Οι ΗΠΑ μας επιβάλλουν την κρίση τους, μια κρίση που είναι διττή: είναι ταυτόχρονα εσωτερική -θα λέγαμε συμβολική, που σχετίζεται με την απώλεια ταυτότητας και την επικράτηση της έλλειψης νοήματος- και αυτοκρατορική, συνδεδεμένη με τη σχέση των ΗΠΑ με τον υπόλοιπο κόσμο σε εμπορικό, γεωπολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο.
Οι δύο κρίσεις είναι στενά συνδεδεμένες. Η αυτοκρατορική κρίση πηγάζει τόσο από τη μη βιωσιμότητα του οικονομικού μοντέλου και την ανάγκη χρήσης βίας για τη διατήρησή του, όσο και από την αδυναμία απάντησης σε ερωτήματα σχετικά με τον ορίζοντα νοήματος εντός του οποίου εντάσσεται η αμερικανική δράση ως κράτος και έθνος. Οι αμερικανικοί μύθοι έχουν καταρρεύσει: όσοι έχουν επιτύχει ευημερία δεν απολαμβάνουν πλέον αυτή την πολυπόθητη υπόσχεση ευτυχίας, αυτή που κατοχυρώνεται στο Σύνταγμα των ΗΠΑ. Το ίδιο ισχύει και για τον μύθο των συνόρων: Οι Αμερικανοί δεν ενδιαφέρονται πλέον να προχωρήσουν πέρα, να αναζητήσουν νέους χώρους εκτός από το να επιβάλουν την αποικιακή τους κυριαρχία. Δεν βλέπουν τίποτα πέρα από την αυλή τους και δεν ενδιαφέρονται να αναζητήσουν κάτι νέο εκεί. Ο έξω κόσμος είναι εχθρός και πρέπει να υποταχθεί. Και εμείς οι Ευρωπαίοι είμαστε πλήρως θύματα αυτού.
Ο Τραμπ είναι το προϊόν αυτών των κρίσεων. Από πολλές απόψεις, είναι επίσης ένας επιταχυντής. Η λύση που προτείνει - αυτή της περαιτέρω υλικής ευημερίας, που επιτυγχάνεται ρητά εις βάρος των άλλων - δεν είναι μόνο δύσκολο να επιτευχθεί, αλλά δεν αποτελεί ούτε τη λύση για την ανοικοδόμηση μιας κοινωνίας που, κατά την αυτοπεριγραφή της, γεννιέται από έναν ισχυρό δεσμό αλληλεγγύης και κοινότητας, αυτόν των ιδρυτών, των προσκυνητών, των μεταναστών...
Αυτός ο κόσμος δεν υπάρχει πια. Δεν υπάρχει εδώ και πολύ καιρό, παρόλο που σε αμέτρητες αφηγήσεις εξακολουθεί να διαφημίζεται ως ενεργός στις παραδόσεις, στο οικογενειακό ιδανικό, στις πολλές συλλογικές τελετουργίες. Ο αχαλίνωτος ανταγωνισμός, η ιδέα ότι η ατομική επιχείρηση πρέπει να προστατεύεται πάνω απ' όλα, μαζί με τις πολυάριθμες άλλες πτυχές της αμερικανικής ιδεολογίας, με τη νεοφιλελεύθερη χροιά τους, έχουν γίνει όργανο εξόντωσης.
Η αμερικανική κοινωνία, στην πραγματικότητα, καταβροχθίζει τον εαυτό της. Είναι μια κοινωνία στην οποία η επιθυμία για ολοκλήρωση και ευτυχία μετατρέπεται σε αυτοκαταστροφή. Δεν υπάρχει χώρα στον κόσμο όπου οι άνθρωποι ζουν σε τόσο βαθιά μοναξιά όσο οι Ηνωμένες Πολιτείες. Πολυάριθμες μελέτες δείχνουν την κατάρρευση των οικογενειακών και φιλικών δικτύων. Τεράστια τμήματα του πληθυσμού ζουν σε πλήρη απομόνωση και ηθική και ψυχολογική υποβάθμιση. Αυτή η επισφάλεια μεταφράζεται σε εξαιρετικά εκτεταμένη δυσφορία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι η χώρα με την υψηλότερη χρήση ψυχοτρόπων φαρμάκων, αυτή όπου ο εθισμός στα ναρκωτικά είναι ευρέως διαδεδομένος. Είναι η χώρα με τα υψηλότερα ποσοστά δολοφονιών και βιασμών στον δυτικό κόσμο. Είναι μια άρρωστη χώρα, η χώρα της φαιντανύλης.
Οι ίδιοι οι θεσμοί της δημοκρατίας παραποιούνται. Υπάρχουν δύο πλευρές, η Δημοκρατική και η Αμερικανική, δύο κόμματα που ελέγχονται από λόμπι. Δεν πρέπει επομένως να αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η προσέλευση των ψηφοφόρων είναι εξαιρετικά χαμηλή. Και όλα αυτά παρά την αηδιαστική εθνικιστική ρητορική και την αυτοεορταστική χρήση της αμερικανικής σημαίας.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι μια απελπισμένη, θλιβερή και βίαιη χώρα που δεν μπορεί να φανταστεί εναλλακτικές λύσεις, προσκολλημένη σε αυτό που τις τραβάει προς την καταστροφή. Είναι η χώρα που έχει μετατρέψει την υπερχείλιση της κατανάλωσης σε ένα μηδενιστικό κενό.
Ταυτόχρονα, είναι πλέον ανίκανοι να τους επικρίνουν, παρά τη μεγάλη λογοτεχνική και κινηματογραφική παράδοση που αντίθετα είχε επιδείξει μεγάλη αυτο-ενδοσκόπηση. Τυφλοί και καταβεβλημένοι, εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους στο εξωτερικό, ειδικά προς την Ευρώπη, η οποία έχει γίνει μια πραγματική αποικία στην οποία επιβάλλουν τα προϊόντα τους σε τιμές που καθορίζουν οι ίδιοι, όχι η αγορά, και στην οποία υπαγορεύουν την εξωτερική πολιτική και τις στρατιωτικές επιλογές.
Όλα αυτά, ωστόσο, δεν θα είναι αρκετά για να τις σώσουν. Αργά ή γρήγορα, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να αντιμετωπίσουν την αυτοκρατορική παρακμή τους, τη βαθιά βία τους, το συμβολικό και πολιτιστικό τους κενό. Η πιο πολεμοχαρής και αρπακτική χώρα στην ανθρώπινη ιστορία θα πάρει αυτό που της αξίζει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου