Πηγή: Βιντσέντσο Κόστα
Η Ρουθ Μπένεντικτ αφηγείται πώς ο Ραμόν, ένας Ινδός, βίωσε την κατάρρευση του πολιτισμού του, και με αυτόν τον τρόπο αναδεικνύεται πώς αυτή η παράδοση συνέδεε το Απόλυτο και την πολλαπλότητα των πολιτιστικών παραδόσεων.
Σε αυτόν τον πολιτισμό, λέγεται ότι στην αρχή, ο Θεός έδωσε σε κάθε λαό ένα πήλινο ποτήρι, και από αυτό το ποτήρι ήπιαν τη ζωή τους.
Κάθε λαός βύθισε το ποτήρι του στο νερό, «αλλά τα ποτήρια τους ήταν διαφορετικά». Το ίδιο νερό, το ίδιο απόλυτο, αλλά σε κάθε λαό δίνεται ένας συγκεκριμένος τρόπος να αντλεί το νερό που επιτρέπει τη ζωή και να κατοικεί στον κόσμο.
Δεν υπάρχει πρόσβαση στο Απόλυτο και το υπεριστορικό χωρίς να είναι κανείς ριζωμένος σε μια παράδοση, και το να είναι κανείς ριζωμένος σε μια παράδοση δεν σημαίνει απώλεια της καθολικότητας: είναι η ρίζα στη ζωή του απόλυτου από την οποία αντλεί κάθε παράδοση. Αυτή ήταν η επίγνωση του Ραμόν.
Το ποτήρι είναι ο ιδιαίτερος τρόπος με τον οποίο ένας λαός είναι ριζωμένος στη ζωή του Απόλυτου, και αν ένας πολιτισμός χάσει το ποτήρι του ή αν σπάσει, αυτός ο λαός πεθαίνει. Και έτσι βιώνει ο Ραμόν την πολιτιστική καταστροφή που έχει πλήξει τον λαό του: «Το ποτήρι μας είναι τώρα σπασμένο».
Η Νέα Κουλτούρα:
Πιστεύω ότι είναι δεδομένο ότι δεν έχουμε μια ζωντανή κουλτούρα, μια κουλτούρα που να φωτίζει τον κόσμο, μια που να καθοδηγεί τη δράση. Αντιδρούμε, αλλά χωρίς κουλτούρα μπαίνουμε σε μια διάσταση όπου, αντιδρώντας, διασκορπιζόμαστε.
Σίγουρα, πηγαίνουμε στο θέατρο, ενημερωνόμαστε, μιλάμε με καλλιεργημένο τρόπο. Αλλά υπάρχει πάντα κάτι θανατηφόρο: είναι η άψυχη φλυαρία. Έχουμε την αίσθηση ότι η ζωή είναι αλλού. Χρειαζόμαστε μια νέα κουλτούρα, μια κουλτούρα που γεννιέται από τη ζωή, που την ανακτά από την κατάσταση διασποράς στην οποία η ίδια η ζωή έχει φέρει τον εαυτό της. Χρειαζόμαστε μια κουλτούρα που είναι ζωή και μια ζωή που είναι πολιτισμός.
Αλλά από πού μπορεί να προέλθει;
Όχι από το πανεπιστήμιο. Αυτά είναι τώρα θανατηφόρα μέρη, όπου όλοι ασχολούνται υπερβολικά με την καριέρα τους. Οι νέοι επαναλαμβάνουν πράγματα από τη δεκαετία του 1960, ακόμα με τη Σχολή της Φρανκφούρτης, τον Αντόρνο, τον Φουκώ, τον Ντελέζ, την καταπίεση, τη σεξουαλική χειραφέτηση. Έναν κόσμο έξω από αυτόν τον κόσμο. Έναν κόσμο που ήταν ήδη νεκρός τότε, αλλά τώρα, αντί να φωτίζει, συσκοτίζει. Δεν αφήνει περιθώρια για δράση επειδή δεν κατανοεί τις σημερινές προκλήσεις, δεν κατανοεί την μεταβαλλόμενη ατμόσφαιρα, τις νέες αντιφάσεις. Επαναλαμβάνονται κενές φόρμουλες.
Αλλά αυτό είναι στην καλύτερη περίπτωση· εδώ μιλάμε για το ευγενές κομμάτι. Τα υπόλοιπα είναι ένας πολύ χειρότερος θάνατος. Τίποτα δεν θα προέλθει από τα πανεπιστήμια.
Αλλά ακόμη λιγότερο από την αγορά, μόνο κατήχηση από τα μέσα ενημέρωσης.
Λοιπόν, πού μπορεί να γεννηθεί μια νέα κουλτούρα; Πού θα γεννηθεί, αν γεννηθεί, και κανείς δεν μπορεί να πει ότι το θαύμα θα συμβεί;
Έξω από τα πανεπιστήμια, έξω από τους κανόνες τους, έξω από τα κυκλώματα των μεγάλων εκδοτών, των μεγάλων εφημερίδων, της κοινωνίας του θεάματος, μακριά από τις μάζες.
Θα γεννηθεί αν δημιουργήσουμε χώρους για την παραγωγή γνώσης απαλλαγμένους από καριέρες, νεποτισμό, δίκτυα ανθρώπων που συνεργάζονται, επανεξετάσουμε σκοτεινά θέματα και αφήσουμε στην άκρη όλα όσα έχουν κυριαρχήσει τα τελευταία 60 χρόνια. Αντιμετωπίσουμε νέα προβλήματα, αυτά που θέτει η ζωή.
Τα προβλήματα που θέτει η ζωή, όχι αυτά που υπαγορεύει η Ευρωπαϊκή Κοινότητα ή αυτά που υπαγορεύουν οι ανάγκες της βιομηχανίας. Όχι αυτά που υπαγορεύει η αιώνια ανάγκη να επιδιώξουμε το νέο.
Υπάρχουν πολλές ομάδες, μικρές ομάδες, ποικίλες, πολύ διαφορετικές, αλλά σκέφτονται διαφορετικά, εκκεντρικά, θέτουν ή επιδιώκουν προβλήματα που έχουν απορριφθεί εδώ και δύο αιώνες.Θα προκύψουν από αυτούς τους ανθρώπους, από καθηγητές λυκείου και όχι από καθηγητές πανεπιστημίου.
Υπάρχει μία προϋπόθεση: πρέπει να αρχίσουν να δικτυώνονται, ανεξάρτητα από το αν είναι δεξιοί ή αριστεροί. Θα προκύψει αν καταφέρουν να φέρουν κοντά διαφορετικές παραδόσεις, τις πιο ποικίλες, για να επιδιώξουν παλιά, πολύ παλιά προβλήματα, γιατί αν μπορεί να προκύψει κάτι νέο, είναι μόνο ανακαλύπτοντας ξανά το παλιό.
Αν συμβεί αυτό, αυτή θα είναι η επανάσταση.
Και αν συμβεί αυτή η πολιτιστική επανάσταση, η ζωή θα ξαναρχίσει σε αυτή τη χώρα.
Το πρώτο καθήκον είναι να απομακρυνθεί ο πολιτισμός και η σκέψη από την εξουσία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου