόν, θείας ὑποστάσεως οὐκ ἴδιον. Διό τό μέν ἀποστέλλεσθαι καί τῷ Υἱῷ καί τῷ Πνεύματι ὑπάρχει, ὥσπερ καί τό ἀποστέλλειν τοῖς τρισί˙ δι᾿ αἰτίαν γάρ. Τό δέ ἐκπορεύεσθαι ἤ καί ἐκπορεύειν οὐχί καί τοῦ Υἱοῦ˙ καί γάρ οὐ δι᾿ αἰτίαν. Ὅταν οὖν ἀκούσῃς ἐκ τοῦ Υἱοῦ ἤ καί δι᾿ Υἱοῦ ἤ καί ἐξ ἀμφοῖν πρός τινας πεμπόμενον τό Πνεῦμα τό ἅγιον, τήν ὑπό χρόνον καί δι᾿ αἰτίαν ἐπί νοῦν λάμβανέ μοι πρόοδον, ἀλλά μή τήν ἐκ Πατρός ἄσχετον ἐκείνην καί ὑπέρ αἰτίαν καί προαιώνιον. 
 .apostoliki-diakonia

ΣΧΟΛΙΟ:  Προκειμένου νά ενωθεί η ορθοδοξία μέ τήν αιρετική παποσύνη καί στήν συνέχεια καί μέ τίς υπόλοιπες αιρέσεις πού θρασύτατα ονομάζονται εκκλησίες, πρέπει νά γίνει καί αυτή αίρεση. Αυτή τήν μετάλλαξη τής ορθοδοξίας σέ αίρεση έχει αναλάβει ο Ζηζιούλας καί τά κοπάδια τών μορφονιών πού τόν περιστοιχίζουν προσπαθώντας νά επιβάλλουν τήν πλάνη τους.
Αμέθυστος