ΑΣ ΔΟΥΜΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ, ΠΑΡΑΛΛΗΛΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΟΣ, ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΣΚΟΠΟ ΤΩΝ ΝΕΟΟΡΘΟΔΟΞΩΝ, ΠΑΝ/ΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗ.
Θέλοντας να συμπεριλάβει την Εκκλησία σε μια συνοδική διαδικασία που πρέπει να καθιερώσει ένα προοδευτικό όραμα που να λαμβάνει υπόψη τις σύγχρονες εξελίξεις, ο Φραγκίσκος μπαίνει σε έναν επικίνδυνο δρόμο; Ή, για να το πω αλλιώς, ο ρεφορμισμός του σημερινού ποντίφικα θα φέρει πρόοδο στην Εκκλησία;
Το ερώτημα τίθεται σήμερα στους καθολικούς ή συντηρητικούς διανοητικούς κύκλους.
Από τις Παγκόσμιες Ημέρες Νεολαίας στη Λισαβόνα που πραγματοποιήθηκαν στις αρχές Αυγούστου 2023, θα θυμόμαστε τον όρο «todos» που είχε επαναλάβει πολλές φορές ο Ανώτατος Ποντίφικας στους ενάμιση εκατομμύριο νέους που ήρθαν να τον συναντήσουν: «Υπάρχει χώρος για όλους στην Εκκλησία».
Ορισμένοι το βλέπουν ως έναν τρόπο προετοιμασίας για την επόμενη φάση της Συνόδου για τη συνοδικότητα, η οποία θα πρέπει να αποφασίσει για τις διαρθρωτικές και διακυβερνητικές μεταρρυθμίσεις που σχεδιάζονται για να «προσαρμόσουν» την βάρκα του Πέτρου στην αναταραχή των επόμενων ετών.
Γιατί για τον Πάπα Φραγκίσκο η Εκκλησία πρέπει να συνεννοηθεί με τον κόσμο και όχι ο κόσμος με την Εκκλησία, όπως συνέβη στους προηγούμενους αιώνες.
Σε συνέντευξη από το Atlantic στις 15 Αυγούστου 2023, ο κοινωνιολόγος Michel Maffesoli αμφισβητεί τον «διπλά επικίνδυνο» μεταρρυθμιστικό πειρασμό του σημερινού ποντίφικα: «Από τη μια πλευρά ολοκληρώνει το κίνημα της εκκοσμίκευσης, της αφαίρεσης που οδηγεί στο τέλος της καθολικής θρησκείας και από την άλλη, παραδόξως, αυτή η προσπάθεια προσαρμογής της Εκκλησίας στον κόσμο είναι απλώς αναχρονιστική. Ο σημερινός κόσμος, στην πραγματικότητα, δεν ανταποκρίνεται καθόλου σε αυτό που φαντάζεται: ένας γέρος ακόμα χαμένος στο επαναστατικό και μαρξιστικό κλίμα της νιότης του».
Θα προέκυπτε ένα λάθος από αυτόν τον «αναχρονισμό», εκείνο ενός Πάπα, που δεν θα έβλεπε ότι «η συντριπτική πλειοψηφία των Καθολικών αναζητά έναν θεσμό στην Εκκλησία που είναι εναλλακτική σε έναν κοσμικό, πολιτικό και ορθολογιστικό μοντερνισμό».
Επιλέγοντας να αποτυπώσει μια ρεφορμιστική δυναμική στη συνοδική διαδικασία, ο ένοικος της Santa Marta γνωρίζει ότι θα ευχαριστήσει έναν ορισμένο αριθμό Καθολικών στην Ευρώπη, καθώς και τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης, αλλά αυτή η στρατηγική έχει το μειονέκτημα, αναλύει ο Bertrand Vergely, δοκιμιογράφος και καθηγητής, συνεργάτης φιλοσοφίας στο Ινστιτούτο Ορθόδοξης Θεολογίας Saint-Serge:
«Όταν αρχίζει να μιλά μια προοδευτική γλώσσα, σε πολιτικό επίπεδο, η Εκκλησία επιβιώνει. Σε θρησκευτικό επίπεδο είναι καταστροφή, γιατί αρχίζει να μιλάει μια γλώσσα που δεν είναι πια δική της. Να το ξέρετε, ο Χριστός ήρθε να αναγγείλει τη βασιλεία των ουρανών και όχι τον σοσιαλισμό».
Επιπλέον, ο πειρασμός της νεωτερικότητας δεν είναι νέος στον Χριστιανισμό: άλλες θρησκείες τον έχουν ήδη αντιμετωπίσει. Ο προτεσταντισμός, για να αναφέρουμε μόνο ένα, «αναμφίβολα ακολούθησε έναν δρόμο προσαρμογής της Εκκλησίας στον κόσμο εντελώς παρόμοιο με αυτό που επιχειρεί ο Πάπας Φραγκίσκος. Σχεδιάζονται μεγάλες μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένης της δημοκρατικής (συνοδικής) διακυβέρνησης, της χειροτονίας των γυναικών, της ευλογίας των γάμων ομοφύλων κ.λπ. που υπάρχουν ήδη σε μεγάλο αριθμό προτεσταντικών εκκλησιών», παρατηρεί ο Michel Maffesoli.
Και οι συνέπειες ήταν καταστροφικές για το προτεσταντικό νεφέλωμα που έχασε τους περισσότερους πιστούς του. Μόνο τα πιο ριζοσπαστικά ρεύματα -οι ευαγγελικοί χριστιανοί- αντιστάθηκαν στο κύμα της εκκοσμίκευσης: «κάθε εκκοσμίκευση, κάθε πολιτικοποίηση και κάθε προσαρμογή της Εκκλησίας στον κόσμο την κάνει να χάνει τον ιερό της χαρακτήρα. Ας μην ξεχνάμε ότι το ιερό διαχωρίζεται από το βέβηλο, είναι επίσης αυτό που το ορίζει, είναι ένας κόσμος απαγορευμένος στην παρέμβαση του βέβηλου, που ενσταλάζει φόβο και τρόμο», διευκρινίζει ο Michel Maffesoli.
Και εκεί που ο Ανώτατος Ποντίφικας βλέπει μια ιδεολογία στην καθολική παράδοση –όπως δήλωσε πρόσφατα κατά την πτήση της επιστροφής από το αποστολικό του ταξίδι στη Μογγολία– ο κοινωνιολόγος αντιστρέφει τους όρους του συλλογισμού: «Ο προοδευτισμός είναι ιδεολογία, η ιδεολογία της προόδου. (…) Οι μεγάλοι ολοκληρωτισμοί του 20ου αιώνα, ο κομμουνισμός και ο ναζισμός, ήταν τα παραδείγματα αυτού του προοδευτισμού».
Γι' αυτόν, όταν «η Εκκλησία, αντί να μιλάει για τον θείο κόσμο, τη μετά θάνατον ζωή, σκοπεύει να συμμετάσχει στην οικοδόμηση του παραδείσου στη Γη, σύντομα εγκαταλείπει κάθε σχέση με το ιερό, εκκοσμικεύεται πλήρως. Αυτή ήταν η μοίρα πολλών προοδευτικών ιερέων και θρησκευόμενων που γρήγορα «έσβησαν», καθώς και πολλών ιερέων και θρησκευόμενων που στη Λατινική Αμερική ασπάστηκαν την επαναστατική υπόθεση και έφτασαν γρήγορα στη θεολογία του θανάτου του Θεού και στη συνέχεια στήν συνολική εκκοσμίκευση».
Και ο Bertrand Vergely προειδοποιεί: «Η παράδοση και η διατήρηση (συντήρηση) εξαφανίζονται; Με την κατάληψη της χειρότερης μορφής προόδου, βρισκόμαστε, όπως κατά την πολιτιστική επανάσταση υπό τον Μάο, όχι πλέον με πρόοδο, αλλά με βία».
Γραμμές από τις οποίες θα ωφελούνταν από την ανάγνωση οι συμμετέχοντες στη Σύνοδο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου