Η αποστολή του προοδευτικού είναι να κάνει λάθη, του συντηρητικού είναι να αποτρέψει τη διόρθωση του λάθους

Roberto Pecchioli

Αυτό που διακυβεύεται στη σύγχρονη πολιτιστική μάχη είναι ο ίδιος ο άνθρωπος. Στο πολύτιμο μικρό βιβλίο The Abolition of Man (Η κατάργηση του ανθρώπου), ο CS Lewis επιβεβαιώνει την ύπαρξη μιας αντικειμενικής ηθικής τάξης που οι άνθρωποι όλων των εποχών και των πολιτισμών, στις πιο διαφορετικές θρησκευτικές ή φιλοσοφικές παραδόσεις, μπορούν να αναγνωρίσουν μέσω της ορθής λογικής.

Μια τάξη που ο άνθρωπος μπορεί να εμβαθύνει με νέες διαισθήσεις, αλλά στην οποία δεν μπορεί να συνεισφέρει με εφευρέσεις, όπως δεν μπορεί «να φανταστεί ένα νέο πρωταρχικό χρώμα, να δημιουργήσει έναν νέο ήλιο και ένα νέο στερέωμα».
Ο Lewis προειδοποιεί για την εμφάνιση κοινωνικών καινοτόμων – των Conditioners (Διαμορφωτές/Ρυθμιστές) – οι οποίοι, υψώνοντας το λάβαρο του υποκειμενισμού, υποστηρίζουν ότι η αντικειμενική τάξη μπορεί να μετασχηματιστεί και να αντικατασταθεί αυθαίρετα. Όταν οι Conditioners, «οπλισμένοι με τις δυνάμεις ενός κράτους που καλύπτει τα πάντα και μιας ακαταμάχητης επιστημονικής τεχνολογίας» καταφέρουν να διαμορφώσουν μια γενιά, η ανθρωπότητα θα έχει πάψει να υπάρχει. Η τελική προέλευση κάθε ανθρώπινης δράσης θα πάψει να είναι κάτι δεδομένο, για να γίνει κάτι που μπορεί να χειραγωγηθεί.

Το καλό και το κακό θα γίνουν κενές λέξεις: το περιεχόμενό τους θα είναι αυτό που έχουν καθιερώσει οι Conditioners. Αν το καλό και το κακό πάψουν να έχουν νόημα, επικρατεί ο ισχυρότερος, αυτός που λέει: «Θέλω / Θα το κάνω». Τό περιβάλλον κάνει τις ανθρώπινες ενέργειες να καθοδηγούνται από την επιθυμία, από ιδιοτροπία, από απλή όρεξη μεταμφιεσμένη σε συναισθηματικές δυνάμεις. Από εκείνη τη στιγμή γινόμαστε αξιολύπητες μαριονέτες.
Ας σκεφτούμε την ιδέα της υποκειμενοποίησης του φύλου με βάση την ατομική αντίληψη της στιγμής: εάν αρνηθεί κανείς την αντικειμενική ηθική τάξη, η «δεξιά» θα προειδοποιήσει ότι κάποιοι άνδρες θα μπουν στα γυναικεία μπάνια και θα διαγωνιστούν σε γυναικεία αθλήματα. Θα προειδοποιήσει για τον κίνδυνο οι γονείς να χάσουν τα γονικά δικαιώματα εάν αρνηθούν να συμμορφωθούν με τις επιθυμίες ενός παιδιού που σκοπεύει να αλλάξει φύλο.

Δεν θα δει ακόμη χειρότερες πραγματικότητες: για παράδειγμα, το γεγονός ότι η κουλτούρα του «φύλου», υποστηρίζοντας ότι οι ανήλικοι έχουν επίγνωση της «σεξουαλικής τους ταυτότητας», θέτει τα θεμέλια για την ομαλοποίηση, κανονικοποίηση των πιο σκοτεινών δαιμόνων. Εάν δεχθούμε την ιδέα ότι οι ανήλικοι βιώνουν σεξουαλική πληρότητα, γιατί να μην έχουν σχέσεις με ενήλικες; Δεν το λένε ανοιχτά, το παράθυρο του Overton δεν έχει ανοίξει ακόμα, αλλά το αποτέλεσμα είναι εγγεγραμμένο στη λογική που επιβάλλουν.

Μια αδιαμφισβήτητη απόδειξη ότι η έννοια της φιλελεύθερης ελευθερίας χρησιμεύει για να επικρατήσει το προοδευτικό στρατόπεδο είναι η συζήτηση για την ευθανασία. Μια ελευθερία που κάνει την ατομική βούληση κυρίαρχη αναπόφευκτα επαναστατεί ενάντια στα βάσανα, στον πόνο. Στον παλιό κόσμο όπου η ελευθερία ήταν η διάκριση μεταξύ του καλού και του κακού κατά τη σειρά ύπαρξης, ο άνθρωπος αποδεχόταν τον πόνο ως αναπόσπαστο μέρος της ζωής. Στον κόσμο που διέπεται από τη φιλελεύθερη ελευθερία, ο άνθρωπος επαναστατεί ενάντια στα βάσανα και φιλοδοξεί να τα καταστείλει, αναλαμβάνοντας τον έλεγχο της μοίρας του μέσω της επιστήμης. Τελικά, η επιστήμη αποτυγχάνει, αφήνοντας γυμνό τον ανθρωπόθεο. Η αυτοκαθορισμένη ελευθερία δεν έχει άλλη επιλογή από το να καταστείλει την ίδια τη ζωή.

Ο τελευταίος σταθμός του θεοποιημένου ανθρώπου του φιλελευθερισμού είναι η ευθανασία και η επιτροπή υποδοχής είναι προοδευτική. Ο φιλελευθερισμός κουνάει το δέντρο, ο προοδευτισμός μαζεύει τα καρύδια. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι φιλελεύθεροι δεν μπορούν να είναι ενάντια στην ευθανασία, την τελική συνέπεια της αντίληψής τους περί ελευθερίας. Μόνο όσοι κατανοούν την ελευθερία με τον αριστοτελικό τρόπο μπορούν να κατανοήσουν τη ζωή ως «δοτικότητα»/«δεδομένο», κάτι που ο άνθρωπος δεν μπορεί να διαθέσει, και να αποδεχθεί ότι ο πόνος και η δυστυχία είναι μέρος της ζωής. Μια κοινωνία που νομιμοποιεί τον επαγόμενο θάνατο, που καταστέλλει τον εαυτό της για να αποφύγει τα βάσανα, έχει χάσει τη θέληση για ζωή. Απαντά στο κακό, στα γηρατειά, στη δυσφορία με απόγνωση, αφού δεν πιστεύει ότι υπάρχει «άλλη» διάσταση.

Είναι αναπόφευκτο μια άθεη κοινωνία να βρει στην ευθανασία, ένα σύμπτωμα ατομικής και συλλογικής αυτοκαταστροφής, μια οδό διαφυγής από τα δεινά που δεν αντέχει.
Ο φιλελευθερισμός, διδάσκει ο Donoso Cortés, είναι μια σχολή χωρίς θεολογία: για αυτό το λόγο καταλήγει να γεννά σκεπτικισμό, απώλεια νοήματος, αθεϊσμό. Δεν υπάρχει λύση αφού η έννοια της αυτοδιάθεσης είναι εγγεγραμμένη στο φιλελεύθερο DNA σε όλα τα δεξιά και αριστερά συστατικά του.

Αντιμέτωπη με την αριστοτελική έννοια της ελευθερίας – την ικανότητα των ανθρώπων να ενεργούν εντός της τάξης του όντος – η φιλελεύθερη ελευθερία είναι η βούληση να εγκαταλείψει την τάξη τού Είναι και να διεκδικήσει τον εαυτό του κυρίαρχα. Είναι η χεγκελιανή ελευθερία της βούλησης, «η πραγματικά άπειρη ελευθερία της οποίας το αντικείμενο δεν είναι άλλο ή όριο, αλλά ο εαυτός της». Αυτή η ελευθερία να διαμορφώνει τη ζωή όπως θέλει καθιστά κάθε άτομο έναν μονάρχη που μπορεί να ανεξαρτητοποιηθεί από την οικογένεια (διαζύγιο), από τη ζωή που αναδύεται στη μήτρα της (έκτρωση), από το φυσικό σώμα (αλλαγή φύλου) και τελικά από την ύπαρξη (ευθανασία).

Αντιστρέφοντας την οντολογική τάξη, η αυτοπροσδιοριζόμενη ελευθερία καταστρέφει συνεχώς κάθε μορφή κοινοτικής ζωής.
Η φιλελεύθερη κοινωνία, που δεν αναγνωρίζει μια τάξη ύπαρξης, υποκαθιστά τους φυσικούς δεσμούς με αμιγώς συμβατικούς περιορισμούς, προκαλώντας μια αρρωστημένη συνύπαρξη, μια «διάσπαση» μέσω της απλής συνάθροισης ατόμων που ζουν κάτω από ένα κοινωνικό συμβόλαιο που διοικείται από διαρκώς μεταβαλλόμενους και καταναγκαστικούς νόμους. Σε αυτήν την ανισότητα αναπτύσσονται κλειστές, εγωιστικές προσωπικότητες, γοητευμένες με το σούπερ μάρκετ των δικαιωμάτων που τους επιτρέπει να ανεξαρτητοποιηθούν - δηλαδή να «απελευθερωθούν» από την οικογένεια, από την εκκολαπτόμενη ζωή, από το βιολογικό φύλο, από την ίδια τη ζωή.

Μόνο αν αρνηθούμε την έννοια της φιλελεύθερης ελευθερίας και αποδεχθούμε την τάξη της ύπαρξης, μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματα της κοινότητας, παραμερίζοντας μια δηλητηριώδη ελευθερία που κατέστρεψε την κοινοτική ζωή και μας μεταμόρφωσε σε μια ηλίθια μάζα ικανοποιημένη με τον εκφυλισμό της, χωρίς άλλο ιδανικό παρά άνετη σκλαβιά.
Πρέπει να επιστρέψουμε στην έννοια του «ευγενούς» ανθρώπου, του όντος που έχει ψυχή για τον εαυτό του και για τους άλλους. Ικανός να τιμωρήσει τον εαυτό του και τους άλλους, προικισμένος με «ύφος», στραμμένος προς τα πάνω, ο ευγενής άνθρωπος, όπως ήξερε ο Γκαίτε, ζητά να μπορεί να τηρήσει μια τάξη και έναν νόμο. Ξέρει να υπακούει, να φρενάρει και να βλέπει, μισεί το κοπάδι και νιώθει την τιμή ως μέρος της ζωής του. Ο ευγενής άνθρωπος κατέχει τον εαυτό του, γι' αυτό μπορεί να πεθάνει για έναν σκοπό, είναι ικανός να δώσει αυτό που κανείς δεν του ζητά και να απέχει από αυτό που κανείς δεν του απαγορεύει.

Ένα ιδανικό πολύ ψηλό; Ίσως, αλλά πρέπει να κοιτάξουμε ψηλά, προς την κορυφή, μακριά από την κούνια στο αγρόκτημα όπου μας έκλεισαν.
Όταν σπάνε οι δεσμοί με την παράδοση γινόμαστε μια άμορφη μάζα και οι τύραννοι μπορούν να μας διαμορφώσουν όπως θέλουν. Σχεδόν δεν διαβάζουμε πια, αγνοούμε τα πάντα για το τι ήταν, αδιαφορώντας ακόμη και για το μέλλον. Η μάχη ενάντια στο σήμερα, το αιώνιο παρόν είναι μια άλλη  μάχη στον πολιτιστικό πόλεμο, αντίθετη στο εκπαιδευτικό σύστημα που διαμορφώνει μυαλά για να τα καταστρέψει, να τα κάνει δουλοπρεπή. Το να είσαι «διαφορετικός» απαιτεί θυσίες.

Οι οθόνες διαλύουν την προσοχή μας, εισάγοντας ένα στοιχείο νευρικότητας στη ζωή μας: δεν μπορείτε να διαβάσετε τις Εξομολογήσεις του Αγίου Αυγουστίνου και να απαντήσετε σε ένα μήνυμα Whatsapp.
Φυσικά, είναι πολύ πιο εύκολο να μαζέψεις φίλες στο Tinder παρά να έχεις έναν άνθρωπο στον οποίο να αφιερώσεις τη ζωή σου. Κερδίζει η στιγμή, το μάδημα τής μέρας (carpe diem) όσων ξορκίζουν το τίποτα τρέχοντας άσκοπα και αποδεχόμενοι μια τυποποίηση που καμία άλλη εποχή δεν είχε επιβάλει.

Μόνο οι κοινότητες που έχουν και αναδημιουργούν μια παράδοση ζουν και έχουν ζωή. Διαφορετικές προσωπικότητες μπορούν να αναδυθούν μέσα τους. Οι παραδοσιακές κοινωνίες προστατεύουν την άνοδο της «ιδιοφυΐας», όχι μόνο των ανώτερων προσωπικοτήτων, αλλά κυρίως της «ιδιοφυΐας» του καθενός, του ιδιόμορφου τρόπου ύπαρξης στον κόσμο που προωθεί ξεχωριστές κλήσεις και «πρόσωπα».
Οι κοινωνίες που κόβουν τους δεσμούς με την παράδοση ζουν μόνο στο πολιτιστικό κλίμα της εποχής, παράγοντας συλλογικούς, αδιαφανείς, τυπολάτρες, κομφορμιστές άνδρες και γυναίκες. Το αποκαλούν «πρόοδο» και οι δυνάμεις του χώρου - χωρισμένες στον άξονα δεξιά/αριστερά - μοιράζονται τον ίδιο φιλελεύθερο ορίζοντα.
Το σπάσιμο που πρέπει να προκαλέσουμε, να θρέψουμε, να ξαναξυπνήσουμε είναι η κεφαλαιώδης διάκριση μεταξύ φιλελευθερισμού και παράδοσης.

Η πολιτιστική μάχη συνίσταται στην παροχή στην κοινωνία μιας εναλλακτικής, που μπορεί να υπάρξει μόνο σε ένα συνεκτικό και διαχρονικό πλαίσιο, δηλαδή την Παράδοση.
Ένα από τα χαρακτηριστικά της Δύσης είναι η εξαφάνιση του θρησκευτικού ζητήματος. Πέρα από τον αθεϊσμό: ψυχρή αδιαφορία για το πνεύμα, για την υπέρβαση, για οτιδήποτε υπερβαίνει τη στιγμή και την υλική διάσταση. Είναι ένα συγκλονιστικό γεγονός, αφού όλοι οι πολιτισμοί έχουν θέσει στον εαυτό τους τα μεγάλα ερωτήματα για την ανθρώπινη μοίρα, την ύπαρξη και τη σχέση με τον Θεό. Η εμμονή στην ελευθερία που νοείται ως απουσία περιορισμών είναι στενά συνδεδεμένη με την ηγεμονία των οικονομικών δυνάμεων.

Οι μάζες δεσμεύονται σαν μαϊμούδες που παλεύουν για την τελευταία μπανάνα σε ένα κλουβί, ενώ η μεγάλη χρηματοδότηση αφιερώνεται στη διαχείριση των υποθέσεών της χωρίς όρια ή περιορισμούς.
Για την παραδοσιακή σκέψη, η γιορτή των δικαιωμάτων και των ελευθεριών είναι το δόλωμα που ρίχνει η Κυριαρχία για να αποσπά την προσοχή των μαζών, όπως το να πετάει χαρούπια στα γουρούνια, ενώ συγκεντρώνει και πολλαπλασιάζει χρήματα και δύναμη στα χέρια της.

Μια αποϋλοποίηση των προκαταβολών χρημάτων, που παύει να είναι το μέτρο της αξίας για να μεταμορφωθεί σε ένα αφηρημένο σύμβολο στην οικονομική ομίχλη, αποσυνδεδεμένο από τα αγαθά που αρχικά αντιπροσώπευε, και οι ελευθερίες ως συγκεκριμένο μέσο για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων εξασθενούν.
Ώρα για αντικαταστάσεις: το «φυσικό» χρήμα και ο χρυσός, δηλαδή το πραγματικό, το απτό, νικιέται από το σύμβολο, από το κλικ στο πληκτρολόγιο, ενώ ακόμη και η ελευθερία γίνεται αφηρημένη. Ωστόσο, φουντώνει τις μάζες με ουτοπίες και γελοιότητες, εμπλέκοντάς τις σε αναπαραστάσεις, ψεύτικα σόου, υποκατάστατα συμμετοχής που πέρασαν ως δημοκρατία.

Οι αρχαίες ελευθερίες συνδέονταν συγκεκριμένα με τις δουλειές που έκαναν οι άνθρωποι, με τη γη που πρόσφερε διατροφή, με την υπεράσπιση των οικογενειών τους και με τις μορφές ζωής τους. Η αφηρημένη ελευθερία έχει γεμίσει τους ανθρώπους με ιδέες που είναι λανθασμένες και ωστόσο ικανές να συναρπάσουν.
Με υπερηφάνεια, οι μάζες σταμάτησαν να στρέφουν το βλέμμα τους προς τον ουρανό, τα ολοένα καινούργια αιτήματα για αφηρημένη ελευθερία ως την τελευταία υποκατάστατη θρησκεία.

Το χρήμα ολοκληρώνει το έργο της λεηλασίας - ηθικό και υλικό - ρίχνοντας νέο δόλωμα: καθολικές διακηρύξεις δικαιωμάτων, ασυνήθιστες, ανυποψίαστες ελευθερίες για πλήθη τόσο άπληστα όσο τα παιδιά μπροστά στο ζαχαροπλαστείο. Το χρήμα έχει εφεύρει φαντασμαγορικούς τρόπους αναπαραγωγής του εαυτού του, φροντίζοντας να επιστρέψει στο «φυσικό χρήμα» όταν λεηλατεί αληθινά αγαθά, αιμορραγώντας ανθρώπους που δεν γνωρίζουν καν την κλοπή, σε κλουβιά που μαλώνουν σαν μαϊμούδες.

Επινόησαν την κατάχρηση του νομικού προσώπου και την αρχή της περιορισμένης ευθύνης, η οποία ακυρώνει τις παραδοσιακές έννοιες της ιδιοκτησίας και της κοινωνίας, που κάποτε ήταν άρρηκτα συνδεδεμένες με την προσωπική ευθύνη, ενώ το χρήμα καθόρισε τη μετατροπή της περιουσίας σε μια οντότητα που διαιρεί τα κέρδη καθώς μεγαλώνει και αφήνει ασφαλή τα περιουσιακά στοιχεία των ιδιοκτητών του όταν πτωχεύσει. Τελικά εφηύρε την ελευθερία κίνησης κεφαλαίων, που του επιτρέπει να εγκαταλείψει το πλοίο που βυθίζεται όπως κάνουν οι αρουραίοι, να ξεφύγει από τη φορολογία, να κρυφτεί πίσω από ένα δανεικό όνομα, να κρυφτεί σε μια άπιαστη ομίχλη εικονικών ανώνυμων εταιρειών στο εξωτερικό.

Οι εγκλωβισμένοι πίθηκοι, με υψηλές κραυγές, ζητούν περισσότερη ελευθερία, περισσότερα συμβολικά δικαιώματα. Να είστε ικανοποιημένοι: το Dominion (η Κυριαρχία), όπως σε άλλες εποχές τους παρείχε εικονογραφημένες εφημερίδες και δύο εβδομάδες διακοπών, συν την αγορά καταναλωτικών αγαθών με χρέη, τώρα διανέμει μαζικά τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων και τις αμβλώσεις ενώ πληρώνει άθλιους μισθούς. Ως μεγάλος μάγος, βγάζει ένα κουνέλι από το καπέλο, προσφέρει Twitter και ψυχαναγκαστικό σεξ (καλύτερα αν είναι εικονικό), αντικαθιστά την κοινότητα με την κοινότητα των κοινωνικών δικτύων, τον διάλογο με τη φιλία στο Facebook.

Η αγορά ανταλλάσσεται με την εικονική πλατεία (πολλή φασαρία για το τίποτα...), το ανόητο ξέσπασμα αντί για εξέγερση στο νηπιαγωγείο του Πήτερ Παν. Η εξουσία αποθαρρύνει τη γέννηση νέων ενοχλητικών μελών της κοινωνίας: ο μόνος πολλαπλασιασμός που βλέπει ευνοϊκά είναι ο δικός της. Αφήνει τους πιθήκους με μια μόνο παρηγοριά: να μεθύσει από την ελευθερία του «καβάλου».

Αυτό, τέλος, είναι το αποτέλεσμα της φιλελεύθερης σκέψης, της «ανοιχτής κοινωνίας» και όλων των σκαλωσιών των δικαιωμάτων, της λάμψης και των εκτυφλωτικών φώτων που μας περιβάλλουν.
Η μόνη απάντηση είναι η παραδοσιακή σκέψη, ένας τρόπος σκέψης που υπάρχει από την εποχή του Αριστοτέλη, μπολιασμένος στον χριστιανικό κόσμο. Είναι η «αιώνια φιλοσοφία» που χτίζεται γύρω από την ιδέα ότι η πίστη και η ζωή πρέπει να ενσωματώνονται σε φυσικές πραγματικότητες. Η παραδοσιακή σκέψη δεν είναι εγγενώς συντηρητική, μερικές φορές συμβαίνει το αντίθετο.

Ο Τσέστερτον είπε ότι η αποστολή των προοδευτικών είναι να κάνουν λάθη και των συντηρητικών είναι να αποτρέψουν τη διόρθωση των λαθών. Ο παραδοσιακός άνθρωπος αντιδρά ενάντια σε αυτό που ο συντηρητικός θέλει μόνο να διατηρήσει. Ο συντηρητισμός διατηρεί το κέλυφος των πραγμάτων, η παραδοσιακή σκέψη την ουσία. Προσπαθεί να οπλιστεί μπροστά στον κόσμο, ξεχνώντας ότι ο κόσμος έχει διεισδύσει στην πανοπλία του. Δεν σταματά ποτέ να αυταπατάται ότι οι ιδέες έχουν λογική εξέλιξη. Σκέφτεται το αδύνατο: να μπορέσει να ισιώσει ό,τι είναι στραβό, δηλαδή τις φιλελεύθερες αρχές.

Τα δύο οράματα για τον άνθρωπο διαφέρουν: ο φιλελευθερισμός πιστεύει ότι η ανθρώπινη φύση μπορεί να αναδιαμορφωθεί κατά βούληση, ότι είναι ασταθής, ρευστή. Η παραδοσιακή σκέψη, όμως, θεωρεί την ουσία του ανθρώπου δεδομένη για πάντα, ουσιαστικά αμετάβλητη. Η φύση των ανθρώπων των σπηλαίων και η δική μας είναι η ίδια. Η ελευθερία είναι στενά συνδεδεμένη με την έννοια της φύσης. Για την παραδοσιακή σκέψη, η ελευθερία συνδέεται με την αλήθεια. Ο άνθρωπος είναι τόσο πιο ελεύθερος όσο περισσότερο προσκολλάται στη φύση του.

Η φιλελεύθερη σκέψη είναι ο καθαρός αυτοπροσδιορισμός, η επιθυμία να μεταμορφώσει κανείς αυτό που είναι και, τροποποιώντας τον εαυτό του, να μεταμορφώσει τον κόσμο σύμφωνα με την επιθυμία του. Η αντιπαράθεση μεταξύ αριστεράς και δεξιάς παρουσιάζεται ως μια κοσμική μάχη, ενώ είναι μια αξιολύπητη εσωτερική πάλη. Μοιάζει με μεθυσμένη διαμάχη για το τελευταίο ποτό. Αριστερά και δεξιά μαλώνουν για γκροτέσκα ή μάταια πράγματα σε έναν εσωτερικό καυγά. Νομίζουν ότι παλεύουν για ένα όραμα του κόσμου, αλλά είναι φτωχοί διάβολοι κλεισμένοι σε ένα σκοτεινό δωμάτιο χωρίς να το ξέρουν.

Προοδευτικοί και συντηρητικοί συμμετέχουν σε ένα λανθασμένο όραμα της ανθρώπινης φύσης: το φιλελεύθερο. Είναι οι κάτοικοι του σπηλαίου του μύθου του Πλάτωνα. Δεν έχουν γνώση της εξωτερικής πραγματικότητας και πιστεύουν ότι η διαμάχη τους είναι η μόνη δυνατή. Ο νικητής είναι ο προοδευτισμός, πιο συνεπής με τις αρχικές προϋποθέσεις.
Εάν ο υποχρεωτικός στόχος είναι η πρόοδος, γιατί να σταματήσουμε σε ένα συγκεκριμένο σημείο; Ο συντηρητικός περιορίζεται στο να επιβραδύνει, να βάζει όρια ότι προχωρά όλο και πιο μακριά, σε ένα μέρος που λέγεται «εμπρός».

Ωστόσο, η ανθρώπινη φύση δίνει λόγο για ελπίδα. Οι κοινωνικοί μηχανικοί πιστεύουν ότι η φύση μας μπορεί να διαμορφωθεί όπως τα μέρη ενός Meccano (παιχνίδι κατασκευών). Δεν είναι έτσι. Ο ισχυρισμός για αλλαγή της φύσης είναι μια χίμαιρα. Οι επιβαλλόμενες ιδεολογίες γεννούν πολύ βαθιά δυσαρέσκεια.
Μέχρι στιγμής, οι ελίτ καταφέρνουν να ελέγξουν τη δυσαρέσκεια με τα δικαιώματα που εναλλάσσονται με φόβο και καταστολή. Ψευδαισθήσεις και κακές αιτίες εξακολουθούν να εξαπατούν πολλούς. Η καθολική εξαπάτηση, η μαζική «οφθαλμαπάτη» θα αντισταθεί για λίγο ακόμα, αλλά είναι καταδικασμένη να τελειώσει.
Αυτό που μας έχει συμβεί είναι μια εποχή θανάτου, ένα χαρούμενο νεκροτομείο. Θα πεθάνει χωρίς να αφήσει τύψεις, χωρίς να μπορεί να αφαιρέσει από τον άνθρωπο την ανθρωπιά του, την Παράδοσή του, τη θεϊκή του σπίθα.

La missione del progressista è sbagliare, quella del conservatore impedire che l’errore sia corretto - Articolo di Roberto Pecchioli (unavox.it)