Βλαδίμηρου Λόσσκυ
ΔΥΟ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΒΑΣΙΚΟΙ περιορισμοί στο πεδίο τῆς ἐκκλησιολογίας, στοὺς ὁποίους μπορεῖ νὰ ἀποδοθεῖ τὸ ὄνομα δύο χριστολογικῶν αἱρέσεων, τοῦ μονοφυσιτισμοῦ καί τοῦ νεστοριανισμού.
Οἱ Μονοφυσίτες τῆς Ἐκκλησίας το μόνο που ἐπιδιώκουν εἶναι νὰ συντηρήσουν την ᾿Αλήθεια, καί στην πορεία τους δέν ἔχουν κανένα δισταγμό στο να πνίξουν τήν ἐκκλησιαστική οἰκονομία, αὐτή τήν πολύπλευρη και πολυποίκιλη δραστηριότητα τῆς Ἐκκλησίας μέ τήν ὁποία αὐτή, σύμφωνα με τις ἀνάγκες μιᾶς δεδομένης ἐποχῆς ἢ τόπου, ἐκτρέφει τον κόσμο. ᾿Αντίθετα οἱ Νεστοριανοί τῆς ᾿Εκκλησίας εἶναι ἕτοιμοι, χάριν τῆς οἰκονομίας, να χάσουν ἀπό τό βλέμμα τους τήν ἀναλλοίωτη πληρότητα τῆς ἀλήθειας τῆς Ἐκκλησίας: ἀντί νὰ ἐμπλουτίζουν μ' αὐτή τον κόσμο, προσβλέπουν γιά τή διατροφή τῆς Εκκλησίας στὸν ἔξω κόσμο, στήν ἀνθρώπινη δημιουργικότητα (φιλοσοφική, καλλιτεχνική ἢ κοινωνική). Οἱ πρῶτοι ξεχνούν πώς ἡ Ἐκκλησία διαφυλάττει τούς θείους θησαυρούς χάριν τῆς σωτηρίας τοῦ κόσμου· οἱ δεύτεροι παύουν νά ἀντιλαμβάνονται πώς πηγή ζωῆς καί ἐνόρασης τῆς Ἐκκλησίας εἶναι τὸ ῞Αγιο Πνεῦμα κι ὄχι ὁ κόσμος.
Οἱ Μονοφυσίτες τῆς Ἐκκλησίας συγχέουν τὰ οὐσιώδη με τὰ ἀσήμαντα, τὰ ἀναλλοίωτα με τα μεταβατικά, καί ἀποδίδουν θεία, σταθερή καί ἱερή σημασία αδιακρίτως στο καθετί. Έτσι τὸ ζήτημα τοῦ «παλαιοῦ ἡμερολογίου» ἀποκτά γι' αὐτούς χαρακτήρα ἐκκλησιαστικού δόγματος. Ἡ Ἐκκλησία ἀποχωρίζεται ἀπὸ τὴ ζωὴ τοῦ κόσμου καὶ ἀντιδιαστέλλεται ἀπ᾿ αὐτὴν σὰν ἕνας μουμιοποιημένος καί χωρίς ζωή ὀργανισμός. ᾿Από τὴν ἄλλη πλευρά, συνειδητά ἢ ἀσυνείδητα, οἱ Νεστοριανοί τῆς Ἐκκλησίας τὴν διαιροῦν σε «οὐράνιο» καὶ «ἐπίγειο» (ή «ίστορικό») σώμα. ᾿Αφενός, ἀποσαρκώνουν το Σῶμα τοῦ Χριστοῦ και το μεταμορφώνουν σε μια αφηρημένη «πνευματική ἀρχή» ἀφετέρου, το συγχέουν μὲ τὸν κόσμο, ἀπὸ τὸν ὁποῖο δὲ διακρίνεται. Ένας χιλιαστικός αγώνας γιὰ νὰ ἐγκαθιδρυθεῖ ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ πάνω στή γῆ, γιά νά ἐπικρατήσει ή κοινωνική δικαιοσύνη, ἔρχεται καὶ κυριεύει τους μαθητές τοῦ Χριστοῦ, οἱ ὁποῖοι γιὰ ἄλλη μια φορά Τον καλοῦν νὰ μοιράσει τήν ἐπίγεια κληρονομιά Του. Ἡ Ἐκκλησία ἀρχίζει νὰ ζεῖ τὴ ζωή του κόσμου ὡς δικό της στοιχείο, καί δὲν μπορεῖ πλέον να προ σφέρει αὐτό πού ὁ κόσμος περιμένει ἀπ᾿ αὐτήν. Επειδή δεν διαφέρει πλέον στα οὐσιώδη από τον κόσμο. Μαζί μ' αὐτόν, τὸ ἴδιο ἄκαρπα, ψάχνει στο σκοτάδι για νέους κοινωνικούς, φιλοσοφικούς και πολιτικούς δρόμους.
Μονοφυσίτες καί Νεστοριανοί λοιπόν ἐμφανίζονται με διά φορες μορφές καὶ ἀποχρώσεις. Κανείς τους δὲ δέχεται το δόγμα τῆς Χαλκηδόνας, ποὺ ἀναφέρεται στην ἕνωση (ἀδιαίρετη καί ἀσύγχυτη) δύο ἀρχῶν μέσα στην Εκκλησία: αὐτή τῆς ἀναλλοίωτης θεϊκῆς της πληρότητας καὶ αὐτή τῆς εὐμετάβλητης ἀνθρώπινης ἀτέλειάς της[ΤΕΛΕΙΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΤΕΛΕΙΟΣ ΘΕΟΣ ΑΣΥΓΧΥΤΩΣ ΚΑΙ ΑΔΙΑΙΡΕΤΩΣ, ΜΕ ΘΕΩΜΕΝΟ ΣΩΜΑ ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ ΑΜΑΡΤΙΑ, ΤΑ ΑΔΙΑΒΛΗΤΑ ΚΑΤΑ ΦΥΣΙΝ ΠΑΘΗ], τὴν ὁποία όμως συμπληρώνει ἡ χάρις τοῦ ᾿Αγίου Πνεύματος που θεραπεύει κάθε ἀσθένεια καί ἀναπληρώνει τὰ ἐλλείποντα.[Η ΥΠΟΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΥΙΟΥ, ΤΟ ΕΝΥΠΟΣΤΑΤΟ. Ο ΝΤΑ ΦΙΟΡΕ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ] Ὅπως στο Θεάνθρωπο Ιησού «κατοικεῖ πᾶν τὸ πλήρωμα τῆς θεότητος σωματικώς» (Κολ. 2, 9), ἔτσι καί στο Σώμα Του, στην Εκκλησία, το "Άγιο Πνεύμα πραγματοποιεί «τὸ πλήρωμα τοῦ τὰ πάντα ἐν πᾶσι πληρουμένου» (Έφεσ. 1, 23). Καὶ δὲν πρέπει νὰ ὑπάρχει διαίρεση ή σύγχυση ἀνάμεσα σ' αὐτές τις δυό ἀρχές.[ καὶ πάντα ὑπέταξεν ὑπὸ τοὺς πόδας αὐτοῦ, καὶ αὐτὸν ἔδωκε κεφαλὴν ὑπὲρ πάντα τῇ ἐκκλησίᾳ,
Εφ. 1,23 ἥτις ἐστὶ τὸ σῶμα αὐτοῦ, τὸ πλήρωμα τοῦ τὰ πάντα ἐν πᾶσι πληρουμένου.]Οὔτε όμως πρέπει να προβάλλεται ὡς ἀξίωμα ἀπό τούς Μονοφυσίτες τῆς Ἐκκλησίας πώς το Σώμα τοῦ Χριστοῦ κατέβηκε από τους οὐρανοὺς μὲ πλήρη σωματικότητα· οὔτε οἱ Νεστοριανοί πρέπει νὰ διαιροῦν τὴν ἐκκλησιαστική ενότητα σε δύο πλευρές, τὴν «οὐράνια» καὶ τὴν «ἐπίγεια».[ΣΤΡΑΤΕΥΜΕΝΗ]
Η μοναδικότητα τῆς Ἐκκλησίας
Ἡ πιστότητα στὴν ἐκκλησιολογία ποὺ ἀπορρέει από τη σύνοδο τῆς Χαλκηδόνας, δημιουργεῖ τὴν ὑποχρέωση να όμολογηθεῖ ὁ ἱστορικός καὶ συγκεκριμένος χαρακτήρας τῆς Ἐκκλησίας καί ταυτόχρονα ή μοναδικότητά της σε σχέση με τον κόσμο καὶ ἡ ἐλευθερία της ἀπό τὸν κόσμο και τους νόμους που καθορίζουν τη ζωή του· ἐπειδή δὲν εἶναι «ἐκ τοῦ κόσμου τούτου». Αυτό σημαίνει πώς ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι κάποιος ἱστορικός παράγοντας ανάμεσα σε πολλούς ἄλλους, ἀλλά ὁ κατ΄ εξοχήν ἱστορικός παράγοντας: το κομβικό σημεῖο τοῦ κόσμου καὶ τῆς ἱστορίας του, το κέντρο γύρω ἀπό τὸ ὁποῖο και σε σχέση μὲ τὸ ὁποῖο περιστρέφεται ἡ ἱστορία τοῦ κόσμου.[ΟΠΩΣ Ο ΗΛΙΟΣ ΚΑΙ Τ'ΑΣΤΕΡΙΑ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗ ΓΗ. ΑΛΛΟΣ ΓΑΛΙΛΑΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Η ΚΕΦΑΛΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ] Επειδή μόνο σε σχέση μ΄ αὐτὸ τὸ κέντρο μπορεῖ νὰ κατανοηθεί και να περιγραφεῖ ἡ ἱστορική διαδικασία. Οἱ θύραθεν κοσμικές μέθοδοι ἱστορικῆς ἔρευνας δὲν μποροῦν νὰ ἐφαρμοσθοῦν στὴν ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας. ᾿Αγνοούν τη μοναδικότητα τῆς Ἐκκλησίας καὶ μεταβάλλουν την Εκκλησία σε ἕνα ἀπὸ τὰ συνθετικά στοιχεῖα τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου, σε μια ιουδαϊκή ὁμάδα, που τα κατάφερε μάλιστα πάρα πολύ καλά. Πρέπει να καταλάβουμε πώς ή μεθοδολογία τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας περιμένει ἀκόμη τον ιδρυτή της. Είναι ένα πρόβλημα για τους θεολόγους.
Αν δὲν ὁμολογήσουμε λοιπόν πώς ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἕνα ἀνεξάρτητο, συγκεκριμένο καὶ ἱστορικό Σώμα, σημαίνει πώς ἐξαλείφουμε τὴν ἱστορική διάκρισή της ἀπὸ ἄλλα ἱστορικά φαινόμενα, πώς τήν ἐντάσσουμε στον κόσμο τῶν ἱστορικών παραγόντων, πώς τὴν ἐξαρτοῦμε ἀναγκαστικά ἀπ᾿ αὐτά, πώς ἀρνούμαστε την πρωταρχική ἐλευθερία της ἀπό τὴν ἱστορία, ἀπὸ τὰ στοιχεῖα τοῦ φυσικοῦ κόσμου. Αὐτό ὅμως ἰσοδυναμεί μὲ ἄρνηση τοῦ ἔργου τοῦ ἴδιου τοῦ Χριστοῦ. Ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι «ἐξ αὐτοῦ τοῦ κόσμου», ἀλλά βρίσκεται μέσα σ' αὐτό τον κόσμο και χάριν αὐτοῦ τοῦ κόσμου, ὅπως ὁ Χριστός δεν ήταν ἀπὸ αὐτὸ τὸν κόσμο, ἀλλά ήρθε σ' αὐτὸ τὸν κόσμο για χάρη του. Ὅπως δὲ ὁ Χριστὸς ἦταν ἐλεύθερος ἀπ' αὐτὸ τὸν κόσμο, ἔτσι ὅπως στεκόταν σιωπηλός μπροστά στο κριτήριο τοῦ Πιλάτου, ἔτσι καὶ ἡ Ἐκκλησία, συχνά σιωπηλή μπροστά στις δυνάμεις αὐτοῦ τοῦ κόσμου, διατηρεῖ τὴν ὑπερβατική της έλευθερία κι ὅταν ἀκόμη εἶναι δύσκολο να διακρίνει κανείς αὐτὴ τὴν ἐλευθερία κάτω ἀπό τὸ ἔνδυμα τῆς ταπείνωσης. Ο σταυρός, που ήταν μωρία για τους Ἰουδαίους, παραμένει το ἴδιο για τούς πολλούς. Πολλοί θά ἤθελαν νὰ δοῦν τὴν ᾿Εκκλησία ἀνάμεσα στις δυνάμεις τῆς ἱστορίας, να συγκρίνεται μέ τοὺς ἄλλους παράγοντες τοῦ κόσμου. ᾿Από τήν ἄποψη αυτή ὑπάρχουν πολλοί ᾿Ορθόδοξοι που πάσχουν ἀπό ἕνα ὁρισμένο σύμπλεγμα κατωτερότητας, ὅταν βλέπουν τὴν ἰσχὺ τῶν ρωμαιοκαθολικῶν ὀργανισμῶν.
Ἐκκλησία καί κόσμος
Ωστόσο, ἐνῶ ὁμολογοῦμε τήν ἀπόλυτη μοναδικότητα τῆς Εκκλησίας πού ζεῖ στὸν κόσμο και χάριν αὐτοῦ, κανείς δὲν πρέπει νὰ ὑποκύψει στον πειρασμό τοῦ ἀπόλυτου σχημα τισμοῦ καί να κλείσει τα μάτια του στο γεγονός πώς ἡ ᾿Εκκλη σία ἔχει συνδεθεῖ στὴν ἱστορία μὲ τὰ στοιχεῖα αὐτοῦ τοῦ κόσμου. Στο βαθμό πού τα μέλη της εἶναι ἐπίσης μέλη και κατασκευαστές τῆς ἐπίγειας πόλης, δέν ἐγκαταλείπουν τον κόσμο, ἀλλά ζοῦν σ᾿ αὐτόν, καί ἔχουν κληθεῖ νά ἐνεργοῦν και να δημιουργούν μέσα στὰ ὅριά του. Ὅταν ὁ Χωμιάκωφ ἀνέφερε πώς «όλοι μας εἴμαστε ἀπό τή γῆ, μόνο ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἀπό τὸν οὐρανό»;;;[ΒΑΠΤΙΣΜΕΝΟΙ;;;], ἐπιδίωκε να προσδιορίσει την καθολικότητα τῆς Ἐκκλησίας[ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ] ὡς κάτι ἄλλο, παρά ὡς ἀποτέλεσμα συμβιβασμού ποικίλων ἀπόψεων, ἀντιπαραθέσεων καὶ ἀποφάσεων τοῦ κόσμου τα λόγια του μᾶς ὁδηγοῦν μάλλον σε μια βασική, πρωταρχική ιδιότητα θεϊκῆς καταγωγῆς, ποὺ ἀποκαλύπτεται σ' ἕνα περιβάλλον πού ἀποτελεῖται ἀπό ἀναρίθμητες πολιτιστι κές, εθνικές, κοινωνικές καί πολιτικές μορφές. Ο καθένας μας εἶναι ἀπὸ τὴ γῆ, ἀνήκει σε μια συγκεκριμένη πολιτική δομή, μια ἰδιαίτερη κοινωνική τάξη, ὁ καθένας εἶναι ἐν μέρει προϊόν και ταυτόχρονα δημιουργός ἑνός σύγχρονου πολιτισμοῦ. Ὁ καθένας ὠστόσο ἀπό μᾶς, πού ἀνήκει ὅπως ὅλοι στὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας, μπορεῖ καί πρέπει να σηκωθεῖ πάνω από τα προσωπικά πολιτικά του συμφέροντα, πάνω από την τάξη του, πάνω από τον πολιτισμό του, ἀφοῦ ἡ Ἐκκλησία μᾶς προσφέρει τη δυνατότητα να ἐλευθερωνόμαστε από την πε ριορισμένη φύση μας. Είναι ἀναπόφευκτο ὅτι ὑπάρχει μια ποικιλία πολιτικῶν, ἐθνικῶν, κοινωνικῶν καί πολιτιστικών συμφερόντων καί τάσεων σε κάθε χριστιανικό περιβάλλον. Το να ἀντισταθούμε σ' αὐτά εἶναι σαν νὰ ἀντιτιθέμεθα στήν ἴδια τη ζωή, με όλο της τὸν πλοῦτο καὶ τὴν ποικιλία. Η Εκκλησία δέν ὑπαγορεύει σε κανέναν πολιτικές ἀπόψεις, κοινωνικές διδα-σκαλίες ἢ πολιτιστικές ἰδιαιτερότητες. Ταυτόχρονα δέν μπορεῖ νὰ ἐπιτρέψει τα συμφέροντα ἤ τα σχέδια συγκεκριμένων ἀτόμων ἢ ὁμάδων να προωθηθούν ὡς συμφέροντα τῆς ἴδιας τῆς Ἐκκλησίας, ἀφοῦ πρωταρχική της μέριμνα πρέπει νὰ εἶναι ἡ διατήρηση τῆς ἑνότητας, ἔξω ἀπό τήν ὁποία δὲν ὑπάρχει καθολικότητα, βεβαιότητα οὔτε διάκριση ανάμεσα στην Έκκλησία και στον κόσμο. Δέν μπορεῖ νὰ ἐπιτρέψει στις ατομικές ἰδιαιτερότητες καί τά χαρακτηριστικά να κυριαρχήσουν σε βάρος τῆς ἐνότητάς της, ἡ ὁποία, ὅταν ἀπουσιάζει, χάνεται και ἐκτοπίζεται ή κυρίαρχη ἀνεξαρτησία της ἀπό τὸν κόσμο, και ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὴν ὑποταγή σε συγκρουόμενα στοιχεία καὶ συμφέροντα (κάθε είδους πατριωτισμό, κοινωνική δικαιοσύνη, ἄμυνα του «χριστιανικού πολιτισμού» κ.λπ.). Σ' αὐτή τή σφαίρα είναι ἀναπόφευκτο νὰ ἀνασύρονται ἐκκλησιαστικά σχίσματα καὶ νὰ διαφθείρεται ἡ ἐκκλησιαστική συνείδηση.
Συνεχίζεται
ΧΟΜΙΑΚΩΦ:«όλοι μας εἴμαστε ἀπό τή γῆ, μόνο ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἀπό τὸν οὐρανό»;;;
Ο ΚΥΡΙΟΣ ΔΕΝ ΕΛΑΒΕ ΣΩΜΑ ΑΓΓΕΛΟΥ Ο ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΑΡΧΙΑ ΤΩΝ ΟΥΡΑΝΙΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ, ΚΑΘΑΡΣΗ, ΦΩΤΙΣΜΟΣ ΘΕΩΣΗ. ΑΥΤΗ Η ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΟΝ ΜΟΝΟΦΥΣΙΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΛΟΓΩ ΑΥΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΗΚΕ ΚΑΙ Ο ΜΟΝΟΦΥΣΙΤΙΣΜΟΣ ΣΑΝ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ. ΔΕΝ ΥΦΙΣΤΑΤΑΙ ΗΔΗ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ. ΑΣΠΟΡΟΣ ΣΥΛΛΗΨΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ.
ΟΙ ΠΑΛΑΙΟΗΜΕΡΟΛΟΓΙΤΕΣ ΟΜΩΣ ΜΟΝΟΦΥΣΙΤΕΣ, ΒΑΖΕΙ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥΣ. ΚΑΙ ΟΙ ΑΠΟΤΕΙΧΙΣΜΕΝΟΙ ΝΕΣΤΟΡΙΑΝΟΙ, ΜΑΣ ΔΙΝΕΙ ΠΥΞΙΔΑ ΣΤΗΝ ΑΘΛΙΑ ΑΓΙΟΜΑΧΙΑ ΤΟΥΣ. ΞΕΤΥΛΙΓΕΙ ΣΙΓΑ ΣΙΓΑ ΤΟ ΚΟΥΒΑΡΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΥ ΜΑΖΕΨΕ Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου