Δευτέρα 30 Οκτωβρίου 2023

Αμαρτία: από την Ενοχή στην Μετάνοια


Από την συζήτηση που ακολούθησε την εισήγηση του π. Νικολάου Λουδοβίκου «Η Ελλάδα ως Ανατολή της Δύσης και ως Δύση της Ανατολής: Ο Ρικαίρ, ο Ντούγκιν κι εμείς»    • Η Ελλάδα ως Ανατολή της Δύσης και ως ...   - Ενότητα της εκκλησίας και φυσικές καταστροφές - Ελληνική έννοια του γίγνεσθαι και η ελληνική ιδιαιτερότητα - περί θελήματος - Σωτηρία μέσω θυσίας - Παιδαγωγία και φιλοκαλία - Η Αμαρτία δεν έχει σχέση με την ηθική - Η Μετάνοια είναι ερωτικό γεγονός Ο ελληνικός πολιτισμός ως οικουμενική πρόταση - Μια ελπίδα για τον 21ο αιώνα,  Σεπτέμβριος 2023 – Αρχαία Ολυμπία.


Ερώτηση:
Απ’ όσο έχω καταλάβει, το ζήτημα της ενότητας της Εκκλησίας είναι καίριο για τον Χριστιανισμό. Το καταλαβαίνω μέσα από το Ευαγγέλιο και τους πατέρες της Εκκλησίας. Η σκέψη η δική μου είναι η εξής: θα μπορούσε μια διαταραχή στην ενότητα της Εκκλησίας να δημιουργήσει ακόμα και φυσικές καταστροφές;
Απάντηση π. Λουδοβίκος:
Δεν είμαι, δεν είμαι προφήτης, ούτε υιός προφήτου, αλλά η χαμένη ενότητα της Εκκλησίας είναι ένα συνταρακτικό γεγονός αν τυχόν συμβεί. Έτσι. Η ενότητα της Εκκλησίας κατ’ αρχήν είναι ένας τρόπος, είναι ένα γεγονός που συμβαίνει μέσα μου, μέσα στον καθένα από μας, σε κάθε μέλος της, δεν επιβάλλεται απ’ έξω. Δεν είναι ότι υπάρχει ο επίσκοπος και είμαστε ενωμένοι. Είναι το γεγονός ότι το ομοούσιο πραγματώνεται πλέον όχι μόνο στο Θεό, αλλά και σε μένα. Και παρόλο του ότι είναι διαφορετικοί όλοι οι άλλοι δίπλα μου, για μένα είναι όρος της ύπαρξής μου. Είναι αυτό που είπα προηγουμένως, ότι ουσιαστικά η διανομή των δώρων της ύπαρξης μου ολόκληρης και η μετοχή ταυτίζονται ως γεγονότα. Αυτή είναι μεγάλη ανακάλυψη.
Έλεγα προχθές σε κάποιον ότι ο τρόπος της κρίσης, της έσχατης κρίσης είναι ένα μεγάλο σκάνδαλο. Γιατί ο Θεός φαίνεται σαν να έχει ξεχάσει τελείως οτιδήποτε έχει πει, τα πολλά που έχει πει στην Παλιά και στην Καινή Διαθήκη. Και κάνει ένα είδος κριτική, ένα είδος κρίσης στον άνθρωπο το οποίο είναι συγκλονιστικά μονομερές για μερικούς. Επείνασα και ουκ εδώκατε μοι φαφείν. Τι είναι αυτό; Ελεημοσύνη, διανομή. Έτσι. Εδίψησα και ουκ εποτίσατε με. Τι είναι αυτό; Διανομή. Ελεημοσύνη. Ξένος και ου συνηγάγετε με. Τι είναι αυτό; Διανομή. Γυμνός και ου περιεβάλετε με. Μα έλεος, πες και τιποτ’ άλλο. Λίγο διαλογισμό, λίγο στοχασμό, λίγο αυτό δεν κάναμε κι εμείς; Δεν γίναμε λίγο πιο σοβαροί; Δεν …με τον εαυτό μας και τους άλλους σε κάποιο λίγο πιο υψηλό επίπεδο;
Γιατί αυτό το φοβερό πράγμα και επιμένει; Γιατί Αυτός είναι από τη φύση του έλεος. Και ο Ίδιος κάνει μια τρομακτική κίνηση προς τα σένα, βασικά σου δίνει τον εαυτό Του. Αυτό είναι θέωση. Και θέλει και εσύ να κάνεις το ίδιο. Καταλαβαίνετε; Αυτό είναι η ενότητα. Η ενότητα είναι κάτι, το οποίο όποιος το ανακαλύψει, μπαίνει στην Εκκλησία για τα καλά. Και αρχίζει να το ερωτεύεται αυτό το πράγμα, να το αγαπάει αυτό το πράγμα. Πραγματικά αυτό έχει να κάνει με την οντολογία. Γι’ αυτό σας λέω, η ενότητα της Εκκλησίας είναι ο τρόπος με τον οποίο ο Θεός διαμοιράζει τον εαυτό Του στον κόσμο, και το πως εγώ γίνομαι εικόνα Του με τον ίδιο τρόπο αυτόνε, καταλάβατε. Και αυτά θα τα ανακαλύψει κάποια στιγμή όλος ο κόσμος ξανά, γιατί είναι ξανά προς ανακάλυψη… αλλά ας προσέξουμε, έχει περάσει η εποχή των ηγεμονικών λόγων και των ηγεμονικών λύσεων. Δεν υπάρχει κανένας να σας πει την αλήθεια. Και όποιος ξέρει κάτι από την αλήθεια, ξέρει ότι η διαδικασία της έχει να κάνει με την πράξη της αλήθειας.
Σήμερα έχουμε ανάγκη τρομερή να φανερώσουμε τον εαυτό μας μέσα από τέτοιους τρόπους, ούτως ώστε, όπως έκανε κάποτε η Παναγία. Η Παναγία είναι στο…ασκούσε το ομοούσιο. Θέλησε να βάλει το Θεό στην ιστορία αντί να δώσει δικές της λύσεις. Ήταν πολύ προχωρημένα πράγματα βέβαια. Εντάξει, λέμε τώρα.

3 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Απομαγνητοφώνηση αποσπάσματος από την ομιλία
Αμαρτία: από την Ενοχή στην Μετάνοια
amethystos: Αμαρτία: από την Ενοχή στην Μετάνοια (amethystosbooks.blogspot.com)
0:10-4:00
Ερώτηση:
Απ’ όσο έχω καταλάβει, το ζήτημα της ενότητας της Εκκλησίας είναι καίριο για τον Χριστιανισμό. Το καταλαβαίνω μέσα από το Ευαγγέλιο και τους πατέρες της Εκκλησίας. Η σκέψη η δική μου είναι η εξής: θα μπορούσε μια διαταραχή στην ενότητα της Εκκλησίας να δημιουργήσει ακόμα και φυσικές καταστροφές;
Απάντηση π. Λουδοβίκος:
Δεν είμαι, δεν είμαι προφήτης, ούτε υιός προφήτου, αλλά η χαμένη ενότητα της Εκκλησίας είναι ένα συνταρακτικό γεγονός αν τυχόν συμβεί. Έτσι. Η ενότητα της Εκκλησίας κατ’ αρχήν είναι ένας τρόπος, είναι ένα γεγονός που συμβαίνει μέσα μου, μέσα στον καθένα από μας, σε κάθε μέλος της, δεν επιβάλλεται απ’ έξω. Δεν είναι ότι υπάρχει ο επίσκοπος και είμαστε ενωμένοι. Είναι το γεγονός ότι το ομοούσιο πραγματώνεται πλέον όχι μόνο στο Θεό, αλλά και σε μένα. Και παρόλο του ότι είναι διαφορετικοί όλοι οι άλλοι δίπλα μου, για μένα είναι όρος της ύπαρξής μου. Είναι αυτό που είπα προηγουμένως, ότι ουσιαστικά η διανομή των δώρων της ύπαρξης μου ολόκληρης και η μετοχή ταυτίζονται ως γεγονότα. Αυτή είναι μεγάλη ανακάλυψη.
Έλεγα προχθές σε κάποιον ότι ο τρόπος της κρίσης, της έσχατης κρίσης είναι ένα μεγάλο σκάνδαλο. Γιατί ο Θεός φαίνεται σαν να έχει ξεχάσει τελείως οτιδήποτε έχει πει, τα πολλά που έχει πει στην Παλιά και στην Καινή Διαθήκη. Και κάνει ένα είδος κριτική, ένα είδος κρίσης στον άνθρωπο το οποίο είναι συγκλονιστικά μονομερές για μερικούς. Επείνασα και ουκ εδώκατε μοι φαφείν. Τι είναι αυτό; Ελεημοσύνη, διανομή. Έτσι. Εδίψησα και ουκ εποτίσατε με. Τι είναι αυτό; Διανομή. Ελεημοσύνη. Ξένος και ου συνηγάγετε με. Τι είναι αυτό; Διανομή. Γυμνός και ου περιεβάλετε με. Μα έλεος, πες και τιποτ’ άλλο. Λίγο διαλογισμό, λίγο στοχασμό, λίγο αυτό δεν κάναμε κι εμείς; Δεν γίναμε λίγο πιο σοβαροί; Δεν …με τον εαυτό μας και τους άλλους σε κάποιο λίγο πιο υψηλό επίπεδο;
Γιατί αυτό το φοβερό πράγμα και επιμένει; Γιατί Αυτός είναι από τη φύση του έλεος. Και ο Ίδιος κάνει μια τρομακτική κίνηση προς τα σένα, βασικά σου δίνει τον εαυτό Του. Αυτό είναι θέωση. Και θέλει και εσύ να κάνεις το ίδιο. Καταλαβαίνετε; Αυτό είναι η ενότητα. Η ενότητα είναι κάτι, το οποίο όποιος το ανακαλύψει, μπαίνει στην Εκκλησία για τα καλά. Και αρχίζει να το ερωτεύεται αυτό το πράγμα, να το αγαπάει αυτό το πράγμα. Πραγματικά αυτό έχει να κάνει με την οντολογία. Γι’ αυτό σας λέω, η ενότητα της Εκκλησίας είναι ο τρόπος με τον οποίο ο Θεός διαμοιράζει τον εαυτό Του στον κόσμο, και το πως εγώ γίνομαι εικόνα Του με τον ίδιο τρόπο αυτόνε, καταλάβατε. Και αυτά θα τα ανακαλύψει κάποια στιγμή όλος ο κόσμος ξανά, γιατί είναι ξανά προς ανακάλυψη… αλλά ας προσέξουμε, έχει περάσει η εποχή των ηγεμονικών λόγων και των ηγεμονικών λύσεων. Δεν υπάρχει κανένας να σας πει την αλήθεια. Και όποιος ξέρει κάτι από την αλήθεια, ξέρει ότι η διαδικασία της έχει να κάνει με την πράξη της αλήθειας.
Σήμερα έχουμε ανάγκη τρομερή να φανερώσουμε τον εαυτό μας μέσα από τέτοιους τρόπους, ούτως ώστε, όπως έκανε κάποτε η Παναγία. Η Παναγία είναι στο…ασκούσε το ομοούσιο. Θέλησε να βάλει το Θεό στην ιστορία αντί να δώσει δικές της λύσεις. Ήταν πολύ προχωρημένα πράγματα βέβαια. Εντάξει, λέμε τώρα.

amethystos είπε...

Προσπαθεί νά δημιουργήσει μία θεολογία τού Εαυτού, τού αληθινού εγώ. Τό κορυφαίο είναι ότι η αμαρτία είναι δικαίωμα.

Ανώνυμος είπε...

Απομαγνητοφώνηση αποσπάσματων από την ομιλία β
Αμαρτία: από την Ενοχή στην Μετάνοια
amethystos: Αμαρτία: από την Ενοχή στην Μετάνοια (amethystosbooks.blogspot.com)

8.53..Αυτό που λέμε εκκοπή του θελήματος δεν υπάρχει. Αν κανείς κόψει το θέλημα, θα περιπέσει σε κατάθλιψη. Υπάρχει μόνο εκπαίδευση του θελήματος. Και αυτό που λέμε υπακοή στη μοναστική γλώσσα, είναι η μεταμόρφωση ενός φίλαυτου θελήματος σε φιλάδελφο και φιλόθεο. Γι’ αυτό πρέπει να προσέχουμε τη λέξη εκκοπή, δεν υπάρχει κόψιμο του θελήματος. Γι’ αυτό και όλη η έκτη Οικουμενική Σύνοδος επιμένει ότι το θέλημα καλλιεργείται. …Το θέλημα είναι σωτήριο αν καλλιεργηθεί. Γιατί ξαφνικά μαθαίνω να θέλω για χάρη πολλών…

19.40…και στην κυριολεξία σου καταστρέφει την ελευθερία. Δεν έχεις την ελευθερία να αμαρτήσεις. Ενώ στην Ορθοδοξία, αμαρτία είναι δικαίωμα μου. Ακούτε τι λέω. Είναι το δικαίωμα, το οποίο έχω να αποτυγχάνω, γιατί ενώπιον του Θεού ομολογώ, και ενώπιον της κοινότητας, ότι δεν ξέρω.
Έρχεται ως παρατήρηση: Είναι εύκολα παρεξηγήσιμο αυτό.
Καθόλου εύκολο! Γιατί είμαι πραγματικά ελεύθερος.
….παρατηρήσεις που δεν ξεχωρίζουν ακουστικά
Ακούστε κάτι, ο Απόστολος Παύλος το είπε αυτό. Προσέξτε λέει, είστε ελεύθεροι, αλλά την ελευθερία προσέξτε πως θα την χρησιμοποιήσετε. Αλλά δεν αίρεται η ελευθερία αυτή. Εάν αρθεί η ελευθερία ο άνθρωπος γίνεται αναγκαστικά σωσμένο ανακυκλωμένο μπουκάλι (και παίρνει το μπουκάλι και το δείχνει). Δεν έχει πλέον καμία δυνατότητα συνεργίας. Τελείωσε η ελευθερία, τελείωσε η συνεργία. Αλλά η συνεργία έχει λάθη. Όπως ένα ζευγάρι μέχρι να μάθει την αγάπη, να συνεργήσει δηλαδή τέλεια, συνεργεί ατελώς. Και καυγαδίζει, και ο καυγάς είναι μια πολύ υγιής κατάσταση μέχρι να μάθουμε την αγάπη. Ναι και ένας καλός οδηγός, ένας πνευματικός, δε θα πει στο ζευγάρι ηθικιστικά, σταματήστε! Ή χωρίστε (προσθέτει η Φλέσσα), αλλά θα τους πει συνεχίστε, γιατί είναι πολύ γόνιμο αυτό, γιατί έχει κατακτήσεις αυτό, γιατί έχει επόμενα βήματα αυτό. Αλλά να ξέρετε αυτό, και το λέω με κάποια αίσθηση πικρίας, το πόσο άγνωστη, σ’ αυτό τον πυρήνα της είναι η Ορθοδοξία, στον τόπο εδώ που γεννήθηκε. Είναι κάτι που προξενεί μελαγχολία. Θα ελευθέρωνε πάρα πολύ τον κόσμο αυτό το πράγμα. Και έρχονται και μας ρωτάνε για την ομοφυλοφιλία κλπ., είναι καλό ή κακό αυτό το πράγμα; Η ίδια η έννοια της αμαρτίας, δεν έχει τίποτα να κάνει με την ηθική. Να άλλη μια δήλωση προκλητική. Δεν έχει τίποτα να κάνει με την ηθική η αμαρτία.
Ο κ. Κοντογιώργης λέει κάτι για την έννοια παραδείσου και κόλασης..
Μα δεν υπάρχει παράδεισος και κόλαση από πλευράς του Θεού.
Ναι αλλά διακινείται ευρέως. Η Ορθοδοξία έχει και την οικονομία.
Ναι, σε ένα πολιτισμό ενοχής, η κόλαση είναι ανάγκη να διακινείται ως μέσο σωφρονισμού. Αλλά αν διαβάσετε την ορθόδοξη παράδοση, θα δείτε ότι ο Θεός ου κολάζει. Αυτά είναι του Αυγουστίνου αυτά. Η κόλαση δεν υπάρχει απ’ την πλευρά του Θεού, η κόλαση είναι που φτιάχνω εγώ. Ο Θεός δεν ξέρει πως να φτιάξει κόλαση, δεν ξέρει πως να κολάζει, ξέρει πως να αγαπάει. Τίποτ’ άλλο. Και αυτό είναι μια προ αιώνων κατάσταση. Το λένε οι πατέρες αυτό, όχι εγώ. Όταν λέει ο Δαμασκηνός «ο Θεός ου κολάζει, κόλασις Θεού αμεθεξία». Τι έγινε; Έρχεται, γίνεται η ενσάρκωση, σου δίνει την αιώνια ζωή, και σου λέει, από εδώ και πέρα αυτή η αιώνια ζωή δεν είναι για σένα αυτό που νομίζεις. Θέα του Θεού χωρίς μετοχή που το βιώνεις σαν κόλαση, επειδή σου λείπει, τον βλέπεις και σου λείπει, αυτό είναι η κόλαση. Ή θα είναι θέα και μετοχή μαζί. Αυτά είναι ξεκαθαρισμένα πράγματα στην πατερική παράδοση. Κανείς δεν διαφωνεί. ..και ο Άγιος Βασίλειος λέει πως παραδέχεται ότι χρησιμοποιεί την κόλαση παιδαγωγικά, αλλά δεν είναι έτσι τα πράγματα. Οι Άγιοι το ξέρουν …