Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

https://www.youtube.com/watch?v=oOiFgmplF8Q

Ομιλία π. Νικόλαος Λουδοβίκος καθηγητής Ανωτάτη Θεολογικής Σχολή της Θεσσαλονίκης.

Θέμα : Η Θεολογία του προσώπου στην Ορθόδοξη Εκκλησία
Ι. Ν. Αγίας Σκέπης Έδεσσας 13/03/2011

Απομαγνητοφώνηση αποσπασμάτων

2:22…η θεολογία είναι κάτι που μας αφορά υπαρξιακά, δηλαδή στον πυρήνα του Είναι μας…δεν είναι κάτι το οποίο το ακούμε για να περνά η ώρα… δεν είναι μια διανοητική αδολεσχία, αλλά είναι ένα συγκλονιστικό πνευματικό γεγονός. Η θεολογία μας πληροφορεί για τα βάθη της αλήθειας του Είναι μας, για την αλήθεια του κόσμου, για την αλήθεια της ζωής, για την αλήθεια της ζωής πέρα από τη ζωή επίσης, για την αληθεια της σχέσης του σώματος, της ζωής της κοινωνικής. Είναι η αλήθεια του Θεού, η θεολογία, και βεβαίως, όσο κανείς πλησιάζει αυτόν τον ωκεανό, ανάλογα με το ποτήρι το οποίο έχει, παίρνει όσο μπορεί περισσότερο ή λιγότερο, αν μπορεί δίνει και σε κάποιον άλλονε, και πριν απ’ όλα βεβαίως πίνει ο ίδιος, και με τον τρόπο αυτό, έχουμε τη δυνατότητα όλοι, να μετέχουμε, γιατί αυτός είναι όλος ο σκοπός, και της ζωής μας ο σκοπός, σ’ αυτό που λέμε Βασιλεία του Θεού. Δεν ξέρω αν ξέρουμε τι είναι η Βασιλεία του Θεού. Είναι βεβαίως μια πνευματική κατάσταση, είναι μια, λέμε, σωτηρία, αλλά και αυτό το σωτηρία πάλι δεν το καταλαβαίνουμε. [ΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΜΟΝΟΠΡΑΚΤΟ ΣΤΥΛ ΜΠΕΚΕΤ]Ίσως αν πούμε ότι η λέξη σωτηρία προέρχεται από το ουσιαστικό σώος, είναι κάποιος σώος, είναι ολόκληρος. Δηλαδή μια ζωή, η οποία είναι ολόκληρη, η οποία δεν κινδυνεύει από τη φθορά και τον θάνατο, δεν κινδυνεύει από τις πολλαπλές μορφές φθοράς και θανάτου, που αποτελούνε το περιεχόμενο της ζωής αυτής. Είναι μια πιθανότητα, ας το πούμε έτσι, αφθαρσίας, μια πιθανότητα αιωνιότητας, μια πιθανότητα διαιωνισμού[ΣΩΖΕΤΑΙ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΘΡΕΦΤΑΚΙ ΤΗΣ ΜΑΜΑΣ]. Να πω μια λέξη που χρησιμοποιεί ένας μεγάλος πατήρ της Εκκλησίας, ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, μάλιστα συνδιαιωνισμό της ψυχής μαζί με το σώμα. Διότι ο άνθρωπος δεν είναι μόνο η ψυχή του. Είναι και το σώμα του, έχει ένα εαυτό ο άνθρωπος (τον οποίο του τον δίνει η μαμά του, όταν του χαμογελάει, 16:40-17:30, το στάδιο του καθρέφτη. Καθρεφτίζεται το μωρό στη μάνα. Η μάνα, με το χαμόγελο και την αγάπη που του έχει, του δίνει τον εαυτό του), ένα ψυχοσωματικό εαυτό. Και αν βέβαια πούμε, ότι ο άνθρωπος είναι μόνο η ψυχή του, τα πράγματα μοιάζουν πιο εύκολα, γι’ αυτό και η αρχαία ελληνική φιλοσοφία, σε μεγάλο βαθμό, όχι ολόκληρη, αλλά το μεγάλο μέρος της, μέρος το οποίο ουσιαστικά είναι και το σημαντικότερο, θεώρησε πως ο άνθρωπος, η πλατωνική κυρίως παράδοση, και όχι μόνο η πλατωνική, ο άνθρωπος είναι η ψυχή του. Δηλαδή είναι ένα κομμάτι, κατά κάποιο τρόπο, ιερό και άγιο μέσα του, το οποίο αυτό και μόνο αξίζει να ζήσει, και πράγματι αυτό επιβιώνει μετά θάνατον[ ΑΛΛΑ ΛΕΕΙ Ο ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ]. Και αν υποθέσουμε ότι επιβιώνει μετά θάνατον κάτι τέτοιο, δεν είμαι εγώ που επιβιώνω μετά θάνατον. Αυτό είναι πάρα πολύ σοβαρό. Έχω εγώ ο ίδιος μια ύπαρξη η οποία είναι πολύ πιο συγκλονιστικά πραγματική από την ψυχή μου. Δεν έχω μόνο σκέψεις, δεν είμαι μόνο στοχαστής [ο καημένος ο Δαβίδ, δεν είχε ακούσει την ομιλία, και έγραψε: εν εκείνη την ημέρα απωλούνται πάντες οι διαλογισμοί αυτού], είμαι και κάποιος που πονά, που αισθάνεται, που αγγίζει τα πράγματα, που τρώει, που πίνει, που αρρωστάει που πεθαίνει. Και αυτό το πράγμα είναι κάτι που δεν μπορεί να παρηγορηθεί απλά και μόνο με μια φανταστική αιωνιότητα ενός μικρού κομματιού μου, που είναι η ψυχή. Είπαμε όμως ότι θα μιλήσουμε για το πρόσωπο, το πρόσωπο του ανθρώπου, που είναι κατ’ εικόνα Θεού βεβαίως. Η θεολογία του προσώπου αποτελεί μια προσπάθεια απάντησης στα ερωτήματα αυτά. Αυτά που θα πούμε σήμερα είναι ελάχιστα μπροστά σε αυτά που μπορούμε να πούμε. (6:33)..

7:30…ειμαι δημιουργημένος από το μηδέν, σημαίνει ότι είμαι πρώην μηδέν…[ΕΑΝ ΕΙΜΑΙ ΚΑΤ' ΕΙΚΟΝΑ ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΜΗΔΕΝ ΘΕΟΛΟΓΙΚΩΤΑΤΕ ΑΛΛΑ ΑΠΟ ΠΡΟΥΠΑΡΧΟΝ ΠΝΕΥΜΑ, ΘΕΟΤΗΤΑ]

20:24… τι είναι η Εκκλησία υπό την έννοια αυτή; Η εκκλησία είναι ένα σπίτι, ένας οίκος, αλλά είναι ο οίκος του Πατρός. Είναι ο οίκος του Θεού που είναι Πατήρ. Και είμαστε προσκεκλημμένοι στον οίκο αυτό, γιατί; Γιατί γίνεται αυτό που λέμε ενσάρκωση…[ΟΣΤΙΣ ΘΕΛΕΙ. ΑΣ ΦΕΡΕΙ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ ΤΟΥ]

26:44 έχω ένα εαυτό, και ταυτόχρονα έχω όλους τους άλλους. Ότι μου λείπει το έχουν οι άλλοι. Μέσω των άλλων έχω τα πάντα δηλαδή. Ο άλλος είναι η ζωή μου. Στην εκκλησία έχουμε τα πάντα μεσω των άλλων. Είμαι εγώ που είμαι στην πληρότητα μου, και ταυτόχρονα έχω τις πληρότητες όλων των άλλων. Έχω την ομορφιά όλων των άλλων, έχω τα χαρίσματα όλων των άλλων, τα οποία είναι δικά μου. Είναι σημαντικό να το συνδέσουμε αυτό με την παραβολή της κρίσης…η κρίση είναι η εμφάνιση του Υιού μέσα στον κόσμο, όχι στον οίκο του Πατρός, το ξέρουμε, εκεί η κρίση έχει γίνει. Εκεί Τον αγαπήσαμε, εκεί μας αγάπησε, εκεί προσφερθήκαμε ο ένας στον άλλο δι΄αυτού…στον αληθινό Χριστιανό, η κρίση έχει συντελεστεί ουσιαστικά, εφόσον είναι δοσμένος σε αυτή την υπερφυή σχέση με το Θεό και τους άλλους…29:30 (λέει ο Χριστός: μα εγώ δεν είμαι εγώ, είμαι τα αδέλφια μου)…και εκεί θα μας ρωτήσει ο Χριστός: γιατί ήρθες μόνος εδώ, που είναι οι άλλοι; Είναι μια απρόσμενη ερώτηση… και εκείνη την στιγμή δε θα κρίνει ο Θεός, θα κρίνουμε εμείς ο ένας τον άλλο. Θα λέμε για κάποιον, ότι αυτός ήταν για μας χαρά και ευλογία, και βρήκαμε τόπο σ’ αυτόν, ανάπαυση… θα λέμε για τον άλλο, αυτός δεν τρωγόταν με τίποτα. Δεν είναι τυχαίο, η χρήση που λέμε στα ελληνικά, δεν τρώγεται αυτός, που σημαίνει ότι ο καλός τρώγεται. Ο καλός τρώγεται, και τρώμε το σώμα και το αίμα, τρώγεται ο καλός… και είναι φοβερό ότι θα κάνουμε την κρίση μεταξύ μας τελικά, και ο Θεός θα επισφραγίσει την μεταξύ μας κρίση. Γιατί δεν Του αρέσει να κρίνει, είναι βαθιά ταπεινός, αλλά η κρίση θα είναι απλώς η επαλήθευση της κρίσης που κάναμε μεταξύ μας. Δηλαδή θα κριθούμε ως προς το εάν μπήκαμε σ’ αυτό το σπίτι του Πατέρα. .. ο κόσμος έγινε χριστιανικός μέσα από την πληρότητα των μελών του σπιτιού του πατέρα…34:50 (ένας κληρικός στην Αθήνα βρέθηκε ενώπιον μιας ομάδας αναρχικών, οι οποίοι σιγά σιγά ηρέμησαν και τον έβλεπαν με ενδιαφέρον, επειδή αυτός) έβλεπε το Άγιο Πνεύμα μέσα στα παιδιά αυτά… μόνα αν συντονίσεις τις κεραίες σου, στο Πνεύμα το Άγιο, εκεί, τότε θα καταλάβεις πως δρα στον άλλονε…οι άγιοι δεν μας πιάνουν από τις αμαρτίες μας, αλλά βοηθάνε το Άγιο Πνεύμα να εκφραστεί μέσα μας… εγώ έχω συναντήσει αγίους, είμαστε κάμποσοι εδώ που έχουμε εμπειρία…αυτό που έχεις απ’ το βάπτισμα σου έρχεται και σε κατακλύζει…και λες είμαι παιδί του Θεού..

Συνεχίζεται

ΑΥΤΑ ΤΑ ΣΑΠΙΑ ΦΡΟΥΤΑ ΤΡΩΕΙ ΕΔΩ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΑ Ο ΕΛΛΗΝΑΣ ΠΙΣΤΟΣ, ΚΛΗΡΙΚΟΣ ΚΑΙ ΑΘΕΟΣ.

ΔΙΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΜΕΝ ΕΧΘΡΟΣ ΤΟΥ ΖΗΖΙΟΥΛΑ Ο ΑΓΙΟΣ ΣΥΜΕΩΝ Ο ΝΕΟΣ ΘΕΟΛΟΓΟΣ ΑΛΛΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΔΙΚΟΣ ΜΑΣ.

Ανώνυμος είπε...
Τὰ Ἀναγνώσματα τοῦ Μηνολογίου

Τοῦ Ἀποστόλου.
Πρὸς Κορινθίους Αʹ Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ ἀνάγνωσμα.

Αʹ Κορ 4:9 – 16

Ἀδελφοί, ὁ Θεὸς ἡμᾶς τοὺς ἀποστόλους ἐσχάτους ἀπέδειξεν, ὡς ἐπιθανατίους, ὅτι θέατρον ἐγενήθημεν τῷ κόσμῳ, καὶ ἀγγέλοις καὶ ἀνθρώποις. ἡμεῖς μωροὶ διὰ Χριστόν, ὑμεῖς δὲ φρόνιμοι ἐν Χριστῷ· ἡμεῖς ἀσθενεῖς, ὑμεῖς δὲ ἰσχυροί· ὑμεῖς ἔνδοξοι, ἡμεῖς δὲ ἄτιμοι. ἄχρι τῆς ἄρτι ὥρας καὶ πεινῶμεν καὶ διψῶμεν καὶ γυμνητεύομεν καὶ κολαφιζόμεθα καὶ ἀστατοῦμεν καὶ κοπιῶμεν ἐργαζόμενοι ταῖς ἰδίαις χερσί· λοιδορούμενοι εὐλογοῦμεν, διωκόμενοι ἀνεχόμεθα, βλασφημούμενοι παρακαλοῦμεν· ὡς περικαθάρματα τοῦ κόσμου ἐγενήθημεν, πάντων περίψημα ἕως ἄρτι. Οὐκ ἐντρέπων ὑμᾶς γράφω ταῦτα, ἀλλ᾿ ὡς τέκνα μου ἀγαπητὰ νουθετῶ. ἐὰν γὰρ μυρίους παιδαγωγοὺς ἔχητε ἐν Χριστῷ, ἀλλ᾿ οὐ πολλοὺς πατέρας· ἐν γὰρ Χριστῷ Ἰησοῦ διὰ τοῦ εὐαγγελίου ἐγὼ ὑμᾶς ἐγέννησα. παρακαλῶ οὖν ὑμᾶς, μιμηταί μου γίνεσθε.

Τὸ Εὐαγγέλιον
Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον ἁγίου Εὐαγγελίου τὸ ἀνάγνωσμα.

Μτ 9:36 – 38, 10:1 – 8

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἰδὼν ὁ Ἰησοῦς τοὺς ὄχλους ἐσπλαγχνίσθη περὶ αὐτῶν, ὅτι ἦσαν ἐκλελυμένοι καὶ ἐρριμμένοι ὡς πρόβατα μὴ ἔχοντα ποιμένα. τότε λέγει τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ· ὁ μὲν θερισμὸς πολύς, οἱ δὲ ἐργάται ὀλίγοι. δεήθητε οὖν τοῦ κυρίου τοῦ θερισμοῦ ὅπως ἐκβάλῃ ἐργάτας εἰς τὸν θερισμὸν αὐτοῦ. Καὶ προσκαλεσάμενος τοὺς δώδεκα μαθητὰς αὐτοῦ ἔδωκεν αὐτοῖς ἐξουσίαν πνευμάτων ἀκαθάρτων ὥστε ἐκβάλλειν αὐτὰ καὶ θεραπεύειν πᾶσαν νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν. Τῶν δὲ δώδεκα ἀποστόλων τὰ ὀνόματά εἰσι ταῦτα· πρῶτος Σίμων ὁ λεγόμενος Πέτρος καὶ Ἀνδρέας ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ, Ἰάκωβος ὁ τοῦ Ζεβεδαίου καὶ Ἰωάννης ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ, Φίλιππος καὶ Βαρθολομαῖος, Θωμᾶς καὶ Ματθαῖος ὁ τελώνης, Ἰάκωβος ὁ τοῦ Ἀλφαίου καὶ Λεββαῖος ὁ ἐπικληθεὶς Θαδδαῖος, Σίμων ὁ Κανανίτης καὶ Ἰούδας ὁ Ἰσκαριώτης ὁ καὶ παραδοὺς αὐτόν. Τούτους τοὺς δώδεκα ἀπέστειλεν ὁ Ἰησοῦς παραγγείλας αὐτοῖς λέγων· εἰς ὁδὸν ἐθνῶν μὴ ἀπέλθητε καὶ εἰς πόλιν Σαμαρειτῶν μὴ εἰσέλθητε· πορεύεσθε δὲ μᾶλλον πρὸς τὰ πρόβατα τὰ ἀπολωλότα οἴκου Ἰσραήλ. πορευόμενοι δὲ κηρύσσετε λέγοντες ὅτι ἤγγικεν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. ἀσθενοῦντας θεραπεύετε, λεπροὺς καθαρίζετε, νεκροὺς ἐγείρετε, δαιμόνια ἐκβάλλετε· δωρεὰν ἐλάβετε, δωρεὰν δότε. 

Ανώνυμος είπε...
Πρὸς Γαλάτας Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ ἀνάγνωσμα.
Γαλ 6:2 – 10

Ἀδελφοί, ἀλλήλων τὰ βάρη βαστάζετε, καὶ οὕτως ἀναπληρώσατε τὸν νόμον τοῦ Χριστοῦ. εἰ γὰρ δοκεῖ τις εἶναί τι μηδὲν ὤν, ἑαυτὸν φρεναπατᾷ. τὸ δὲ ἔργον ἑαυτοῦ δοκιμαζέτω ἕκαστος, καὶ τότε εἰς ἑαυτὸν μόνον τὸ καύχημα ἕξει καὶ οὐκ εἰς τὸν ἕτερον· ἕκαστος γὰρ τὸ ἴδιον φορτίον βαστάσει. Κοινωνείτω δὲ ὁ κατηχούμενος τὸν λόγον τῷ κατηχοῦντι ἐν πᾶσιν ἀγαθοῖς. Μὴ πλανᾶσθε, Θεὸς οὐ μυκτηρίζεται· ὃ γὰρ ἐὰν σπείρῃ ἄνθρωπος, τοῦτο καὶ θερίσει· ὅτι ὁ σπείρων εἰς τὴν σάρκα ἑαυτοῦ ἐκ τῆς σαρκὸς θερίσει φθοράν, ὁ δὲ σπείρων εἰς τὸ πνεῦμα ἐκ τοῦ πνεύματος θερίσει ζωὴν αἰώνιον. τὸ δὲ καλὸν ποιοῦντες μὴ ἐκκακῶμεν· καιρῷ γὰρ ἰδίῳ θερίσομεν μὴ ἐκλυόμενοι. Ἄρα οὖν ὡς καιρὸν ἔχομεν, ἐργαζώμεθα τὸ ἀγαθὸν πρὸς πάντας, μάλιστα δὲ πρὸς τοὺς οἰκείους τῆς πίστεως.

Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν ἁγίου Εὐαγγελίου τὸ ἀνάγνωσμα.
Λκ 8:22 – 25

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἐνέβη ὁ Ἰησοῦς εἰς πλοῖον καὶ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ, καὶ εἶπε πρὸς αὐτούς· διέλθωμεν εἰς τὸ πέραν τῆς λίμνης· καὶ ἀνήχθησαν. πλεόντων δὲ αὐτῶν ἀφύπνωσε. καὶ κατέβη λαῖλαψ ἀνέμου εἰς τὴν λίμνην, καὶ συνεπληροῦντο καὶ ἐκινδύνευον. προσελθόντες δὲ διήγειραν αὐτὸν λέγοντες· ἐπιστάτα ἐπιστάτα, ἀπολλύμεθα! ὁ δὲ ἐγερθεὶς ἐπετίμησε τῷ ἀνέμῳ καὶ τῷ κλύδωνι τοῦ ὕδατος, καὶ ἐπαύσαντο, καὶ ἐγένετο γαλήνη. εἶπε δὲ αὐτοῖς· ποῦ ἐστιν ἡ πίστις ὑμῶν; φοβηθέντες δὲ ἐθαύμασαν λέγοντες πρὸς ἀλλήλους· τίς ἄρα οὗτός ἐστιν, ὅτι καὶ τοῖς ἀνέμοις ἐπιτάσσει καὶ τῷ ὕδατι, καὶ ὑπακούουσιν αὐτῷ

ΔΥΣΤΥΧΩΣ Ο ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΣ ΟΠΩΣ ΚΑΙ Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΤΟΥ ΑΝΤΙΣΤΡΕΦΕΙ ΤΑ ΝΟΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ ΜΕ ΚΡΑΥΓΑΛΕΟ ΤΡΟΠΟ. ΕΙΝΑΙ ΣΙΓΟΥΡΟΣ ΟΤΙ ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΤΟ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΕΙ ΥΠΝΩΤΙΣΜΕΝΟΙ ΚΑΘΩΣ ΕΙΜΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΜΠΡΟΣ ΣΤΟ ΕΙΔΩΛΟ ΤΟΥ ΚΛΗΡΟΥ.