Κυριακή 8 Φεβρουαρίου 2009

ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΝΕΟ-ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΠΕΡΙ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ

Ας χρησιμοποιήσουμε σαν ενδεικτικό κείμενο περί της Αγίας Τριάδος της Νεωτερικής “θεολογίας” μας, το κείμενο του κ. Γιανναρά το οποίο βρίσκουμε στο “τελευταίο” του βιβλίο, το Αίνιγμα του κακού, σελ. 73!

«Πατήρ-Υιός-Πνεύμα. Αιτιώδης Αρχή του υπαρκτικού γεγονότος είναι ο Πατήρ, ο οποίος ελεύθερα («πριν» από κάθε προκαθορισμό αναγκαιότητας: θεότητας – αιτιότητας) θέλει να υπάρχει, και την ελευθερία αυτοκαθορισμού του την πραγματοποιεί ως αγάπη «γεννώντας» τον Υιό και «εκπορεύοντας» το Πνεύμα – υποστασιάζει το Είναι του ως κοινωνούμενη αγάπη, μελιζόμενο και μη διαιρούμενο».

Λέει καταρχάς “υποστασιάζει το Είναι του” το Είναι με κεφαλαίο το “του” του Θεού με μικρό. Καθόλου ασήμαντο για αρχή.

Θέλει και ο κ. Γιανναράς να σώση τον Θεό από την αναγκαιότητα της ουσίας. Παρότι όλη η πατερική θεολογία επιμένει πως η Ουσία του Θεού είναι υπερούσιος, συνεχίζει να την εννοεί με όρους ανθρώπινης ουσίας υποταγμένης στην ανάγκη! Ας κρατήσουμε για την ώρα το “ελεύθερα” και ας δούμε τι λέει η θεολογία της Εκκλησίας!

Γρηγόριος Θεολόγος Λόγος ΚΗ' 4,13:
"Θεόν νοήσαι μέν χαλεπόν, φράσαι δέ αδύνατον, ώς τις των παρ' Έλλησι θεολόγων εφιλοσόφησεν!
Ο εμός λόγος, όμως είναι, φράσαι μέν αδύνατον, νοήσαι δέ αδυνατώτερον. Το δε τοσούτον πράγμα τη διανοία περιλαβείν πάντως αδύνατον και αμήχανον, μη ότι τοις καταβεβλακευμένοις και κάτω νεύουσιν, αλλά και τοις υψηλοίς τε και φιλοθέοις."

Λόγος ΚΘ' 2,9:
"Ημίν δε μοναρχία το τιμώμενον· μοναρχία δε, ούχ ην εν περιγράφει πρόσωπον·"

Λόγος ΚΘ' 3,5:
"πότε ο Υιός γεγέννηται; ότε ο Πατήρ ου γεγέννηται. πότε δε το Πνεύμα εκπεπόρευται; ότε ο Υιός ουκ εκπεπόρευται."

Λόγος ΚΘ' 2 (όπου εμφανίζεται και η εξήγησις της κακοδοξίας):
"Τρεις αι ανωτάτω δόξαι περί θεού: αναρχία, και πολυαρχία, και μοναρχία. Τό τε γαρ άναρχον άτακτον· τό τε πολύαρχον στασιώδες, και ούτως άναρχον, καί ούτως άτακτον.
Εις ταυτόν γαρ αμφότερα φέρει, την αταξίαν, η δε εις λύσιν (διάλυσιν)·
ΑΤΑΞΙΑ ΓΑΡ ΜΕΛΕΤΗ ΛΥΣΕΩΣ!"

Αυτή είναι η παραδοσιακή Εκκλησιαστική πίστη! Οι νεοορθόδοξοι παρακολουθώντας την εξέλιξη της εποχής στην θέση της Μοναρχίας η οποία λύνει την αταξία, τοποθετούν την Αιτιώδη Αρχή η οποία υποστηρίζει την ελευθερία, λόγω παρερμηνείας της υπερουσίου ουσίας της Αγίας Τριάδος. Δηλαδή η νεοορθοδοξία διατείνεται πως γνωρίζει την ουσία του Θεού όπως ακριβώς το επαγγέλλεται και η αιρετική Λατινική Εκκλησία. Γι' αυτό και δεν αισθάνονται την υποχρέωση να μας δείξουν έστω πώς και γιατί η ελευθερία δεν δημιουργεί αταξία.

Ο κ. Γιανναράς μας δίνει το νόημα της Αγίας Τριάδος, το νόημα της Εκκλησίας, το νόημα της ζωής. Προς πάσαν χρήσιν. Διότι (Όμως) το νόημα της Αγίας Τριάδος δεν είναι η ίδια η Αγία Τριάδα, το νόημα της Εκκλησίας δεν είναι η ίδια η Εκκλησία, το νόημα της ζωής δεν είναι η ίδια η ζωή. Είναι η ερμηνεία των ονομάτων τους.

9 σχόλια:

π Παντελεήμων Kρούσκος είπε...

Είναι γνωστό από παλιά ότι ο κ. Γιανναράς είναι εγκλωβισμένος στη φιλοσοφίστικη έκφραση και έχει σαφείς δυτικοσχολαστικές καταβολές. (βλ εκκ.οργανώσεις).

Τα νοήματα της Τριάδος ούτε η θεοπτία μπορεί να τα εκφράσει και να τα νοήσει τέλεια. Στην καθ'αυτό θεο-λογία γνώμονας είναι η παράδοση των θεοπτών η οποία αφορά πάντα στην ανθρώπινη σχετικότητα αντίληψης και ασφαλές κριτήριο προσέγγισης το "ράον σιωπή".

amethystos είπε...

πάτερ Παντελεήμων,
Σας ευχαριστούμε για το σχόλιό σας.
Το πρόβλημα που προέκυψε τελευταίως με τον κ. Γιανναρά είναι πως έπαψε να ασχολείται με τις ιδέες του και άρχισε να χτυπά ύπουλα την παράδοσή μας. Και η Εκκλησία κοιμάται. Θεωρείται μάλιστα ακόμη έγκυρος να μιλήσει για τον Θεό και την πίστη μας.
Την ευχή σας.

π Παντελεήμων Kρούσκος είπε...

Αντογράφω από ιστοχώρο ΙΜ Παντοκράτορος μελισσοχωρίου και συγγνωμη για την κατάχρηση:


Κατά τον μέγα Φωστήρα της Εκκλησίας, άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, υπάρχουν τριών ειδών θεολογίες:
α) Η ασφαλής και μυστική των θεοπτών θεολόγων, οι οποίοι ομιλούν εκ προσωπικής εμπειρίας και κοινωνίας με τον Ζώντα Θεό.
β) Η φιλόσοφος θεολογία των μη εχόντων προσωπική εμπειρία θεοπτίας, αλλά εν ταπεινώσει δεχομένων τις εμπειρίες και θεοπτίες των Άγιων και θεολογούντων συμφώνως προς αυτές. Η θεολογία αυτή χρησιμοποιεί την αποδεικτική μέθοδο, αυτήν δηλαδή που αποδεικνύει τις θεολογικές θέσεις με συλλογισμούς βάσει της Αποκαλύψεως και των καταγεγραμμένων εμπειριών των Αγίων, και
γ) Η καινή θεολογία των θρασέων θεολόγων, οι οποίοι απορρίπτουν τις εμπειρίες των Αγίων και θεολογούν διαλεκτικώς κατά τις δικές τους φιλοσοφικές αρχές. Εκπρόσωπος της διαλεκτικής θεολογίας ήταν στους χρόνους του Αγίου Παλαμά ο δυτικός μοναχός Βαρλαάμ.

amethystos είπε...

Στην Εκκλησία μας σήμερα φαίνεται να λείπει παντελώς η εμπειρία με τον Ζώντα Θεό και φαίνεται να λείπουν εντελώς οι θεολόγοι οι οποίοι θα μπορούσαν να χειριστούν τους διαλεκτικούς ψευτοθεολόγους, όπως μπορούσε να κάνει ο ίδιος ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς. Αντί αυτών στην Εκκλησία έχουμε πολύ καλούς πολιτικούς, οι οποίοι υπερασπίζονται τα συμφέροντά τους.
Δεν υπάρχει πλέον ακτίδα ελπίδος απο πουθενά, πάτερ.
Με τις ευχές σας

Κυριάκος είπε...

Η Ελπίδα υπάρχει στο πρόσωπο του Χριστού.
Ο π. Πορφύριος συνιστούσε να μην είμαστε αρνητικοί, σκεπτόμενοι πάντοτε τον Χριστό και όχι το κακό. Ο π. Παϊσιος παρότρυνε από κάθε κακό να βγάζουμε κάτι καλό.
Σε μια εκπομπή της Γαλάτιας, άκουγα χθες, στην Πειραϊκή Εκκλησία, ότι το καλό εκ Θεού είναι προερχόμενο. Εμάς ο Θεός μας κάνει την τιμή να μας καλεί να γινόμαστε μέτοχοι στην πράξη. Το καλό θα γίνει, είτε εμείς ενεργούμε είτε όχι.
Συγγνώμη που παρεμβαίνω με θράσος στο σχολιασμό του θέματος.
Ο κ. Γιανναράς και κάποιοι άλλοι κύριοι θεολόγοι, ακόμη και κληρικοί λένε τα δικά τους. Δεν σώζουν αυτοί όμως την ψυχή μας.

amethystos είπε...

Φίλε και αδελφέ,

Ευχαριστούμε για το σχόλιό σου. Είναι πολύ σωστά αυτά που λες. Αλλά σημείωσε ότι στην συλλογή των λόγων του π. Παϊσίου υπάρχει ένας υπέροχος λόγος περί αδιαφορίας. Αν τον βρεις και τον διαβάσεις θα δεις ότι δεν μπορούμε να μένουμε αδιάφοροι όταν μας θίγουν την Μάνα μας και τον Πατέρα μας, δηλαδή την Θεοτόκο και τον Κύριο.

Αδελφικά, αμέθυστος

Κυριάκος είπε...

Μάλλον παρεξήγησα την τελευταία παρατήρηση σχετικά με την ακτίνα Ελπίδας, πάνω στην οποία στηρίχθηκε στη συνέχεια όλη η απάντησή μου.
Με συγχωρείς.

Γιάννης Μικρός είπε...

Γιατί μερικοί μπερδεύουνε το μυαλό τους με τέτοιες φιλοσοφίες, όταν η Βίβλος και η Παράδοση τα εξηγούνε τόσο απλά; Σύμφωνα με τις Γραφές, ο Θεός καθρεπτίζεται μέσα στον άνθρωπο "καθ εικόνα και καθ ομοίωση" και ο Άγιος Κοσμάς στις διδαχές εξηγεί πως γίνεται αυτό το καθρέπτισμα της Αγίας Τριάδας μέσα στον άνθρωπο. Η ανθρώπινη ψυχή είναι κατα τον τύπο του Πατρός, ο ανθρώπινος λόγος που γεννάει η ψυχή είναι κατα τον τύπο του Λόγου και το πνεύμα που ζωοποιεί τα μέλη του σώματος είναι κατα τον τύπο του Πνεύματος. Όπως είναι Ένας ο Θεός, έτσι και ο άνθρωπος, ο κάθε άνθρωπος, είναι ένας και όχι τρεις.

amethystos είπε...

Αγαπητέ αδελφέ, χαρήκαμε που σε γνωρίσαμε και σε ευχαριστούμε για τη διδαχή του Αγίου Κοσμά την οποία δεν γνωρίζαμε.