π.Νικόλαος Λουδοβίκος-Ο άγνωστος άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής
https://www.youtube.com/watch?v=-DZjjPohv-U
Το «πολύ-πολύ» να φτάσει κανείς στα κεφάλαια περί αγάπης. Εκεί θα του αρέσουν, καταρχήν μετά θα καταλάβει, δεν τα καταλαβαίνει. Και αυτά ακόμα.[ΓΙ' ΑΥΤΟ ΥΠΑΡΧΕΙ Ο ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΣ]
Θα πάει στον ασκητικό λόγο, θα πει «Βρε παιδί μου, πρώτο του έργο αυτό, πάλι δεν το καταλαβαίνω καλά. Πού να προχωρήσω παραπέρα». Και έτσι αποκλείεται οι πολλοί να προχωρήσουν στον Άγιο Μάξιμο.
Δεν είναι αλήθεια αυτό, όσον αφορά το περιεχόμενο. Έτσι. Της διδασκαλίας..
Αλλά είναι αλήθεια, σε σχέση με το ότι...Πόση ώρα έχω... Πόση ώρα; Λοιπόν, γιατί συμβαίνει αυτό. Αυτή η δυσκολία. Ερχόμενος εδώ να μιλήσω, είδα στους τοίχους στον τοίχο ένα ωραίο πράγμα που μου άρεσε πολύ. Και λέω, να, ορίστε που έτσι πρέπει να ξεκινήσουμε να μιλάμε για τον Άγιο Μάξιμο. Έλεγε, η πραγματικότητα είναι πολλές. Αυτό είναι ο Άγιος Μάξιμος. Είναι η περιγραφή της πολλαπλότητας του πραγματικού. Αυτό είναι η θεολογία των λόγων των όντων.[ΑΚΡΙΒΩΣ Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΙΔΕΩΝ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΛΑΧΩΣ ΛΕΓOΜΕΝΟ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΤΟΥ ΧΑΙΝΤΕΓΚΕΡ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΜΠΡΕΝΤΑΝΟ] Και αυτό το πράγμα ενδιαφέρει λίγους. Τώρα αυτός ο νεαρός που το έγραψε θα ήθελα πολύ να είναι εδώ μέσα, αλλά... Μάλλον... Δύσκολο να τον ανιχνεύσουμε και που βρίσκεται. Η θεολογία των λόγων των όντων την οποία πολλοί αναρωτιούνται τι είναι και τι είναι αυτό το μυστήριο πράγμα. Και είναι και το σήμα κατατεθέν του Μαξίμου. Είναι ακριβώς το ότι η πραγματικότητα είναι πολλές πραγματικότητες. Το ότι υπάρχει μια δυνατότητα. Το λέει ο Άγιος Μάξιμος και αλλιώς, αν θέλετε. Πολλαπλές ενσαρκώσεις. Ενσαρκώνεται σε πάρα πολλά επίπεδα ο λόγος. Με πάρα πολλούς τρόπους. Και αποδίδει πολλά επίπεδα πραγματικότητας.[ΕΙΧΕ ΔΙΑΒΑΣΕΙ ΤΟΝ ΟΕTINGER] Δεν κάνει ο Άγιος Μάξιμος υπό αυτή την έννοια για Ευσεβιστές, για ηθικούς ανθρώπους. Ανθρώπους που έχουν πίστη στον εαυτό τους μεγάλη. Θα τους ξεβολέψει πάρα πολύ. Βέβαια θα τους έχει ξεβολέψει ήδη. Από την αρχή των κεφαλαίων περί αγάπης. Όταν ορίζει την αγάπη τι ακριβώς είναι. Ούτως ή άλλως. Αλλά και περαιτέρω μέσα στην θεολογική του σκέψη, έχει χώρο για μύρια όσα πράγματα. Για μύριες όσες φανερώσεις. Όπως είπα του πραγματικού εν Θεώ, Εν Χριστώ δηλαδή. Και επίσης για μύριες φανερώσεις... Του τρόπου της σωτηρίας.[ΔΙΑΛΕΧΤΕ] Ένα από τα κομματάκια που μου αρέσουν πολύ. Εκεί στην Μυσταγωγία είναι ένα μέρος που λέει ότι ερμηνεύοντας τυπολογικά το Άγιος, Άγιος, Άγιος Κύριος Σαβαώθ, που λέμε στην Λειτουργία, Πλήρης Ουρανός και Η γη της Δόξης Σου. Λέει το εξής, ερμηνεύοντας: Είναι λέει... Τα λόγια, τα χωρίς όρια, χωρίς όρια επιθυμίες... Που θα έχουμε στη Βασιλεία του Θεού, για τους άπειρους τρόπους σωτηρίας που μηχανεύτηκε ο Θεός για μας... Σκεφτείτε το λίγο αυτό... Σκεφτείτε το λίγο στα πλαίσια της σύγχρονης αμαρτιολογίας... Αμαρτιοφοβίας... ΗθΙκολογίας, Πνευματικού, πώς το λένε, εγκλωβισμού. Και όλα αυτά τα πράγματα, όπου τα πάντα είναι άσπρο μαύρο. Έτσι, θα φωνάζομε λέει σαν τρελοί απ' την ευτυχία για τους απίστευτους τρόπους που βρήκε να μας σώσει... Πρέπει να είναι κανείς Μάξιμος όντως... Για να μπορέσει να μπει στο βάθος αυτού του πράγματος... Να καταλάβει αυτή την εμμονή του Θεού... Με τη δημιουργία... Αυτή την αυτοέκθεση του Θεού... Το πώς εκτίθεται συνεχώς... Το πώς στην κυριολεξία... Προσφέρεται... Χωρίς όρια...[ΜΟΝΟ ΠΟΥ Ο ΘΕΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Ο ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ] Και... Πραγματικά... Σε ένα άλλο σημείο... Μιλώντας ακριβώς γι' αυτό... Λέει ο Άγιος Μάξιμος... Δώμεν ούν εαυτούς ολοκλήρους τω Θεώ... ίνα ολόκληρον αυτόν αντιλάβωμεν... Στάσου... Αυτό που δίνω εγώ... Κάπου πρέπει να υπάρχει το φαινόμενο της άνωσης... Έτσι δεν είναι... Όση μάζα έχω... Τόσο πρέπει να λάβω... Θα δώσω όλο τον εαυτό μου... Δηλαδή τον μικρό κόσμο αυτό που είμαι... Για να λάβω ολόκληρο το Θεό... Δεν είναι στο πάν σου... Αλλά σου δίνει και ο Θεός στο πάν του... Αυτή η ατέλειωτη υπερβολή... Είναι αυτό που δεν μπορούμε να καταλάβουμε στον Άγιο Μάξιμο... Ούτε υπάρχουν σήμερα... Πολλοί που μπορούν να τα καταλάβουν αυτά τα πράγματα... Στο επίπεδο των θεολόγων... Το ξέρετε αυτό... Και τούτο γιατί χρειάζεται... Μια τεράστια υπαρξιακή προεργασία... Για να καταλάβεις τον Άγιο Μάξιμο.[ΣΑΝ ΤΗ ΔΙΚΗ ΜΟΥ, ΕΤΣΙ;].. Σε βοηθάει βέβαια σ'αυτό και ο ίδιος... Έτσι... Μια προεργασία εσωτερική... Να βάλεις σε κοσμολογικές και ιστορικές διαστάσεις... Στην κυριολεξία... Σε συμπαντικές διαστάσεις... Στην πίστη... Και να τα καταλάβεις όλα αυτά... Σαν μια κοσμική λειτουργία... Αυτό είναι το βιβλίο που είχε γράψει ο Φον Μπάλταζαρ... Ο πρώτος μεγάλος... Ρωμαιοκαθολικός βέβαια... Και πολύ μεγάλη θεολογική προσωπικότητα, το 1941... Το βιβλίο... Με το οποίο ουσιαστικά... Υπήρχαν και άλλα... Αυτό είναι το βιβλίο που ξεκίνησε η μελέτη του Αγίου Μαξίμου του Ομολογητού... Να πω ότι... Για τη δύση ο Άγιος Μάξιμος είναι η μεγαλύτερη θεολογική αποκάλυψη αυτή τη στιγμή. Αυτόν τον καιρό. Αυτά τα χρόνια. Κάθε χρόνο, εγώ προσωπικά που σας λέω... Πηγαίνω σε ένα μεγάλο θεολογικό συνέδριο για τον Άγιο Μάξιμο... Στην Τιφλίδα... Στον τόπο της εξορίας του. Στον τόπο του θανάτου του. Πέρυσι ήταν στο Βελιγράδι. Προπέρυσι ήταν στην Οξφόρδη... Παραπρόπερσι ήταν στο Βερολίνο... Πριν από το Βερολίνο ήταν στο Ελσίνκι... Πριν από το Ελσίνκι ήταν πάλι στην Οξφόρδη... Μεγάλα συνέδρια τα οποία εκδίδονται... Τα περιεχόμενά τους... Και μπορώ να πω ότι είναι το μεγάλο θεολογικό σημείο... Στα χέρια μου κρατώ ένα περιοδικό στα αγγλικά... Το οποίο το βγάζει η Πεμπτουσία... Το οποίο το βγάζει η Πεμπτουσία... Αυτό είναι το δεύτερο τεύχος... Κυκλοφόρησε πριν λίγες μέρες... Και όπως βλέπετε το τίτλος είναι... Μάξιμος ο Ομολογητής... Είναι κυρίως η έκδοση των εργασιών... Των συνεδρίων του Βελιγραδίου... Πέρυσι... Και... Επίσης... Γράφουν μια σειρά προσωπικότητες... Από όλο τον κόσμο... Έτσι... Άγγλοι... Γερμανοί... Ρώσοι... Βουλγαροί... Έλληνες... Σέρβοι... Αμερικανοί... Λοιπόν... Άγγλοι…Πριν από 30 χρόνια ξεκίνησα... Η βιβλιογραφία του Άγιου Μαξίμου ήταν μερικές σελίδες. Σήμερα χρειάζεται ένας τόμος για τη βιβλιογραφία του Άγιου Μαξίμου. Ένας τόμος είναι μόνο η αναφορά των τίτλων των έργων... Αυτό το πράγμα σημαίνει πάρα πολλά πράγματα. Και όπως γράφω εδώ στην εισαγωγή... Στο editorial... Αυτό σημαίνει επειδή ο Άγιος Μαξίμου... Είναι ένα κλειδί για να καταλάβουμε την πατερική παράδοση... Τους Καππαδόκες. Τα ασκητικά. Τον Ωριγένη. Διορθώνει τον Ωριγένη... Και στη συνέχεια αποτελεί την πηγή... Για ό,τι σημαντικό ακολουθεί... Δεν μπορεί να καταλάβει τον Άγιο Γιώργο τον Παλαμά... Δεν έχει να καταλάβει τον Άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή... Η θεολογία των ακτίστων ενεργειών για παράδειγμα... δεν είναι κατανοητή χωρίς θεολογία των λόγων των όντων... Η μεγάλη μάχη... Της έκτης Οικουμενικής Συνόδου... Νομίζω θα μας πει για αυτά... Έτσι μου είπε ο Πάτερ εδώ... Αντιμονοθελητική διαμάχη... Που στην κυριολεξία έκοψε τον κόσμο στα δύο... Με την έννοια του θελήματος... Την οποία υπερασπίστηκε ο Άγιος Μάξιμος με το μαρτύριό του... Των δύου θελημάτων... Του διθελητισμού. Λοιπόν... Είναι αυτός ο πρωτεργάτης αυτού του μεγάλου... Αυτός ανέπτυξε τη θεολογία των δύο θελημάτων. Και σκεφτείτε ότι η εναλλακτική σε αυτό το πράγμα λύση. Είναι η Ανατολή. Και λέω για την Ινδουιστική και τη Βουδιστική Ανατολή. Όπου η ουσία της σωτηρίας έγκειται στην καταστολή του θελήματος. Στην καταστροφή του θελήματος... Το θέλημα πρέπει να τσακιστεί... Να πάψει να υπάρχει... Ο Άγιος Μάξιμος αντίθετα έδειξε ότι το θέλημα δεν πρέπει να τσακιστεί... Ούτε να κοπεί. Στην αντίθεση με αυτά που λένε σήμερα οι πνευματικοί... Το φυσικό θέλημα παραμένει ανέγγιχτο, του ανθρώπου... Και το γνωμικό θέλημα, το οποίο είναι η προσωπική έκφραση του φυσικού θελήματος, παιδαγωγείται[Η ΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ, ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ]. Αυτό είναι όλο η υπακοή που λέμε. Είναι η παιδαγωγία. Παιδαγωγία του γνωμικού θελήματος. Από φίλαυτο να γίνει φιλάνθρωπο και φιλόθεο. Έτσι... Δεν υπάρχει κόψιμο του θελήματος. Κόψιμο του θελήματος είναι αίρεση... Αν έκοβε το θέλημα το φυσικό ο Χριστός. Δεν θα είχαμε ενσάρκωση έτσι σήμερα... Εντάξει... Παιδαγωγείται. Και όταν λέμε αυτή την φοβερή κουβέντα, εκρίζωση του φυσικού θελήματος. Αν ξεριζωθεί το φυσικό θέλημα, κατά τον Άγιο Μάξιμο ο άνθρωπος δεν διαφέρει από το ποτήρι αυτό εδώ που έχω μπροστά μου... Όταν μιλάμε για απόθεση του ιδιωτικού θελήματος... Τα σχετικά κείμενα εννοούν την παιδαγωγία του φίλαυτου θελήματος ούτως ώστε να μάθει... Δηλαδή να αγαπάει. Αυτό είναι όλο η υπακοή. Πώς να μάθεις να αγαπάς. Και παιδιά, αν δεν μάθεις να αγαπάς δεν ευδοκιμεί και δεν αναπαύει το πνεύμα το άγιο πάνω σου. Και δεν καταλαβαίνεις τον τρόπο υπάρξεως του Χριστού. Γι' αυτόν τον λόγο μιλάμε για την υπακοή. Όντως μέγα. Η οποία πάντα είναι ελεύθερη. Η οποία είναι πάντα θεληματική. Είναι εκπαίδευση του θελήματος. Γι' αυτό το ξέρουν όλοι όσοι μέσω της υπακοής. Βρήκαν τα αγαθά. Τα οποία όντως βρίσκει κανείς... Όταν έρχεται η Χάρις του αφίλαυτου Θεού και μας συναντάει... Τη στιγμή που κάνουμε τον αγώνα κατά της φιλαυτίας μας.[ΜΕΙΝΕ ΣΤΟΝ ΑΔΗ ΚΑΙ ΜΗΝ ΑΠΕΛΠΙΖΕΣΑΙ].. Έτσι... Λίγα λόγια θα σας πω... Ακόμα έτσι για να περάσει και λίγη ώρα που έχω... Για το δικό μου άρθρο εδώ. Στο περιοδικό αυτό. Γιατί είναι ο μόνος τρόπος να μιλήσω για τον Άγιο Μάξιμο. Δεν χρειάζεται να σας πω ότι το έργο αυτό είναι καλό να τα αγοράσετε. Δεν υπάρχει... Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να το πω. Το έργο αυτό είναι πολύ σημαντικό έργο υπακοής. Πολλαπλής υπακοής... Και για τον λόγο αυτό έχει αξία μεγάλη. Η αξία του έγκειται στο ότι βρίσκει μια σειρά από θέματα το Άγιο Μάξιμο. Δεν θα μπορέσουν οι πολλοί να τα ερευνήσουν. Έτσι... Και παραθέτει τα σχετικά κείμενα και τα μεταφράζει κιόλας... Πάντα οι μεταφράσεις δεν είναι καλές... Αυτό είναι άλλη ιστορία. Αλλά πάση περιπτώσει δεν μεταφράζεται εύκολα ο Άγιος Μάξιμος. Μόλις τώρα αρχίσαμε να το μεταφράζουμε στα αγγλικά. Πολύ δύσκολη μετάφραση το Άγιο Μάξιμο. Ήταν πολύ δύσκολος συγγραφέας. Δεν τον ενδιαφέρει η υστεροφημία του. Παρόλο που απόκτησε τεράστια φήμη. Αλλά απόκτησε φήμη σε εκείνους που παράγουν θεολογία κυρίως. Δεν έχει αποκτήσει φήμη στον πολύ κόσμο. Μπορεί κανείς να πει μερικά πράγματα όμορφα. Και να φτιάξει ένα κήρυγμα το οποίο θα ακουστεί πάρα πολύ στο ίντερνετ. Ας πούμε σήμερα. Αλλά η πηγή αυτή είναι κάτι που είναι απρόσιτο. Για πολλούς. Ο Άγιος Μάξιμος δούλεψε τις προϋποθέσεις της θεολογίας. Να το πω έτσι απλά. Δούλεψε σε επίπεδο προϋποθέσεων... Έτσι. Με τον τρόπο που παρουσιάζει αυτό το έργο μπορεί κανείς να ωφεληθεί από πράγματα που τον ενδιαφέρουν... Χωρίς να μπει στα τεράστια βάθη του Άγιου Μαξίμου. Και να πάρει αυτά τα οποία θέλει και όσο αντέχει να προχωρήσει... Υπάρχουν και θεωρητικά έργα στο τέλος... Και συγχαίρω για αυτό... Για αυτούς που θέλουν να προχωρήσουν λίγο περισσότερο... Κλείνει αυτή η παρένθεση... Το άρθρο λοιπόν αυτό. Ενδεικτικά λίγο το δικό μου. Μεταφράζω από τα αγγλικά. Διαλογική φύση. Ενούσιο πρόσωπο και μη εκστατική θέληση. Στον Άγιο Μάξιμο τον ομολογητή. Να τα εξηγήσω λίγο αυτά. Διαλογική φύση, όταν λέμε λόγοι των όντων. Είπαμε, η πραγματικότητα είναι πολλές... Τι είναι οι λόγοι των όντων. Είναι οι προτάσεις του Θεού για διαφορετικά είδη πραγματικότητα. Εγώ ίδιος είμαι ένα διαφορετικό είδος πραγματικότητας. Ο Άγιος Μάξιμος είναι ο θεολόγος που μίλησε για την ετερότητα. Πάρα πολύ. Τη διαφορά δηλαδή. Η διαφορά διατηρείται στην Βασιλεία. Αυτό είναι η διαφορά από τον Πλατωνισμό ή τον Νεοπλατωνισμό. Αν γίνουμε όμοιοι μεταξύ μας δεν έχουμε καταλάβει... Για ποιον λόγο ο Χριστός ενσαρκώθηκε. Καταλάβατε. Λοιπόν, διαλογική είναι η φύση μας. Μας προτείνεται για να σχολιάσουμε και να ζητήσουμε. Και να μιλήσωμε με το Θεό… Οι προτάσεις του Θεού για τον άνθρωπο, σε όλο τον άνθρωπο. Και προτάσεις του ανθρώπου για τον Θεό, προς τον Θεό! Και αυτή η … είναι το γεγονός του Χριστού... η οποία επαναλαμβάνεται μες στην εκκλησία... όπου είναι ακριβώς ο χώρος όπου ο άνθρωπος αναπτύσσεται στην ιδιαίτερη μορφή πραγματικότητας που αντιπροσωπεύει ο καθένας στην ιδιαίτερη προσωπικότητά τους σε σχέση όμως πάντοτε και σε ενότητα γιατί η διαφορά είναι προϋπόθεση ενότητας, τα όμοια ταυτίζονται. Έτσι, επικοινωνούν μόνο τα διαφορετικά. Λοιπόν, έτσι οι δύο φύσεις είναι διαφορετικές, θεού και ανθρώπου και … επικοινωνούν στο Χριστό, υποστατικά.[ΟΛΑ ΓΙΑ ΝΑ ΣΩΘΕΙ Ο ΠΑΛΑΙΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ]
Έτσι, λοιπόν, ο καθένας από εμάς είναι μέτοχος της φύσεώς του. Όσον αφορά την τελική έκβαση της φύσεώς του, έχει λόγο ο ίδιος. Έχει λόγο ο ίδιος.
Όλη η ζωή η πνευματική που λέμε αφορά το είναι μας. Δεν είναι ασκητική ζωή που είναι η ηθικολογία, το ξαναλέω. Ούτε νομικισμός.
Είναι η συνδρομή μου στο πώς θέλω να είμαι εγώ ο ίδιος της αιώνιας προτάσεις του Θεού, που είναι οι άκτιστοι λόγοι. Και λέω κι εγώ, λοιπόν, καλλιεργούμενος όλο και περισσότερο με την καταπολέμηση της φιλαυτίας, προχωρώ προς το σχέδιο του Θεού για μένα. Το ιδιαίτερο σχέδιο του Θεού για μένα, σε κοινωνία με τους άλλους.
Έτσι, η φύση δεν είναι κάτι που μου δίνεται. Δεν είμαι δοσμένος απλά στον εαυτό μου σαν δώρο. Είναι αυτή η αλήθεια, αλλά είναι η μισή αλήθεια.
Η αλήθεια είναι ότι επιστρέφω. Και αυτό το πράγμα είναι η οντολογία ευχαριστιακή. Σε ευχαριστεί, επιστρέφουμε συνεχώς τον κόσμο.
Εμπλουτίζεται αυτό που το Θεό ξαναγυρίζει σε μας. Και υπάρχει αυτή η ανακύκλωση, όπου συνεχώς φωτίζονται νέα νοήματα σε σχέση με τον εαυτό και με τον κόσμο. Έτσι, το πρόσωπο, λοιπόν, είναι νούς για τον Άγιο Μάξιμος. Αυτά που σας στείλουν ο Άγιος Μάξιμος, έτσι.
Απλώς είναι. Αυτά που σας στείλουν το πρόσωπο είναι ενούσιο. Το πρόσωπο δεν είναι, προσέξτε, μία διαμαρτυρία.
Απλά, κατά της φύσεως. Αυτό θέλει πολύ εγώ να το καταλάβουμε. Όταν κάνουμε άσκηση δεν ασκούμεθα επειδή έχουμε πρόβλημα με τη φύση μας.
Ασκούμεθα για να βρούμε το θείο σχέδιο μέσα στη φύση μας. Αυτός είναι ο Άγιος Μάξιμος. Οι Λόγοι των Όντων είναι το θείο σχέδιο μέσα στα Οντά.
Τα Οντά είναι θεοδημιούργητα. Δηλαδή, δεν ψάχνω να καταργήσω το σώμα να βρω το θείο σχέδιο για το σώμα. Δεν ψάχνω να καταργήσω … δεν καταργείται.
…. Αλλά να βρω το θείο σχέδιο για την οργή. Δεν ψάχνω τον έρωτα.
…. Ψάχνω να βρω το θείο σχέδιο για τον ανθρώπινο έρωτα. Αυτό σημαίνει ότι δεν πολεμώ τη φύση όταν κάνω άσκηση, αλλά αποκαθιστώ τη φύση γιατί είναι έργο Θεού.
Η διαφορά από τον Πλάτωνα είναι τεράστια. Η διαφορά από την ανατολική πνευματικότητα είναι τεράστια. Εδώ, πραγματικά, δικαιώνεται η δημιουργία ως έργο του Θεού.
Και το τελευταίο είναι η non-ecstatic will, η μη-εκστατική θέληση. Η θέληση είναι η ζωή της φύσεως. Θέλω στην κυριολεξία με έναν τρόπο ώστε να εκφράζω την ιερότητα που αισθάνομαι ότι διαθέτει η ύπαρξή μου.
Για αυτό είναι ιερό το θέλημα. Για αυτό όταν κάποιος λέει, θέλω να γίνω γιατρός, θέλω να γίνω ζωγράφος, αυτό το πράγμα είναι ιερό. Και άλλα πράγματα είναι ιερά που προέρχονται από την ιερότητα της φύσεως.
Δεν πολεμούμε τη φύση, αλλά την αποκαθιστούμε. Αλλά το θέλημα του ανθρώπου είναι ιερό, ακριβώς διότι εκφράζει τη ζωή, τη θεόσδοτη, την οποία αισθάνεται ο άνθρωπος μέσα του. Ξέρετε, αν είχαμε μια ποιμαντική σαν τον Άγιο Μάξιμο, δεν θα προλαβαίνουμε να γεμίζουμε αίθουσες.
Δεν θα προλαβαίνουμε να μαζεύουμε κόσμο, δεν ξέραμε τι να κάνουμε με αυτόν τον κόσμο. Επειδή η θεολογία μας έχει πολύ μικρή σχέση με τον Άγιο Μάξιμο, και γι' αυτό ακριβώς φυσιολογικά, όπως και εγώ κάποτε ως νέος, απέρριψα αυτή τη θεολογία. Και την απέρριψα, όπως ακριβώς απορρίπτω, με μια ασθένεια.
Ο Άγιος Μάξιμος θεραπεύει αυτές τις ασθένειες και σε βοηθάει να καταλάβεις και γιατί ο Παλαμάς είναι σημαντικός, πάρα πολύ σημαντικός. Γιατί ο Άγιος Συμεών, ο νέος θεολόγος, έχει μια εκπληκτική ανθρωπολογία στην κυριολεξία. Δεν έχει έρθει η εποχή του Άγιου Μαξίμου ακόμα.
Έχει έρθει στις ζωές Αγίων, όπως ο Άγιος Πορφύριος, πρώτος που μίλησε αυτός για τον Άγιο Μάξιμο. Στις ζωές Αγίων έχει έρθει η εποχή του Άγιου Μαξίμου, γιατί ζουν πραγματικά αυτή την πληρότητα και αυτού του είδους τη διαλογικότητα της φύσεως τους κλπ. Αλλά όταν θα έρθει εκείνη η εποχή, δεν ξέρω από πού θα έρθει, βλέπω με μεγάλη χαρά ότι έχει ξεκινήσει στη δύση αυτή η εποχή, αλλά όταν θα έρθει αυτή η εποχή, θα είναι η εποχή που θα καταλάβουμε την παράδοσή μας.
Τώρα λέμε παράδοση, χτυπιόμαστε για την παράδοση, κάνουμε τρομακτικό αγώνα υπέρ της παραδόσεως με τα όπλα των εχθρών της. Και ταυτιζόμενοι ουσιαστικά σε μεγάλο βαθμό θεωρητικά με αυτούς. Όπου εμφανίζονται εξαιρέσεις σε αυτόν τον κανόνα, αμέσως έχουμε τη συναγωγή ανθρώπων, δημιουργούνται … ενδιαφέροντα κρατήρια, άνθρωποι οι οποίοι αρχίζουν και βλέπουν τα πράγματα αλλιώς, αλλά γενικά το λέω, και το λέω με όλη την ευθύνη του έργου του οποίου επιτελώ, και της ιδιότητας μου, της ακαδημαϊκής εδώ και στη Δύση, αλλά και της ιερατικής, ότι δεν έχει έρθει έντιμα με το χέρι στην καρδιά η ώρα αυτή του Αγίου Μαξίμου ακόμα.
Ειδικά στον χώρο των Ορθόδοξων. Έχει έρθει σε εξαιρέσεις. Ο Στανιλουάε, πατήρ Στανιλουάε ήταν ένας τέτοιος, λέμε τώρα.
Ο Παναγιώτης Νέλλας ήταν ένας τέτοιος. Είναι εξαιρέσεις όμως αυτά. Είναι σαν κάποιοι άνθρωποι που προοδοποιούν μια θεολογική αναγέννηση, η οποία όταν έρθει θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε αυτό το οποίο είναι η Ορθόδοξη Εκκλησία και να το λατρέψουμε και να αφιερώσουμε στην κυριολεξία τη ζωή μας σε αυτό το είδος της θεολογίας που είναι η Ορθόδοξη Εκκλησία.
Μέχρι τότε θα μιλάμε για το μυστήριο της αποστασίας του κόσμου από την Εκκλησία, την οποία σε ένα σημείο την προκαλούμε εμείς. Την προκαλούμε όχι εσείς οι λαϊκοί, την προκαλούμε άνθρωποι οι οποίοι, εάν είχαμε καλλιεργήσει αυτό του είδους την θεολογική συνείδηση σε εμάς και στον κόσμο και αυτό το ίδιο στην ελευθερία, έναν μεγάλος θεολόγος της ελευθερίας και αυτό το ίδιο στην κατάφαση στον φυσικό θέλημα και στον φύσιο, αλλά την θεολογική κατάφαση και αυτό το ίδιο στην διαλογική αποδοχή της φυσιόβασμας που δίνει ελπίδα για τα έσχατα γιατί τα έσχατα είναι η αλήθεια λέει ο Άγιος Μάξιμος Τα… βάλουν στο τώρα, ήδη κάθε φορά που αντιμετωπίζω την υπαρξή μου σε ένα θαύμα δοσμένο στα χέρια του Θεού και αναπλασσόμενο. Και θα τέλειωνε όλη αυτή η χριστιανική κατάθλιψη, η οποία σέρνεται ακριβώς κάνοντας τον Νίτσε να λέει ότι οι χριστιανοί αποκλείεται να έχουν δίκιο, λέει.
Είπε ο Νίτσε, όχι ότι έχει δίκιο, αλλά λέμε τι είπε. Δεν έχουν δίκιο γιατί δεν έχουν χαρά, λέει. Να μην έχει κανείς χαρά λουθηρανός, το καταλαβαίνω.
Αλλά να μην έχει αυτή τη χαρά του Αγίου Μαξίμου ο Ορθόδοξος, είναι κάτι που δυσκολεύομαι να το καταλάβω.
ΤΟ ΖΩΝΤΑΝΟ ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑ. ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΟΥ. ΜΕ ΤΗ ...ΣΕΙΡΑ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου