Συστημική στρατηγική

Andrea Zhok

Πηγή: Άντρεα Ζοκ

Όταν διδάσκουν στους νέους ότι οι συνταξιούχοι τους κλέβουν το μέλλον, και στους μεγαλύτερους ότι οι νέοι είναι άχρηστα κακομαθημένα τεμπέλικα παιδιά.
Όταν υποκινούν έναν αέναο πόλεμο μεταξύ των φύλων με νομοσχέδια για τις γυναικοκτονίες, κουτσομπολιά και ρητορείες για τη γυάλινη οροφή, κατηγορώντας προληπτικά τους άνδρες επειδή είναι άνδρες, κ.λπ.
Όταν εστιάζουν τον δημόσιο λόγο στις φυλετικές διακρίσεις, είτε πραγματικές είτε υποτιθέμενες, όταν μετατρέπουν τον αντισιωνισμό σε αντισημιτισμό, όταν ερμηνεύουν συνεχώς τις κοινωνικές συγκρούσεις και τα προβλήματα δημόσιας τάξης μέσα από εθνοτικά και φυλετικά γυαλιά (σκεφτείτε την «θετική δράση» στις ΗΠΑ).
Όταν, εν ολίγοις, κατακερματίζουν την κοινωνία κατά μήκος γραμμών προπολιτικής αντίθεσης, με βάση φυσικά χαρακτηριστικά (όχι ιστορικά, πολιτιστικά ή οικονομικά), αυτό που κάνουν ΔΕΝ είναι παρεξήγηση, ΔΕΝ είναι εσφαλμένη ερμηνεία των γεγονότων.
Φυσικά, υπάρχουν πολλοί που καταπίνουν παθητικά αυτές τις ανοησίες και τις επαναλαμβάνουν με τα δικά τους λόγια, συχνά πιστεύοντας ότι είναι φωτισμένοι και προοδευτικοί (αιωνία τους η μνήμη).
Αλλά εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με κάποιο τυχαίο λάθος, αλλά με μια ακριβή ιδεολογική στρατηγική, μια στρατηγική που έχει θεωρητικοποιηθεί και καθοδηγηθεί από την αρχή.
Η οικοδόμηση δημόσιου λόγου κατά μήκος αυτών των γραμμών ρήξης, η τροφοδότηση εσωτερικής αντίθεσης εντός της κοινωνίας κατά μήκος αυτών των αντιθετικών γραμμών, σημαίνει ότι εξαντλούνται οι εσωτερικές δυνάμεις αντίδρασης της κοινωνίας, καθώς καίγονται σε κατευθύνσεις που είναι εκ των προτέρων καταδικασμένες να είναι στείρες.
Αυτό που έχουν κοινό όλες αυτές οι συζητήσεις είναι ότι παραμερίζουν αυστηρά κάθε αναφορά σε πραγματικές σχέσεις εξουσίας.
Διαπληκτίζονται ασταμάτητα για εξαιρετικά αμφισβητήσιμους ισχυρισμούς περί «συμβολικής εξουσίας», ενώ παράλληλα ωθούν στο παρασκήνιο -σαν κάτι τυχαίο, παρωχημένο και, ας το πούμε, λιγάκι βαρετό- , τα ζητήματα της πραγματικής εξουσίας: διαπραγματευτική ισχύς, οικονομικός εκβιασμός, ιεραρχίες του κεφαλαίου, αλλά και βιομηχανική και στρατιωτική ισχύς.
Αυτές οι αντιθετικές γραμμές - νέοι εναντίον ηλικιωμένων, γυναίκες εναντίον ανδρών, λευκοί εναντίον μαύρων, ομοφυλόφιλοι εναντίον ετεροφυλόφιλων, κ.λπ. - έχουν το μεγάλο πλεονέκτημα ότι επιτρέπουν σε οποιονδήποτε να εκφράσει τη γνώμη του, να νιώσει ότι συμμετέχει, να «πάρει θέση», χωρίς να χρειάζεται να γνωρίζει τίποτα. Πράγματι, ως άνθρωπος, φυσικά, θα ανήκει κανείς σε μία από τις εμπλεκόμενες κατηγορίες και θα έχει το δικαίωμα να εκφράσει τη γνώμη του. Εδώ, ο καθένας μπορεί να συμμετάσχει σε συζητήσεις που ανάβουν εύκολα και πάντα, με συνέπεια, αφήνουν τα πάντα όπως ήταν.
Έτσι, για παράδειγμα, είναι λίγο δύσκολο να κατανοήσουμε ότι η ανάθεση στην ΕΚΤ του προνομιακού καθήκοντος της διασφάλισης της νομισματικής σταθερότητας, η απομάκρυνσή της από τις ευθύνες της οικονομικής πολιτικής, αποτελεί μια οριστική και αμετάκλητη θανατική καταδίκη σε οποιαδήποτε ιδέα «κοινωνικής Ευρώπης» και «μοντέλων πρόνοιας». Είναι ακόμη και αντιαισθητικό να το συζητάμε. Είναι σαν να μιλάμε για τις ανισορροπίες της συμβολικής εξουσίας μεταξύ των φύλων, για τις «μικροεπιθέσεις» που μόνο το προσεκτικό μάτι ενός σχολιαστή των ταμπλόιντ μπορεί να εντοπίσει, για τις ατελείωτες ανοησίες και φλυαρίες που γεμίζουν τα μαθήματα «αγωγής του πολίτη» στα σχολεία.
Η καλλιέργεια αυτών των λόγων και το το να τροφοδοτείς αυτούς τους ορίζοντες συζήτησης δεν είναι ένα λάθος χωρίς θύματα, δεν είναι μια απόκλιση που μπορεί να διορθωθεί με ένα «αλλά επίσης». Η καλλιέργεια αυτών των λόγων σημαίνει ότι εργαζόμαστε για να εξαντλήσουμε τους πόρους του πληθυσμού σε χρόνο, θυμό και ενέργεια σε μη δομικές κατευθύνσεις.
Είναι μια εγγύηση για τη διατήρηση της εξουσίας εκείνων που την κατέχουν ήδη.

Strategia sistemica

TO NOHMA  ΑΓΑΠΗΤΟΙ ΜΟΥ ΣΥΜΠΟΛΙΤΑΙ