Είστε έτοιμοι να μπείτε στο τρίτο καρουζέλ του παγκόσμιου φόβου; Μετά την πανδημία, μετά τον πόλεμο στην Ευρώπη, τώρα ο φόβος γίνεται πράσινος, όπως το περιβάλλον. Ενώ τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης και οι δημοσιογράφοι μας προκάλεσαν χθες τεράστιες νέες δόσεις κλιματικού τρόμου, στον απόηχο γεγονότων όπως το πράσινο και μπλε φεστιβάλ στο Μιλάνο, ανακαλύφθηκε μια νέα πανδημία που επηρεάζει ιδιαίτερα τους νέους: την αποκαλούν οικολογική ανησυχία, τοπική έκδοση του παγκόσμιου οικολογικού άγχους.
Περί τίνος πρόκειται; Είναι «η γενικευμένη αίσθηση ότι η οικολογική βάση της ύπαρξης πρόκειται να καταρρεύσει» (Γ. Άλμπρεχτ). Όταν το οικολογικό άγχος είναι ισχυρό, χρειάζεται υποστήριξη ψυχικής υγείας (οι καθηγητές Doherty, Manning και Clayton, Pihkala γράφουν στα κείμενά τους). Όσο για την πανδημία, ας νοσηλεύσουμε την κοινωνία, ας την αναγκάσουμε με φάρμακα και εμβόλια!
Το οικολογικό άγχος συνοδεύεται από μια ψυχική διαταραχή που ονομάζεται σολασταλγία, που προέρχεται από την ψυχική βλάβη που προκαλεί η αλλαγή του οικολογικού κλίματος στη γύρω περιοχή. Για να πούμε ότι είναι ένας Αυστραλός φιλόσοφος, ο Glenn Albert. Η συνεισφορά στη φιλοσοφία των Αυστραλών είναι γνωστή: τα φιλοσοφικά τους ρεύματα χωρίζονται σε κοάλα προικισμένα με την ικανότητα να σκαρφαλώνουν στη λογική ή σε καγκουρό αν προχωρήσουν με λογικά άλματα αλλά διατηρούν την καινοτομία στα σακουλάκια του μυαλού.
Η Κλίμακα Οικολογικού Άγχους Hogg εξέτασε όλα τα συμπτώματα του οικολογικού άγχους: αίσθημα νευρικότητας, άγχους ή νευρικότητας· δεν είναι σε θέση να ελέγξει τις ανησυχίες, αίσθημα φόβου, το να μην μπορεί να σταματήσει να σκέφτεται για μελλοντικές αλλαγές και περιβαλλοντικές απώλειες· δυσκολία στον ύπνο, δυσκολία απόλαυσης κοινωνικών καταστάσεων με την οικογένεια και τους φίλους· δυσκολία στην εργασία ή/και στη μελέτη· νιώθουν άγχος για τον αντίκτυπο των προσωπικών τους συμπεριφορών στη γη και τις προσωπικές τους ευθύνες στην αντιμετώπιση περιβαλλοντικών προβλημάτων. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε από το «The Lancet. Planetary Health», τα τρία τέταρτα των ερωτηθέντων μεταξύ 10 χιλιάδων νέων ηλικίας μεταξύ 16 και 25 ετών από δέκα χώρες του βορρά και του νότου του κόσμου θεωρούν το μέλλον «τρομακτικό». Το 50% από αυτούς δηλώνουν λυπημένοι, ανήσυχοι, θυμωμένοι, αβοήθητοι, ακόμη και ένοχοι για την κλιματική κρίση. Ο κατάλογος των επακόλουθων παθολογιών είναι ποικίλος: κρίσεις πανικού, τραύμα, διαταραχές μετατραυματικού στρες, άγχος, κατάθλιψη, κατάχρηση ουσιών, επιθετικότητα, μειωμένη ικανότητα αυτονομίας και ελέγχου, αισθήματα ανικανότητας, μοιρολατρία και φόβος, ώθηση στην αυτοκτονία.
Παραθέτω συγγραφείς και κείμενα που δεν έχω διαβάσει και προσέχω να μην το κάνω. Για να παρασυρθώ, στην πραγματικότητα, θα έπρεπε να υποφέρω από οικολογικό άγχος. Δεν ανήκω όμως στους οικολογικά ανήσυχους αλλά στην αξιοθρήνητη αντίθετη κατηγορία, στα οικολογικά τέρατα: δηλαδή σε αυτούς που για λόγους ηλικίας και μανίας θεωρούνται ένοχοι περιβαλλοντικής υποβάθμισης. Πριν από μέρες άκουσα έναν παραληρηματικό διάλογο στο ραδιόφωνο 24, στον απόηχο αυτών των παγκόσμιων γεγονότων αφιερωμένων στο κλίμα και την οικολογία, που θεωρούσε ακριβώς αυτό: οι οικολογικά ανήσυχοι είναι ενάρετοι ασθενείς, η παθολογία τους είναι σοβαρή, θεμελιωμένη και αξιοθαύμαστη, είναι ευαίσθητοι για το περιβάλλον, και ανησυχούν περισσότερο από άλλους. Στην πραγματικότητα, το άλλο μισό του προβλήματος αντιπροσωπεύεται από ενήλικες που θα έπρεπε αντ 'αυτού να ταΐσουν, επίσης για να το εξιλεώσουν, μια δικαιολογημένη αίσθηση ενοχής για το πώς μείωσαν τον πλανήτη. Τώρα, με συγχωρείτε, αλλά δεν αισθάνομαι ένοχος για την υποτιθέμενη ζημιά μου στον πλανήτη. Δεν έχω κόψει ποτέ μισό δέντρο, δεν έχω βάλει φωτιές, δεν έχω πετάξει πλαστικά κουτιά, δεν έχω μολυνθεί κ.λπ. Αλλά εδώ το λάθος είναι πάντα έμμεσο, γενεαλογικό και γενικό: αν αγοράζεις βιβλία τυπωμένα σε χαρτί που στοίχισαν τη ζωή τους στα δέντρα, ή ακόμα και αν τα γράψεις, ή αν δεν εναντιωθείς σε αυτούς που κάνουν μη βιώσιμες περιβαλλοντικές πολιτικές, είσαι ακόμα συνεργός και ένοχος.
Έτσι η ανθρωπότητα χωρίζεται και πάλι σε καλούς και κακούς, και μετά το no-vax, το no-wars, ιδού τα no-echoes: από τη μια τα θύματα, που υποδεικνύονται ως οικολογικά ανήσυχα, από την άλλη οι δήμιοι, που αρνούνται το αίσθημα της ενοχής. Η ομορφιά όλης αυτής της περιβαλλοντικής δραματουργίας είναι ότι δεν έχει καμία συγκεκριμένη επίδραση στο περιβάλλον: από τη στιγμή που έχετε δηλώσει τη μισή ανθρωπότητα οικολογικά ανήσυχη και τη μισή ένοχη, δεν έχετε προκαλέσει καμία αλλαγή στο κλίμα και στο περιβάλλον. Χρησιμοποιήσατε μόνο μια άλλη ιδεολογική ταξινόμηση για να ασκήσετε μια μορφή οικολογικού ρατσισμού, οικολογικής διάκρισης.
Ποια είναι τα πραγματικά αποτελέσματα αυτής της γιγαντιαίας παγκόσμιας σκηνής; Δημιουργία νέων λεκανών συναίνεσης και κατανάλωσης, στο όνομα της οικολογικής βιωσιμότητας. Έχετε δει πώς οι εταιρείες τροφίμων μπήκαν σε νέες επιχειρήσεις; Οι διαφημίσεις τους δεν υπερηφανεύονται πλέον για την ποιότητα των προϊόντων αλλά για το γεγονός ότι είναι οικολογικά βιώσιμα. Μπορεί να είναι πραγματικά σκουπίδια, ακόμη και επιβλαβή για τη γεύση και την υγεία των καταναλωτών, αλλά είναι προικισμένα με καλή οικολογική συνείδηση, δεν είναι μόνο χωρίς φοινικέλαιο, αλλά είναι βιοδιασπώμενα ή δεσμεύονται να μειώσουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των απορριμμάτων τους. Τα δυνατά τους σημεία δεν είναι πλέον οι ιδιότητες που έχουν αλλά αυτές που δεν έχουν. Και η ποιότητα του φαγητού που τρώτε δεν είναι πλέον σημαντική, αλλά τα σκουπίδια που παράγετε. Η οικολογικά βιώσιμη μόδα έχει προστεθεί στην οικολογικά βιώσιμη βιομηχανία τροφίμων. Μεγάλες μάρκες πωλούν τα ρούχα τους, τα παπούτσια τους, τις μάρκες τους, καυχώνοντας την οικολογική τους βιωσιμότητα.
Όμως όλα αυτά έχουν δύο επιπλέον «πλεονεκτήματα»: δημιουργούν νέες πολιτικές μορφές συσπείρωσης και απαξίωσης για τους αντι-οικολογικούς ανήσυχους. Και δημιουργεί μια γιγαντιαία απόκλιση από τα πραγματικά και υπαρξιακά προβλήματα, μεγάλα και μικρά, που μας ταλανίζουν καθημερινά: το σφάλμα είναι το κλίμα, ας επικεντρωθούμε στην υπερθέρμανση του πλανήτη, τα υπόλοιπα είναι άσχετα ή λιγότερο επείγοντα. Μην σκέφτεστε πλέον την πραγματική κοινωνία, την οικονομία, την οικογένεια, τη θρησκεία, την πολιτική. Διακυβεύεται ο πλανήτης. Ο οικολογικός ανήσυχος ανατράφηκε και εκπαιδεύτηκε να φοβάται τον θάνατο του πλανήτη και όχι της ανθρωπότητας. Έτσι γεννήθηκε ο πλανητικός οικο-ηλίθιος.
Η αλήθεια (8 Ιουνίου 2022)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου