Άγιος Γρηγόριος Σιναΐτης. (Εικόνα Αλεξάνδρας Τσίγκου).
(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)
Μεταφορά στην νεοελληνική από τον Φώτη Κόντογλου*.
«Γνώση της αλήθειας να θεωρής προπάντων την αίσθηση της χάριτος1. Τις δε άλλες γνώσεις, πρέπει να τις λέμε φανερώματα των νοημάτων κι αποδείξεις των πραγμάτων».
«Η βασιλεία των ουρανών είναι όμοια με μια σκηνή θεόφτιαχτη, σαν τη μωσαϊκή, έχοντας δυο καταπετάσματα της μέλλουσας ζωής. Στην πρώτη σκηνή θα μπούνε όσοι είναι ιερείς της χάρης, και στη δεύτερη, που είναι νοητή, θα μπούνε μοναχά όσοι από τούτον τον κόσμο λειτουργήσανε τριαδικά και με τελειότητα μέσα στο γνόφο της θεολογίας, έχοντας τον Χριστό τελετάρχη και πρώτον Ιεράρχη πάνω στην άγια Τριάδα, μέσα στη σκηνή που έστησε, και λάμποντας οι ψυχές τους από τις λάμψεις του Χριστού».
«Η μνήμη, που είχε ο άνθρωπος τότε που τον έπλασεν ο θεός, αρρώστησε, κι η γιατρειά, από την πονηρή και καταστρεπτική τούτη μνήμη των λογισμών που ξεπέσαμε, είναι το να γυρίση πάλιν ο άνθρωπος σε κείνη την αρχαία απλότητα. Γιατί σαν παράκουσε στο Θεό, αυτή η παρακοή έκανε ώστε αυτή η απλή μνήμη της ψυχής, που ήτανε στον άνθρωπο κάποιο όργανο για να κάνη το καλό, να καταντήση ένα όργανο για το κακό, και κατάστρεψε όλες τις δυνάμεις της, γιατί τη φυσική όρεξη που είχε στο καλό τη σκοτείνιασε και την έστριψε στο κακό. Κι αυτό το αρρωστημένο και ταραγμένο μνημονικό το γιατρεύει η αδιάκοπη θύμηση του Θεού, που γίνεται με την προσευχή και που αλλάζει τούτο το φυσικό κάνει μνημονικό πνευματικό».
«Οι κατά φύση λογικοί σταθήκανε μοναχά οι άγιοι που αποχτήσανε την καθαρότητα. Γιατί κανένας από τους λεγόμενους σοφούς του κόσμου δεν απόχτησε καθαρή γνώση, επειδή χαλάσανε το λογικό με τους λογισμούς. Γιατί το υλικό και πολύλογο πνεύμα της σοφίας ετούτου του κόσμου, απλώνοντας τα μεν λόγια στα πιο γνωστικά, τους δε λογισμούς στα πιο αγροίκα, κάνει ώστε να χαλάση το συνταίριασμα της ενυπόστατης σοφίας με τη θεωρία και με την αμέριστη και ενιαία γνώση».
«Πρέπει να γνωρίζης πως ο φόβος του Θεού δεν έχει τρόμο· (και λέγω τρόμο, όχι αυτόν που έρχεται από τη χαρά, αλλά από την οργή, ήγουν από το φόβο της τιμωρίας κι από το φόβο ν’ απομείνη κανένας απροστάτευτος), αλλά έχει κάποιο έντρομο αναγάλλιασμα που γίνεται από την προσευχή κι από το φόβο του Θεού. Και λέγω φόβο, όχι εκείνο το τρόμαγμα που έρχεται από το φόβο της οργής, ήγουν από το φόβο της τιμωρίας, αλλά το φόβο που βγαίνει από τη σοφία που λέγεται κι’ αρχή Σοφίας»2.
«Χωρίς κανένας να είναι λυπημένος και χωρίς να ζη βασανισμένη ζωή, δεν μπορεί να βαστάξη στο λιοπύρι της ησυχαστικής πολιτείας. Γιατί αυτός που πικραίνεται και που μελετά πριν νάρθουνε στο κεφάλι του τα βάσανα που θα τραβήξη ως που να πεθάνη και μετά το θάνατο, κι υπομονή θάχη και ταπείνωση θε ν’ αποχτήση, που είναι τα δυο θεμέλια της ησυχαστικής ζωής».
1. Δηλαδή γνωρίζει αληθινά την αλήθεια μοναχά όποιος πήρε τη χάρη να αισθάνεται τα πνευματικά πράγματα.
2. «Αρχή σοφίας φόβος Κυρίου» κατά τον Σολομώντα.
* Απόσπασμα από το βιβλίο του Φώτη Κόντογλου, «Γίγαντες ταπεινοί», των εκδόσεων Ακρίτας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου