Τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Μεταλληνοῦ,
Καθηγητοῦ τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν
Ἕνας ἀπὸ τοὺς μεγαλυτέρους ὀρθοδόξους θεολόγους τοῦ 20ου αἰῶνος καὶ ἀνακαινιστῆς τῆς θεολογίας μας, μὲ τὴν ἐπιστροφή της στὴν γνησιότητα τῆς ἁγιοπατερικῆς παραδόσεως, ὁ πρωτοπρεσβύτερος π. Ἰωάννης Ρωμανίδης, προπέμπεται ἀπὸ ὅλους μας, φίλους, συνεργάτες καὶ μαθητές του, στὴν αἰώνια καὶ ἀληθινὴ Πατρίδα μας. Ἐκ μέρους τοῦ Τμήματος Θεολογίας τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν καὶ τοῦ Προέδρου τοῦ κ. Δημ. Γόνη, ἔχω τὴν τιμὴ νὰ καταθέσω λίγα λόγια, ἀγάπης, σεβασμοῦ καὶ τιμῆς εἰς τὸν Μεγάλον Συνάδελφο, ποὺ ὁδεύει «εἰς τὰ ἄνω βασίλεια».
Ὁ ἴδιος ὁ ἐκλιπὼν ἔχει σημειώσει σὲ μία ἀπὸ τὶς σπάνιες αὐτοπαρουσιάσεις του τὰ ἑξῆς:...
«Οἱ γονεῖς μου ἤσαν ἀπὸ τὴν Ρωμαϊκὴν Καστρόπολιν τῆς Ἀραβησσοῦ τῆς Καππαδοκίας, ὅπου ἐγεννήθη ὁ Ρωμαῖος αὐτοκράτωρ Μαυρίκιος (582-602), ὁ ὁποῖος διώρισεν ὡς Πάπαν τῆς Ρώμης τὸν Ἅγιον Γρηγόριον τὸν Μέγαν (590-604) καὶ ὁ ὁποῖος μὲ τὴν σειρὰν του διώρισεν ὡς πρῶτον ἀρχιεπίσκοπον τοῦ Καντέρμπουρι τὸν Αὐγουστίνον (597-604). Γεννήθηκα εἰς τὸν Πειραιά, τὰς 2.3.1927 [...]
Ἔφυγα ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα καὶ μετηνάστευσα εἰς τὴν Ἀμερικήν, εἰς τὰς 15 Μαΐου 1927 (εἰς ἡλικίαν 72 ἡμερῶν), μὲ τοὺς γονεῖς μου καὶ ἐμεγάλωσα εἰς τὴν πόλιν τῆς Νέας Ὑόρκης εἰς τὸ Manhattan, εἰς τὴν 46ην Ὁδόν, μεταξύ τῆς 2ας καὶ τῆς 3ης Λεωφόρου. Εἶμαι ἀπόφοιτος τοῦ Ἑλληνικοῦ Κολλεγίου Brookline Μασσαχουσέτης, τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Yale, Διδάκτωρ τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Ἐθνικοῦ καὶ Καποδιστριακοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, τῆς Φιλοσοφικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Harvard (School of Arts and Sciences), Ὁμότιμος Καθηγητής, τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης καὶ Ἐπισκέπτης Καθηγητὴς τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Balamand τοῦ Λιβάνου ἀπὸ τὸ 1970».
Θὰ προσθέσουμε σ’ αὐτὰ ὅτι σπούδασε ἀκόμη στὸ Ρωσικὸ Σεμινάριο τοῦ Ἁγίου Βλαδιμήρου τῆς Ν. Ὑόρκης, στὸ ἐπίσης Ρωσικὸ Ἰνστιτοῦτο τοῦ Ἁγίου Σεργίου στὸ Παρίσι καὶ στὸ Μόναχο τῆς Γερμανίας. Χειροτονήθηκε πρεσβύτερος τὸ 1951 καὶ ἔκτοτε διηκόνησε ὡς ἐφημέριος εἰς διαφόρους ἐνορίας τῶν Η.Π.Α. Μεταξὺ τῶν ἐτῶν 1958 καὶ 1965 ὑπηρέτησε ὡς καθηγητὴς στὴν Θεολογικὴ Σχολὴ τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, παραιτήθηκε ὅμως τὸ 1965, διαμαρτυρόμενος διὰ τὴν ἀπομάκρυνση τοῦ π. Γ. Φλωρόφσκυ ἀπὸ τὴν Σχολή. Ἡ ἐκλογή του γιὰ τὴν Ἕδρα τῆς Δογματικῆς στὴ Θεολογικὴ Σχολὴ τοῦ Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ἔγινε στὶς 12 Ἰουνίου 1968, ἀλλὰ δὲν διωρίζετο, διότι ἐκατηγορεῖτο ὡς «κομμουνιστής»! Τελικὰ ὁ διορισμὸς του ἔγινε τὸ 1970. Τὸ 1984, διὰ προσωπικοὺς λόγους, παρητήθη μὲ πλήρη σύνταξη, ἀλλὰ δὲν ἐθεωρήθη καλὸ νὰ τοῦ ἀπονεμηθεῖ ὁ τίτλος τοῦ Ὁμοτίμου, κάτι ποὺ ἔρχεται νὰ ἀποκαλύψει καὶ τὶς δυσλειτουργίες τῆς θεολογικῆς συντροφιᾶς μας.
Ἔχει συγγράψει πλῆθος μελετῶν, πολλὲς ἀπὸ τὶς ὁποῖες εἶναι ἀκόμη ἀνέκδοτες καὶ πρέπει νὰ συνεκδοθοῦν εἰς σειρὰν τόμων. Τὰ κατάλοιπά του εἶναι ἀνάγκη νὰ ἀσφαλισθοῦν, διότι ἔχουν πολλὰ νὰ προσφέρουν καὶ ἀποκαλύψουν. Ἡ διδακτορική του διατριβὴ περὶ τοῦ Προπατορικοῦ ἁμαρτήματος, κυριολεκτικὰ ἐπαναστατική, ἄνοιξε νέους δρόμους στὴ Θεολογία μας, ἀκολούθησαν δὲ τὰ βιβλία του γιὰ τὴ Ρωμαιοσύνη, ποὺ εἶχαν τὴν ἴδια σημασία γιὰ τὸν χῶρο τῆς Ἱστορίας. Καὶ τῶν δύο αὐτῶν χώρων τὴν ἔρευναν καὶ κατανόηση, ἀνενέωσε ὁ π. Ἰωάννης. Τὸ ἔργο καὶ ἡ προσφορά του στὴν ἐπιστήμη ἔχουν διερευνηθεῖ συστηματικὰ στὴ διδακτορικὴ διατριβὴ τοῦ Andrew Sorko, Prophet of Roman Orthodoxy - The Theology of John Roamanides, Canada 1998.
Ἐξ ἴσου ὅμως μεγάλη ὑπῆρξε ἡ συμβολὴ καὶ ἡ προσφορά του στὴν Ἐκκλησία μας μὲ τὴν συμμετοχή του στοὺς Θεολογικοὺς Διαλόγους μὲ Ἑτεροδόξους, ἰδιαίτερα μὲ τὸν Ἀγγλικανισμὸ ἀλλὰ καὶ Ἀλλοδόξους (Ἰουδαϊσμὸ καὶ Ἰσλάμ). Τὸ γεγονὸς δέ, ὅτι μητρική του γλώσσα ἦταν ἡ Ἀμερικανική, τοῦ ἐξασφάλιζε τὴν ἄνεση ποὺ χρειαζόταν, γιὰ νὰ ἀναπτύσσει μὲ κάθε ἀκρίβεια τὶς θέσεις τῆς Ἐκκλησίας μας. Στὸ διάλογο μὲ τὴν Παγκόσμια Λουθηρανικὴ Ὁμοσπονδία (1978 κ.ε.) εἶχα τὴν εὐκαιρία νὰ τὸν γνωρίσω βαθύτερα, νὰ συνδεθῶ μαζί του μὲ ἰσχυρὰ φιλία καί, τὸ κυριότερο δι’ ἐμέ, νὰ γίνω πραγματικὰ μαθητής του, πέρα ἀπὸ τὴν πολυετῆ καὶ συνεχῆ μελέτη τῶν ἔργων του. Στοὺς διάλογους αὐτοὺς ἐφαίνετο ἡ εὐρεία γνώση του στὴν πατερικὴ παράδοση, ἀλλὰ καὶ τὶς παραχαράξεις της, στὴν Ἀνατολὴ καὶ τὴ Δύση, κατ’ ἐξοχὴν δὲ ἡ γνώση τῆς Θεολογίας τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, ἀκρογωνιαίου λίθου τῆς ὀρθοδόξου παραδόσεως.
Ὁ π. Ἰωάννης ὑπεστήριζε τὴν σχέση θεολογίας καὶ ἁγιοπνευματικὴς ἐμπειρίας, καὶ τοὺς σταθμοὺς τῆς πνευματικῆς πορείας τῶν Ἁγίων: κάθαρσις - φωτισμὸς - θέωσις, ὡς προϋπόθεση τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων καὶ τῆς αὐθεντικῆς ἀποδοχῆς των, κάτι ποὺ ἔχει χαθεῖ στὴ Δύση, ἀλλὰ καὶ στὴ δυτικίζουσα δική μας θεολογικὴ σκέψη. Ἡ στροφὴ αὐτὴ στὴν πατερικότητα, ὡς ἐκκλησιαστικὴ γνησιότητα, συνέχισε καὶ συνεπλήρωσε τὴν ἀνάλογη κίνηση τοῦ π. Γεωργίου Φλωρόφσκυ, τὴν πορεία τοῦ ὁποίου ἀκολούθησε στὸν Οἰκουμενικὸ Διάλογο, θεωρούμενος καὶ αὐτὸς συχνὰ ἐνοχλητικὸς καὶ ὄχι εὔκολος συνομιλητής. Κάποτε θὰ γραφοῦν αὐτὰ ὅλα, γιὰ νὰ φανεῖ ἡ ὑπεροχικότητα τοῦ ἐκλιπόντος, ἀλλὰ καὶ ἡ ἀληθινὴ συμβολή του στὴ διεθνῆ καὶ οἰκουμενικὴ παρουσία τῆς Ὀρθοδοξίας, ἔστω καὶ ἂν συχνὰ ἔμενε μόνος...
Θεωρώντας τὸ θεολογικό του ἔργο, διδακτικό, συγγραφικὸ καὶ ἀγωνιστικό, ἀναγκαζόμεθα ἐκ τῶν πραγμάτων νὰ κάνουμε λόγο γιὰ ἐποχὴ πρὸ καὶ μετὰ τὸν Ρωμανίδη. Διότι ἔφερε ἀληθινὴ τομὴ καὶ ρήξη μὲ τὸ σχολαστικὸ παρελθόν μας, ποὺ λειτουργοῦσε ὡς βαβυλώνιος αἰχμαλωσία στὴ θεολογία μας. Ἡ διατριβὴ του σφράγισε ἀποφασιστικὰ αὐτὴ τὴν ἀναγεννητικὴ πορεία, σὲ σημεῖο, ποὺ καὶ αὐτοὶ οἱ γιὰ διαφόρους λόγους ἐπικριταὶ ἢ ἰδεολογικὰ ἀντίπαλοί του νὰ προδίδουν στὰ γραπτά τους τὴν ἐπιρροὴ τοῦ π. Ἰωάννου στὴ Θεολογική τους σκέψη.
Συγκεκριμένα, ὁ π. Ἰωάννης:
α) Ἐπανέφερε στὸν ἀκαδημαϊκὸ Θεολογικὸ χῶρο τὴν προτεραιότητα τῆς πατερικῆς ἐμπειρικῆς θεολογήσεως, παραμερίζοντας τὸν διανοητικὸ - στοχαστικὸ - μεταφυσικὸ τρόπο θεολογήσεως.
β) Συνέδεσε τὴν ἀκαδημαϊκὴ θεολογία μὲ τὴν λατρεία καὶ τὴν φιλοκαλικὴ παράδοση, καταδεικνύοντας τὴν ἀλληλοπεριχώρηση θεολογίας καὶ πνευματικῆς ζωῆς καὶ τὸν ποιμαντικὸ - θεραπευτικὸ χαρακτήρα τῆς δογματικῆς θεολογήσεως.
γ) Διεῖδε καὶ υἱοθέτησε στὴ θεολογικὴ μέθοδο τὸν στενὸ σύνδεσμο δόγματος καὶ ἱστορίας καὶ γι’ αὐτὸ μπόρεσε νὰ κατανοήσει, ὅσο λίγοι, τὴν ἀλλοτρίωση καὶ πτώση τῆς θεολογίας στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη, ποὺ ἐπῆλθε μὲ τὴν φραγκικὴ κατάκτηση καὶ ἀποβολή. Ἡ καλὴ γνώση τῆς ἱστορίας ἐξ ἄλλου Φραγκοσύνης καὶ Ρωμαιοσύνης (προοριζόταν γιὰ καθηγητὴς τῆς Ἱστορίας στὸ Yale) τὸν βοήθησε νὰ διαπιστώσει καὶ ἀναλύσει τὴ διαμετρικὴ διαφορὰ Φράγκικου καὶ Ρωμαίικου πολιτισμοῦ, εἰσάγοντας ρωμαίικα κλειδιὰ στὴ διερεύνηση τῆς ἱστορίας καὶ τοῦ πολιτισμοῦ μας.
δ) Βοήθησε ἔτσι τὴν πληρέστερη ἔρευνα καὶ τοῦ Ἑλληνισμοῦ, ἔξω ἀπὸ τὶς κατασκευασμένες δυτικὲς θέσεις, μὲ τὴν ὀρθὴ -ὡς ἀπόλυτα τεκμηριωμένη- χρήση τῶν ἱστορικῶν μας ὀνομάτων, τῆς σημασίας καὶ δυναμικῆς τους στὴν ἱστορική μας πορεία.
Εἶναι γεγονός, ὅτι οἱ ἑτερόδοξοι ἀνεγνώριζαν περισσότερο ἀπὸ μᾶς τὴν προσωπικότητα τοῦ π. Ἰωάννου καὶ τὴν σημασία του γιὰ τὴν Ὀρθοδοξία. Ἐθεωρεῖτο ὁ καλύτερος ὀρθόδοξος ἐρευνητὴς τοῦ ἱ. Αὐγουστίνου, ποὺ βοηθοῦσε καὶ τὴν δυτικὴ θεολογία στὴν κατανόησή του, χαρακτηρίσθηκε δὲ «ὁ μεγαλύτερος σίγουρα τῶν ἐν ζωὴ ὀρθοδόξων θεολόγων, τοῦ ὁποίου τὰ συγγράμματα ἀποτελοῦν κριτικὴ μελέτη τοῦ ἔργου τοῦ Αὐγουστίνου ὑπὸ τὸ φῶς τῆς πατερικῆς θεολογίας». Πρέπει δὲ νὰ λεχθεῖ, ὅτι στὸν π. Ἰωάννη ὀφείλεται ἡ σπουδαία ἐπισήμανση, ὅτι ἡ διδασκαλία τοῦ Βαρλαὰμ τοῦ Καλαβροῦ γιὰ τὶς θεοπτικὲς ἐμπειρίες τῶν προφητῶν ὡς «φαινομένων φυσικῶν, γινομένων καὶ ἀπογινομένων» ἀνάγεται στὸ περὶ Τριάδος ἔργο τοῦ ἱ. Αὐγουστίνου.
Σεβαστὲ καὶ ἀγαπητὲ π. Ἰωάννη.
Οἱ φίλοι, συνεργάτες καὶ συνόμιλοί σου, σοῦ ἐκφράζουμε τὴν εὐγνωμοσύνη μας γιὰ ὅσα μὲ τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ μᾶς ἔδωσες. Οἱ χιλιάδες τῶν ἀμέσων ἢ ἐμμέσων μαθητῶν σου ἐπίσης. Κρατοῦμε τὴν θεολογικὴ παρακαταθήκη σου ὡς βακτηρία στὸ σκοτάδι, ποὺ ἐξαπλώνει παντοῦ ὁ ὑπολογισμός, ἡ ἄγνοια, ἡ ἀδιαφορία καὶ τὸ συμφέρον. Μᾶς συνέδεσες μὲ τὴν πατερικότητα στὸ χῶρο τῆς ἀκαδημαϊκῆς θεολογίας, παραπέμποντας συνεχῶς στὴ λατρεία καὶ τὴν ἄσκηση, ὅπου καλλιεργεῖται ἡ ἀληθινὴ θεολογία. Σὲ εὐχαριστοῦμε!
Αἰωνία σου ἡ μνήμη καὶ καλὴ ἀντάμωση στὸ οὐράνιο θυσιαστήριο. Συνάδελφε καὶ Συλλειτουργέ, πεφιλημένε.
ΠΗΓΗ: ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ «ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ», ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ – ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2001, ΤΕΥΧΟΣ 20
ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ ΤΑΡΑΞΕ ΤΑ ΝΕΡΑ ΤΗΣ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ ΤΟ ΘΑΥΜΑ. ΑΛΛΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Η ΚΟΛΥΜΒΗΘΡΑ ΤΟΥ ΣΙΛΩΑΜ. ΓΕΝΝΗΣΕ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΡΗΤΟΡΙΚΗ Η ΟΠΟΙΑ ΣΥΓΚΡΟΥΕΤΑΙ ΑΚΕΦΑ ΠΛΕΟΝ ΜΕ ΤΑ ΘΕΟΛΟΓΟΥΜΕΝΑ ΤΟΥ ΖΗΖΙΟΥΛΑ. ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΠΑΛΕΥΟΥΝ ΣΕ ΞΕΝΟ ΑΧΥΡΩΝΑ.
ΤΑΥΤΙΣΕ ΤΟΝ ΑΡΕΟΠΑΓΙΤΗ ΜΕ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΓΡΗΓΟΡΙΟ ΠΑΛΑΜΑ ΚΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΙΕΡΑΡΧΙΑ. ΠΑΡΑΔΟΞΩΣ ΑΠΕΚΡΥΨΕ ΤΟΝ ΝΟΥ, ΤΟ ΘΕΜΕΛΙΟ ΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΑΜΦΟΤΕΡΩΝ.
ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΕ ΤΟΝ ΚΛΗΡΟ ΤΟΣΟ ΩΣΤΕ ΝΑ ΜΟΙΑΖΕΙ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ ΝΑ ΚΑΛΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΑΡΛΟΥΤΣΟ ΠΑΤΕΡ. ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΠΙΑ Ο ΕΞΟΜΟΛΟΓΟΣ ΦΑΝΤΑΖΕΙ Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΩΣ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ.
ΣΗΜΕΡΑ Ο ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ ΑΜΦΙΣΒΗΤΕΙ ΤΗΝ ΠΤΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΠΑΡΞΗ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ ΕΧΟΝΤΑΣ ΣΤΙΣ ΠΛΑΤΕΣ ΤΟΥ ΤΗΝ ΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΡΩΜΑΝΙΔΗ ΟΤΙ Ο ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΔΥΝΑΜΕΩΣ ΤΗΣ Π.Δ ΗΤΑΝ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ.
KΑΙ ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΜΑΣ ΤΟ ΑΦΗΣΕ ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΛΟΣ. ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΕ ΩΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥΣ ΤΟΥΣ ΜΟΝΟΦΥΣΙΤΕΣ.
16 σχόλια:
Ο Ρωμανίδης γράφει για τα Ιερά Λείψανα:''Αυτών τα σώματα διατηρούνται τοιουτοτρόπως αφού η νοερά ενέργειά τους συνεχίζει να στροφαλίζεται κυκλικώς εντός της καρδίας των εν κοινωνία με την θεωτική ενέργειαν της Αγίας Τριάδος.Πιθανόν θα ημπορούσαμε να δούμε τον στροφαλισμόν αυτόν με μαγνητικό αξονικό τομογράφο''!
Γιατί νά προσπαθεί νά εξηγεί τά ανεξήγητα; Δέν τούφτανε ο Μέγας Γρηγόριος; Πές μου τήν Γέννηση νά σού πώ τήν εκπόρευση.
Η νοερά ενέργεια στον αξονικό μαγνητικό τομογράφο,τι άλλο θα ακούσουμε ! η 'τεχνολογική μυστική θεολογία', και στις ακτίνες X τι θα δούμε;
Μας έχουν πει ότι ο Άγγελος της μεγάλης βουλής είναι ο Χριστός. Ποιος είναι? τι εννοείτε?
Εννοώ ότι είναι δύσκολο νά αποδεχθούμε ότι καί ο Κύριος εμφανίζεται παίρνοντας μιά μορφή η οποία δέν είναι δική Του. Ενσωματώθηκε. Στόν Αβραάμ άς πούμε εμφανίστηκε η ίδια η Αγία Τριάδα; Τότε λοιπόν καί η θεανθρωπότης είναι φανταστική, δέν είναι καί αληθινός άνθρωπος ο Κύριος καί ο μονοφυσιτισμός είναι ορθόδοξος.
Ὁ Χριστός "ἐν ἑτέρᾳ μορφῇ".
Ἡ εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ «ἐν ἑτέρᾳ μορφῆ» εἶναι τοιχογραφία τοῦ Μανουήλ Πανσελήνου (τέλος τοῦ 13ου αἰ) στήν κόγχη τῆς Προθέσεως τοῦ ἁγίου Βήματος, τοῦ ναοῦ τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου τοῦ Πρωτάτου, «τῆς μητέρας ὅλων τῶν ἁγιορειτικῶν ἐκκλησιῶν», στίς Καρυές, τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Τό κεφάλι τοῦ Κυρίου περιβάλλει, μεγάλος φωτοστέφανος ποὺ ἔχει σχῆμα σταυροῦ. Εἶναι μιὰ εἰκόνα τοῦ προσώπου τοῦ Χριστοῦ ἐντελῶς διαφορετική ἀπό τίς ἄλλες εἰκόνες τῆς βυζαντινῆς ἁγιογραφίας ποὺ γνωρίζουμε. Πράγματι εἶναι ὁ Κύριος «μέ μιὰ ἄλλη μορφή». Ἡ εἰκόνα παρά τά σημάδια τῆς φθορᾶς εἶναι ἐντυπωσιακή. Ὁ Κύριος παρουσιάζεται μέ πλατύ πρόσωπο, πλούσια περιποιημένα μαλλιά καί μέ ἰδιαίτερα διαπεραστικό βλέμμα, ποὺ μᾶλλον ἐλέγχει τούς δύο μαθητές ποὺ πήγαιναν στούς Ἐμμαούς καί ποὺ ἡ καρδιά τους ἀργοῦσε νά πιστέψει στίς προφητεῖες καί τά μάτια τους ἐμποδίζονταν νά γνωρίσουν τόν Ἰησοῦ. Ὁ Πανσέληνος φωτίζει τό πρόσωπο μέ τό ἔντονο κόκκινο χρῶμα ποὺ ἐξαϋλώνει καί μεταμορφώνει τή μορφή.
Πηγή ἐμπνεύσεως τῆς εἰκόνας ἀποτελοῦν οἱ ἀφηγήσεις γιά τίς ἐμφανίσεις τοῦ Κυρίου. Οἱ εὐαγγελιστές Μάρκος καί Λουκᾶς μᾶς ἀναφέρουν περιστατικά ποὺ ὁ Κύριος ἐμφανίζεται σέ πρόσωπα ὄχι μέ τή γνωστή του μορφή ἀλλά μέ ἄλλη, «ἐν ἑτέρᾳ μορφῇ».
Ὁ εὐαγγελιστής Λουκᾶς περιγράφει τό γεγονός ποὺ συνέβη τήν ἡμέρα τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου σέ δύο μαθητές ποὺ ἀνῆκαν στό εὐρύτερο κύκλο τῶν μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ. Πηγαίνουν στούς Ἐμμαούς, ἕνα χωριό ἕντεκα περίπου χιλιόμετρα, «σταδίους ἑξήκοντα», ἀπό τά Ἱεροσόλυμα. Συζητοῦν γιά τόν Κύριο, γιά τό σταυρικό του θάνατο, γιά τίς πληροφορίες μερικῶν γυναικῶν τοῦ κύκλου τους ποὺ πῆγαν στό τάφο καί δέν βρῆκαν τό σῶμα τοῦ Κυρίου ἀλλά εἶδαν ὀπτασία ἀγγέλων ποὺ τούς μίλησαν γιά τήν ἀνάσταση καί γιά τήν ἐπιβεβαίωση αὐτῶν τῶν πληροφοριῶν ἀπό τούς δικούς μας, τόν Πέτρο καί Ἰωάννη. Τούς ἀπελπισμένους μαθητές κάποιος τούς πλησιάζει. Τόν κοιτάζουν. Ἕνας ἄγνωστος. Δέν τόν κατάλαβαν γιατί ἐμφανίστηκε μέ ἄλλη μορφή καί ἄλλα χαρακτηριστικά. Ὁ Εὐαγγελιστής Μάρκος συμπληρώνει τόν Λουκᾶ γράφοντας: «Κατόπιν ὁ Ἰησοῦς ἐμφανίστηκε μέ διαφορετική μορφή σέ δύο ἀπ’ αὐτούς, καθώς περιπατοῦσαν καί πήγαιναν ἔξω στά χωράφια» (Μάρκ. 16,12).
Mετά τήν Ανάσταση. Οπως λένε οι Πατέρες ο Αναστημένος Χριστός εμφανίζεται σ' αυτούς πού θέλει. Δέν μπορούν νά τόν δούν όλοι. Γι' αυτό επικράτησε η εικόνα πού γνωρίζουμε καί στήν οποία προσευχόμαστε, διότι μπορούμε όλοι μας νά τόν πλησιάσουμε.
Όποτε, ο της Μεγάλης Βουλής Άγγελος, δεν είναι το δεύτερο πρόσωπο της αγίας Τριάδας που έβλεπαν οι Προφήτες στην Παλαιά Διαθήκη; Δεν είναι η παρουσία του Θεού Λόγου ασάρκως;
Φίλε πώς έβλεπαν; Τά οπίσθια λέει έβλεπαν. Ο Ηλίας χώθηκε στόν βράχο. Καί ο Αγγελος είναι κτίσμα. Εν οράματι άκουγαν. Πού αναφέρεται ο τής Μεγάλης Βουλής Αγγελος; Ούτε τά Σεραφείμ δέν έβλεπαν. Θέλει ψάξιμο καλύτερο.
Μεγάλου Βασιλείου
Κατά Ευνομίου, β', 18.
Δεν θα πάψης, άθεε άνθρωπε, να ονομάζεις «μη όντα» αυτόν πού πραγματικά είναι «ο ων», πού είναι η πηγή της ζωής, πού παρέχει την ύπαρξη σε όλα τα όντα;
Αυτόν πού όταν μιλούσε με τον δούλο του Μωυσή βρήκε και παρουσίασε σαν όνομά του ό,τι του ανήκε και του ταίριαζε, την ονομασία «ο ων»;
Διότι λέγει, «εγώ είμαι ο ων» (Έξοδ. 3,14). Κανείς δεν θ' αντειπεί ότι αυτά τα λόγια δεν ειπώθηκαν από τον Κύριο· κανείς, πού διαβάζοντας Μωυσή δεν έχει πάνω στην καρδιά του το Ιουδαϊκό κάλυμμα.
Διότι είναι γραμμένο ότι «εμφανίσθηκε στον Μωυσή Άγγελος Κυρίου επάνω στην βάτο σαν φλόγα φωτιάς». Λοιπόν, ενώ η διήγησις της Γραφής τον παρουσιάζει πρώτα σαν Άγγελο, έπειτα την φωνή του την παρουσιάζει φωνή Θεού. Διότι λέγει, «είπε στον Μωυσή· εγώ είμαι ο Θεός του πατέρα σου Αβραάμ... Και μετά από λίγο πάλι· εγώ είμαι ο ων».
Ποιος λοιπόν είναι αυτός πού ο ίδιος είναι και Άγγελος και Θεός; Άραγε δεν είναι αυτός για τον οποίο μάθαμε ότι «καλείται το όνομά του μεγάλης βουλής Άγγελος»;
Εγώ νομίζω ότι δεν χρειάζονται περισσότερα για να το αποδείξουμε. Στους φίλους του Χριστού αρκεί και μία υπενθύμισης, σ' αυτούς όμως πού έχουν ανίατη ασθένεια τίποτε δεν θα ωφελήση πλήθος λόγων. Παρ' όλο πού αργότερα έγινε μεγάλης βουλής Άγγελος, αλλά ούτε τον παλαιό καιρό απαξιούσε να ονομάζεται άγγελος.
Όχι βέβαια μόνο εδώ θα βρούμε να ονομάζει η Γραφή τον Κύριο μας και Άγγελο και Θεό, αλλά και σε κάποια περίπτωση με τον Ιακώβ. Όταν ο Ιακώβ διηγείται την οπτασία στις γυναίκες, λέγει· «και μου είπε ο Άγγελος του Θεού» (Γεν. 31, 11). Και μετά από λίγο· «εγώ είμαι ο Θεός πού εμφανίσθηκα σε σένα στον τόπο όπου έστησες για μένα στήλη και την άλειψες με λάδι» (31, 13)· αν και εκεί στον τόπο πού στήθηκε η στήλη, στον Ιακώβ ελέχθησαν το λόγια: «Εγώ είμαι ο Θεός του πατέρα σου Αβραάμ και ο Θεός του Ισαάκ» (28, 13).
Αυτός λοιπόν πού εδώ χαρακτηρίζεται Άγγελος, αυτός είχε τότε εμφανιστεί εκεί στον Ιακώβ.
Στον καθένα λοιπόν γίνεται φανερό ότι σε όποια χωρία, το ίδιο πρόσωπο έχει ονομασθεί και Άγγελος και Θεός, δηλώνεται ο Μονογενής, ο οποίος σε κάθε γενεά εμφανίζει τον εαυτό του στους ανθρώπους, και διαγγέλλει στους αγίους του το θέλημα του Πατρός. Ώστε και στην περίπτωση του Μωυσή αυτός πού ονόμασε τον εαυτό του «ο ων», δεν θα νοηθεί άλλος παρά ο Θεός Λόγος πού ήταν εν αρχή «ο ων» προς τον Θεόν (Πρβλ. Ιωάν. 1,1)»
Mετά τήν Ανάσταση. Οπως λένε οι Πατέρες ο Αναστημένος Χριστός εμφανίζεται σ' αυτούς πού θέλει. Δέν μπορούν νά τόν δούν όλοι. Γι' αυτό επικράτησε η εικόνα πού γνωρίζουμε καί στήν οποία προσευχόμαστε, διότι μπορούμε όλοι μας νά τόν πλησιάσουμε.
4/11/20 11:51 π.μ. Διαγραφή
Blogger Ο/Η Νίκος Κ. είπε...
Όποτε, ο της Μεγάλης Βουλής Άγγελος, δεν είναι το δεύτερο πρόσωπο της αγίας Τριάδας που έβλεπαν οι Προφήτες στην Παλαιά Διαθήκη; Δεν είναι η παρουσία του Θεού Λόγου ασάρκως;
4/11/20 12:57 μ.μ. Διαγραφή
Blogger Ο/Η amethystos είπε...
Φίλε πώς έβλεπαν; Τά οπίσθια λέει έβλεπαν. Ο Ηλίας χώθηκε στόν βράχο. Καί ο Αγγελος είναι κτίσμα. Εν οράματι άκουγαν. Πού αναφέρεται ο τής Μεγάλης Βουλής Αγγελος; Ούτε τά Σεραφείμ δέν έβλεπαν. Θέλει ψάξιμο καλύτερο.
4/11/20 1:13 μ.μ. Διαγραφή
Blogger Ο/Η amethystos είπε...
Ο ΜΕΓΑΛΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΣ
Eισαγωγικά
Ο Υιός Λόγος ως Άγγελος
Σε όλες τις εμφανίσεις του Θεού στην Π. Διαθήκη έχουμε την παρουσία του β΄ προσώπου της αγίας Τριάδας, του άσαρκου Λόγου, ο οποίος κατά τον Ιωάννη: «Ούτος ην εν αρχή προς τον Θεόν. πάντα δι’ αυτού εγένετο, και χωρίς αυτού εγένετο ουδέ εν ο γέγονεν» (1. 2-3). Δημιουργήθηκε εξ αρχής από τον Πατέρα και οτιδήποτε συνέβη, έγινε από αυτόν και χωρίς αυτόν δεν έχει συμβεί τίποτε από όσα συνέβησαν. Επομένως και όλες οι θεοφάνειες, που συνέβησαν στην Π.Δ. έγιναν από τον άσαρκο Λόγο.
Οπότε, οι Προφήτες στην Π.Δ. έβλεπαν το δεύτερο πρόσωπο της αγίας Τριάδας, που αποκαλείται ως, «ο Μεγάλης Βουλής Άγγελος», δηλ. έβλεπαν τον άσαρκο Λόγο, αφού όλες οι θεοφάνειες του Θεού στην Π.Δ. ήταν αποκάλυψη του Λόγου ασάρκως.
Ι. ΚΑΡΔΑΣΗΣ
Ο Καρδάσης φίλε. Αν είναι δυνατόν. Ο Ρωμανίδης μέ τά θεραπευτικά του κατόρθωσε νά αναβαθμίσει τούς γιατρούς σέ θεολόγους. Δέν βλέπεις πόσοι ξεφύτρωσαν; Ο Καρδάσης φίλε;
"Στον καθένα λοιπόν γίνεται φανερό ότι σε όποια χωρία, το ίδιο πρόσωπο έχει ονομασθεί και Άγγελος και Θεός, δηλώνεται ο Μονογενής, ο οποίος σε κάθε γενεά εμφανίζει τον εαυτό του στους ανθρώπους, και διαγγέλλει στους αγίους του το θέλημα του Πατρός".
(Μεγάλου Βασιλείου Κατά Ευνομίου, β', 18.)
Ακουγαν, δέν έβλεπαν. Ο Ρωμανίδης ισχυρίζεται ότι έβλεπαν.
Καί Αγγελος καί Θεός. Είδες τί γράφει ο Ρωμανίδης. Είναι τό ίδιο;
Όχι, αποκλίνουν με χειρουργική ακρίβεια...
Καί είδαμε φίλε τί λέει ο Αρχάγγελος στόν Αγιο Ιωάννη τής Κλίμακος όταν εν προσευχή τού ζήτησε νά τού δείξει τόν Κύριο όπως ήταν πρίν τήν ενανθρώπιση:Δέν είσαι έτοιμος ακόμη, δέν έχεις τό αθάνατο πύρ. Γιά ένα καί έγινε τό σχίσμα μέ τούς παπικούς αλλά δέν δίνουμε προσοχή σ' αυτό ποού μάς λένε οι Πατέρες ότι δέν μπορούμε νά αλλάξουμε ούτε κόμμα από τό δόγμα τής Πίστεως.
Δημοσίευση σχολίου