Tα «λάθη» και ο «αυτοπεριορισμός» Γιούνκερ. Υπάρχει θέμα πρόωρης παραίτησης; το ερώτημα. Μέρκελ και Μακρόν έχουν τα ηνία της ευρωζώνης πάνω στο «σχέδιο Χ» του Σόιμπλε. Αρχισαν από τώρα να μοιράζονται «καρέκλες» για το 2019. Πού πάει ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ μετά τις εκλογές.
Αγγελική Παπαμιλτιάδουa.papamiltiadou@euro2day.gr
Βερολίνο ανταπόκριση
Σημαντικές αλλαγές στο «ισοζύγιο δυνάμεων» της ΕΕ έχουν αρχίσει να διαφαίνονται μετά την ανάπαυλα του καλοκαιριού όμως οι διεργασίες έχουν ξεκινήσει εδώ και ένα περίπου χρόνο, όταν ο Γερμανός υπουργός οικονομικών, Βολφγκανγκ Σόιμπλε κατάρτιζε αθόρυβα το «σχέδιο Χ», την αναδιάρθρωση της ευρωζώνης (restructuring of the Euro area). Το είχαμε γράψει εδώ και πολλούς μήνες καθώς συζητήθηκε για πρώτη φορά και παρουσιάστηκε από τον ίδιο σε μικρή μερίδα «υγειών» κρατών τον Φεβρουάριο του 2017.
Τώρα, όλοι αναφέρονται στην ανάγκη αναδιάρθρωσης της ευρωζώνης (ακόμα και ο Ελληνας πρωθυπουργός αν και εννοεί άλλου είδους αναδιάρθρωση) λες και αποτελεί τη λεγόμενη κανονικότητα (state-of-play).
Χωρίς να υπάρξει ανοικτή συζήτηση και πλήρης ενημέρωση, το σχέδιο αυτό αναμένεται σιγά-σιγά να εφαρμοστεί από τον γαλλογερμανικό άξονα αφού η Γερμανίδα καγκελάριος Αγγελα Μέρκελ βρήκε στο πρόσωπο του Μακρόν, τον ιδανικό παρτενέρ: Ο λόγος του θυμίζει Γιούνκερ (μετριοπαθής, υπέρ του Νότου, αγαπητός και δημοφιλής) στις πράξεις του θυμίζει τον Νικολά Σαρκοζί (εφαρμογή αντιλαϊκών μέτρων χωρίς πολλά- πολλά).
Αλλωστε φέτος η Γαλλία ανακοίνωσε ότι θα μειώσει το έλλειμμα κάτω από το όριο του 3% του ΑΕΠ, για πρώτη φορά από το 2008.
Τι ακριβώς όμως περιλαμβάνει το «σχέδιο Χ»; Εχουμε γράψει ότι ο κ. Σόιμπλε «ονειρεύεται» μια μικρότερη ευρωζώνη με δημοσιονομικά και οικονομικά υγιείς χώρες και ένα δεύτερο-ευρύτερο πυρήνα δορυφόρων που ίσως και να χρειάζεται υιοθετήσουν διπλό νόμισμα και φυσικά δεν θα συμμετέχουν στο κέντρο λήψεως αποφάσεων. Εξ όσων γνωρίζουμε, αφού έχει ήδη αποφασιστεί η έξοδος του ΔΝΤ από την Ευρώπη και η μετατροπή του «ESM» σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο θα υπάρχει και option για default χώρας εντός ευρωζώνης ή οικιοθελούς αποχώρησης με αποζημίωση.
Η Γερμανία δέχτηκε επίσης την δημιουργία της θέσης του υπουργού οικονομικών της ΕΕ που πιθανότατα θα είναι και πρόεδρος του Eurogroup και με αυτό τον τρόπο ο έλεγχος των δημοσιονομικών και της εφαρμογής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης θα περάσει στα χέρια των χωρών μελών μέσω του νέου Ευρωπαικού Νομισματικού Ταμείου.
Ας μην «ξαφνιαστούμε» εάν η αλλαγή της συνθήκης του ESM πραγματοποιηθεί στο τέλος του χρόνου, όπως άλλωστε ξέφυγε από τα λόγια του κ. Ντάιζελμπλουμ πριν αρκετούς μήνες σε συνέντευξη τύπου του Eurogroup όμως κανείς δεν έδωσε ιδιαίτερη σημασία.
«Don’t be surprised if it happens as early as December» πέταξε στο τέλος μιας απάντησης του, όταν η κάμερα έδειχνε την αίθουσα, αλλά το μικρόφωνο του ήταν ανοικτό.
Η «αυτο-αποκαθήλωση» Γιούνκερ
Ειναι κοινό μυστικό στον 13ο όροφο του κτιρίου της Κομισιόν ότι ο πρόεδρος της, Ζαν-Κλωντ Γιούνκερ είναι, μετά το καλοκαίρι, παρών- απών. Κάποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι κρατάει χαμηλούς τόνους λόγω των γερμανικών εκλογών. Ομως η αλήθεια είναι άλλη.
Γι αυτούς που τον γνωρίζουν καλά, είδαν ένα Γιούνκερ να εκφωνεί μια καταστροφική –για τον ίδιο– ομιλία στο State-of-the-Union όπου ήταν βασικά ένα κολάζ από προτάσεις που μάζεψε από τους επιτρόπους του και βεβαίως από την κυρία Μέρκελ.
Παρά την προστασία και το λεγόμενο δημοσιογραφικό «σπινάρισμα» που παρείχαν οι έμπιστοι του κ.κ. Σχοινάς και Σαλμάγιερ, η απουσία έμπνευσης και οδικού χάρτη για μελλοντικό σχέδιο ήταν κάτι παραπάνω από εμφανής.
Εξι μέρες πριν την ομιλία και ως πρώτο και μοναδικό ταξίδι μετά τις καλοκαιρινές διακοπές, ο κύριος Γιούνκερ ταξίδεψε στο Βερολίνο και είχε γεύμα εργασίας με την κυρία Μέρκελ. Στην ομιλία του περιείχε όλες τις γερμανικές θέσεις παρά την προσπάθεια να «σώσει» την υπόσταση της Κομισιόν ως η κινητήριος δύναμη πίσω από τις αλλαγές της ευρωζώνης που θα έρθουν.
Στην ομιλία μάλιστα υπήρχε και η θέση του κ. Σόιμπλε ότι όλες οι χώρες της ΕΕ πρέπει να υιοθετήσουν το ευρώ.
Ο κ. Γιούνκερ το είπε τόσο άτσαλα που για πρώτη φορά ο εκπρόσωπος τύπου Μαργαρίτης Σχοινάς αναγκάστηκε να κάνει διευκρίνηση στα μέσα ενημέρωσης και να «ξανα-ερμηνεύσει» τι εννοούσε ο πρόεδρος της Κομισιόν;
Και να ήταν μόνο αυτό; Για τους καλά γνωρίζοντες, στον κ. Γιούνκερ αρέσει να αλλάζει τις ομιλίες, να βγαίνει εκτός κειμένου (προκαλώντας πονοκεφάλους στο επιτελείο όταν πέρυσι, για παράδειγμα, κυκλοφόρησαν δύο ομιλίες) και να βάζει «φωτιά» στα σημεία που εκείνος θεωρεί casus belli.
Φέτος, όπως ανέφεραν και οι FT οι θέσεις του προέδρου της Κομισιόν είναι σαν ουτοπικό όνειρο και δεν πρόκειται να εφαρμοστούν.
«Δίνει την εικόνα ενός ομοσπονδιακού εγχειρήματος, αλλά είναι η δική του περσόνα, ο δικός του ρόλος», ανέφερε ένας διπλωμάτης εκτός ευρωζώνης στους FT.
«Είπε ότι έτσι θέλει να γίνει, αλλά ξέρει πως δεν θα συμβεί». Πράγματι, η ικανότητα του κ. Γιούνκερ να διαβάζει πολύ καλά το πολιτικό κλίμα προσθέτει άλλη μια πιθανότητα στις πολιτικές εξελίξεις: Μήπως εξετάζει το ενδεχόμενο να αποσυρθεί πριν τη λήξη της θητείας του; Η πιθανότητα αυτή σίγουρα έχει περάσει από το μυαλό του.
Το μεγάλο «φάουλ»
Αν είναι ένα στοιχείο που φαίνεται να τον ενδιαφέρει είναι η υστεροφημία του. Ομως αν κοιτάξει κανείς το πρόγραμμα του, είναι όχι μόνο ιδιαίτερα «ελαφρύ», αλλά και προκαλεί ερωτηματικά για τους αξιωματούχους που βλέπει που δεν κατηγοριοποιούνται ως «παίχτες πρώτης γραμμής».
Το βαρύ φορτίο μοιράστηκε στους Επιτρόπους του ενώ την ώρα που αρκετοί βρίσκονταν στην Νέα Υόρκη για την σύνοδο των Ηνωμένων Εθνών, ο ίδιος ήταν (στο δεύτερο ταξίδι του) και πάλι στη Γερμανία για να μιλήσει για 9 λεπτά στα 75ακοστά γενέθλια του «φίλου» του κ. Σόιμπλε. Ηταν όντως τόσο πιο σημαντικό; Στο κάτω-κάτω αν διαβάσει κάποιος την ομιλία του μάλλον αυτογκόλ έβαλε στην υστεροφημία του ως ο ενωτικός και φιλο-νότιος κ. Γιούνκερ. Η μήπως όχι;
Η ομιλία ήταν στα γερμανικά. Ζητήσαμε και πήραμε την επίσημη μετάφραση από το γραφείο τύπου της Κομισιόν, καθώς δόθηκαν μόνο κάποια κύρια σημεία στους δημοσιογράφους.
Κατά τον κ. Γιούνκερ, ο κ. Σόιμπλε είναι πλέον:
1. Το πιο ταιριαστό πολιτικό ταίρι του
2. Δουλεύουν πάντα πολύ καλά μαζί (!) – (που πήγαν άραγε οι τσακωμοι για το Grexit?)
3. Θέλει τον κ. Σόιμπλε και την κ. Μερκελ να παραμείνουν γιατί αυτό είναι για το καλό της ΕΕ (Ο κολλητός φίλος του κ. Γιουνκερ, Μαρτιν Σουλτς αφέθηκε στη "μοίρα του; )
4. Ο κ. Σόιμπλε είναι άνθρωπος που συμβιβάζεται γιατί είναι δημοκράτης (Ξεχνάει ο κ. Γιούνκερ ότι ο γερμανός υπουργός οικονομικών έφερνε την Ελλάδα στο χείλος της καταστροφής σε κάθε διαπραγμάτευση για να περάσει ακριβώς εκείνα που ήθελε;)
5. Ο κ. Σόιμπλε είναι άνθρωπος των λύσεων (ή της δικής του ή Grexit όπως έλεγε παλαιότερα ο κ. Γιούνκερ που παραδέχθηκε ουκ ολίγες φορές δημοσίως ότι ο κ. Σόιμπλε επιθυμούσε διακαώς να πετάξει την Ελλάδα έξω από το ευρώ;
6. Η ΕΕ χρωστάει πολλά στον κ. Σόιμπλε! (Τρία μνημόνια για την Ελλάδα, δύο για την Πορτογαλία, ένα για την Ιρλανδία, τον κατακερματισμό του κυπριακού τραπεζικού συστήματος. Σε όλα αυτά πρωτοστάτης ήταν ο κ. Σόιμπλε. Και τώρα αναμένουμε την αναδιάρθρωση της ευρωζώνης κατά τα γερμανικά πρότυπα).
7. Ο κ. Σόιμπλε δεν λέει κακίες για άλλους.
8. Ο κ. Σόιμπλε έκανε τον κόσμο καλύτερο (με το δόγμα της λιτότητας;).
Ο Γιούνκερ προφανώς και μιλούσε σε γερμανικό ακροατήριο αλλά γνώριζε πολύ καλά ότι η ομιλία του μεταδιδόταν ζωντανά από το κανάλι της Κομισιόν. Και βεβαίως όλοι θα την άκουγαν. Προτίμησε ωστόσο να πει τα πιο πάνω βάζοντας σε ρίσκο την δική του «ακεραιότητα» και τα δικά του λεγόμενα που αντικρούουν τις φιλικές κορώνες του «φιλευρωπαϊστή» Σόιμπλε.
Το 2019 είναι ένα κρίσιμο έτος καθώς όλες οι καρέκλες ηγεσίας της ΕΕ και της ΕΚΤ θα αδειάσουν και το «μαγείρεμα» άρχισε από τώρα μεταξύ Μέρκελ και Μακρόν καθώς η Γερμανία ετοιμάζεται για πρώτη φορά να χτυπήσει και την θέση του Μάριο Ντράγκι και άλλη μία...
Βέβαια, η στάση Γιούνκερ που κατά πρώτη ανάγνωση μπορεί να φαίνεται αυτοκαταστροφική, κατά δεύτερη φαίνεται ότι απλά αποδέχθηκε την επανεκλογή Μέρκελ...
Ο χρησμός Μέρκελ για τον μέλλον Σόιμπλε
Κατά την ομιλία της η Καγκελάριος ευχήθηκε στον κ. Σοιμπλε να περάσει περισσότερο χρόνο με την οικογένεια του και να κάνει πράγματα που του αρέσουν. Αυτό ερμηνεύτηκε ότι δεν θα ξαναδούμε τον κ. Σόιμπλε στο υπουργείο οικονομικών και ίσως στην πολιτική σκηνή της Γερμανίας μετά τις εκλογές. Σε ένα συνασπισμό το δεύτερο κόμμα έχει δικαίωμα να διαλέξει ένα «πρώτο» υπουργείο που αυτή τη φορά μάλλον θα είναι το οικονομικών και όχι των εξωτερικών.
Οπως μας διεμήνυσε όμως Γερμανός διπλωμάτης, ο κ. Σόιμπλε θα παραμείνει είτε στο προσκήνιο είτε στο παρασκήνιο γιατί ως «νονός» του «πλάνου Χ» θα το φέρει και σε εφαρμογή. Είτε από κάποιο άλλο υπουργείο, είτε ως σύμβουλος της Καγκελαρίου. Και πριν βιαστούν κάποιοι να πανηγυρίσουν το τέλος της λιτότητας η πηγή ανέφερε ότι ίσως η αλλαγή στο υπουργείο οικονομικών της Γερμανίας να συμφέρει το ίδιο το Βερολίνο να παρουσιάσει έστω επιφανειακά μια πιο διαλλακτική μορφή, ενώ επί της ουσίας το δόγμα της λιτότητας δεν θα πάει πουθενά...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου