Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΩΝ ΣΤΟΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ (13)

Συνέχεια από: Δευτέρα 7 Μαίου 2018

Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΩΝ ΣΤΟΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ 

Τού Adolf Trendelenburg

          
Εισαγωγή τού Giovanni Reale.

          
16. Η οντολογική καθοδηγητική γραμμή για την ανακάλυψη 
και την απαγωγή των κατηγοριών.

      
Έχουμε ήδη αναφέρει σε πολλά σημεία ότι ο Trendelenburg παρά την υπόθεσή του περί τής γραμματικής καθοδηγητικής γραμμής, στην πραγματικότητα, στην απαγωγή τών αριστοτελικών κατηγοριών, αφέθηκε να οδηγηθεί απο έναν υπολογισμό οντολογικού τύπου, δηλαδή απο το κριτήριο τού πρώτου εκ φύσεως (Πρότερον τη φύσει) και πρόσθεσε μάλιστα μ'έναν εκπληκτικό τρόπο, σε σχέση με τις απόψεις τού έργου του, ότι αυτό το κριτήριο είναι το ιδιαίτερο σημείο τής οπτικής γωνίας τού Αριστοτέλη!

          Οι κατηγορίες στην δική τους απαγωγική τάξη, ακολουθούν, έπονται, τής ουσίας, αναλογικώς τής οντολογικής τους υφής! Έτσι για τό πόσο γράφει ο Trendelenburg: "Η ποσότης δέν είναι ουσία, αλλά η ουσία είναι αυτό στο οποίο ανήκουν οι ορισμοί, έτσι ώστε αυτή είναι το πρώτο απο το οποίο εκείνες συνοδεύονται. Στην σειρά τών εννοιών η ποσότης βρίσκεται αμέσως μαζί με την ουσία και σ'αυτή θεμελιώνεται σαν την δική της καταγωγή".

          Και για τό ποιό: "Μόνον όπου η ουσία, όπως συμβαίνει στην απλή ουσία την αναγκαία και τελευταία, εξάγεται απο το υλικό στοιχείο, μόνον όπου η μορφή είναι γενικώς η μοναδική προσδιορίζουσα, καθορίζουσα, η ποιότης μπορεί να ακολουθήσει αμέσως την ουσία. Όπως η ποσότης αποτελείται απο την ύλη της ουσίας, έτσι η ποιότης αποτελείται απο την μορφή της".

          Και για την σχέση: "Η σχέση, η οποία είναι ουσία στο ελαχιστο μέτρο, τοποθετείται απο τον Αριστοτέλη πολύ μακριά απο την ουσία, και μετά απο την ποιότητα και την ποσότητα! "

          Τέλος η ίδια πρόδοος ακολουθείται και για τις υπόλοιπες κατηγορίες!

          Αυτά τα χωρία αποδεικνύουν επί πλέον ότι όχι μόνον η ακολουθία τών κατηγοριών καθοδηγείται απο το κριτήριο τού πρότερον τη φύσει, αλλά επίσης και ο ίδιος ο καθορισμός τής γενικής τους φύσεως και τού ουσιώδους τους! (το τί ήν είναι).

          Όλο αυτό μπορεί να προκύψει πιό διαφωτιστικό εάν το συνδέσουμε με την καθαυτή μελέτη όπου αναγνωρίζονται οι κατηγορίες σαν σημασίες τού Είναι και όπου αναγνωρίζεται επίσης ότι αυτές εξαντλούν το Είναι!

          Έτσι λοιπόν βασιζόμενοι σε όσα ήδη παρατηρήσαμε αλλά και απο τις ίδιες τις παρατηρήσεις τού Trendelenburg (ότι η ποσότης λέει αναφορά στην ύλη, η ποιότης στην μορφή κ.τ.λ.) Προκύπτει ότι η καθοδηγητική γραμμή της οποία αναζητούμε δέν είναι παρά ο υπολογισμός τής δομής της ουσίας καθόσον αισθητή και των συνθηκών τής πραγματικής της εξάπλωσης. Ύλη και μορφή μπορούν να υπολογισθούν στο σύνολό τους, μόνον στις εξαπλώσεις τους, τής ποσότητος, ποιότητος, χώρου και χρόνου, ενέργειας και πάθους. Αυτό που προϋποθέτει την ένωση ύλης και μορφής ιδού το κριτήριο και ο κανόνας της απαγωγής των κατηγοριών.

          Έτσι έφτασε ο Αριστοτέλης στην ανακάλυψή τους.

          Έτσι πιστεύουμε πρέπει να σκέφτηκε όταν διέκρινε την αισθητή ουσία απο τους κορυφαίους της τρόπους!

Συνεχίζεται

Αμέθυστος.