Ο ορισμός της εκκλησιαστικής μετοχής σε Ανατολή και σε Δύση. Ο τρόπος της ύπαρξης ως κοινωνίας των σχέσεων. Η όντως ζωή ως γεγονός του ενεστώτος αιώνος.
Η γενέθλια ημέρα της Εκκλησίας δίνει την ευκαιρία στον Χρήστο Γιανναρά και στον Δημήτρη Μαυρόπουλο (καλεσμένους από τον π. Ιγνάτιο Γεωργακόπουλο, στην εκπομπή «Αρχονταρίκι» της ΕΡΤ, γύρω στο 1995) να μας περιαγάγουν, με λόγο διακριτικό και μεθεκτικό, στα ακριβά και στα καίρια της ευχαριστιακής βιοτής και αντιλήψεως.
antifono.
Εκκλησία: "Είναι ένας τρόπος ζωής μέ τόν οποίο νικιέται ο θάνατος". Αυτή όμως ακριβώς ήταν καί η ανησυχία τού Θεού όταν έδιωξε τόν Αδάμ από τόν Παράδεισο. Μήπως φάει τόν καρπό από τό δένδρο τής αθανασίας καί καταστήσει τήν αμαρτία αθάνατη. Απίστευτη προχειρότης καί κενολογία. Τά ίδια δέ επαναλαμβάνονται μέχρι σήμερα.
Αμέθυστος
8 σχόλια:
ΣΕ ΚΑΠΟΙΟ ΣΗΜΕΙΟ Ο ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ ΕΙΠΕ ΟΤΙ ΑΝ ΤΟΥ ΕΛΕΓΑΝ ΝΑ ΔΙΑΛΕΞΕΙ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ Ή ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΘΑ ΔΙΑΛΕΓΕ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ. ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ ΝΑ ΥΠΑΡΞΕΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΧΩΡΙΣ ΧΡΙΣΤΟ; ΑΛΛΑ ΟΤΑΝ ΜΠΕΡΔΕΥΟΝΤΑΙ ΤΑ ΠΑΘΗ ΜΕ ΤΗΝ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΓΙΝΕΤΕ ΑΥΤΟΣ Ο ΚΑΘΑΡΟΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΣΜΟΣ.
Ποιά θεολογία; Εισαγωγή προτεσταντικών ιδεών κάνει. Δέν είναι χριστιανοί οι άνθρωποι, είναι χριστιανικοί, τού χριστιαν-ισμού. Θεωρείται ο δάσκαλος τής ορθοδοξίας από τούς μοντέρνους οι οποίοι ντρέπονται νά ακολουθήσουν τίς μακρυές φούστες τού Τρεμπέλα. Μιμείται τόν Ντοστογιέφσκι ο οποίος είχε χωρίσει τήν αλήθεια από τόν Χριστό.
Δεν χώρισε την αλήθεια από το Χριστό ο Ντοστογιέφσκυ. Ένα συγγραφικό "ευφυολόγημα" χρησιμοποίησε προκειμένου να κάνει σαφές ότι ο Χριστός ο ίδιος, ως Πρόσωπο, είναι η Αλήθεια και γι' αυτό θα επέλεγε αυτόν σε κάθε περίπτωση αντί της αλήθειας (με μικρό "α"). Τόσο δύσκολο είναι να το καταλάβουμε αυτό;
Ακου καί τούτο. Στούς αδελφούς Καραμαζώφ, όταν έφυγε τό παλληκάρι από τόν γέροντα, πλησιάζοντας τήν πόλη, γονάτισε καί φίλησε τό χώμα.
Ο πιό σημαντικός μάρτυρας της Οικονομίας του Αγίου Πνεύματος ή της καταλήψεως και της ταυτίσεως της διανοίας με το ΝΕΟ, είναι ο Ντοστογιέφσκι. Δέν θα μείνουμε στις γλυκανάλατες δηλώσεις του Ernst Bloch (τον οποίο θα επισκεφθούμε στην συνέχεια), σύμφωνα με τον οποίο ο μεγάλος μυθιστοριογράφος είχε αντιληφθεί στα όνειρά του «την μουσική του Βυζαντίου που είχε διατηρήσει μέσα του ο Ωριγένης του και πίστευε ως εκ τούτου στην επιστροφή του Αγίου Πνεύματος». Ο Αλεξανδρινός δέν είχε καμμία σχέση και δέν είναι καθόλου το αρχαίο Βυζάντιο, αλλά η απολύτως μοντέρνα George Sand, η οποία λειτουργεί σαν μύστης και ψυχαγωγός, όπως και για τον Herzen. Απλώς πρέπει να δούμε τα όρια της επιρροής αυτής!
Στα 1923, ο Ivan Puzyma είχε δημοσιεύσει στην Γερμανία ένα άρθρο, ο Ντοστογιέφσκι και το Αιώνιο Ευαγγέλιο, στο οποίο είχε σχεδιαστεί ένας πρώτος παραλληλισμός ανάμεσα στο Spiridion και στους Αδελφούς Καραμαζώφ. Επανέλαβε με περισσότερες λεπτομέρειες το θέμα στα 1939 στις «Μελέτες» του: «Η λογοτεχνική συγγένεια των Αδελφών Καραμαζώφ και του Spiridion» αφού μας θυμίζει , πώς σύμφωνα και με τον ίδιο τον Ντοστογιέφσκι, η επιρροή της George Sand στην νεότητά του υπήρξε απολύτως ιδιαίτερη. Την εκθείασε διότι αποκατέστησε τις αρχές της Επαναστάσεως και για το γεγονός ότι πίστεψε στην ηθική τελειότητα του ανθρώπου και τέλος ομολόγησε πώς είδε σ’αυτή, ανεξαρτήτως ορισμένων θέσεων της, μία απο τις μεγαλύτερες μαθήτριες του Χριστού. Στην συνέχεια λοιπόν ο συγγραφεύς αναφέρει ένα χωρίο στο οποίο ο μυθιστοριογράφος δηλώνει πώς το πρώτο κείμενο της Sand που διάβασε ήταν το διήγημα L’ucoque, και πώς βρισκόταν κατόπιν τούτου σε πυρετώδη ένταση για όλη την επόμενη νύχτα. Το διήγημα είχε εμφανιστεί στο «περιοδικό των δύο κόσμων» στα 1838 και στο τέλος του ιδίου έτους το περιοδικό ξεκινούσε την δημοσίσευση του Spiridion (εκ του Spirito που σημαίνει πνεύμα).
Η ομοιότης ανάμεσα στο θέμα του Spiridion και των Αδελφών Καραμαζώφ είναι απίστευτη. Ας δούμε όμως με απόλυτη συντομία την ψυχή της George Sand, όπως την εκτυπώνει ο βιογράφος της Wladimir Karenin: «Απο τότε που ακούμπησε τα μεγάλα προβλήματα της ανθρωπότητος, της πίστεως, του καλού και του κακού, βυθίστηκε στα δόγματα του Αγίου Ιωάννη και τα αντιπαρέβαλε σε κείνα του Αγίου Πέτρου, του Αποστόλου της στρατευμένης Εκκλησίας, της αδιαλλαξίας και της μισαλλοδοξίας. Έγραψε κάποια στιγμή μάλιστα σ’έναν παπά που την είχε ενθαρρύνει για κάποια φιλανθρωπική προσφορά: Την ημέρα που θα κηρύξετε καθαρά και απλά το Ευαγγέλιο του Ιωάννη, χωρίς ψευδή σχόλια, εγώ θα ρίξω την συμμετοχή μου στο Φιλανθρωπικό έργο της ελεημοσύνης, στο κουτί της Εκκλησίας σας».
Ο Ντοστογιέφσκι απλοποιεί το τριπλό σχήμα της Sand, Spiridion-φωτισμός, φωτισμός-Αλέξης, Αλέξης-Αγγελος, και το συγκεντρώνει στην μοναδική σχέση ανάμεσα στον Στάρετς Ζωσιμά και στον δόκιμο Αλέσα ή Αλεξέι, που είναι το ίδιο όνομα του Αλέξης. Και στο ένα και στο άλλο έργο ο γέρος αποκαλύπτει στον νεότερο την προηγούμενη κοσμική του ζωή, την μεταστροφή του, τις πιό μυστικές του σκέψεις. Ο Ζωσιμάς δίνει στον Αλεξέϊ, την ίδια παράξενη υποχρέωση να επιστρέψει στον κόσμο, που είχε δώσει ο Αλέξης της Sand στον νεαρό εξομολογούμενο του, τον Αγγελο. Μετά τον θάνατό του, αντί για το θαύμα που περίμεναν τα πνευματικοπαίδια του, η μνήμη του Στάρετς σβύνει, όπως και εκείνη του Αλέξη. Πρέπει να σημειώσουμε σ’αυτό το σημείο πώς ο Ντοστογιέφσκι είχε διαβάσει το Spiridion στην πρώτη του έκδοση, στην οποία δέν αναφερόταν ακόμη το όνομα του Ιωακείμ, κάτι που εξηγεί και την απουσία του στους Αδελφούς Καραμαζώφ. (θα ήταν λοιπόν οπαδός του Ιωακείμ χωρίς να το γνωρίζει). Η εξάρτησή του πάντως είναι ξεκάθαρη.
Και πραγματικά είναι: ο Ντοστογιέφσκι καθυστερημένα ενθυμείται το Spiridion. Όμως αυτοί οι χαρακτήρες ενώνονται με τόσους άλλους, αποσπασμένους απο άλλους συγγραφείς και απο την πραγματικότητα πάνω απ’όλα, που θολώνει αρκετά το τοπίο των αληθινών προθέσεων του Ντοστογιέφσκι. Ας σημειώσουμε ιδιαιτέρως πώς οι δύο χαρακτήρες, που παρουσιάζουν μία κάποια συμμετρία με εκείνους της Sand, ο στάρετς Ζωσιμάς και ο μαθητής του Αλέσα, ανήκουν στην πραγματικότητα. Η συναστροφή του με τον Σολόβιεφ, που ενέπνευσε τον Ντοστογιέφσκι στην περιγραφή του Αλέσα, τον απομακρύνει αρκετά απο μία απλή μίμηση της Sand. Εξάλλου στις πρώτες εκδοχές του Μυθιστορήματος, ο νεαρός ονομαζόταν «ο ηλίθιος» όπως ο πρίγκιπας Μίσκιν και εάν στην συνέχεια ο συγγραφέας του έδωσε το όνομα του Αλέσα, το έκανε στην μνήμη του γιού του Αλεξέϊ, ο οποίος πέθανε τριών ετών τον Μάϊο του 1878. Το Spiridion εδώ δέν μετράει. Όσο για τον γερο-Ζωσιμά, ο ίδιος ο Ντοστογιέφσκι μας πληροφορεί για την καταγωγή του: «Δέν θα επινοήσω τίποτε, έγραψε το 1870 στον Μαϊκοφ, περιοριζόμενος να παρουσιάσω τον αληθινό Τύχων, τον οποίο κρατώ μέσα στην καρδιά μου χρόνια».
Ο Ρώσος συγγραφεύς έθρεψε ίσως κάποιες ψευδαισθήσεις, όπως και πολλοί σύγχρονοι του, γύρω απο την George Sand. Διατήρησε γι’αυτή έναν σταθερό θαυμασμό. Αυτό όμως δέν σημαίνει πώς ο Χριστιανισμός του ή ο σοσιαλισμός τους είναι ανάλογος. Προσπαθεί οπωσδήποτε να φανερωθεί σ’ένα αδύνατο έργο, σε μία υπεράνθρωπη προσπάθεια. Διότι όσο πετυχημένοι και αν είναι οι Αδελφοί Καραμαζώφ, δέν έχουν νόημα, παρά μόνον εάν ληφθούν σαν μία πρώτη σημείωση, ένα απόσπασμα, σαν μία απλή εισαγωγή (μία στιγμή μας λέει ο ίδιος της πρώτης νεότητος του ήρωά του) σε κείνη της «ζωή ενός μεγάλου αμαρτωλού» που είχε κατά νού απο χρόνια και δέν γράφτηκε ποτέ. Εάν θέλουμε να μιλήσουμε με κάποια ακρίβεια για επιρροές, δέν πρέπει να σκεφτόμαστε τόσο την Sand, όσο τον Βλαδίμηρο Σολόβιεφ, ή τον Νικολάϊ Φεντόροφ. Και εάν θέλουμε να φανερώσουμε το αληθινό κέντρο, το ουσιώδες θέμα του έργου, ίσως θα’πρεπε να ανατρέξουμε στο θέμα «παιδικότης»
Μια από τις πιο έξοχες αντιπροσώπους του γυναικείου φύλου, μια γυναίκα ασύγκριτη για τη δύναμη του πνεύματος και του ταλέντου της, ένα όνομα που στο εξής ανήκει στην ιστορία... Η Γεωργία Σάνδη είχε μαγέψει τους Ρώσους συγγραφείς. Τα έργα της εμφανίστηκαν στη Ρωσία στα μέσα της δεκαετίας του 1830... Ήμουν δεκαέξι χρονών, αν θυμάμαι καλά, όταν διάβασα για πρώτη φορά κάποια νουβέλα, η οποία παραμένει ένα από τα σημαντικότερα πρώιμα έργα της. Δεν μπορώ να λησμονήσω τον πυρετό που όλη νύχτα με τυράννησε από ετούτη την ανάγνωση. Δε θα σφάλλω αν πω, απ' όσα αναθυμούμαι, ότι η Γεωργία Σάνδη κατέλαβε διαμιάς την πρώτη θέση ανάμεσα στους συγγραφείς των οποίων ο αντίλαλος της επιτυχίας έφτανε ως εμάς απ' την Ευρώπη. Ούτε ο Ντίκενς, που έγινε γνωστός στη Ρωσία την ίδια εποχή, μπόρεσε να κατακτήσει όπως εκείνη το κοινό... Η Γεωργία Σάνδη δεν είναι ένας μελετητής αλλά μια συγγραφέας που κατόρθωσε να σμιλέψει αριστουργηματικά την εποχή μιας ανθρωπότητας πιο ευτυχισμένης. Αφιέρωσε τη ζωή της στο κυνήγι ετούτης της χίμαιρας, γιατί την πίστεψε και την ανάστησε μέσα της. Είναι προνόμιο των μεγάλων ψυχών, εκείνων που αγαπούν βαθιά την ανθρωπότητα να φυλάγουν την πίστη αυτή μέχρι το τέλος. (F. Dostoievski)
Ο ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ ΜΑΚΑΡΙ ΝΑ ΠΙΣΤΕΥΕ ΚΑΙ ΕΙΣΑΓΕΙ ΤΗΜ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΣΧΕΣΙΑΚΟΤΗΤΑ Ο ΝΤΟΣΤΟΓΙΕΦΣΚΙ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΠΙΣΤΕΥΕ, ΑΥΤΟΣ ΤΟ ΤΡΑΒΑΕΙ ΠΟΛΥ ΠΙΟ ΠΕΡΑ. Ο ΓΙΑΝ. ΠΙΣΤΕΥΕΙ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΓΙΑ ΝΑ ΕΚΠΛΗΡΩΘΟΥΝ ΤΑ ΠΑΘΗ ΤΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΑΥΤΗ ΔΙΑ ΤΗΣ ΣΧΕΣΙΑΚΟΤΗΤΑΣ, ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΕΡΩΤΙΣΜΟΥ Κ
Λ.Π. ΔΗΛΑΔΗ ΟΛΑ ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ.
Δημοσίευση σχολίου