Το κείμενο από την εισήγηση του
Καθηγητή στο συνέδριο: “Θεολογία και Σύγχρονη Φυσική: Ο άνθρωπος
ανάμεσα στο μυστήριο του Θεού και το μυστήριο του Σύμπαντος”
δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα Μακεδονία και το επιμελήθηκε ο Κωστής Κεκελιάδης
“Η επιστημονική μέθοδος” είναι μια χρήσιμη επινόηση. Η επιστημονική
μέθοδος είναι μια μαθητεία και όχι μια δήλωση ή ένας ορισμός. Πολλές
επιστήμες προχωρούν με τον έλεγχο των υποθέσεων. Αυτές τείνουν να είναι
περισσότερο χρήσιμες στη ζωή και τις κοινωνικές επιστήμες και σε
περιπτώσεις όπου απαιτείται προηγμένη στατιστική ανάλυση. Στο
εργαστήριό μου ο όρος “υπόθεση” δεν χρησιμοποιείται τακτικά, αν και
νομίζω ότι θα μπορούσε να δημιουργήσει μια δυναμική. Αντίθετα, έχουμε
την τάση να ρωτάμε “τι ελπίζετε να μάθετε από αυτό το πείραμα ή από
αυτόν τον υπολογισμό;”. Ένα σημείο εκκίνησης για την έννοια της
αλήθειας στη θεολογία και τη φυσική θα μπορούσε να είναι η ερώτηση του
Michael Polanyi: Τι σας οδηγεί να πιστεύετε ότι αυτή είναι η
περίπτωση;”. Θεωρώ ακόμα πιο πρακτικό, από τον τύπο της ερώτησης του
Popper, το εξής: “Πώς θα σας δείξει ότι αυτό είναι λάθος;” Αυτό
φαίνεται πάντα για μένα να είναι λιγότερο πρακτικό από το πραγματικό
ερώτημα που ζητάμε καθημερινά στο εργαστήριο, το οποίο είναι: “Μπορώ να
κάνω αυτό το πείραμα (ή αυτόν τον υπολογισμό) για να λειτουργήσει;”
Επιστήμη και θεολογία μοιράζονται το ίδιο πάθος για την αλήθεια,ώστε θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η γνώση μας είναι μικρή και για τα δύο κι έτσι η τρέχουσα κατανόησή μας μπορεί να χάσει πολλά, αλλά και να εξελιχθεί σίγουρα. Ο Merton, καθηγητής αγγλικών στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, έγραψε στον πρόλογο του βιβλίου του με τίτλο “The Faber Book of Science”, “…οι στόχοι της φαίνονται πανομοιότυποι με εκείνους της θεολογίας, με την έννοια ότι και οι δύο προσπαθούν να ανακαλύψουν την αλήθεια. Η επιστήμη αναζητά την αλήθεια σχετικά με το φυσικό σύμπαν και η θεολογία για το Θεό. Αλλά αυτοί δεν είναι ουσιαστικά διαφορετικοί στόχοι, καθώς για τους θεολόγους (ή εν πάση περιπτώσει, για τους χριστιανούς θεολόγους) υπάρχει η πίστη ότι ο Θεός δημιούργησε το σύμπαν, έτσι μπορεί να έρθει σε επαφή με αυτό”. Εάν ο Θεός επικοινωνεί με τον κόσμο, τότε η θεολογία εκτείνεται στη μελέτη της αποκάλυψης, ως μια αποκάλυψη της αλήθειας.
Η έννοια της πραγματικότητας ενισχύει την αναζήτηση της αλήθειας. Μια προσέγγιση που έχει υιοθετηθεί και από τους δύο, επιστήμονες και θεολόγους, είναι αυτή του κριτικού ρεαλισμού, σύμφωνα με την οποία υπάρχει μια πραγματικότητα που προσπαθούμε να περιγράψουμε, αλλά η γνώση αυτής της πραγματικότητας είναι προσωρινή και μπορεί να βελτιωθεί ως καλύτερη πληροφορία και πρόοδος στην κατανόηση. Αυτό το μονοπάτι οδηγεί στην κριτική σκέψη σχετικά με τα προϊόντα της έρευνάς μας στην “πραγματικότητα”, έτσι ώστε οι ισχυρισμοί μας για την “πραγματικότητα” αναγνωρίζουν τις δικές τους θεωρήσεις. Συμβατικά, η πραγματικότητα είναι ανεξάρτητη από κάθε παρατηρητή ή έρευνα. Στην κβαντική θεωρία είναι δύσκολο να προσδιοριστούν ευθέως τα στοιχεία της πραγματικότητας, η οποία είναι ανεξάρτητη από τα μέσα τα οποία τη διερευνούσαν.
Τόσο στην επιστήμη όσο και στη θρησκεία υπάρχουν δύσκολα προβλήματα, στα οποία δεν μπορούν να δοθούν εύκολες λύσεις. Μια πρόσφατη δημοσκόπηση από φυσικούς, φιλοσόφους και μαθηματικούς αποκάλυψε ότι τα θεμέλια της κβαντικής μηχανικής παραμένουν ένα πολυσυζητημένο θέμα στην επιστημονική κοινότητα, με μια απόκλιση απόψεων σχετικά με ορισμένα θεμελιώδη ερωτήματα.
Οι επιστήμονες δεν σταματούν με την κβαντική μηχανική, μέχρι αυτά τα ερωτήματα να επιλυθούν: η θεωρία είναι πολύ ισχυρή και γι’ αυτόν τον λόγο πολύ χρήσιμη.
Επιστήμη και θεολογία μοιράζονται το ίδιο πάθος για την αλήθεια,ώστε θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η γνώση μας είναι μικρή και για τα δύο κι έτσι η τρέχουσα κατανόησή μας μπορεί να χάσει πολλά, αλλά και να εξελιχθεί σίγουρα. Ο Merton, καθηγητής αγγλικών στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, έγραψε στον πρόλογο του βιβλίου του με τίτλο “The Faber Book of Science”, “…οι στόχοι της φαίνονται πανομοιότυποι με εκείνους της θεολογίας, με την έννοια ότι και οι δύο προσπαθούν να ανακαλύψουν την αλήθεια. Η επιστήμη αναζητά την αλήθεια σχετικά με το φυσικό σύμπαν και η θεολογία για το Θεό. Αλλά αυτοί δεν είναι ουσιαστικά διαφορετικοί στόχοι, καθώς για τους θεολόγους (ή εν πάση περιπτώσει, για τους χριστιανούς θεολόγους) υπάρχει η πίστη ότι ο Θεός δημιούργησε το σύμπαν, έτσι μπορεί να έρθει σε επαφή με αυτό”. Εάν ο Θεός επικοινωνεί με τον κόσμο, τότε η θεολογία εκτείνεται στη μελέτη της αποκάλυψης, ως μια αποκάλυψη της αλήθειας.
Η έννοια της πραγματικότητας ενισχύει την αναζήτηση της αλήθειας. Μια προσέγγιση που έχει υιοθετηθεί και από τους δύο, επιστήμονες και θεολόγους, είναι αυτή του κριτικού ρεαλισμού, σύμφωνα με την οποία υπάρχει μια πραγματικότητα που προσπαθούμε να περιγράψουμε, αλλά η γνώση αυτής της πραγματικότητας είναι προσωρινή και μπορεί να βελτιωθεί ως καλύτερη πληροφορία και πρόοδος στην κατανόηση. Αυτό το μονοπάτι οδηγεί στην κριτική σκέψη σχετικά με τα προϊόντα της έρευνάς μας στην “πραγματικότητα”, έτσι ώστε οι ισχυρισμοί μας για την “πραγματικότητα” αναγνωρίζουν τις δικές τους θεωρήσεις. Συμβατικά, η πραγματικότητα είναι ανεξάρτητη από κάθε παρατηρητή ή έρευνα. Στην κβαντική θεωρία είναι δύσκολο να προσδιοριστούν ευθέως τα στοιχεία της πραγματικότητας, η οποία είναι ανεξάρτητη από τα μέσα τα οποία τη διερευνούσαν.
Τόσο στην επιστήμη όσο και στη θρησκεία υπάρχουν δύσκολα προβλήματα, στα οποία δεν μπορούν να δοθούν εύκολες λύσεις. Μια πρόσφατη δημοσκόπηση από φυσικούς, φιλοσόφους και μαθηματικούς αποκάλυψε ότι τα θεμέλια της κβαντικής μηχανικής παραμένουν ένα πολυσυζητημένο θέμα στην επιστημονική κοινότητα, με μια απόκλιση απόψεων σχετικά με ορισμένα θεμελιώδη ερωτήματα.
Οι επιστήμονες δεν σταματούν με την κβαντική μηχανική, μέχρι αυτά τα ερωτήματα να επιλυθούν: η θεωρία είναι πολύ ισχυρή και γι’ αυτόν τον λόγο πολύ χρήσιμη.
Για τον λόγο αυτό περισσότερο υπήρξε μια ποικιλία απόψεων σχετικά με
θεμελιακές ερωτήσεις στη θρησκεία, σε βασικά θέματα όπως η θεία δράση
σε έναν κόσμο που περιγράφεται καλά από τις επιστήμες.
Οι άνθρωποι δεν θα σταματήσουν την άσκηση της πίστης, μέχρι να επιλυθούν αυτά τα ερωτήματα: Η θρησκεία είναι πολύ ισχυρή και πολύ σημαντική, γι’ αυτό. Για τους επιστήμονες που ασχολούνται με αυτήν τη θρησκευτική προσέγγιση, η επιστήμη δεν είναι ένα εξωγήινο πλάσμα με το οποίο προσπαθούν να έρθουν σε διάλογο. Μάλλον είναι μέσα στον νωτιαίο μυελό και τη ροή του αίματός τους. Η επιστήμη, όχι μόνο διαφωτίζει τις φυσικές διεργασίες του κόσμου, αλλά προσφέρει επίσης βαθιά μαθήματα για το πώς μπορούμε να ζούμε με ανεπίλυτα ζητήματα, χωρίς να μειώνεται η αναζήτηση για απαντήσεις.
Οι άνθρωποι δεν θα σταματήσουν την άσκηση της πίστης, μέχρι να επιλυθούν αυτά τα ερωτήματα: Η θρησκεία είναι πολύ ισχυρή και πολύ σημαντική, γι’ αυτό. Για τους επιστήμονες που ασχολούνται με αυτήν τη θρησκευτική προσέγγιση, η επιστήμη δεν είναι ένα εξωγήινο πλάσμα με το οποίο προσπαθούν να έρθουν σε διάλογο. Μάλλον είναι μέσα στον νωτιαίο μυελό και τη ροή του αίματός τους. Η επιστήμη, όχι μόνο διαφωτίζει τις φυσικές διεργασίες του κόσμου, αλλά προσφέρει επίσης βαθιά μαθήματα για το πώς μπορούμε να ζούμε με ανεπίλυτα ζητήματα, χωρίς να μειώνεται η αναζήτηση για απαντήσεις.
ΣΧΟΛΙΟ: Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΔΕΝ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ.
Διότι καί ο άνθρωπος καί τό Σύμπαν καί η Φύση βρίσκονται σέ πτώση. Μόνον η ανθρώπινη Φύση, ο νοητός κόσμος, τό κατ' εικόνα ή η πνοή Ζωής, η Συνείδηση τού εσωτερικού ανθρώπου ή Ο ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ ΣΤΙΣ ΣΑΡΚΙΝΕΣ ΠΛΑΚΕΣ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΜΑΣ, δέν βρίσκεται σέ πτώση αλλά ούτε είναι καί η Σωτηρία. Δέν είναι ο αληθινός θεός, όπως πίστευαν οι αρχαίοι φιλόσοφοι καί οι μοντέρνοι προτεστάντες.
“Η επιστημονική μέθοδος” είναι μια χρήσιμη επινόηση. ΟΠΩΣ ΚΑΙ Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ.
''Επιστήμη και θεολογία μοιράζονται το ίδιο πάθος για την αλήθεια''. ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ. Σέ αντίθεση μέ τήν φύση μας η οποία ''Φύσει ορέγεται τού ειδέναι''
Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΚΥΡΙΟΙ ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΕΜΑΣ, ΚΑΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΤΗΝ ΓΝΩΡΙΣΟΥΜΕ, ΕΑΝ ΘΕΛΟΥΜΕ. ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΟΥΜΕ ΜΟΝΟΙ ΜΑΣ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΒΟΗΘΕΙΑ ΚΑΠΟΙΑΣ ΜΕΘΟΔΟΥ. Ο ΛΟΓΟΣ ΕΙΝΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ. ΓΕΝΝΙΕΤΑΙ ΔΕΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΖΕΤΑΙ. Στούς αρχαίους σάν τόκος εν Καλώ, στήν Εκκλησία σάν άνωθεν Γέννησις.
Εντυπωσιάζει επίσης η ομοιότης τών εννοιών μέ τό Μανιφέστο τού Διαλόγου τών Θρησκειών πού παρουσιάσαμε. Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΣΑΝ ΑΛΗΘΙΝΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ. ΘΕΟΛΟΓΙΑ. Η Νέα εκκλησία θά είναι ένας κλάδος τής επιστήμης.
Αμέθυστος
4 σχόλια:
!!!!!!!
Μα ήδη η θεολογία έχει γίνει ένας κλάδος της επιστήμης. Σχεδόν χρησιμοποιεί τις ίδιες μεθόδους.
Θέλουμε νά πούμε ότι ενώ μέχρι τώρα, λατινοπρεπώς, η εκκλησία ήταν ταυτισμένη μέ τόν κλήρο, τώρα ταυτίζεται σιγά-σιγά μέ τήν θεολογία. Προτεσταντικώς.
Και ποιο είναι το άλλο πάθος του σύγχρονου επιστήμονα-ανθρώπου; Μα φυσικά οι αποδείξεις. Ρωτάνε, πως γνωρίζεται ότι ο Θεός είναι Τριαδικός, ή μα είναι δυνατόν να μιλάτε για το Θεό με τέτοια βεβαιότητα όσον αφορά τα θελήματα ή της ενέργειες του; Φίλος μου φυσικός θα δεχόταν την ύπαρξη Θεού αν μπορούσε να ανιχνευθεί από συσκευή! Έλεος! Μας καβάλησε όλους ο δαίμονας! Στην ερώτηση τι θα έδειχνε ακριβώς η συσκευή στην οθόνη (έλεος πάλι) δεν απάντησε. Τους απαντάς από την άλλη ότι αυτά αποτελούν βίωμα των φίλων του Θεού, των θεωμένων και έρχεται η ατάκα, μάλλον θα βρίσκονταν ή βρίσκονται σε θρησκευτικό παραλήρημα (ψυχολόγος για να μην ξεχνιόμαστε). Θεωρώ πως τότε τους αφήνεις να βιώσουν το θαύμα του Ιωνά.
Δημοσίευση σχολίου