Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΒΥΡΣΟΔΕΨΗ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ - ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

Η  ΠΡΟΣΕΥΧΗ  ΤΟΥ  ΒΥΡΣΟΔΕΨΗ  ΤΗΣ  ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ  ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

      Στη βαρυσήμαντη «επί του Όρους Ομιλία» ο Κύριος επισήμανε ως βασικά γνωρίσματα της προσευχής, τη μυστικότητα, το ολιγόλογο, και την επιμονή. Η προσευχή είναι 

μυστικός διάλογος του ανθρώπου-παιδιού, με το Θεό -Πατέρα του- «είσελθε εις το ταμιείον σου -ιδιαίτερο δωμάτιο- και κλείσας την θύραν σου,-«πρόσευξαι τω πατρί σου τω εν τω κρυπτώ». Δεν είναιδημόσια επίδειξη ευσέβειας-«να μην είστε σαν τους υποκριτές, που τους αρέσει να στέκονται και να προσεύχονται στις συναγωγές και στα σταυροδρόμια για να κάνουν καλή εντύπωση». Είναι απλή και ολιγόλογη-«Προσευχόμενοι, «μη φλυαρείτε όπως οι ειδωλολάτρες», Αλλά, επίμονη-«Αιτείτε, και δοθήσεται ημίν, ζητείτε, και ευρήσετε, κρούετε και ανοιγήσεται υμίν»,τρία ρήματα, «αιτείτε, ζητείτε, κρούετε», σε χρόνο Ενεστώτα- Ματθ.6,5κε.

      Ο Ευαγγελιστής Λουκάς θέλει εδώ να παρακάλεσαν οι Μαθητές.«Κύριε, δίδαξον ημάς προσεύχεσθαι» -11,1- και ο Χριστός να δίδαξε μέσω αυτών στην Εκκλησία των αιώνων την «Κυριακή Προσευχή», το«Πάτερ ημών», ως απλό, λιτό, αλλά άρτιο και τέλειο υπόδειγμα προσευχής.

Που, επειδή ανάλυσε θερμουργά σε πρόσφατη ανάρτηση, ο λίαν αγαπητός συνεργός πάλαι εν εργασία, νυν σεβαστός Αρχιμανδρίτης Βασίλειος (Γοντικάκης), περιορίζομαι στην προσωπική αντωνυμία που συνοδεύει απαρέγκλιτα την προσφώνηση «Πάτερ», όχι σε ενικό αριθμό,«εμού, αλλά σε πληθυντικό, «ημών» ! Και υποδηλώνει λίαν ευδιάκριτα ότι, η ορθή -ορθόδοξη- «εις το ταμιείον» προσευχή, δεν είναι ποτέατομική, «εαυτούλικη», είναι πάντα προσωπική, γίνεται ομού  με τον, και για τον, όποιο άλλο ! Ως, επισημαίνεται ad hoc στην προτροπή του Πατριάρχη Ρουμανίας Ιουστινιανού: «Προσεύχεσθε γι αυτούς που δεν ξέρουν ή δε θέλουν να προσεύχονται, και κυρίως γι αυτούς που δεν προσευχήθηκαν ποτέ» !! Προτροπή που επιβάλλει ίσως άνοιγμα «της καρδιακής ή προσευχής της καρδίας του Ιησού»  σε,  «ελέησον ημάς τους αμαρτωλούς»! 

        Αυτά ανάγουν τηνπροσωπική προσευχή σε «εκ βαθέων» άνοιγμα ψυχής και άγγιγμα καρδιάς παιδιού προς Πατέρα, και, αποκλείουν την τυποποίηση! «Η ενεργός πίστη αποκρούει οποιαδήποτε τυποποίηση που φωλιάζει αμέσως σε κάθε εξωτερική προσευχή, σε όλα αυτά τα καθήκοντα απ’ όπου ο άνθρωπος είναι απών! Καθώς και σε κάθε λανθάνουσα ηδονή προερχόμενη από μυστικιστικά παιχνίδια, όπου ο άνθρωπος είναι υπερβολικά παρών …Μόνο ένα «μνησθητί μου Κύριε», έσωσε τον καλό ληστή ! Μόνο μια φράση του τελώνη, «ο Θεός ιλασθητί μοι τω αμαρτωλώ», κίνησε την ευσπλαχνία του Θεού. Σ’ αυτή την προσευχή του τελώνη του Ευαγγελίου βρίσκεται όλο το βιβλικό μήνυμα περιορισμένο στην ουσιαστική του απλότητα. Ενώπιον του Υιού, άρα ενώπιον της Αγίας Τριάδος …  η άβυσσος της πτώσεως επικαλείται την άβυσσο της ευσπλαχνίας του Θεού …

   … Η ιστορία ενός εργάτη βυρσοδέψη που έμαθε στον Άγιο Αντώνιο την ταπείνωση στην προσευχή θα ενδιέφερε το σημερινό άνθρωπο, που εκ των πραγμάτων νιώθει πολύ πιεσμένος και από πλευράς χρόνου. Ο πολύ απλός αυτός άνθρωπος ομολογεί ότι, το πρωί προσάγεικατ’ ενώπιον Θεού όλους τους κατοίκους της Αλεξάνδρειας και λέει: «Ελέησον ημάς τους αμαρτωλούς» ! Κατά τη διάρκεια της ημέρας, ενώ εργάζεται, η ψυχή του νιώθει αδιάκοπα πώς ό, τι κάνει είναι η καθημερινή του προσφορά: «Σοι, Κύριε» ! Και το βράδυ η ψυχή ολόχαρη, επειδή βρίσκεται ακόμα στη ζωή, μπορεί να πει μόνο:  «Δόξα σοι, Κύριε»!

      Για το σύγχρονο άνθρωπο η δυσκολία εδώ προέρχεται από τη διάσταση μεταξύ καρδιάς και διάνοιας. Αλλά ! Μια αρχαία παράδοση προτείνει: «Το πρωί βάλε τη διάνοιά σου μέσα στην καρδιά σου, και  μείνε όλη την ημέρα συντροφιά με το Θεό» ! Συνένωσε τα κομματιασμένα τμήματα του είναι σου, ξαναβρές την ακεραιότητα του εαυτού σου…Ο Θεός δίνεται στους ανθρώπους σύμφωνα με τη δίψα τους. Σε μερικούς που δεν μπορούν να πιουν, δίνει μόνο μια σταγόνα. Αλλά ! Θα μπορούσε να τους δώσει ποταμούς ολόκληρους,ώστε οι χριστιανοί να μπορέσουν με τη σειρά τους να ξεδιψάσουν τον κόσμο…» -Π. Ευδικίμωφ, «Η προσευχή της Ανατολικής Εκκλησίας».

Αναστάσιος