Ο ελληνικός γρίφος

Μπορεί αλήθεια να είναι τόσο ανόητοι οι Πολίτες ώστε να πιστεύουν πως με την ίδια αποτυχημένη συνταγή και με τα ίδια αποτυχημένα κόμματα είναι δυνατόν να προκύψουν διαφορετικά αποτελέσματα; Ασφαλώς όχι, οπότε κάτι άλλο συμβαίνει που πρέπει να βρεθεί.

“Όταν μία αντιπροσωπεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου «επισκέπτεται» μία χώρα, θέτοντας σαν προϋπόθεση για την εκχώρηση δανείων τον περιορισμό των κοινωνικών και λοιπών δαπανών, η διαφορά δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλη, σε σχέση με τη φυσική καταστροφή που θα προκαλούσε ένας βομβαρδισμός εκ μέρους του ΝΑΤΟ. Το ΔΝΤ απαιτεί το κλείσιμο νοσοκομείων, σχολείων και βιομηχανιών, με ένα πολύ χαμηλότερο κόστος «εισβολής» για τη Δύναμη που εκπροσωπεί, από αυτό που θα είχε ο ανελέητος βομβαρδισμός των νοσοκομείων, των σχολείων και των βιομηχανιών – όπως στο παράδειγμα της Γιουγκοσλαβίας. Το αποτέλεσμα όμως, για τη χώρα «υποδοχής» του, είναι σχετικά το ίδιο: Η απόλυτη καταστροφή της” (M. Chossudovsky).

Άποψη

Δεκάδες χώρες έχουν κάνει λάθη κατά τη διάρκεια της ιστορίας τους, με αποτέλεσμα να υπερχρεωθούν και να χρεοκοπήσουν – οπότε δεν υπάρχει λόγος να κατακρίνουμε τη χώρα μας, η οποία κακώς φυσικά υπέπεσε στο ίδιο σφάλμα, αλλά δεν είναι η μοναδική στον πλανήτη. Όσον αφορά τα συναισθήματα ενοχής του πληθυσμού, εμφυτεύονται σκόπιμα από τους πιστωτές της χώρας του – έτσι ώστε να μη χρεοκοπήσει επίσημα το κράτος, αλλά να αναλάβουν τα χρέη του τόσο αυτό, όσο και οι Πολίτες του, οι οποίοι σε τελική ανάλυση πτωχεύουν σταδιακά για να μην αντιδράσουν, να συνηθίσουν την κατάρρευση του βιοτικού τους επιπέδου και να χάσουν αδιαμαρτύρητα όλα τους τα περιουσιακά στοιχεία.

Στα πλαίσια αυτά η Αργεντινή, με χρέος της τάξης του 170% του ΑΕΠ της σε δολάρια, έτσι όπως αυτό διαμορφώθηκε από το ΔΝΤ, επέλεξε την επίσημη χρεοκοπία του κράτους της για να μην πτωχεύσουν και οι Πολίτες – ενώ η Τουρκία, με χρέος κοντά στο 80% του ΑΕΠ της, πάντοτε σε δολάρια, δεν το έκανε, επιλέγοντας τα μέτρα που της επέβαλλε το ΔΝΤ (γράφημα). Κοινό χαρακτηριστικό και των δύο χωρών η εκλογή ενός νέου ισχυρού ηγέτη, ο οποίος παρέμεινε στην εξουσία για πολλά χρόνια – όπου στην Αργεντινή η συνέχεια εξασφαλίσθηκε από τη σύζυγο του πρώτου ηγέτη της.

Αντίστοιχα η Ρωσία επέλεξε τη χρεοκοπία, με χρέος στο 184% του ΑΕΠ της, επίσης μετά τη δραστηριοποίηση του ΔΝΤ όπως συνέβη στην Αργεντινή – ενώ η Βραζιλία, με χρέος της τάξης του 80%, επέλεξε τα μέτρα του ΔΝΤ. Και οι δύο αυτές χώρες, όπως οι προηγούμενες, εξέλεξαν έναν νέο ισχυρό ηγέτη που έμεινε για πολλά χρόνια στην εξουσία – κατά σειρά Kirchner/Kirchner, Erntogan, Putin, Lula/Rousseff.

Όσον αφορά την Ελλάδα τώρα, με χρέος στο 127% του ΑΕΠ της το 2009, μετά τη διόρθωση της ΕΛΣΤΑΤ, επέλεξε τα μέτρα του ΔΝΤ – με αποτέλεσμα σήμερα το δημόσιο χρέος να έχει εκτοξευθεί στο 180% και σύντομα στο 190%, ενώ το κόκκινο ιδιωτικό από ελάχιστο να κλιμακώνεται συνεχώς, έχοντας υπερβεί τα 230 δις € ή το 130% του ΑΕΠ, με τις προοπτικές για το μέλλον να επιδεινώνονται διαρκώς. Εξέλεξε επίσης έναν εντελώς καινούργιο ηγέτη, όπως όλες οι προηγούμενες χώρες ή άλλες που στο παρελθόν αντιμετώπισαν τα ίδια προβλήματα (Ν. Κορέα, Ινδονησία κοκ.) – ο οποίος όμως, σε πλήρη αντίθεση με τους παραπάνω ηγέτες, δεν κατάφερε να τιμήσει τις προεκλογικές του δεσμεύσεις διαφοροποιώντας την πορεία της χώρας.

Κατά πολλούς τώρα ο ηγέτης αυτός, αλλάζοντας την αρχική του πολιτική μετά την αποτυχημένη διαπραγμάτευση του 2015, αποφάσισε να εφαρμόσει βασιλικότερα του βασιλιά τα μνημόνια των πιστωτών – ευελπιστώντας πως θα κρατήσουν το λόγο τους διαγράφοντας μέρος των δημοσίων χρεών το αργότερο τον Αύγουστο του 2018,όπου λήγει η τρίτη δανειακή σύμβαση και η χώρα θα υποχρεωθεί να εξέλθει στις αγορές για τη χρηματοδότηση της.

Πότε όμως στην ιστορία οι πιστωτές συμφώνησαν με διαγραφή χρεών (ονομαστική φυσικά, αφού η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής απλά καθυστερεί τον επιθανάτιο ρόγχο κλιμακώνοντας τους πόνους του ασθενούς), έχοντας υποθηκεύσει περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη πολλαπλάσιας αξίας; Ποτέ, όπως όλοι γνωρίζουμε – πόσο μάλλον όταν έχουν ήδη δημιουργήσει τις συνθήκες για να εξαγοράσουν τα πάντα σε εξευτελιστικές τιμές, καθώς επίσης για να μετατρέψουν τους Έλληνες σε πάμφθηνους σκλάβους χρέους των επιχειρήσεων που θα τους ανήκουν πλέον.

Ως εκ τούτου, σε πλήρη αντίθεση με τις χώρες που αναφέραμε, ο «άσπιλος» νέος ηγέτης της Ελλάδας δεν φαίνεται πως θα διατηρηθεί ανάλογα χρόνια στην εξουσία – παρά το ότι λειτούργησε προς το συμφέρον των δανειστών, εξασφαλίζοντας επί πλέον την αδιαμαρτύρητη υποταγή του πληθυσμού. Ακόμη χειρότερα, ετοιμάζεται να αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας ένας συνασπισμός εκείνων των κομμάτων που απέτυχαν στο παρελθόν, υποθηκεύοντας την – ξανά σε πλήρη αντίθεση με τις άλλες χώρες που βίωσαν ανάλογες περιπέτειες, με αποτέλεσμα τα κόμματα που συμμετείχαν στο έγκλημα να εξαφανιστούν εντελώς από τον πολιτικό χάρτη.

Ακολουθώντας τώρα η Ελλάδα την αντίθετη συνταγή, μπορεί αλήθεια να πετύχει; Πώς είναι δυνατόν να ελπίζουν οι Έλληνες σε κάτι τέτοιο, είτε με την ελπίδα της διαγραφής και τη στήριξη του πρωθυπουργού, είτε με την ψευδαίσθηση πως η διαφορετική διαχείριση των μνημονίων (νέα μέτρα) από τους ίδιους ανθρώπους που απέτυχαν στο παρελθόν θα έχει καλύτερα αποτελέσματα; Κατά την άποψη μου δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο, αφού ο ελληνικός λαός δεν είναι σε τέτοιο βαθμό ανόητος. Δυστυχώς όμως δεν μπορώ να βρω την αιτία, όσο και αν προσπαθώ να το κάνω.

Ιάκωβος Ιωάννου

analyst