Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ (27)

 Συνέχεια από: Σάββατο 29 Ιανουαρίου 2022

Προλεγόμενα σε  μία φιλοσοφική Χριστολογία.
Του Xavier Tilliette.

3. Blondel.

  Ο Μοντερνισμός, χωρίς να το γνωρίζει, υπήρξε ο κληρονόμος του Κενωτισμού, όταν επέμεινε στην αγνωσία του Χριστού, στην πίστη του στο ερχόμενο τέλος της ιστορίας. Δέν μας εκπλήσσει που ο Βαρώνος Von Hugel, πλήρης αγαθής κατανοήσεως για τους Μοντερνιστές, υπήρξε Κενωτικός στην Χριστολογία του. Ο Maurice Blondel αναγκάστηκε να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα το οποίο είναι μία πλευρά τής σχέσεως ανάμεσα στο Θείο πρόσωπο και την ανθρώπινη φύση ή την υποστατική ένωση. Ο Loisy και οι όμοιοί του, οι οποίοι μάλιστα δέν είχαν εμπιστοσύνη στην Θεολογία και στον στοχασμό, μπορούσαν να αδιαφορήσουν για την συνείδηση του Ιησού στον μυστηριώδη του δυαλισμό, καθώς όλη η δύναμις του Θείου Χριστού τής πίστεως, αναφερόταν στις εμπνεύσεις τής Εκκλησίας που γεννιόταν. Ενάντια σ'αυτό ο Μπλοντέλ καθοδηγούμενος απο την έμφυτη αίσθηση τής Ορθοδοξίας και απο τον ζήλο τής προσωπικής του αφοσιώσεως αναγκάστηκε, σχεδόν παρά την θέλησί του, να επαναφέρει τα δεδομένα τής συζήτησης στο "θεμελιώδες πρόβλημα" τής συνειδήσεως του Χριστού. Το έκανε στα απολογητικά του έργα όπως το, Γράμα και Ιστορία και δόγμα, και πάνω απ'όλα στην ιδιωτική του αλληλογραφία.

          Ο Μπλοντέλ είχε στην κατοχή του ένα θαυμάσιο προσχέδιο Χριστολογίας το οποίο εκτίθεται μ'έναν υπονοούμενο τρόπο στο τέλος του Action. Σ'αυτή την φιλοσοφική Χριστολογία δίνει το όνομα τού Πανχριστισμού το οποίο επαναπροσέλαβε αργότερα ο Teilhard de Chardin. Ο Πανχριστισμός τού Μπλοντέλ δέν είναι μία Χριστολογική εκδοχή του Πανθεϊσμού. Σημαίνει πρώτα απ'όλα ότι ο Χριστός είναι το Πάν. Το καθολικό του Βασίλειο, η αυτοκρατορία του, ο απόλυτος χαρατήρας της παρουσίας του και της πράξης του. Ο Χριστός είναι το πάν, στο πάν και το πάν είναι του Χριστού, το Σύμπαν του ανήκει. Έτσι ο πανχριστισμός είναι το έμβλημα μίας εμφατικής Χριστολογίας μεγιστοποιημένης.  Christus semper major. Για να διακρίνει αυτόν τον πλήρη ρόλο τού Χριστού, την πληρότητα τού μυστικού του σώματος, απο την πρωτογενή, καταγωγική κυριαρχία του Θεού, ο Μπλοντέλ μιλά για το "δόγμα του Εμμανουήλ", ένα συνώνυμο του πανχριστισμού.

          Η άλλη σημαντική επίσης σημασία, αφορά τον τέλειο και ολόκληρο Χριστό, Christus totus, και δέν αφορά το αδιαφοροποίητο τών όψεών του αλλά την συμβίωση τους. Ο Χριστός είναι ένας στην διαφορετικότητα τών εμφανίσεων του, κανένας Χριστολογικός τρόπος δέν θα μπορούσε να ξεχωρίσει και να απομονωθεί. Πρέπει να σκεφθούμε μαζί τον ενσαρκωθέντα Λόγο, τον Ιησού των Ευαγγελίων-τον Χριστό των 33 ετών- σε όλες τις φάσεις της ζωής του; τον Ιησού πρίν το Πάσχα και τον Αναστάντα, τον ένδοξο Χριστό, τον Χριστό της ευχαριστίας, τον εσωτερικό και μυστικό Χριστό, τον αρχιερέα Χριστό, τον Χριστό των φτωχών κ.τ.λ. Φυσικά ο "Ιησούς έχει πολλά πρόσωπα" τα οποία ο καθένας θα ήθελε να έχει την αποκλειστικότητα και την δυνατότητα να τον διαμορφώσει με τον τρόπο του, απο τον "αβράκωτο Ιησού" στον "Γιρονδίνο της αθανασίας"! Για τον Χριστό σύμβολο και σημείο και Passe-partout, στον οποίο αναγνωρίζονται οι προλετάριοι, όπως και οι φιλάνθρωποι, οι πιστοί αδιαφορούν. Ο τέλειος Χριστός τού Μπλοντέλ δέν είναι ο Χριστός με τις εκατό μεταμορφώσεις, είναι ο Χριστός τής μνήμης τής αφοσιώσεως και του δόγματος. Η έμπνευση του Πασκάλ είναι της ίδιας φύσεως. O Adam Mohler προειδοποίησε για τον κίνδυνο απο την "πολυχριστία" των αιρετικών.

          Ο Μπλοντέλ απώθησε αμέσως τον πάρα πολύ ανθρώπινο Χριστό. Το Action εισήγαγε τον Χριστό αυτοπροσώπως-καθότι η αναγκαία του εμφάνιση είχε αναγγελθεί προηγουμένως-κεκρυμμένως στην αρχή και στην συνέχεια θριαμβευτικά σαν τον πρωτογενή κάθε πλάσματος, "το μέτρο όλων των πραγμάτων". Η διαλεκτική, ωθούμενη να βρεί μία οντολογική σύσταση των αισθητών φαινομένων-ένα κατάλοιπο της προβληματικής του Κάντ- επικαλέστηκε όχι μόνον την δημιουργική έμπνευση "τα πράγματα υπάρχουν επειδή ο Θεός τα βλέπει" (Εξομολογήσεις ΧΙΙΙ,53), αλλά την ανθρώπινη αντίληψη του Θεού, ο οποίος έγινε άνθρωπος. Ο Χριστός έτσι βρίσκεται στον ρόλο του Μεσάζοντος, η γνώση του είναι διαμεσολαβητική ανάμεσα στα φαινόμενα και την πραγματικότητα, τα φαινόμενα και το Είναι.

          Υπάρχουν βεβαίως αντιρρήσεις οι οποίες μετρούν όπως η συνειδητοποίηση τού κενού το οποίο υπάρχει ανάμεσα στην Θεία συνείδηση και στην ανθρώπινη και η αναζήτηση τού αντικατοπτρισμού και τού αντίλαλου της δεύτερης στην πρώτη. Αντιθέτως όμως για τον Μπλοντέλ η Θεότης συγκατατίθεται αδιαλείπτως, χαμηλώνει και αναδύεται στο αισθητό και κατά κάποιο τρόπο ξεχνιέται.

          Μία άλλη δυσκολία έρχεται απο τον Peter Henrici ο οποίος συμπέρανε κάπως βιαστικά ότι ο Θεός στον Χριστό καθίσταται παθητικός απέναντι στήν κτίση, και έτσι ήταν αναγκαίο το πάθος, ο πάσχων Χριστός, για να εξασφαλίσει την οντολογική βάση. Η στιγμή της αδυναμίας και του πάθους ήταν η αναγκαία θέση του πόνου ώστε να υπάρξουν τα όντα.

          Όλη η ενσάρκωση όμως είναι "η ενότης μίας πράξεως και ενός εκούσιου πάθους". Το "εκούσιο πάθος" είναι η ενσάρκωση σαν συγκατάθεση και μείωση. Ο Μεσάζων "υπομένοντας το όλον της πραγματικότητος" δέν περιμένει την σταύρωση βεβαίως για να είναι "ο αληθινός και πιστός μάρτυρας". Παρ'όλα αυτά όμως το πάθος κατά κάποιο τρόπο είναι αυτό που θέτει σε δοκιμασία και υποστηρίζει την μαρτυρία.

Συνεχίζεται

ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΤΑΙ ΠΛΗΡΩΣ Η ΝΕΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ. ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΟΙ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΜΙΛΟΥΝ ΓΙΑ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ, ΓΙΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ, ΠΑΡΟΤΙ ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΘΕΙ ΑΠΟ ΣΥΝΟΔΟ. 

Η ΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΕΧΕΙ ΜΟΝΟ ΕΝΑ ΘΕΜΑ. ΠΩΣ ΘΑ ΣΩΘΕΙ ΤΟ ΚΤΙΣΤΟ; ΠΩΣ ΘΑ ΠΡΟΣΘΕΣΟΥΜΕ ΣΤΟ ΑΙΣΘΗΤΟ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ, ΣΤΟ ΕΓΩ ΤΟΝ ΑΛΛΟΝ; ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΤΑΛΗΞΟΥΜΕ ΟΤΙ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΓΕΝΝΙΕΤΑΙ ΣΤΟΝ ΑΛΛΟΝ ΔΙΑ ΤΗΣ ΑΓΑΠΟΛΟΓΙΑΣ, ΟΠΩΣ ΤΟ ΑΓΙΟ ΠΝΕΥΜΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΑΓΑΠΗ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΥΙΟ, Η ΣΧΕΣΗ.

Αμέθυστος.