Τρίτη 20 Μαΐου 2025

Φίλης Γιώργος: Η γεωπολιτική σκακιέρα Ουκρανίας-Ρωσίας. Ο ρόλος του Τραμπ & η στρατηγική της Ρωσίας.


Στη συζήτηση συμμετέχει και ο καθηγητής, συγγραφέας Δημοσθένης Δαββέτας.

 Ο κ. Φίλης ξεκινά με μια εμφατική υπενθύμιση της κυρίαρχης θέσης των Ηνωμένων Πολιτειών στη διεθνή σκηνή. Η θέση του Τραμπ, διατυπωμένη μέσω ανάρτησής του, παρουσιάζεται όχι απλώς ως παρέμβαση, αλλά ως ορισμός της νέας "διπλωματικής ατζέντας". Ο πρόεδρος των ΗΠΑ παρουσιάζεται ως μεσολαβητής που μπορεί να οδηγήσει Ρωσία και Ουκρανία σε διαπραγματεύσεις, με ρητορική που ουσιαστικά αποσύρει τη Δύση από ενεργή συμμετοχή, αφήνοντας τα δύο μέρη να "τα βρουν" μόνα τους. Μια φαινομενικά ουδέτερη τοποθέτηση που, κατά τους ομιλητές, μεταφράζεται σε σαφές πλεονέκτημα για τη Μόσχα.
 Η Ρωσία ακολουθεί μια στρατηγική καθυστέρησης στην εκεχειρία για να κατοχυρώσει τα εδαφικά της κέρδη. Οι περιοχές Χερσώνα, Ζαπορίζια, Λουγκάνσκ και Ντονέτσκ, μαζί με την Κριμαία, εμφανίζονται ως στόχος μόνιμης προσάρτησης. Η ολιγωρία στις διαπραγματεύσεις επιτρέπει στη Ρωσία να συνεχίσει να «ροκανίζει» ουκρανικά εδάφη στο πεδίο της μάχης, τη στιγμή που η Ουκρανία απομονώνεται όλο και περισσότερο. Αυτό το σχέδιο φέρεται να ενισχύεται από την έμμεση «ευλογία» των ΗΠΑ — ή τουλάχιστον από την επιθυμία τους να αποσυρθούν στρατηγικά από το προσκήνιο και να αναθέσουν την πίεση στους Ευρωπαίους εταίρους, πρόσθεσε ο κ. Φίλης.
 Η Ευρώπη εμφανίζεται ως ο μεγάλος απών-παρών. Δείχνει πρόθυμη να στηρίξει την Ουκρανία ρητορικά, αλλά στην πράξη διστάζει. Οι στρατιωτικές δεσμεύσεις 20-30 χιλιάδων στρατιωτών θεωρούνται γελοίες σε σύγκριση με τις πραγματικές ανάγκες του μετώπου, ενώ ο κατακερματισμός των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων (και η απροθυμία για κοινή στρατηγική) επιτείνει τη γεωπολιτική της αδυναμία. Η Ευρώπη κατηγορείται ευθέως για "δημοφοβία", δηλαδή για τον φόβο απέναντι στην ίδια τη λαϊκή βούληση. Οι πολιτικές ηγεσίες παρουσιάζονται ως ελιτίστικες, προσκολλημένες σε μια τεχνοκρατική διαχείριση, μακριά από τα συμφέροντα των λαών τους και την ανάγκη στρατηγικής ενότητας, επεσήμανε ο κ. Φίλης. 
Το βλέμμα στρέφεται και προς την Κίνα, η οποία παρουσιάζεται πιο προσεκτική στα βήματά της. Η ο. Δαββέτας επισημαίνει ότι η σινοαμερικανική διαπραγμάτευση κατά την προεδρία Τραμπ είχε κερδοφορία για τις ΗΠΑ – μέσω επιβολής δασμών και προσέλκυσης ξένων επενδύσεων – και ότι η Ουάσινγκτον αποκαθιστά την εικόνα της ως "σερίφης" του πλανήτη, όχι μέσω πολέμου αλλά μέσω συμφωνιών. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, από την άλλη, διαβάζει το νέο περιβάλλον με στρατηγική ευφυΐα. Προσπαθεί να μην τα «σπάσει» με τον Τραμπ, καθώς κατανοεί ότι μια συμφωνία υπό αμερικανική αιγίδα ενδέχεται να είναι περισσότερο ευνοϊκή από μια μακροχρόνια σύγκρουση με το ΝΑΤΟ. 
Ο Ουκρανός πρόεδρος περιγράφεται από τον κ. Φίλη ως ο πιο τραγικός παίκτης της σκακιέρας. Αντί να επιδιώξει συμβιβασμό νωρίς στον πόλεμο, ακολούθησε δυτικές υποδείξεις, κάτι που κόστισε στη χώρα του εδάφη, ανθρώπινες ζωές και μελλοντική υποστήριξη. Οι ενδεχόμενες πολιτικές του ευθύνες – για την απόρριψη συμβιβασμού τον Μάρτιο του 2022, για την μη τήρηση των συμφωνιών του Μινσκ – αναμένεται να τεθούν υπό σκληρή κριτική όταν ο πόλεμος καταλαγιάσει.

Δεν υπάρχουν σχόλια: