Mario Cecere - 17 Σεπτεμβρίου 2025
Πηγή: Μάριο Σεσέρε
Για μένα, η καλύτερη ταινία του Ρόμπερτ Ρέντφορντ ήταν το «Κόκκινο Κοράκι»: πέρα από το Γουέστερν, ένα ομηρικό έπος ή μια σκανδιναβική σάγκα, ένα μυθιστόρημα του Στάινμπεκ - του οποίου ο πρωταγωνιστής είναι το Πεπρωμένο, που αποκαλύπτεται με ηρακλείτια δύναμη μέσα από δυνάμεις που υπερβαίνουν τον άνθρωπο και παραμένουν άγνωστες σε αυτόν· είναι το τοπίο, η φύση, η καταγωγή: είναι η «βία και το ιερό» του Ρενέ Ζιράρ.
Ο Ζιράρ περιγράφει την ανθρωπότητα ως σημαδεμένη από μια αρχέγονη σύγκρουση, από μια αμοιβαία βία που απειλεί πάντα να διαλύσει την κοινότητα. Στην ταινία, ο άνθρωπος (Ρέντφορντ) βρίσκεται βυθισμένος σε έναν κόσμο όπου κάθε χειρονομία, κάθε πράξη είναι ένας αγώνας: ενάντια στη φύση, ενάντια σε άλλους ανθρώπους, ενάντια στο ίδιο το πεπρωμένο. Είναι η βία των συνόρων, η οποία είναι επίσης αρχαϊκή, «ιερή» βία κατά την έννοια του Ζιράρ. Ο μηχανισμός θυσίας είναι ακριβώς αυτός που τονίζει ο Ζιράρ: οι αρχαίες κοινωνίες βρίσκουν ισορροπία διοχετεύοντας τη βία στον αποδιοπομπαίο τράγο. Δεν υπάρχει πραγματικός αποδιοπομπαίος τράγος στην ταινία, αλλά υπάρχει η επίγνωση ότι η επιβίωση του ενός απαιτεί τον θάνατο των άλλων: κυνηγημένα ζώα, άντρες που αντιμετωπίζονται, εχθροί που μεταμορφώνονται σε σύμβολα.
Η τελευταία σκηνή, με τον αμοιβαίο χαιρετισμό μεταξύ του Ρέντφορντ και του αρχηγού των Ινδιάνων, έχει σχεδόν τον χαρακτήρα μιας εξιδανικευμένης θυσιαστικής τελετουργίας: η βία υποχωρεί, ο άλλος αναγνωρίζεται ως παρόμοιος και ο πόλεμος τελειώνει σε μια στιγμή που έχει την ποιότητα του ιερού. Σε αυτό το απέραντο και ισχυρό, πρωτόγονο περιβάλλον, τα πλάσματα των συνόρων κινούνται, όπως ακριβώς το ίδιο το Σύνορο είναι ο πρωταγωνιστής μιας ιστορίας Αρχέγονων Δυνάμεων, όπου φαίνεται επίσης δυνατό να ξετυλιχθεί το αίνιγμα ότι η Αμερική θα παραμείνει πάντα για εμάς. Η ταινία είναι θαυμάσια, τόσο στην ερμηνεία όσο και στη σκηνοθεσία, αλλά αυτός ο χαιρετισμός σε ένα χιονισμένο δάσος που αντάλλαξαν οι δύο εχθρικοί αρχηγοί θα παραμείνει πάντα συγκινητικός, ο ένας χωρίς καταγωγή - αλλά με τη βεβαιότητα ότι θα χτίσει μία, στη δύναμη της φυλής του· ο άλλος, τραγικά στερημένος από την οργή των καιρών - αλλά αρχέγονος Μάρτυρας και πιστός Φύλακας των μυστηρίων, της γυμνής ομορφιάς και των ωδινών (των δοκιμασιών) μιας άγριας γης.
Τζερεμάια Τζόνσον (1972) (Ελληνικοί Υπότιτλοι)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου