Σωτηρία χωρίς σωτήρα (α)
Του Manfred Dworschak, Spiegel Nr.31, 29.7.13
Ερευνητές αποκαλύπτουν την πραγματική πηγή της ινδικής πνευματικότητας: οι υποτιθέμενες αρχαίες πνευματικές διδασκαλίες είναι επινόηση της μοντέρνας Δύσεως. Την γιόγκα ως γυμναστική ανέπτυξαν Ευρωπαίοι γυμναστές και bodybuilder.
Σικάγο, 11 Σεπτεμβρίου 1893. Χιλιάδες έχουν έρθει στο παγκόσμιο συμβούλιο των θρησκειών. Για πρώτη φορά συναντιούνται οι ακόλουθοι όλων των σημαντικών θεών στη γη. Για λίγες μέρες επικρατεί ανακωχή στον πόλεμο για τις ψυχές. Η πρώτη μέρα έχει σχεδόν τελειώσει, όταν ένας κομψός μοναχός βιάζεται να πάει στο αναλόγιο. Αντιπροσωπεύει τους ινδουιστές. Ο μοναχός από την Ινδία είναι ανήσυχος. Κανείς δεν τον είχε προσκαλέσει. Την νύχτα είχε περάσει σε ένα εμπορικό βαγόνι, γιατί δεν είχε αλλού να κοιμηθεί. Συμμαζεύεται και αρχίζει την ομιλία του. Αιρετικοί και φανατικοί εξουσίασαν για πολύ καιρό τον κόσμο. Αντίθετα, η πίστη του διδάσκει τους ανθρώπους μια γενική ανεκτικότητα. Για ένα ινδουιστή, όλες οι θρησκείες είναι αληθινές. Όπως όλα τα ρεύματα καταλήγουν στην θάλασσα, έτσι και όλες οι θρησκείες καταλήγουν στον θεό.
Το κοινό πανηγυρίζει και χειροκροτά. Και οι άλλες θρησκείες φαίνονται ξαφνικά στενόμυαλες, φιλόνικες, χθεσινές. Αυτός ο ινδουιστής από την αποικία, όπου ευδοκιμεί το πιπέρι, τους κλέβει την παράσταση. Είναι γιος ενός πλούσιου δικηγόρου, και έχει δυτική μόρφωση. Το όνομα του είναι : Vivekananda.
Η ομιλία ήταν εντυπωσιακή. Παντού πια θέλουν οι άνθρωποι να ακούσουν, τι λέει ο Vivekananda. Διασχίζει τις ΗΠΑ, κάνει ομιλίες, τον προσκαλούν οι σύλλογοι σε βραδυνές συγκεντρώσεις. Για χρόνια θα ταξιδεύει. Αργότερα πάει και στην Ευρώπη. Είναι η ιεραποστολή της ζωής του.
Έτσι αρχίζει η καριέρα ενός ιστορικού σφάλματος, που επικρατεί μέχρι σήμερα: η πανάρχαια ινδική πνευματικότητα, που ο καθένας νομίζει ότι την ξέρει, δεν υπήρξε ποτέ.
Την ανακάλυψε ο Vivekananda.
Αυτό ισχυρίζεται ο Peter van der Veer, διευθυντής του Max-Planck-Institut για την διερεύνηση πολυθρησκευτικών και πολυεθνικών κοινωνιών, στην πόλη Göttingen. Για χρόνια διερευνά ο ανθρωπολόγος αυτός, το ερώτημα: πως έγινε και η Δύση μαγεύτηκε μόνιμα από τις ασιατικές σοφίες; Στην μελέτη του αυτή συνάντησε μια εκπληκτική ιστορία εσφαλμένης γνώσης.
Ο Vivekananda ήξερε τι ήθελαν να ακούσουν οι άνθρωποι. Η Ινδία έχει ένα δώρο για τον κόσμο, κήρυττε όπου έφτανε: πνευματικό πλούτο, πνευματικότητα άφθονη! Ακριβώς εκείνα τα αγαθά που έλειπαν από την άψυχη πια Δύση.
Ο περιφερόμενος μοναχός αποσιώπησε βέβαια μερικά όχι και τόσο όμορφα, που για τον κοινό ινδουιστή ήταν αγαπητά και άγια: πρώτα απ’ όλα την θεά Κάλι, που με την γλώσσα έξω πατά πάνω στον θεό Σίβα, και στον λαιμό φοράει ένα περιδέραιο από κεφάλια ανθρώπων. Ο van der Veer λέει: «οι σύγχρονοι του Vivekananda στην Δύση θα το έβρισκαν αποκρουστικό».
Και οι άλλοι ινδικοί θεοί, με προβοσκίδες ελεφάντων και κεφάλια πιθήκων, ήταν για τον Vivekananda μη παρουσιάσιμοι. Τους αγνόησε όπως κάνει κάποιος με συγγενείς για τους οποίους ντρέπεται. Δεν είπε επίσης τίποτα για τους μαλλιαρούς γιόγκι της πατρίδας του, που ισχυρίζονταν ότι ζουν μόνο από τον αέρα ή ότι μπορούν να πετούν με την δύναμη της σκέψης.
Αντί αυτού, ο Vivekananda δημιούργησε μια αιθερικά καθαρή πνευματικότητα, η οποία υπήρχε μόνο στην φαντασία του: ένα προϊόν, ειδικά κατασκευασμένο για το Σικάγο, για την Δύση. Ο ενθουσιασμός του κοινού του τον δικαίωσε.
Αυτό που σήμερα θεωρούμε ασιατική πνευματικότητα, είναι κυρίως έργο του Vivekananda, λέει ο ανθρωπολόγος van der Veer. Στην αγορά των κοσμοθεωριών, ο μοναχός από την Καλκούτα ήταν ιδιοφυΐα για τις εξαγωγές. Η επινόηση του πέτυχε τόσο καίρια την ανάγκη της εποχής, που τον κατέστησε μορφή-κλειδί του δυτικού μοντερνισμού.
Την εποχή εκείνη, οι άνθρωποι σε όλη την Ευρώπη ζητούσαν μια εναλλακτική για την κυρίαρχη θρησκεία. Η Χριστιανική Εκκλησία ήταν γι’ αυτούς δογματική, άχαρη και μπλεγμένη με τις κοσμικές δυνάμεις. Στην θέση του παραδεδομένου οικοδομήματος της πίστης, εξαπλωνόταν η μοντέρνα επιστήμη: διανοητική, ενδιαφερόταν μόνο για το αποδείξιμο, για πολλούς πολύ ψυχρή. Όποιος δεν ήθελε να μείνει χωρίς ανώτερο νόημα, υπέφερε λόγω ενός κενού.
Η Ινδία προσφέρθηκε να γεμίσει το κενό αυτό. Η μακρινή υποήπειρος αντιπροσώπευε το εντελώς διαφορετικό. Μεταξύ των διανοουμένων ήταν της μόδας να μαθαίνουν σανσκριτικά. Ρομαντικά πνεύματα όπως οι αδελφοί Schlegel, την θαύμαζαν, αλλά και νηφάλιοι διαφωτιστές, όπως ο μεταρρυθμιστής του εκπαιδευτικού συστήματος Wilhelm von Humboldt.
Το στοιχείο της ινδουιστικής θρησκείας, που προσέλκυε κατά κύριο λόγο, ήταν η δυνατότητα σωτηρίας εδώ και τώρα, και μάλιστα χωρίς σωτήρα. «Αυτή ήταν η μεγαλύτερη υπόσχεση του ινδουισμού», λέει ο van der Veer. «Μπορείς να γίνεις άλλος άνθρωπος πειραματιζόμενος με το σώμα σου».
Οι ιεροί γιόγκι και φακίρηδες, έδειξαν τι είναι δυνατόν να κάνει κανείς με το σώμα. Ο Vivekananda ήξερε τι εντύπωση προκαλούσαν στη Δύση, αυτοί οι καλλιτέχνες της εγκράτειας. Γνώριζε όμως και την ινδική πραγματικότητα. Οι ασκητές συχνά τσάντιζαν τους συμπατριώτες τους: άγιοι άχρηστοι, που αποκλειστικά με τα χρήματα της κοινωνίας, είχαν την δυνατότητα να αφιερωθούν στην απελευθέρωση τους από τα κοσμικά. Την ενοχλητική τους ζητιανιά θεωρούσαν πολλοί ως μάστιγα. Δεν ήταν όμως ενδεδειγμένο να τα βάλεις μαζί τους. Γιατί οι γιόγκι, με τις τεχνικές αναπνοής και τον έλεγχο του σώματος, είχαν μεγάλη δύναμη στην πάλη.
Η άσκηση έχει τις ρίζες της στην υπηρεσία στον πόλεμο, την προετοιμασία για την μάχη. Για αιώνες υπηρετούσαν οι Ινδοί ασκητές τους άρχοντες του κόσμου. Φύλαγαν τους εμπορικούς δρόμους από τις επιθέσεις ληστρικών καστών. Υπηρετούσαν και ως πολεμιστές για τους τοπικούς βασιλείς. Γυμνοί ή ελαφρώς περιζωσμένοι, πήγαιναν στις μάχες, προκαλούσαν τρόμο λόγω της αφοβίας τους. Ως όπλα είχαν συχνά μόνο τα μπαστούνια τους. Πολλοί όμως είχαν ρόπαλα, τρίαινες ή μασιές.
Οι πολεμόχαροι ασκητές ήταν αυστηρά οργανωμένοι σε ειδικά συντάγματα, των οποίων ηγούνταν οι πνευματικοί τους επικεφαλείς. Σε περίπτωση ανάγκης σχημάτιζαν ολόκληρους στρατούς. Σε καιρούς ειρήνης σχημάτιζαν συχνά ληστοσυμμορίες.
Όταν οι Βρετανοί αποικιοκράτες κατέλαβαν την Ινδία, αφόπλισαν τους περιφερόμενους παραστρατιωτικούς μαχητές. Πολλοί ασκητές έγιναν αξιοθέατα. Πόζαραν πασαλειμμένοι με στάχτη φορώντας βαριές αλυσίδες, στέκονταν για ώρες πάνω στο κεφάλι τους ή έκαναν σαν φίδια κόμπους με το σώμα τους. Ταξιδιώτες περιγράφουν με αηδία άνδρες που κρατούσαν τις γροθιές τους κλειστές για τόσο πολύ καιρό, ώστε τα νύχια μεγάλωναν μέσα στο κρέας των χεριών τους.
Για τον μοντέρνο Ινδό της μεσαίας τάξης, αυτοί οι σαλτιμπάγκοι ήταν το σύμβολο της παλιάς, οπισθοδρομικής Ινδίας. Ο Swami Vivekananda το έβλεπε επίσης έτσι: ούτε μια παράδοση για την οποία θα μπορούσε να περηφανευτεί η ταπεινωμένη χώρα. Ακόμα και ο δάσκαλος του, ο διάσημος γκουρού Ramakrishna, ήταν μόνο υπό περιορισμούς κατάλληλος για το εθνικό ξύπνημα.
Αυτός ο Ramakrishna, ένας αμόρφωτος άνθρωπος από την Βεγγάλη, ζούσε ως απλώς ιερέας σε ένα ναό της τρομακτικής θεάς Κάλι, στις όχθες του Γάγγη ποταμού. Σχεδόν καθημερινά περνούσε ώρες ολόκληρες σε έκσταση, κατειλημμένος από την Κάλι, όπως ισχυριζόταν.
«Ο μορφωμένος και αστός Vivekananda δεν μπορούσε να τον ακολουθήσει σε αυτό τον κόσμο», λέει ο van der Veer. «Αυτό που εν τέλει δημιούργησε, ήταν κάτι νέο, πολύ απομακρυσμένο από τον δάσκαλο του».
Ο Vivekananda κατήργησε τους θεούς, τα πολύπλοκα τελετουργικά, την υπηρεσία στον ναό. Αυτό που είχε μείνει ήταν κάτι λίγο παραπάνω από την τέχνη του διαλογισμού. Ως σκελετός του συστήματος μπήκε η νέα διδασκαλία για την γιόγκα.
Μέχρι τότε, η γιόγκα ήταν ένας σωρός κάποιων ασκήσεων που οδηγούσαν στην σωτηρία. Κάθε ναός μπορούσε να έχει διαφορετικές ασκήσεις. Ο Vivekananda έφτιαξε από αυτό μια καθαρή μέθοδο, την οποία μπορούσαν να καταλάβουν και οι πελάτες από την Δύση. Ο στόχος του ήταν μια διαφωτισμένη γιόγκα, χρήσιμη και υγιεινή, διανοητικά ισάξια της Δύσης. «Ο Vivekananda θεώρησε την γιόγκα ως την ινδική επιστήμη της ανώτερης συνειδητότητας, ένα είδος πνευματικότητα light», επισημαίνει ο van der Veer.
(Συνεχίζεται)
Αμέθυστος
Του Manfred Dworschak, Spiegel Nr.31, 29.7.13Ερευνητές αποκαλύπτουν την πραγματική πηγή της ινδικής πνευματικότητας: οι υποτιθέμενες αρχαίες πνευματικές διδασκαλίες είναι επινόηση της μοντέρνας Δύσεως. Την γιόγκα ως γυμναστική ανέπτυξαν Ευρωπαίοι γυμναστές και bodybuilder.
Σικάγο, 11 Σεπτεμβρίου 1893. Χιλιάδες έχουν έρθει στο παγκόσμιο συμβούλιο των θρησκειών. Για πρώτη φορά συναντιούνται οι ακόλουθοι όλων των σημαντικών θεών στη γη. Για λίγες μέρες επικρατεί ανακωχή στον πόλεμο για τις ψυχές. Η πρώτη μέρα έχει σχεδόν τελειώσει, όταν ένας κομψός μοναχός βιάζεται να πάει στο αναλόγιο. Αντιπροσωπεύει τους ινδουιστές. Ο μοναχός από την Ινδία είναι ανήσυχος. Κανείς δεν τον είχε προσκαλέσει. Την νύχτα είχε περάσει σε ένα εμπορικό βαγόνι, γιατί δεν είχε αλλού να κοιμηθεί. Συμμαζεύεται και αρχίζει την ομιλία του. Αιρετικοί και φανατικοί εξουσίασαν για πολύ καιρό τον κόσμο. Αντίθετα, η πίστη του διδάσκει τους ανθρώπους μια γενική ανεκτικότητα. Για ένα ινδουιστή, όλες οι θρησκείες είναι αληθινές. Όπως όλα τα ρεύματα καταλήγουν στην θάλασσα, έτσι και όλες οι θρησκείες καταλήγουν στον θεό.
Το κοινό πανηγυρίζει και χειροκροτά. Και οι άλλες θρησκείες φαίνονται ξαφνικά στενόμυαλες, φιλόνικες, χθεσινές. Αυτός ο ινδουιστής από την αποικία, όπου ευδοκιμεί το πιπέρι, τους κλέβει την παράσταση. Είναι γιος ενός πλούσιου δικηγόρου, και έχει δυτική μόρφωση. Το όνομα του είναι : Vivekananda.
Η ομιλία ήταν εντυπωσιακή. Παντού πια θέλουν οι άνθρωποι να ακούσουν, τι λέει ο Vivekananda. Διασχίζει τις ΗΠΑ, κάνει ομιλίες, τον προσκαλούν οι σύλλογοι σε βραδυνές συγκεντρώσεις. Για χρόνια θα ταξιδεύει. Αργότερα πάει και στην Ευρώπη. Είναι η ιεραποστολή της ζωής του.
Έτσι αρχίζει η καριέρα ενός ιστορικού σφάλματος, που επικρατεί μέχρι σήμερα: η πανάρχαια ινδική πνευματικότητα, που ο καθένας νομίζει ότι την ξέρει, δεν υπήρξε ποτέ.
Την ανακάλυψε ο Vivekananda.
Αυτό ισχυρίζεται ο Peter van der Veer, διευθυντής του Max-Planck-Institut για την διερεύνηση πολυθρησκευτικών και πολυεθνικών κοινωνιών, στην πόλη Göttingen. Για χρόνια διερευνά ο ανθρωπολόγος αυτός, το ερώτημα: πως έγινε και η Δύση μαγεύτηκε μόνιμα από τις ασιατικές σοφίες; Στην μελέτη του αυτή συνάντησε μια εκπληκτική ιστορία εσφαλμένης γνώσης.
Ο Vivekananda ήξερε τι ήθελαν να ακούσουν οι άνθρωποι. Η Ινδία έχει ένα δώρο για τον κόσμο, κήρυττε όπου έφτανε: πνευματικό πλούτο, πνευματικότητα άφθονη! Ακριβώς εκείνα τα αγαθά που έλειπαν από την άψυχη πια Δύση.
Ο περιφερόμενος μοναχός αποσιώπησε βέβαια μερικά όχι και τόσο όμορφα, που για τον κοινό ινδουιστή ήταν αγαπητά και άγια: πρώτα απ’ όλα την θεά Κάλι, που με την γλώσσα έξω πατά πάνω στον θεό Σίβα, και στον λαιμό φοράει ένα περιδέραιο από κεφάλια ανθρώπων. Ο van der Veer λέει: «οι σύγχρονοι του Vivekananda στην Δύση θα το έβρισκαν αποκρουστικό».
Και οι άλλοι ινδικοί θεοί, με προβοσκίδες ελεφάντων και κεφάλια πιθήκων, ήταν για τον Vivekananda μη παρουσιάσιμοι. Τους αγνόησε όπως κάνει κάποιος με συγγενείς για τους οποίους ντρέπεται. Δεν είπε επίσης τίποτα για τους μαλλιαρούς γιόγκι της πατρίδας του, που ισχυρίζονταν ότι ζουν μόνο από τον αέρα ή ότι μπορούν να πετούν με την δύναμη της σκέψης.
Αντί αυτού, ο Vivekananda δημιούργησε μια αιθερικά καθαρή πνευματικότητα, η οποία υπήρχε μόνο στην φαντασία του: ένα προϊόν, ειδικά κατασκευασμένο για το Σικάγο, για την Δύση. Ο ενθουσιασμός του κοινού του τον δικαίωσε.
Αυτό που σήμερα θεωρούμε ασιατική πνευματικότητα, είναι κυρίως έργο του Vivekananda, λέει ο ανθρωπολόγος van der Veer. Στην αγορά των κοσμοθεωριών, ο μοναχός από την Καλκούτα ήταν ιδιοφυΐα για τις εξαγωγές. Η επινόηση του πέτυχε τόσο καίρια την ανάγκη της εποχής, που τον κατέστησε μορφή-κλειδί του δυτικού μοντερνισμού.
Την εποχή εκείνη, οι άνθρωποι σε όλη την Ευρώπη ζητούσαν μια εναλλακτική για την κυρίαρχη θρησκεία. Η Χριστιανική Εκκλησία ήταν γι’ αυτούς δογματική, άχαρη και μπλεγμένη με τις κοσμικές δυνάμεις. Στην θέση του παραδεδομένου οικοδομήματος της πίστης, εξαπλωνόταν η μοντέρνα επιστήμη: διανοητική, ενδιαφερόταν μόνο για το αποδείξιμο, για πολλούς πολύ ψυχρή. Όποιος δεν ήθελε να μείνει χωρίς ανώτερο νόημα, υπέφερε λόγω ενός κενού.
Η Ινδία προσφέρθηκε να γεμίσει το κενό αυτό. Η μακρινή υποήπειρος αντιπροσώπευε το εντελώς διαφορετικό. Μεταξύ των διανοουμένων ήταν της μόδας να μαθαίνουν σανσκριτικά. Ρομαντικά πνεύματα όπως οι αδελφοί Schlegel, την θαύμαζαν, αλλά και νηφάλιοι διαφωτιστές, όπως ο μεταρρυθμιστής του εκπαιδευτικού συστήματος Wilhelm von Humboldt.
Το στοιχείο της ινδουιστικής θρησκείας, που προσέλκυε κατά κύριο λόγο, ήταν η δυνατότητα σωτηρίας εδώ και τώρα, και μάλιστα χωρίς σωτήρα. «Αυτή ήταν η μεγαλύτερη υπόσχεση του ινδουισμού», λέει ο van der Veer. «Μπορείς να γίνεις άλλος άνθρωπος πειραματιζόμενος με το σώμα σου».
Οι ιεροί γιόγκι και φακίρηδες, έδειξαν τι είναι δυνατόν να κάνει κανείς με το σώμα. Ο Vivekananda ήξερε τι εντύπωση προκαλούσαν στη Δύση, αυτοί οι καλλιτέχνες της εγκράτειας. Γνώριζε όμως και την ινδική πραγματικότητα. Οι ασκητές συχνά τσάντιζαν τους συμπατριώτες τους: άγιοι άχρηστοι, που αποκλειστικά με τα χρήματα της κοινωνίας, είχαν την δυνατότητα να αφιερωθούν στην απελευθέρωση τους από τα κοσμικά. Την ενοχλητική τους ζητιανιά θεωρούσαν πολλοί ως μάστιγα. Δεν ήταν όμως ενδεδειγμένο να τα βάλεις μαζί τους. Γιατί οι γιόγκι, με τις τεχνικές αναπνοής και τον έλεγχο του σώματος, είχαν μεγάλη δύναμη στην πάλη.
Η άσκηση έχει τις ρίζες της στην υπηρεσία στον πόλεμο, την προετοιμασία για την μάχη. Για αιώνες υπηρετούσαν οι Ινδοί ασκητές τους άρχοντες του κόσμου. Φύλαγαν τους εμπορικούς δρόμους από τις επιθέσεις ληστρικών καστών. Υπηρετούσαν και ως πολεμιστές για τους τοπικούς βασιλείς. Γυμνοί ή ελαφρώς περιζωσμένοι, πήγαιναν στις μάχες, προκαλούσαν τρόμο λόγω της αφοβίας τους. Ως όπλα είχαν συχνά μόνο τα μπαστούνια τους. Πολλοί όμως είχαν ρόπαλα, τρίαινες ή μασιές.
Οι πολεμόχαροι ασκητές ήταν αυστηρά οργανωμένοι σε ειδικά συντάγματα, των οποίων ηγούνταν οι πνευματικοί τους επικεφαλείς. Σε περίπτωση ανάγκης σχημάτιζαν ολόκληρους στρατούς. Σε καιρούς ειρήνης σχημάτιζαν συχνά ληστοσυμμορίες.
Όταν οι Βρετανοί αποικιοκράτες κατέλαβαν την Ινδία, αφόπλισαν τους περιφερόμενους παραστρατιωτικούς μαχητές. Πολλοί ασκητές έγιναν αξιοθέατα. Πόζαραν πασαλειμμένοι με στάχτη φορώντας βαριές αλυσίδες, στέκονταν για ώρες πάνω στο κεφάλι τους ή έκαναν σαν φίδια κόμπους με το σώμα τους. Ταξιδιώτες περιγράφουν με αηδία άνδρες που κρατούσαν τις γροθιές τους κλειστές για τόσο πολύ καιρό, ώστε τα νύχια μεγάλωναν μέσα στο κρέας των χεριών τους.
Για τον μοντέρνο Ινδό της μεσαίας τάξης, αυτοί οι σαλτιμπάγκοι ήταν το σύμβολο της παλιάς, οπισθοδρομικής Ινδίας. Ο Swami Vivekananda το έβλεπε επίσης έτσι: ούτε μια παράδοση για την οποία θα μπορούσε να περηφανευτεί η ταπεινωμένη χώρα. Ακόμα και ο δάσκαλος του, ο διάσημος γκουρού Ramakrishna, ήταν μόνο υπό περιορισμούς κατάλληλος για το εθνικό ξύπνημα.
Αυτός ο Ramakrishna, ένας αμόρφωτος άνθρωπος από την Βεγγάλη, ζούσε ως απλώς ιερέας σε ένα ναό της τρομακτικής θεάς Κάλι, στις όχθες του Γάγγη ποταμού. Σχεδόν καθημερινά περνούσε ώρες ολόκληρες σε έκσταση, κατειλημμένος από την Κάλι, όπως ισχυριζόταν.
«Ο μορφωμένος και αστός Vivekananda δεν μπορούσε να τον ακολουθήσει σε αυτό τον κόσμο», λέει ο van der Veer. «Αυτό που εν τέλει δημιούργησε, ήταν κάτι νέο, πολύ απομακρυσμένο από τον δάσκαλο του».
Ο Vivekananda κατήργησε τους θεούς, τα πολύπλοκα τελετουργικά, την υπηρεσία στον ναό. Αυτό που είχε μείνει ήταν κάτι λίγο παραπάνω από την τέχνη του διαλογισμού. Ως σκελετός του συστήματος μπήκε η νέα διδασκαλία για την γιόγκα.
Μέχρι τότε, η γιόγκα ήταν ένας σωρός κάποιων ασκήσεων που οδηγούσαν στην σωτηρία. Κάθε ναός μπορούσε να έχει διαφορετικές ασκήσεις. Ο Vivekananda έφτιαξε από αυτό μια καθαρή μέθοδο, την οποία μπορούσαν να καταλάβουν και οι πελάτες από την Δύση. Ο στόχος του ήταν μια διαφωτισμένη γιόγκα, χρήσιμη και υγιεινή, διανοητικά ισάξια της Δύσης. «Ο Vivekananda θεώρησε την γιόγκα ως την ινδική επιστήμη της ανώτερης συνειδητότητας, ένα είδος πνευματικότητα light», επισημαίνει ο van der Veer.
(Συνεχίζεται)
Αμέθυστος
7 σχόλια:
Εκπληκτική ανάρτηση. Υπάρχει και site στην Ελλάδα με την εν λόγω διδασκαλία που ταιριάζει τέλεια με τον Οικουμενισμό.
http://www.vedanta.gr/
Πρόσφατα διάβασα το βιβλίο Η ΕΠΙ ΤΟΥ ΟΡΟΥΣ ΟΜΙΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗ ΒΕΔΑΝΤΑ και θα ήθελα να σας παραθέσω ένα μέρος από την ΕΙΣΑΓΩΓΗ του βιβλίου. Στο οπισθόφυλλο αναφέρει τα εξής:Η Βεδάντα είναι η φιλοσοφία που διδάσκουν οι Βέδες, οι αρχαιότερες Γραφές της Ινδίας. Η ΕΠΙ ΤΟΥ ΟΡΟΥΣ ΟΜΙΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗ ΒΕΔΑΝΤΑ είναι μια φιλική παρουσίαση της Διδασκαλίας του Χριστού από έναν σουάμι (ινδό μοναχό) που έζησε στη Δύση πάνω από 50 χρόνια. Είναι έργο γεφυροποιό με ευρύ πνεύμα. Ίσως μερικοί βρουν τα σχόλια κάπως επαναστατικά, αλλά αυτά δείχνουν πώς ένας Χριστιανός μπορεί, χωρίς σύγκρουση, να νιώσει συγγένεια με την αληθινή ινδική πνευματική διδασκαλία. Με πρακτική, σύγχρονη γλώσσα, ο Σουάμι Πραμπχαβάναντα αναλύει την ψυχολογία του εσωτερικού πνευματικού αγώνα, που ενδιαφέρει τόσους πολλούς σήμερα. Μαθαίνουμε ότι ο πνευματικός αγώνας είναι ένα συναρπαστικό άθλημα, που μπορεί να ασκηθεί και μέσα στον σημερινό μας κόσμο, φτάνει να γνωρίζει κανείς τους πραγματικούς του κανόνες. Ο Σουάμι Πραμπχαβάναντα, του Τάγματος του Ραμακρίσνα, στάλθηκε στις ΗΠΑ το 1923. Ίδρυσε την VEDANTA SOCIETY OF SOUTHERN CALIFORNIA στο Λος Άντζελες, όπου παρέμεινε ηγούμενός της για 47 χρόνια, μέχρι τον θάνατό του. Ο Σουάμι ήταν γνωστός συγγραφέας βιβλίων πάνω στη θρησκεία και τη φιλοσοφία και μεταφραστής κλασσικών ινδικών πνευματικών κειμένων. Η πολυετής του πείρα σαν πνευματικός δάσκαλος και σύμβουλος στη Δύση, του χάρισε μια βαθύτατη γνώση των στόχων και των αναγκών του Δυτικού ανθρώπου. Ως αποτέλεσμα, είναι ο πλέον ενδεδειγμένος για να παρουσιάσει τη διδασκαλία του Χριστού στο φως της Βεδάντα.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Για πρώτη φορά συνειδητοποίησα ότι ο Χριστός ήταν το ίδιο δικός μας όσο ο Κρίσνα, και ο Βούδας, και οι άλλοι μεγάλοι φωτισμένοι δάσκαλοι που σεβόμασταν. Ως Ινδουιστής, είχα διδαχθεί από μικρός να σέβομαι όλα τα θρησκευτικά ιδεώδη και να αναγνωρίζω την παρουσία της Θείας έμπνευσης σ’ όλα τα διάφορα θρησκεύματα. Επομένως, δεν με ξενίζει η αντίληψη του Χριστού ως εκδηλωμένη έκφραση του Θεού. Υπάρχει από πολλά χρόνια μια στενή πνευματική σχέση μεταξύ του Χριστού και του μοναστικού τάγματός μου, που ξεκινάει από τον ιδρυτή του, το Σρι Ραμακρίσνα, που τιμήθηκε με θεία λατρεία ενόσο ζούσε και, μετά τον θάνατό του το 1886, όλο και περισσότερο αναγνωρίζεται στην Ινδία ως ενσάρκωση του Θεού. Από τους πολλούς αγίους και φωτισμένους Δασκάλους στην ιστορία της Βεδάντα, ο Σρι Ραμακρίσνα εξέφρασε στη ζωή του, σε μεγαλύτερο βαθμό από κάθε άλλο δάσκαλο, την αντίληψη της παγκοσμιότητας της θρησκείας και της αρμονίας των θρησκειών. Ο Σρι Ραμακρίσνα, όχι μόνο εφήρμοσε τις πειθαρχίες διαφόρων αντικρουόμενων θρησκευτικών ομάδων μέσα στον Ινδουισμό, αλλά ακολούθησε και τις πειθαρχίες του Ισλάμ και του Χριστιανισμού. Μέσα από κάθε θρησκευτικό μονοπάτι, πέτυχε την υπέρτατη πραγμάτωση του Θεού, με αποτέλεσμα να είναι σε θέση να δηλώσει, από προσωπική του εμπειρία, ότι: «Όσες είναι οι θρησκείες, τόσα είναι και τα μονοπάτια που οδηγούν στον ίδιο και τον αυτό στόχο».
Το ενεργό ενδιαφέρον του Σρι Ραμακρίσνα για τον Χριστιανισμό άρχισε γύρω στο 1874. Ένας πιστός που επισκεφτόταν τον Δάσκαλο στον περίβολο του ναού της Κάλι στο Ντακσινέσβαρ (κοντά στη Καλκούττα) του μετέφραζε τη Βίβλο στη βεγγαλική γλώσσα. Μια μέρα,ενώ ήταν καθισμένος στο σαλόνι ενός άλλου πιστού ο Σρι Ραμακρίσνα πρόσεξε μια εικόνα της Παναγίας Βρεφοκρατούσας, που κρεμόταν στον τοίχο. Ενώ ήταν απορροφημένος στη σκέψη της εικόνας, ξαφνικά την είδε να ζωντανεύει και να ακτινοβολεί. Μια εκστατική αγάπη για τον Χριστό πλημμύρισε την καρδιά του Σρι Ραμακρίσνα και είδε, σε όραμα, μια χριστιανική εκκλησία όπου οι πιστοί έκαιγαν λιβάνι και άναβαν κεριά μπροστά στον Ιησού. Για τρεις μέρες ο Σρι Ραμακρίσνα έμεινε επηρεασμένος από τη γοητεία αυτής της εμπειρίας. Την τέταρτη μέρα, ενώ περπατούσε στο αλσάκι του Ντακσινέσβαρ, ο Σρι Ραμακρίσνα είδε να τον πλησιάζει ένας άνθρωπος με γαλήνιο πρόσωπο, που τον κοίταζε κατάματα. Από τα κατάβαθα της καρδιάς του Σρι Ραμακρίσνα ήρθε η συνειδητοποίηση: «Τούτος είναι ο Ιησούς, που έχυσε το αίμα της καρδιάς του για να λυτρώσει την ανθρωπότητα. Τούτος είναι ο Ιησούς, η ενσάρκωση της αγάπης». Κατόπιν, ο Γιος του Ανθρώπου αγκάλιασε τον Σρι Ραμακρίσνα, συγχωνεύτηκε μαζί του, και ο Σρι Ραμακρίσνα πέρασε σε σαμάντχι — δηλ. σε κατάσταση υπερβατικής συνείδησης. Έτσι πείστηκε ο Σρι Ραμακρίσνα, για τη Θεία καταγωγή του Ιησού.
Λίγο καιρό μετά το θάνατο του Σρι Ραμακρίσνα, εννέα νεαροί μαθητές του μαζεύτηκαν ένα χειμωνιάτικο βράδυ μπροστά σε μιά ιερή πυρά, για να δώσουν τους τυπικούς όρκους της απάρνησης. Από εδώ και πέρα θα υπηρετούσαν το Θεό ως μοναχοί. Ο αρχηγός τους, ο μελλοντικός Σουάμι Βιβεκάναντα, διηγήθηκε στους αδελφούς του τον βίο του Ιησού και τους ζήτησε να γίνουν όλοι Χριστοί και να αφιερώσουν τους εαυτούς τους όπως έκανε ο Χριστός. Αργότερα, οι μοναχοί έμαθαν ότι εκείνο το βράδυ ήταν η παραμονή των Χριστουγέννων — που ήταν μια πολύ ευνοϊκή στιγμή για να δώσουν τους όρκους τους.
Έτσι, από τις πρώτες μέρες του τάγματός μας, ο Χριστός τιμήθηκε και σεβάστηκε από τους σουάμις μας σαν ένας από τους μεγαλύτερους φωτισμένος Δασκάλους. Πολλοί μοναχοί μας αναφέρουν τα λόγια του Χριστού για να εξηγήσουν και να ερμηνεύσουν τις πνευματικές αλήθειες, επειδή βλέπουν την ουσιαστική ενότητα που υπάρχει μεταξύ του μηνύματος του Ιησού και των μηνυμάτων των δικών μας ινδουιστικών προφητών και σοφών. Ο Χριστός, όπως ο Κρίσνα και ο Βούδας, δεν κήρυξε μια κοινή ηθική, μια κοινωνική διδασκαλία, αλλά μια ασυμβίβαστα πνευματική διδασκαλία. Μας πληροφορεί ότι μπορούμε να δούμε το Θεό, δηλ. να πετύχουμε τη θεία τελείωση. Και για να επιτύχουμε αυτόν τον υπέρτατο στόχο της ζωής, ο Χριστός μας καλεί να απαρνηθούμε τα επίγεια, να προσηλώσουμε τη σκέψη μας στο Θεό και να εξαγνίσουμε την καρδιά μας με τη βοήθεια της αγάπης για το Θεό. Αυτές οι απλές και βαρυσήμαντες αλήθειες αναφέρονται επανειλημμμένα στην Επί του Όρους Ομιλία και αποτελούν το βασικό της θέμα, όπως θα προσπαθήσω να σας δείξω στις επόμενες σελίδες.
ΣΟΥΑΜΙ ΠΡΑΜΠΧΑΒΑΝΑΝΤΑ (1963)
Τί λέτε; Όλα αυτά δεν θυμίζουν και λίγο Ράμφο; Έτσι θα μπούμε στην Ιστορία; Με διαλογισμό και γιόγκα;
Θωμά...μας ...έστειλες!
Om, παιδιά, τα πόδια στους ώμους και δόξα σοι ο Θεός!
Έλεος...
Οι δυτικές προσθήκες,οι κορώνες αυτές των προσθηκών επί της βαθειάς και βαθέως σκοτεινής ινδουιστικής ουσίας και πεμπτουσίας(της κάστας -/και-)του πανθέου,έριξαν και τη μάσκα περί διαφοροποίησης(και μάλιστα ουσιαστικής!)ή περί του ανεπηρέαστου ή,απλώς,του μη συσχετισμού παραδόσεων,με την απόκρυψη,την αποσιώπηση,εκ παραλλήλου,εκείνων των συστατικών στοιχείων του Ινδουισμού που θα 'μπορούσαν να απομαγεύσουν,εκθέσουν και υποβαθμίσουν,να καταδικάσουν,απορρίψουν και κατεξευτελίσουν τον πολιτικό καθωσπρεπισμό,ηθικισμό και νομικισμό(της Δύσης/δύσης ή της δύσης της Δύσης της εποχής εκείνης και όχι μόνον εκείνης..),το δυτικό κύρος(του παραδείγματος και -/του- υποδείγματος),τη νοησιαρχία της και την απολυτότητά της,την οιονεί ανωτερότητά της κατέναντι του λοιπού κόσμου,της (κοινής) υφηλίου,το δυτικό μέτρο και ο δυτικός κανόνας με την απολυτοποίηση και γενίκευσή του(το...''παγκόσμιο κέντρο'': η...''δ(Δ)ύση(ι/ις)''..!),τη σύλληψή της.
Δημοσίευση σχολίου