Βλαντιμίρ Σολόβιεφ - Η Ρωσία και η Παγκόσμια Εκκλησία (9)

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΜΟΝΑΡΧΙΑ ΙΔΡΥΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

  Θα συνεχίσουμε εκθέτοντας τα βασικά σημεία  της εργασίας του Σολόβιεφ

Σύμφωνα με τον Σολόβιεφ, όλοι οι Χριστιανοί συμφωνούν απολύτως σε ένα σημείο, δηλαδή ότι η Εκκλησία ιδρύθηκε από τον Χριστό· το ερώτημα είναι πώς και με ποιους όρους Αυτός την ίδρυσε. Η ένωση του θείου και του ανθρώπινου, η οποία είναι ο στόχος της δημιουργίας, πραγματοποιήθηκε ατομικά (ή υποστατικά) στο μοναδικό πρόσωπο του Ιησού Χριστού, «τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος, ενώνοντας τις δύο φύσεις σε ένα τέλειο τρόπο, χωρίς σύγχυση και χωρίς διαίρεση». «Το ιστορικό έργο του Θεού εισέρχεται στο εξής σε μια νέα φάση. Δεν είναι πλέον ένα θέμα μιας φυσικής και μεμονωμένης ενότητας, αλλά μιας ηθικής (ΣτΜ: στον Κύριο δεν υπάρχει ηθική ένωση. Πρόκειται περί νεστοριανισμού) και κοινωνικής ένωσης. Ο Θεός-άνθρωπος επιθυμεί να ενώσει την ανθρωπότητα με τον εαυτό Του σε μια τέλεια ένωση. Η ανθρώπινη φυλή είναι γεμάτη πλάνη και αμαρτία. Πώς θα το τακτοποιήσει αυτό ο Κύριος; Είναι Αυτός που θα πλησιάσει κάθε μία ανθρώπινη ψυχή ξεχωριστά και θα την ενώσει με τον εαυτό Του μέσα από μια αμιγώς εσωτερική και υποκειμενική ομολογία; Εκείνος απαντά, όχι: Θα οικοδομήσω την Εκκλησία μου. Είναι μια πραγματική αντικειμενική εργασία για την οποία είμαστε εδώ, είπε. Αλλά θα επιτρέψει Εκείνος το έργο αυτό να υπόκειται σε όλες τις διαιρέσεις, έμφυτες στο ανθρώπινο γένος; Θα ενώσει Αυτός τον εαυτό του σε μεμονωμένα έθνη ως τέτοια, δίνοντάς τους ανεξάρτητες εθνικές Εκκλησίες; Όχι, δεν λέει Αυτός: Θα οικοδομήσω τις Εκκλησίες μου, αλλά: την Εκκλησία μου. Η ανθρωπότητα ενωμένη με τον Θεό πρέπει να αποτελέσει μια ενιαία κοινωνική δομή και για αυτή την ενότητα θα πρέπει να βρεθεί μια σταθερή βάση.

Ο ενσαρκωμένος Θεός δεν επιθυμεί η αλήθεια του να γίνει αποδεκτή με ένα παθητικό και δουλικό πνεύμα. Στη νέα Του παρουσία ζητά από την ανθρωπότητα μια ελεύθερη πράξη αναγνώρισης. Αλλά την ίδια στιγμή αυτή η ελεύθερη πράξη πρέπει να είναι απόλυτα αληθινή και αλάθητή. Ως εκ τούτου, πρέπει να υπάρχει εγκατεστημένο στη μέση της πεσμένης ανθρωπότητας ένα ενιαίο, σταθερό και απόρθητο σημείο στο οποίο η δημιουργική δραστηριότητα του Θεού μπορεί να βασίζεται άμεσα, ένα σημείο στο οποίο η ανθρώπινη ελευθερία πρέπει να συμπίπτει με τη θεία Αλήθεια σε μια σύνθετη πράξη απολύτως ανθρώπινη στην εξωτερική της μορφή, αλλά θεϊκά αλάθητή στο θεμελιώδη χαρακτήρα της.

Στη δημιουργία της ατομικής φυσικής ανθρωπότητας του Χριστού η πράξη της θείας Παντοδυναμίας απαίτησε, για την υλοποίησή της, μόνο την εξαιρετικά παθητική και δεκτική αυτο-παράδοση της γυναικείας φύσης στο πρόσωπο της Άσπιλης Παρθένου. (ΣτΜ: η Κυρία Θεοτόκος περίπου άγεται). Η οικοδόμηση της κοινωνικής ή συλλογικής ανθρωπότητας του Χριστού, του Παγκόσμιου σώματός Του, της Εκκλησίας Του, απαιτεί λιγότερο και ταυτόχρονα περισσότερο από αυτό: λιγότερο, επειδή το ανθρώπινο θεμέλιο της Εκκλησίας δεν χρειάζεται να εκπροσωπείται από έναν απολύτως καθαρό και αναμάρτητο άνθρωπο δεδομένου ότι δεν γεννάται θέμα, εν προκειμένω,  της δημιουργίας μιας ουσιαστικής και ατομικής σχέσης ή μιας υποστατικής και πλήρους ενώσεως, μεταξύ δύο φύσεων, αλλά απλά της σφυρηλάτησης ενός ζωντανού ηθικού δεσμού (ΣτΜ: ο σκληρός κληρικαλισμός που συνεισφέρει το ανθρώπινο θεμέλιο. Η ορατή Εκκλησία του ανήκει ήδη όπως θα δούμε).

Ήταν απαραίτητο, λοιπόν, να βρούμε μέσα σε αυτήν την ανθρωπότητα, ένα τέτοιο κέντρο ενεργούς συνοχής μεταξύ του θείου και του ανθρώπινου, που θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση ή το βράχο-θεμέλιο της Χριστιανικής Εκκλησίας.

Τί λένε οι άνθρωποι, ότι είμαι εγώ, ο υιός του ανθρώπου; Αλλά η Αλήθεια είναι πάντα μία και αυτή, ενώ οι απόψεις των ανθρώπων είναι πολλές και αντικρουόμενες. Δεν είναι ούτε το πλήθος των πιστών, ούτε το αποστολικό σώμα, αλλά ο Σίμων ο υιός του Ιωνά μόνος, αυτός που απαντά στον Ιησού. Respondens Simon Petrus dixit: Tu es Filius Dei vivi (sic) Συ είσαι ο Χριστός, ο υιός του Θεού του αιωνίου, που έχει ζωήν και δίδει ζωήν. Απαντά για όλους τους Αποστόλους, αλλά μιλάει με δική του ευθύνη, χωρίς να διαβουλευτεί με τους άλλους ή να περιμένει την συγκατάθεσή τους. Το σταθερό σημείο, ο απόρθητος βράχος, επί του οποίου θα στηρίξει τη θεϊκή-ανθρώπινη δραστηριότητα, έχει ανακαλυφθεί. Το οργανικό θεμέλιο της Παγκόσμιας Εκκλησίας βρίσκεται σε ένα μόνο άνθρωπο ο οποίος, με τη θεία βοήθεια, απάντησε για ολόκληρο τον κόσμο. Και στο εξής, κάθε φορά που το ζήτημα της αλήθειας θα τίθεται στην Χριστιανική ανθρωπότητα, η σταθερή και η τελική απάντηση δεν θα έρθει από τη φωνή των μαζών, ούτε από την άποψη των εκλεκτών του.

… η ιεραρχία χωρισμένη από το κέντρο της και εγκαταλειμμένη στο έλεος της κοσμικής εξουσίας θα απέχει από το να μιλά ή θα μιλά μέσα από τέτοια συμβούλια, όπως η ληστρική Σύνοδος της Εφέσου. Μόνο στην ένωση με την πέτρα, επί της οποίας στηρίζεται, η Εκκλησία θα είναι σε θέση να συγκαλέσει αληθινά συμβούλια και να καθορίσει την αλήθεια με αυθεντικούς όρους.  Διαφορετικά, εάν εκτός από τον Πέτρο η Παγκόσμια Εκκλησία μπορεί να δηλώσει ρητά την αλήθεια, πώς μπορούμε να εξηγήσουμε την αξιοσημείωτη σιωπή των Επισκόπων της Ανατολής (παρά το γεγονός ότι έχουν διατηρήσει την αποστολική διαδοχή), από τότε που διαχωρίστηκαν από τον πρόεδρο του Αγίου Πέτρου; Μπορεί να είναι απλώς ένα ατύχημα; Ένα ατύχημα που διαρκεί για χιλιάδες χρόνια! Σε αυτούς τους αντι-Καθολικούς οι οποίοι δεν θέλουν να δουν ότι η ιδιαιτερότητα τους, τους αποκόπτει από τη ζωή της Παγκόσμιας Εκκλησίας, έχουμε μόνο μία πρόταση να τους κάνουμε: Ας τους καλέσει, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του διαδόχου του Αγίου Πέτρου, ένα συμβούλιο το οποίο αυτοί οι ίδιοι μπορούν να αναγνωρίσουν ως Οικουμενικό! Τότε μόνο θα υπάρξει μια ευκαιρία να ανακαλύψουν κατά πόσον έχουν δίκιο (ΣτΜ: ιδού ο λόγος που αυτή η συναγωγή του Βαρθολομέα δεν ονομάστηκε Οικουμενική. Αυτά μόνο ο γνήσιος κληρικαλισμός μπορεί να τα κάνει και όχι ο κακέκτυπος).

… ήταν η ακλόνητη, αποφασιστική και έγκυρη έκφραση του Σίμωνα επί της οποίας ο Κύριος έθεσε τη σφραγίδα της έγκρισης Του. Είναι σαφές ότι αυτή η έκφραση, η οποία ικανοποίησε τον Κύριό μας, δεν χρειαζόταν ανθρώπινη επικύρωση· κατείχε την απόλυτη εγκυρότητα ακόμη και χωρίς την συγκατάθεση της Εκκλησίας.

Σε αντίθεση με τις αβέβαιες απόψεις των ανθρώπων, ο λόγος του Πέτρου αντιπροσωπεύει τη σταθερότητα και την ενότητα της αληθινής πίστης· σε αντίθεση με τις στενά εθνικές ιδέες του Μεσσία τις οποίες οι Απόστολοι υπηρετούσαν, ο δικός του λόγος εκφράζει τη μεσσιανική ιδέα στην απόλυτη και καθολική μορφή της. Μόνο σε μία ομολογία του Πέτρου η μεσσιανική ιδέα αναδύεται απελευθερωμένη από όλες τις εθνικιστικές παγιδεύσεις της και επενδύεται για πρώτη φορά στην τελική και παγκόσμια μορφή της. «Εσύ είσαι ο Χριστός, ο Υιός του Θεού του ζώντος».

Η ομολογία του Πέτρου ξεπέρασε τον Εβραϊκό εθνικισμό και εγκαινίασε την Παγκόσμια Εκκλησία της Καινής Διαθήκης. Αυτός είναι ένας ακόμη λόγος για τον οποίο ο Πέτρος θα πρέπει να είναι το θεμέλιο της Χριστιανοσύνης και γιατί η ανώτατη ιεραρχική αρχή, η οποία από μόνη της έχει διατηρήσει πάντα τον Παγκόσμιο ή διεθνή χαρακτήρα της Εκκλησίας, θα πρέπει να είναι ο πραγματικός διάδοχος του Πέτρου και η πραγματικός κάτοχος όλων εκείνων των προνομίων που απορρέουν από τον Χριστό πάνω στο πρίγκιπα των Αποστόλων.

Γεώργιος Η. Μπόρας

Η Αγγλική έκδοση του βιβλίου Russia and the Universal Church βρίσκεται εδώ.