Γιατί είναι Θεοτόκος η Παρθένος Μαρία (άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας)

Ιδου η παρθένος εν γαστρί έξει και τέξεται υιόν και καλέσεις το όνομα αυτού Εμμανουήλ (Ησαίας ζ 14).

Ο Νεστόριος αρνούνταν το όρο ‘’Θεοτόκος’’. Αυτό είχε φοβερές θεολογικές συνέπειες. Διαιρούσε στα δύο τον ένα Κύριο Ιησού Χριστό. Ξεχώριζε τις δύο φύσεις του Χριστού, με τρόπο ώστε να διασπά την ένωση. Δεν πίστευε ότι ενώθηκαν ασύγχυτα και αδιαίρετα ο Θεός Λόγος με την ανθρώπινη φύση σε μία υπόσταση. Θεωρούσε ότι ο Χριστός ήταν άνθρωπος στον οποίο ο Λόγος πήρε μόνο την θέση του νου και της ψυχής. Δεν πίστευε σε αληθινή ένωση και πρόσληψη, αλλά σε ανάμειξη και ενοίκηση. Έτσι, αγνοώντας την Ορθόδοξη πίστη που άπαξ παραδόθηκε, αν και πατριάρχης, αποκαλούσε την Παρθένο Μαρία ως ‘’Χριστοτόκο’’ αντί για ‘’Θεοτόκο’’ που είναι το ορθό. Ο πατριάρχης Αλεξανδρείας Κύριλλος, αφιερώνει πέντε ολόκληρα βιβλία, απαντώντας και αποδεικνύοντας αγιογραφικά ότι η Μαρία όντως είναι Θεοτόκος.  

Τι σημαίνει ''Θεοτόκος'' (άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας).

«Αλλά δεν γνωρίζω γιατί κάποιοι βλάπτουν το ιερότατο κάλλος των δογμάτων της Εκκλησίας και μειώνουν την αγία και πάναγνη Παρθένο, κατεβάζοντάς την στην απρεπή σαθρότητα των δικών τους σκέψεων και περιβάλλοντάς την με πλήθος ξένων σε μας εφευρέσεων. Γιατί τη λέξη ‘’Θεοτόκος’’ την περιγράφουν ως νόθη και όχι κατάλληλη, και μάλλον ότι ξεπερνά κάθε πρέποντα λόγο, όνομα το οποίο συνέθεσαν οι πριν από εμάς άγιοι Πατέρες, και διχάζουν ανά μέρος, διαιρώντας σε δύο υιούς τον ένα Κύριο Ιησού Χριστό, και αρνούνται και τα σαρκικά πάθη του Θεού Λόγου, αν και ούτε εμείς έχουμε πει ότι έπαθε ως Θεός στην ίδια τη θεία φύση του. Επίσης αποδίδουν σ’ αυτόν μαζί με τα πάθη της σάρκας και τα πάθη εκείνα που έπαθε στη σάρκα, για να ομολογείται και αυτός Σωτήρας. 

Γιατί με το πάθος του εμείς θεραπευτήκαμε, σύμφωνα με αυτό που έχει γραφεί· και παρουσίασε βέβαια αδυναμία αυτός εξ αιτίας των αμαρτιών μας, αν και ήταν ανεπίδεκτος αδυναμίας, αλλά σωθήκαμε εμείς, επειδή ανέλαβε τον θάνατο για χάρη μας με το δικό του σώμα. Θα προσπαθήσω βέβαια να αποδείξω καθαρά αυτά που είπα. Θα διαβάσω δηλαδή τα λόγια εκείνου που συνέγραψε το βιβλίο, και πριν από τα άλλα, εκείνα που είπε χωρίς καμία συστολή εναντίον της λέξεως ‘’Θεοτόκος’’ 

[…] 

είναι ορθή η πίστη που έχουν στο νου τους για τον Σωτήρα όλων μας Χριστό, την οποία πίστη έχουν παραδώσει στις Εκκλησίες εκείνοι που από την αρχή έγιναν αυτόπτες μάρτυρες και υπηρέτες του κηρύγματος και ιερουργοί των θείων μας Μυστηρίων και γνήσιοι ταμίες. 

Γιατί απορρίπτουν, και πολύ ορθά, ως ολοκάθαρη απόδειξη αμάθειας και μαζί και ακρότατης ασέβειας, και μόνο το να νομίζουν, ότι ο Λόγος του Θεού Πατέρα κλήθηκε σε δεύτερη αρχή της υπάρξεώς του, έχοντας δηλαδή σαν κάποια ρίζα τη σάρκα της αγίας Παρθένου. 

Ωστόσο την ονομάζουν Θεοτόκο, επειδή βέβαια γέννησε τον Εμμανουήλ, που ήταν Θεός κατά φύση. Γιατί ήρθε ο Λόγος σε μας ενώ ήταν Θεός κατά φύση και ανώτερος από εμάς. Άρα λοιπόν λένε τα αντίθετα από αυτά που έμαθαν να πιστεύουν; Γιατί νομίζω πως κάποιος από αυτούς που διάλεξαν να πιστεύουν τα ίδια με σένα θα πει· ''Εάν λες ότι η φύση του Λόγου δεν είναι γέννημα της σάρκας και απαλλάσσεις τον εαυτό σου από τις κατηγορίες γι’ αυτό, πως τότε λοιπόν διαβεβαιώνεις ότι η αγία Παρθένος γέννησε Θεό;''.

Θα ακούσει όμως από μας· Η θεόπνευστη Γραφή λέγει ότι έγινε σάρκα ο Λόγος που γεννήθηκε, δηλαδή ενώθηκε με σάρκα σε μία υπόσταση κατά τρόπο ασύγχυτο. Γιατί δεν ήταν ξένο από αυτόν το σώμα που ενώθηκε μ’ αυτόν και ήταν γεννημένο από γυναίκα, αλλά, όπως  στον καθένα από εμάς είναι δικό του το σώμα του, κατά τον ίδιο ακριβώς τρόπο και το σώμα του Μονογενούς ήταν δικό του, και όχι κάποιου άλλου, και έτσι βέβαια γεννήθηκε κατά σάρκα. Έπειτα πες μου, πως ήταν δυνατόν να γίνει σάρκα χωρίς να γεννηθεί από γυναίκα, αφού οι ανθρώπινοι νόμοι καλούν σ’ αυτό και η αρχή της σαρκικής υπάρξεως δεν μπορεί να έχει άλλον τρόπο;».

(Απόσπασμα από το Ά Βιβλίο ‘’Κατά των Νεστορίου βλασφημιών’’, Έργα Αγίου Κυρίλλου Αλεξανδρείας, ΕΠΕ 10, σελ. 133- 137).

 exprotestant