Δευτέρα 1 Ιουνίου 2009

ΤΟ “ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ” ΠΕΤΡΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ

Το μεγαλύτερο πρόβλημα που προκύπτει σαν απόρροια του οικουμενικού διαλόγου και της επιταχύνσεως της πορείας προς το “κοινό ποτήριο” είναι η απόλυτη ασυνεννοησία των Ελλήνων μεταξύ των.
Οι Έλληνες “πιστοί” και άπιστοι έχουν πάρει “θέσεις” αδιαπραγμάτευτες πάνω σε ένα άγνωστο πρόβλημα. Διότι δεν γνωρίζουμε πλέον τί υπερασπιζόμαστε και τί απειλείται. Η Γνώση δε αυτού του πράγματος μας διαφοροποιεί εντελώς από την πατερική μας εποχή και ας μην το χωράει ο Νους όλων μας. Διότι η πατερική εποχή υπερασπίστηκε επιτυχώς την ΣΩΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ.

Μέχρι σήμερα!

Διότι σήμερα οι πιο μορφωμένοι από τους θεολόγους επιδιώκουν να σώσουν την νεωτερικότητα, να δώσουν τις απαντήσεις που χρειάζεται. Μια άλλη ομάδα, το ίδιο μορφωμένη αλλά πιο ρεαλιστική και πρακτική δείχνει να βοηθά τη νεωτερικότητα να επιβληθεί στην Εκκλησία, η οποία τοιουτοτρόπως φαντάζει ο μοναδικός της αντίπαλος. Μια άλλη ακόμη ομάδα κηρύττει με πάθος πως ο άνθρωπος είναι ήδη σωσμένος, αρκεί να το πιστέψει. Να κατορθώσει να αλλάξει, να εκσυγχρονίσει, την ίδια πίστη που ήδη διαθέτει και να μην πιστεύει πλέον στον Σωτήρα αλλά στην Σωτηρία. Άλλοι πάλι, παλιοί απόγονοι του Μαρξισμού, κυνικοί προφήτες της αλλαγής θέλουν να μας βάλουν στην Ιστορία, διδάσκοντας με πάθος την εσωτερικότητα, που γέννησε την σημερινή Ιστορία.

Σε όλους αυτούς προστίθενται όσοι δεν θέλουν να αλλάξουν, ούτε την εξωτερικότητά τους, ούτε την πίστη τους, ούτε την ταυτότητά τους για να γίνουν μοντέρνοι. Και μέχρι στιγμής φαίνεται όλα να είναι φυσιολογικά. Φαίνεται να υπήρχαν σε όλες τις εποχές των πολιτισμών και φαίνεται να εκφράζουν την διαλεκτική σύγκρουση της ψυχής με το σώμα, το Senex et Puer. Και όμως σήμερα η σύγκρουση αυτή δεν φαίνεται να μπορεί να βρει κάποια λύση, όπως στις προηγούμενες εποχές! Διότι από την σύγκρουση αυτή απουσιάζει δραματικά ο μοναδικός παράγων ο οποίος θα μπορούσε να προσφέρει την λύση, την ένωση. Ο ΝΟΥΣ. Καθότι ούτε το πρόσωπο είναι ΝΟΥΣ, ούτε η νόηση, ούτε η βούληση!

Η αρχαία Βαβέλ μας είχε διδάξει πως ο ΝΟΥΣ χρειάζεται την γλώσσα του διαφορετικά ματαιώνεται και ο ίδιος. Κάτι που κατόρθωσαν οι Έλληνες. Η σημερινή Βαβέλ η οποία ονομάζεται συνήθως θρησκειολογία, συγκρητισμός, οικουμενισμός, άρχισε ήδη να μας διδάσκει πως η κοινή γλώσσα χρειάζεται και αυτή ΝΟΥ. Διαφορετικά παραμένει ανόητη, όση σοφία και αν προϋποθέτει. Εδώ ακριβώς όμως βρίσκεται και το αξεπέραστο πρόβλημά μας. Διότι ο ΝΟΥΣ όταν μπαίνει στη ζωή μας, φέρνει μαζί του τον θεό και την αλήθεια, ακριβώς τα πράγματα που με την απουσία τους δημιούργησαν την σημερινή γλώσσα, το σημερινό Είναι και το νόημά του.

Στο αξεπέραστο κενό που δημιουργείται από την απουσία, η μάζα των αναποφάσιστων, αυτών που δεν υποκρίνονται αυτονομία και ελευθερία, αυτών που δεν εφευρίσκουν τη δική τους γλώσσα σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της εποχής, επιλέγουν μία από τις γλώσσες που προσφέρουν νόημα στην εποχή μας και προσκολλώνται πάνω της σαν προστάτες και οπαδοί.

Και εγένετο σκότος και εγένετο Νυξ, ημέρα τελευταία καμμιάς πρώτης! Διότι μόνον ο ΝΟΥΣ διαθέτει κάποιο Φως, πεπερασμένο όμως αυτό, που φώτιζε την λιγοστή ζωή του καθενός μας σαν γνώμη μέχρι που έσβηνε μαζί με τον θάνατο. Ένα πράγμα που είχε ήδη αναγκάσει τους αρχαίους να ψάξουν και να βρουν μια άπειρη πηγή φωτός που ανανέωνε και δυνάμωνε το λιγοστό φως του Νοός και μεταμόρφωνε την γνώμη σε σοφία. Μια συγκλονιστική εμπειρία που επέτρεψε στους ανθρώπους να δεχτούν τον Δημιουργό του φωτός και να μεταμορφώσουν την σοφία σε πίστη και την πίστη σε αγάπη. Είχαμε όλοι μας αναγνωρίσει εκείνο τον καιρό πως “κατά βάθος είμαστε ζήτημα φωτός”.

Και όμως παρότι είχαν βρεθεί τα πάντα, γρήγορα χάθηκαν ξανά τα πάντα μέσα από τα χέρια μας. Κάποιος ανόητος και σκοτεινός ληστής σκέφτηκε κάποια στιγμή να εκμεταλλευθεί και αυτό το Φως του Νοός, όπως και όλα τα υπόλοιπα και να το προσφέρει επί πληρωμή! Κάτι που πέτυχε για πάρα πολλά χρόνια. Με κάτι που πέτυχε να ανακηρυχθεί ακόμη και Βασιληάς των ληστών.

Κι όμως δεν είχε υπολογίσει πολύ καλά το πεπερασμένο αυτού του φωτός, και γρήγορα βρέθηκε μπλεγμένος!

Χωρίς την ανανεώσιμη πηγή του, το Φως αυτό δεν προσέφερε πλέον όσα του ζητούσαν οι άνθρωποι και σιγά-σιγά το εγκατέλειψαν. Εγκατέλειψαν τον αρχιληστή να φυλάει τα αζήτητα και έφτιαξαν την ζωή τους με την φωτιά και τον σίδερο. Όπως οι πρωτόγονοί μας, φιλοδόξησαν δε με τις αλχημείες που ανακάλυψαν να φτιάξουν και φως μόνοι τους! Μερικοί ακόμη νομίζουν πως είναι εφικτό και παιδεύονται. Έμαθαν να ζουν λοιπόν σαν αγέλες, κρατώντας ο ένας τον άλλο γιατί κανείς τους πια δεν έβλεπε το δρόμο. Ώσπου έφτασε ο καιρός που ο αρχιληστής ξόδεψε και έφαγε με τους φίλους του όλα τα κατσικάκια που είχε αποκτήσει από το εμπόριο του και αποφάσισε να ξαναποκτήσει όχι μόνον το Φως που ήδη κρατάει φυλακισμένο, αλλά και τα πηγάδια που το ανανεώνουν. Έτσι απευθύνθηκε πονηρά και έξυπνα στην αρχαία φυλή που συνέχιζε να πιστεύει στον Δημιουργό του Φωτός.

Σε αυτό το μέρος της τραγωδίας ζούμε και όλοι εμείς σήμερα! Διότι η αρχαία φυλή δεν υπάρχει πλέον, πείστηκε από τους άλλους, εκμοντερνίστηκε, διάλεξε και αυτή να ζει με την φωτιά και τον σίδηρο, αλλά και πονήρεψε! Φαίνεται να κλείνει συμφωνίες με τον αρχιληστή για κάτι που δεν διαθέτει πλέον και που λανθασμένα πιστεύει πως είναι εύκολο να ξαναποκτήσει!

Αυτή η πλάνη θα κοστίσει πολύ βαρειά στην Ιστορία και όχι μόνο στον μοχθηρό ληστή. Δυστυχώς. Όμως ένας τέτοιος “έξυπνος” που βρίσκεται σε διαπραγμάτευση με τον ληστή και πουλάει φύκια για μεταξωτές κορδέλες εμφανίστηκε ξαφνικά μπροστά μας και μπορούμε να τον μελετήσουμε με ευκολία. Είναι ο κ. Πέτρος Βασιλειάδης. Ας το προσπαθήσουμε!

Ας δούμε σιγά-σιγά μερικά από τα “φύκια” που εμπορεύεται!

«Η Εκκλησία επιτελεί το σωστικό της έργο όχι με εκείνα που συνήθως πράττει, ούτε με εκείνα που λέγει, αλλά κυρίως με αυτό που είναι (θέλει με πάθος να αποτελεί μέρος των φιλοσοφημένων, η Εκκλησία είναι απλώς ο άμβωνας από τον οποίο θα αποδείξει την ύπαρξή του). Αυτό το “είναι”, αυτή η ταυτότητα και αυτοσυνειδησία της Εκκλησίας, δεν είναι τίποτε άλλο παρά το όραμα ενός καινούργιου κόσμου διαφορετικού από το φθαρτό και συμβατικό στον οποίο ζούμε, το όραμα δηλαδή της προσδοκώμενης Βασιλείας του Θεού (οράματα και θάματα λοιπόν όπως και τα Μαρξιστικά και οικουμενικά του καιρού μας). Το όραμα όμως αυτό πέρα από υπερβατική και προσδοκώμενη στα έσχατα οντότητα αποτελεί εν ταυτώ και χειροπιαστή ιστορική πραγματικότητα, εναλλακτική πρόταση ζωής (αρχίζουν σιγά-σιγά τα φύκια να μεταμορφώνονται), υπέρβαση της καθημερινότητας και της φθαρτότητας, τις οποίες εκφράζει η συμβατική ζωή».

Λεξιλόγιο πολιτικής θεολογίας ξεκάθαρα, απλώς η Ουτοπία του Bloch έγινε όραμα. Ο έμπορός μας λοιπόν των εθνών δεν απευθύνεται σε πιστούς. Κι όμως όλοι μας κατά έναν μυστηριώδη τρόπο ακούγοντας την λέξη και μόνον Εκκλησία καταλαβαίνουμε την Εκκλησία του Κυρίου και όχι την Εκκλησία του δήμου, που εννοεί ο κ. Βασιλειάδης.

«Η Εκκλησία δεν υπάρχει για τον εαυτό της, αλλά για τον κόσμο! Και ο σκοπός της πια είναι η υπέρβαση του κακού στον κόσμο ο οποίος με τη σύγχρονη τεχνολογία έγινε πια ένα μεγάλο χωριό». (Έτσι ο κ. Βασιλειάδης μπορεί να συνεχίζει να παίζει πλακωτό στο καφενείο του μεγάλου χωριού).

«Το αίτημα της αποκατάστασης της ορατής ενότητας της Εκκλησίας δεν αποτελεί μόνον ιεραποστολική αναγκαιότητα, αλλά ύψιστη θεολογική και εκκλησιολογική επιταγή. Η ενότητα σύνολης της κτιστής δημιουργίας εν Xριστώ είναι ο υπέρτατος στόχος της Θείας Οικονομίας, ενώ η βασική επιταγή του Κυρίου ΙΝΑ ΠΑΝΤΕΣ ΕΝ ΩΣΙΝ δεν μπορεί να αποτελεί απλή επιλογή, αλλά δεσμευτικό αξίωμα της χριστιανικής μαρτυρίας».

Ας δούμε με συντομία πως αυτός ο επιτήδειος προσπαθεί να κοροϊδέψει τον ίδιο τον Κύριο. Στο κατά Ιωάννην 17 διαβάζουμε: «Εφανέρωσά σου το όνομα τοις ανθρώποις ους δέδωκάς μοι εκ του κόσμου. σοι ήσαν και εμοί αυτούς δέδωκας, και τον λόγον σου τετηρήκασι… Εγώ περί αυτών ερωτώ· ου περί του κόσμου ερωτώ, αλλά περί ων δέδωκάς μοι… ότε ήμην μετ΄ αυτών εν τω κόσμω, εγώ ετήρουν αυτούς εν τω ονόματί σου· ους δέδωκάς μοι εφύλαξα… εγώ δέδωκα αυτοίς τον λόγον σου και ο κόσμος εμίσησεν αυτούς, ότι ουκ εισίν εκ του κόσμου καθώς εγώ ουκ ειμί εκ του κόσμου. ουκ ερωτώ ίνα άρης αυτούς εκ του κόσμου αλλ’ ίνα τηρήσης αυτούς εκ του πονηρού».

Πώς είναι δυνατό να υπάρχουν ακόμη σήμερα άνθρωποι οι οποίοι μπορούν να πιστεύουν πως θα χρησιμοποιήσουν τον Κύριο για τα δικά τους συμφέροντα; Δεν πρέπει να είναι μόνο άπιστοι.

«Το αίτημα της αποκατάστασης της ορατής ενότητας εύκολα πραγματοποιείται με την ευχαριστιακή εκκλησιολογία ή ευχαριστιακή εσχατολογία την οποία ευαγγελίζεται ο κ. Ζηζιούλας. Και αυτή όμως συναντά προβλήματα διότι διατυπώνεται με βάση έννοιες και σύμβολα που θεμελιώθηκαν σε μια άλλη εποχή.

Γι’ αυτόν το λόγο επαναλαμβάνω σχετική εκτίμηση του Φλωρόφσκυ πως η σύγχρονη θεολογία “αν θέλει να μείνει πιστή στο πνεύμα των πατέρων οφείλει να υπερβεί την πατερική σκέψη (πράγμα εύκολο πλέον με τη σκέψη του Σολόβιεφ), όπως ακριβώς η πατερική υπερέβη τη βιβλική, όπως ακόμη η πρωτο-χριστιανική υπερέβη την προ-χριστιανική ιουδαϊκή, όπως η προφητική υπερέβη την μωσαϊκή”».

Ο μέγας Φλωρόφσκυ δεν κατόρθωσε μέχρι το τέλος της ζωής του να κατανοήσει πως η εκτίμησή του δεν ήταν θεολογική, αλλά προερχόταν κατευθείαν από την διαλεκτική του Hegel, από την Φιλοσοφία της Θρησκείας και την Φιλοσοφία της Ιστορίας και ονομάζεται συγκεκριμένα ΙΣΤΟΡΙΚΙΣΜΟΣ. Τον οποίο η νεωτερικότης αντιμετωπίζει πλέον μετά βδελυγμίας μετά τη διάλυση που έφερε στον ανθρώπινο εγκέφαλο.

Ένα μικρό δείγμα της βδελυγμίας αυτής υπάρχει στη “Εισαγωγή στη Μεταφυσική” του Χάιντεγκερ! “Για να κατανοήσουμε την δήλωσή μας πως η μεταφυσική πρόταση του εισαγωγικού ερωτήματος είναι απολύτως ιστορική, πρέπει να στοχαστούμε πάνω στο γεγονός πως η ιστορία για εμάς δεν σημαίνει απλώς το παρελθόν καθώς είναι ακριβώς αυτό που δεν συμβαίνει πλέον. Ούτε όμως σημαίνει κάτι σύγχρονο, διότι ούτε αυτό συμβαίνει, απλώς προσπερνά και χάνεται. Η ιστορία σαν κάτι σύγχρονο (μοντέρνο) είναι ένας καθορισμός από το μέλλον το οποίο απορροφά το παρελθόν στο παρόν, όπου μέλλον και παρελθόν αγωνίζονται να πράξουν και να υπάρξουν. Αυτό ακριβώς το παρόν αφανίζεται στο σύγχρονο (μοντέρνο)”.

Ο Ιστορικισμός φέρνει στο παρόν το παρελθόν και το ερμηνεύει (το παρελθόν) βάσει αυτού που προηγήθηκε αυτού του παρελθόντος. Εδώ ανήκουν όλες οι σύγχρονες και νεωτερικές επιστροφές και απομυθοποιήσεις. Η επιστροφή του Barth στην πρώτη Εκκλησία, η ευχαριστιακή εκκλησιολογία της πρώτης Εκκλησίας, η απομυθοποίηση του πρώτου μηνύματος, η προδοσία του πρωτογενούς μηνύματος από τον Απ. Παύλο, η πατερική ερμηνεία που έκρυψε το αυθεντικό μήνυμα, ολόκληρη η Βιβλική θεολογία, τρομάρα της!

Ο Ιστορικισμός φεύγει στο παρελθόν για να βρει ένα σημείο στήριξης και υπολογίζει πάντοτε να βρει μια λύση και μια έξοδο από το παρόν. Στην ουσία ο Ιστορικισμός τείνει πάντοτε ή σε μια “ανακαίνιση” ή σε μια “εσχατολογία”. Το σύγχρονο, το μοντέρνο, είναι ακριβώς η άλλη όψη, το αντίστροφο.

Βουτηγμένοι λοιπόν στα αδιέξοδα της γερμανικής διαλεκτικής ψάχνουμε εναγωνίως φανταστικές λύσεις, ξεχνώντας το ΕΝ ΟΥ ΕΣΤΙ ΧΡΕΙΑ! Ας παρακολουθήσουμε μια χαρούμενη διαλεκτική κίνηση η οποία ονομάζεται αυτάρεσκα θεολογία και γίνεται για το καλό μας, για να λύσει τα προβλήματά μας!

Στα μέσα του αιώνα που πέρασε εμφανίστηκε από τον Ν. Afanassieff η “ευχαριστιακή εκκλησιολογία”. Ο λόγος για τον οποίο προχώρησε στην πρότασή του αυτή ήταν η προσπάθειά του να απαντήσει στην “παγκόσμια εκκλησιολογία” που κυριαρχούσε εκείνη την εποχή. Την ιδέα αυτή διόρθωσε και τελειοποίησε ο κ. Ζηζιούλας με την διδακτορική του διατριβή και με το βιβλίο του “Being as communion”.

Η παγκόσμια εκκλησιολογία αφαιρούσε από την τοπική ευχαριστιακή κοινότητα την καθολικότητα. Η ευχαριστιακή του Afanassieff έδινε την ποθούμενη καθολικότητα αλλά άφηνε απ’ έξω τον Επίσκοπο. Τα πράγματα διόρθωσε ο κ. Ζηζιούλας, ο οποίος του πέταξε όλους έξω από την Ευχαριστία και κράτησε μόνον τον Επίσκοπο. Και αυτή λοιπόν η θεολογία δημιούργησε με την σειρά της προβλήματα και διαμαρτυρίες και αναγκάζει την εμφάνιση της θεραπευτικής εκκλησιολογίας, η οποία με την σειρά της δημιουργεί μεγάλα προβλήματα γιατί υποβαθμίζει την κοινοτική και κοινωνική ζωή της Εκκλησίας.

Σήμερα γίνονται πολλές προσπάθειες συνθέσεων, κάθε πρόταση καλοδεχούμενη. Το χάος παραμένει και ο πάπας περιμένει. Είναι όλες τους θεολογίες! Μην ξεχνιόμαστε.

Και σε ποιόν θεό πιστεύουν όλες αυτές οι θεολογίες; Μας το αποκαλύπτει ξανά ο καλός Βασιλειάδης, ας είμαστε προσεχτικοί!

Peter L. Berger, A Rumor of Angels. Modern Society and Rediscovery of the Supernatural!

“Για μένα ο Χριστός φανερώθηκε ιστορικά στον Ιησού, μόνο που αυτή η φανέρωση δεν αποτελεί μια ιστορική πραγματικότητα δοσμένη εμπειρικά (Μάλλον έγινε στο Βάπτισμα όπου ο Χριστός εισήλθε στον Ιησού). Με άλλα λόγια, η λυτρωτική παρουσία του Θεού στον κόσμο φανερώνεται στην Ιστορία, αλλά δεν είναι ανάγλυφη σε όλα και καθ’ όλα και για μια φορά για πάντα έτσι όπως διηγείται η Καινή Διαθήκη τα ιδιαίτερα ιστορικά συμβάντα. Δεν είμαι λοιπόν υποχρεωμένος να υπολογίσω στα σοβαρά την επιμονή των συγγραφέων της Κ.Δ. ότι η λύτρωση δίνεται μόνο στο όνομα του Ιησού Χριστού, δηλαδή στο όνομα που ενώνει το ιστορικό πρόσωπο με την κοσμική και συμπαντική προοπτική της λυτρωτικής παρουσίας του θεού. Κάτι που μας πλησιάζει σε εκείνες τις χριστιανικές αιρέσεις, οι οποίες προσπαθούν να αφαιρέσουν αξία από τον ιστορικό Ιησού και να την δώσουν στον κοσμικό Χριστό, λυτρωτή όλων των δυνατών κόσμων. Μόνον που δεν μπορούμε να δεχτούμε την απόσταση αυτών των αιρέσεων από τον κόσμο, ιδίως των Γνωστικών, και την απαισιοδοξία τους”.

Σε αυτόν τον θεό πιστεύει και ο φιλόσοφος κ. Ράμφος, όπως μας πληροφορεί και ο θαυμαστής του κ. Βασιλειάδης στην σημ. 12 της ομιλίας του στην Θεολογική Σχολή Θεσσαλονίκης, όπου είχε προγραμματιστεί η θεολογική παράδοση της Ορθοδοξίας στον πάπα.

Αμέθυστος

Δεν υπάρχουν σχόλια: