Η τελευταία εικόνα που έχω από το Κομπάνι, προτού οι Τούρκοι στρατιώτες μας απομακρύνουν με το ζόρι από το λόφο που βλέπει προς την πόλη, είναι δύο στήλες καπνού που ξεπηδούν από το κέντρο του. Λίγα λεπτά πριν είχαν ακουστεί δύο δυνατές εκρήξεις, μετά τις οποίες σύννεφα σκόνης υψώθηκαν ανάμεσα στα κτίρια της πόλης, ακριβώς απέναντι από τα σύνορα με την Τουρκία.
Παρά το γεγονός ότι τα αεροπλάνα του συνασπισμού και τα drones βρίσκονται τριγύρω, αόρατα μεν με γυμνό μάτι, αλλά σαφώς αντιληπτά από το βουητό τους, είναι σαφές ότι δεν πρόκειται για αεροπορικές επιδρομές: οι εκρήξεις σημειώθηκαν σε μια περιοχή που εξακολουθεί να βρίσκεται υπό τον έλεγχο των Πεσμεργκά και των γυναικών του YPJ και ο καπνός είναι διαφορετικός από εκείνον που ακολουθεί συνήθως μετά τις αεροπορικές επιδρομές. Αυτό σημαίνει ένα πράγμα: ήταν εκρήξεις που προκλήθηκαν από παγιδευμένα αυτοκίνητα, τα οποία ανεπιτυχώς χρησιμοποιούν οι τζιχαντιστές της ISIS στην προσπάθειά τους να σπάσουν τις κουρδικές γραμμές άμυνας.
Αμέσως μετά την έκρηξη του δεύτερου αυτοκινήτου – το οποίο είτε πυροδοτήθηκε από την ISIS είτε εξουδετερώθηκε από τους Κούρδους μαχητές- μισή ντουζίνα τουρκικών τεθωρακισμένων κατευθύνονται ορμητικά από τα σύνορα προς το λόφο, όπου βρίσκονται συγκεντρωμένοι ξένοι δημοσιογράφοι και τοπικοί παρατηρητές για να παρακολουθούν την κατάσταση στην πόλη. Οι στρατιώτες διατάζουν τους πάντες, συμπεριλαμβανομένων και των ανθρώπων των μέσων μαζικής ενημέρωσης, να εγκαταλείψουν άμεσα το σημείο. Δεν δίνεται καμία εξήγηση. Γρήγορα επιβιβαζόμαστε στο αυτοκίνητό μας για να επιστρέψουμε στο Suruç, την τουρκική πόλη που απέχει μόλις οκτώ χιλιόμετρα από τα σύνορα.
Πριν από λίγες ημέρες, στο λεωφορείο από το Suruç προς την πόλη Urfa, ένας άνδρας άρχισε να μου μιλάει. Ο Müslüm, όπως μου συστήθηκε, ένας 31χρονος Κούρδος ακτιβιστής από τα περίχωρα του Suruç, μου μίλησε για τον αδελφό του, ο οποίος αυτή τη στιγμή πολεμάει μαζί με τους Πεσμεργκά (YPG) στο Κομπάνι. Ο Müslüm δεν έχει επικοινωνήσει μαζί του τους τελευταίους πέντε μήνες, καθώς οποιαδήποτε επαφή με τους Τούρκους εθελοντές που αγωνίζονται στο πλευρό του YPG στην Ροζάβα θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τον ίδιο και την οικογένειά του ή ακόμα και να προκαλέσει τη σύλληψή του από τις τουρκικές αρχές.
«Αγωνίζεται για το σύστημα των καντονιών, για την ελευθερία του κουρδικού λαού και όλου του κόσμου», λέει ο Müslüm. «Η ανεξαρτησία της Ροζάβα είναι ένα μεγάλο πρόβλημα για την Τουρκία, γιατί το σύστημα των καντονιών που έχει υιοθετήσει αποτελεί πρελούδιο για το μέλλον του Κουρδιστάν».
Ο Müslüm υποστηρίζει πλήρως και είναι περήφανος για τον αδελφό του. Ωστόσο, ούτε ο ίδιος είναι «άσχετος» με τον πολιτικό ακτιβισμό, αφού πέρασε τρία χρόνια στη φυλακή εξαιτίας της συμμετοχής του στον κουρδικό αγώνα. Απελάθηκε στην Κύπρο μετά την απελευθέρωσή του, από όπου του επετράπη να επιστρέψει στην Τουρκία, υπό τον όρο ότι δεν θα εμπλεκόταν ποτέ πια στην πολιτική. Βέβαια, ο όρος αυτός δεν φαίνεται να τον απασχολεί ιδιαίτερα…
«Η κυβέρνηση με αποκαλεί τρομοκράτη επειδή μιλάω σε διαδηλώσεις που απαιτούν δημοκρατία για τον κουρδικό λαό. Δεν τους αρέσει οτιδήποτε έχει να κάνει με την ελευθερία του κουρδικού λαού. Αλλά δεν ακούω! Κάθε μέρα είμαι ενεργός στο κουρδικό αγώνα. Όλοι οι άνθρωποι εδώ είναι σαν κι εμένα».
Η τουρκική κυβέρνηση παρακολουθεί τις κινήσεις όλων των Κούρδων ακτιβιστών και το όνομα του Müslüm εμφανίζεται σε μια ειδική μαύρη λίστα. Αυτό σημαίνει ότι σε περίπτωση που η αστυνομία τον σταματήσει για έλεγχο, θα οδηγηθεί σίγουρα στο τμήμα. Αυτό, όμως, δεν τον εμπόδισε από το να μου προσφέρει οποιαδήποτε βοήθεια θα μπορούσα να χρειαστώ. Τις ημέρες που ακολούθησαν ο Müslüm με οδήγησε στα χωριά που βρίσκονται κατά μήκος των συνόρων με τη Συρία, τα οποία σήμερα έχουν «καταληφθεί» από ακτιβιστές αλληλεγγύης, οι οποίοι αποκαλούνται και «ανθρώπινες ασπίδες».
Μετά την κηδεία επτά Κούρδων μαχητών, οι σοροί των οποίων μεταφέρθηκαν από το Κομπάνι στην Τουρκία προκειμένου να θαφτούν σωστά, πολύς κόσμος συγκεντρώθηκε στο τοπικό αρχηγείο του φιλοκουρδικού Κόμματος Δημοκρατικών Περιφερειών (DBP). Ενώ όλοι έπιναν τσάι και παρακολουθούσαν τις τελευταίες ειδήσεις από το Κομπάνι σε ένα κουρδικό κανάλι, μπήκε μέσα στην αίθουσα η Ayşe Muslim, η σύζυγος του Saleh Μuslim, ο οποίος είναι συμπρόεδρος του επίσης φιλοκουρδικού Κόμματος Δημοκρατικής Ένωσης (PYD) της Συρίας και de-facto ηγέτης της Ροζάβα. «Τι κάνετε εδώ, βλέποντας τηλεόραση και πίνοντας τσάι, ενώ οι σύντροφοί μας στο Κομπάνι αγωνίζονται για την ελευθερία σας;! Πηγαίνετε στα σύνορα να δείξετε την αλληλεγγύη σας!», φώναξε απευθυνόμενη στους άντρες.
Αργότερα, στο χωριό Measêr, όπου εκατοντάδες κάτοικοι είχαν συγκεντρωθεί για να παρακολουθήσουν την πολιορκία του Κομπάνι, κάθισα με μερικούς άντρες στο τοπικό τζαμί για να συζητήσουμε τις απόψεις τους σχετικά με το σύστημα των καντονιών της Ροζάβα και τη θεωρία του Οτσαλάν περί δημοκρατικής αυτονομίας.
Πριν από μερικές ημέρες ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ο φυλακισμένος ηγέτης του PKK έδωσε διορία στην τουρκική κυβέρνηση για να προχωρήσει σε ειρήνη με τους Κούρδους της χώρας. «Έχετε διορία μέχρι τις 15 Οκτωβρίου, μέχρι τότε θα περιμένουμε για το ψήφισμα, μετά δεν υπάρχει τίποτα», αναφέρεται στη δήλωσή του. «Οι τουρκικές αρχές μιλούν για ψηφίσματα και διαπραγματεύσεις αλλά στην ουσία δεν υπάρχει τίποτα. Είναι μια παρωδία. Δεν θα επιτρέψουμε να συνεχιστεί».
Οι άνδρες του Measêr υποστηρίζουν πλήρως τη δήλωση του Οτσαλάν, καθώς έχουν πλέον απηυδήσει με τις υπεκφυγές της τουρκικής κυβέρνησης, η οποία επαναφέρει το ζήτημα της ειρηνευτικής διαδικασίας κάθε φορά που πλησιάζουν οι εκλογές και μόλις αυτές τελειώσουν το εξαφανίζει. Πιστεύουν ότι ο Οτσαλάν έθεσε την προθεσμία ώστε να μην μπορεί πλέον να αναβληθεί η υλοποίηση των υποσχέσεων που δόθηκαν κατά τις διαπραγματεύσεις – και υπό το φως των γεγονότων στο Κομπάνι η τουρκική κυβέρνηση θα αναγκαστεί να αποκαλύψει το αληθινό της πρόσωπο.
«Το Κομπάνι είναι τα πάντα«, λέει ο αδελφός ενός εκ των ανώτατων διοικητών του ΡΚΚ. «Το Κομπάνι είναι η κόκκινη γραμμή: για το ΡΚΚ, για τον Οτσαλάν, για τον κουρδικό λαό, για όλους. Χωρίς το Κομπάνι δεν μπορούμε να μιλάμε για τίποτα».
Κοινή άποψη των Κούρδων και των υποστηρικτών τους εδώ στα σύνορα είναι ότι η τουρκική κυβέρνηση έβαλε το «χέρι» της για την επίθεση της ISIS στο Κομπάνι. Αυτή η φήμη επιβεβαιώθηκε από έναν τζιχαντιστή της ISIS, με τον οποίο μιλήσαμε στο τηλέφωνο, βρισκόμενοι περίπου διακόσια μέτρα από τα σύνορα με τη Συρία.
Περπατούσαμε μέσα στα χωράφια μαζί με τον φίλο μου Murat, όταν συναντήσαμε έναν άνθρωπο, ο οποίος μας είπε ότι είχε μόλις δραπετεύσει από το Κομπάνι. Μας είπε πως πριν από δύο ημέρες είχε προσπαθήσει να μιλήσει στο τηλέφωνο με έναν φίλο του που πολεμούσε μαζί με τις Κούρδισες του YPJ. Όμως αντί να απαντήσει εκείνος στο τηλέφωνο, το σήκωσε κάποιος άλλος και του είπε ότι ο φίλος του ήταν νεκρός -τον είχε σκοτώσει η ISIS- και ότι τώρα το τηλέφωνο ανήκε σε αυτόν.
Ο Murat τον παρότρυνε να ξαναπροσπαθήσει. Κάλεσε ξανά τον ίδιο αριθμό και αφού χτύπησε αρκετές φορές απάντησε ο ίδιος που το είχε σηκώσει πριν από δύο ημέρες. Ο φίλος μας μίλησε με τον τζιχαντιστή για λίγο στα αραβικά και στη συνέχεια τον ρώτησε: «πώς είναι ο φίλος σας ο Ερντογάν;».
Η απάντησή του επιβεβαίωσε αυτό που όλοι εδώ υποψιάζονταν τόσο καιρό: «Ο Ερντογάν μας βοήθησε πολύ στο παρελθόν. Αυτός μας έδωσε το Κομπάνι. Αλλά τώρα δεν τον χρειαζόμαστε πια. Μετά το Κομπάνι, η Τουρκία είναι η επόμενη»!
Η προθεσμία του ΡΚΚ έληξε και με τα σύνορα να παραμένουν κλειστά για οποιαδήποτε υλική υποστήριξη προς τους Κούρδους υπερασπιστές της πόλης, η πιθανότητα ενός νέου εμφυλίου πολέμου στην Τουρκία γίνεται μεγαλύτερη κάθε μέρα.
Οι άνδρες του Measêr θα προτιμούσαν μια πολιτική λύση αντί της βίας, αλλά συνειδητοποιούν ότι δεν έχουν άλλη λύση εφόσον η τουρκική κυβέρνηση εξακολουθεί να στέκεται απαθής και να κρατάει κλειστά τα σύνορα, ενώ οι σύντροφοί τους στο Κομπάνι σφαγιάζονται από τους δολοφόνους της ISIS.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου