«Μέγα Ἱεράρχα, ποίμαινε ἡμᾶς!...»
(Στόν Μέγα Ἅγιο πού τόσο δυσφημίζεται στήν ἐποχή μας μέ τή χρήση, ἀπό τούς ὀρθοδόξους, μιᾶς καρικατούρας)
Πορφυρίτης
«Πολύ μέ λυπεῖ τό ὅτι ἔχουν ἐγκαταλειφθεῖ πιά οἱ κανόνες τῶν Πατέρων καί κάθε ἀκρίβεια ἔχει φύγει ἀπό τίς Ἐκκλησίες. Φοβᾶμαι λοιπόν μήπως, καθώς ἡ ἀδιαφορία αὐτή λίγο - λίγο προχωρεῖ, φθάσει ἡ ζωή τῆς Ἐκκλησίας σέ ὁλότελη σύγχυση.»[1]. Ὁ Μέγας διδάσκαλος τῆς Οἰκουμένης, ὁ Ἅγιος Βασίλειος, κράτησε γερά τή σκυτάλη τῆς Πίστεως πού τοῦ παρέδωσαν οἱ Ἅγιοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας. Συστρατεύτηκε μαζί τους, πίσω τους, σάν τόν τελευταῖο στρατιώτη. Ὡς Μέγας Ἱεράρχης, γνώριζε ὅτι ἡ καταπάτηση τῶν Ἱερῶν Κανόνων, ἡ ἀθέτηση τῆς ἀκρίβειας καί ἡ «ἐγκληματική» ἀδιαφορία, ὁδηγοῦν στή ὁλοκληρωτική σύγχυση.«Ὁλότελη σύγχυση» ζοῦμε στήν ἐποχή μας, καθώς οἱ περισσότεροι σύγχρονοι «μικροί» ἐπίσκοποι ἔβαλαν τό πηδάλιο τῆς νοητῆς νηός στόν «αὐτόματο». Προφανῶς δέν ἔχουν τίς ἴδιες ἀγωνίες μέ τόν Ἅγιο. Ὁ Μέγας Βασίλειος ἀγωνίζονταν καί ἀγωνιοῦσε νά κρατήσει τό πηδάλιο τῆς δικῆς του Μητροπόλεως, ἀλλά μεριμνοῦσε καί γιά ὅλη τήν Ἐκκλησία, ὅπως καί ὁ ἕτερος Μέγας καί στῦλος τῆς Ὀρθοδοξίας, Ἅγιος Ἀθανάσιος. Τοῦ γράφει: «Στούς πιό πολλούς ἀπό τούς ἐπισκόπους, ἀρκεῖ καί περισσεύει νά νοιάζονται ὁ καθένας γιά τό ποίμνιό του. Σέ σένα ὅμως, δέν φθάνει αὐτό. Τή μέριμνά σου γιά ὅλες τίς Ἐκκλησίες τή βλέπεις χρέος σου ἴσο μ’ ἐκεῖνο πού ἀνάθεσε ὁ κοινός μας Δεσπότης ἰδιαίτερα στόν καθένα.»[2]. Σήμερα, ὅταν κάποιοι ἐπίσκοποι λένε ὅτι νοιάζονται γιά τίς «Ἐκκλησίες», δέν ἐννοοῦν τίς κατά τόπους ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες, ὅπως ὁ Ἅγιος, ἀλλά τίς, παντός εἴδους, Αἱρέσεις! Ὅλες εἶναι πλέον «Ἐκκλησίες», ἐπισήμως καί μέ τή βοῦλα, μετά τήν Μεγάλη Ψευδοσύνοδο τοῦ Κολυμπαρίου.
«Στούς ἀδελφούς πού ἀληθινά πολύ ἀγαπᾶ ὁ Θεός καί τόσο ποθητούς κι ὁμόψυχους συλλειτουργούς, τούς ἐπισκόπους τῆς Γαλλίας καί τῆς Ἰταλίας, ὁ Βασίλειος, ἐπίσκοπος τῆς Καισαρείας τῆς Καππαδοκίας. ...ἄν καί εἴμαστε πολύ ἀπομακρυσμένοι οἱ μέν ἀπό τούς δέ ἐξ αἰτίας τῆς ἀπόστασης πού χωρίζει τούς τόπους διαμονῆς μας, ὅμως εἴμαστε κοντά ὁ ἕνας στόν ἄλλο, ἄν λάβουμε ὑπόψη τήν πνευματική μας συνάφεια.»[3]. Ὁ Ἅγιος ἀποκαλεῖ ἀδελφούς τούς δυτικούς ἐπισκόπους, τότε πού εἶχαν «πνευματική συνάφεια». Τότε πού ἦταν ἀκόμη μέλη τῆς Ἐκκλησίας. Μετά τήν ἀποκοπή τους ἀπό τήν Ἐκκλησία ἦταν οἱ «Λατίνοι» ἤ οἱ «δυτικοί» σύμφωνα μέ τόν Ἅγιο Συμεών, Ἀρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης ἐνῷ ὅταν ἡ αἵρεση ἀνέπτυξε ὅλο τό «ριζικό» της σύστημα καί ἑδραιώθηκε πλήρως, ἑωσφορικῶς δηλαδή, ἔγιναν «μιαρότατοι καί ἀχρείοι παπιστές», ὁ δέ Πάπας «ἀντίχριστος», σύμφωνα μέ τόν Ἅγιο Ἀθανάσιο τόν Πάριο. Βέβαια, ὁ Πατριάρχης μας ὁ Βαρθολομαῖος καί οἱ «δικοί» του, ἐπιμένουν νά ἀποκαλοῦν τούς Λατίνους καί τόν Πάπα, ἀδέλφια: «ἀγαπητόν ἀδελφόν Ἁγιώτατον Πάπαν Ρώμης Φραγκίσκον» καί «μετά τοῦ Ἁγιωτάτου ἀδελφοῦ Πάπα Ρώμης Φραγκίσκου»[4]! Δέν θέλουν νά ὁμοιάσουν στούς Ἁγίους; Δέν τούς ἀγαποῦν; Δέν θέλουν νά γίνουν Ἅγιοι, φίλοι τοῦ Θεοῦ; Διότι «...φίλοι μέ τόν Θεό καί μεταξύ τους εἶναι μόνοι οἱ ἅγιοι, ἐνῶ κανείς ἀπό τούς πονηρούς κι ἄμαθους δέν εἶναι φίλος.»[5].
Ὁ Μέγας Ἱεράρχης πάντως, ἦταν σαφής γιά τούς αἱρετικούς: «Ὁ πονηρός ἄνθρωπος, πού ἀνατράφηκε μέ τήν κακοδοξία, βγάζει ἀπό τήν καρδιά του λόγο πονηρό. Δέν βλέπεις τί ξεστομίζουν οἱ αἱρετικοί; Τί φοβερά καί βρώμικα εἶναι, προδίνοντας τή βαρειά ἀρρώστια πού φωλιάζει σ’ αὐτούς τούς ἀθλίους;»[6]. Ἐπίσης, χαρακτηρίζει «βλασφημοῦντες»[7] καί «ἐχθρούς τῆς εἰρήνης»[8] τούς αἱρετικούς, ἐνῶ «βδελυρά σοφίσματα»[9] καί «ἀναιδῆ καί μισάνθρωπον»[10] τίς αἱρέσεις. Λόγια φαινομενικά σκληρά γιά τήν ὑποκριτική ἐποχή μας· λόγια πού δροῦν καί λειτουργοῦν εὐεργετικά στίς καρδιές τῶν αἱρετικῶν, ἀφυπνίζοντάς τους ἀπό τόν τοῦ θανάτου λήθαργο. Οἱ σύγχρονοι ἐπίσκοποι, ὅσοι εἶναι «μικροί» (ἀλλά ὄχι ταπεινοί) καί μισοῦν τήν ἀγάπη καί τήν ὄντως Ἀγάπη, ὁδηγοῦν τούς ἐξαθλιωμένους καί βαριά ἀρρώστους αἱρετικούς (ἀλλά καί τούς ἑαυτούς τους μαζί μέ τό ποίμνιό τους), στόν σίγουρο αἰώνιο θάνατο!
Ταυτόχρονα μέ τήν ἀφύπνιση τῶν αἱρετικῶν, μεριμνοῦσε ὁ Μέγας Ἅγιος καί γιά τήν προστασία τῶν πιστῶν ἀπό τήν κακοδοξία, διότι «ἄν εἶναι τόσο μεγάλη ἡ βλάβη πού προέρχεται σ’ αὐτούς πού πέφτουν σέ ἠθικά παραπτώματα, τί πρέπει νά ποῦμε γι’ αὐτούς πού κακοδοξοῦν περί τοῦ Θεοῦ; Γιατί αὐτούς ἡ κακοδοξία δέν τους ἀφήνει νά γίνουν καλά οὔτε στά ἄλλα, ἀφοῦ ἐξ αἰτίας της παραδίδονται γιά πάντα στά πάθη τῆς ἀτιμίας.»[11].
Προειδοποιεῖ τούς πιστούς καί θέτει στήν ὀρθή βάση τό, πολυσυζητημένο καί διαστρεβλωμένο σήμερα, θέμα τῆς ὑπακοῆς: «Ἄν λέγεται κάτι σύμφωνα μέ τήν ἐντολή τοῦ Κυρίου ἤ ἀποσκοπεῖ στήν ἐντολή τοῦ Κυρίου, κι ἄν ἀκόμα ἔχει ἀπειλή θανάτου, πρέπει νά ὑπακούσουμε. Ἄν ὅμως εἶναι κάτι ἀντίθετο τῆς ἐντολῆς ἤ παραβλάπτει τήν ἐντολή, κι ἄν ἀκόμα αὐτός πού προστάζει εἶναι Ἄγγελος ἀπ’ τόν οὐρανό ἤ κάποιος Ἀπόστολος, κι ἄν ἀκόμα ὑπόσχεται ζωή ἤ ἀπειλή θανάτου, μέ κανένα τρόπο δέν πρέπει νά τό ἀνεχόμαστε.»[12]. Ἄς χαμηλώσει ἑπομένως, ἡ «μύτη» κάποιων «μικρῶν» ἐπισκόπων πού ἀπαιτοῦν ὑπακοή στήν Ἐκκλησία, νομίζοντας ὅτι οἱ ἴδιοι εἶναι ἡ Ἐκκλησία καί θά πρέπει νά κάνουμε ὑπακοή σέ κάθε αὐθαιρεσία ἤ νεωτερισμό ἤ καί κακοδοξία πού ἐκβάλλεται ἀπό τήν καρδία τους.
Θά περατώσουμε μέ ἕνα ἀπόσπασμα ἀπό εἰσαγωγικό σημείωμα τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος[13], πού θεωροῦμε ὅτι ἁρμόζει σήμερα, ἴσως περισσότερο ἀπό ποτέ. «...ἕνας ἄλλος ἱερός πατήρ, ὁ Ἀνδρέας Κρήτης, σέ λόγο πού τοῦ ἔπλεξε (σημ.γ.: τοῦ Ἁγίου Βασιλείου), κατέληγε μέ τήν ἐπίκληση: ‘‘Ποίμαινε ἡμᾶς!’’. Ἐπίκληση φαινομενικά ἀβάσιμη, ἀλλά ἀληθινά σωστή. Γιατί οἱ Πατέρες -κι ἀπό τούς πρώτους ὁ Βασίλειος- ἐξακολουθοῦν μέ τό ἀθάνατο συγγραφικό τους ἔργο νά κατευθύνουν ‘‘εἰς νομάς σωτηρίους’’ τήν Ἐκκλησία, ἀνοίγοντάς της ἀέναα νέους ὁρίζοντες.». Ναί Ἅγιέ μου, ποίμαινε τούς ποιμένες μας· παρακάλεσε τόν Κύριο μας νά τούς χαρίζει λίγο ζῆλο ὑπέρ τῆς Ἀθανάτου Πίστεώς μας, γιά νά δύνανται μέ τή θεία Χάρη, νά ἑλκύουν καί μᾶς, τά ἀποίμαντα πρόβατα, πού ἀναζητοῦμε τήν Ἀλήθεια. Ἡ ἐρώτηση - κλειδί, καί ταυτόχρονα τό μεγάλο πρόβλημα, εἶναι: θέλουν οἱ ποιμένες μας νά ποιμανθοῦν;
Πορφυρίτης
[1] Μ. Βασιλείου, «Ἐπιστολές καί ἄλλα κείμενα»: «Ἐπιστολή 54: Χωρεπισκόποις», Ἐκδόσεις Ἀποστολικῆς Διακονίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. (Ἡ ἔντονη γραφή δική μας)[2] Ὅ.π., «Ἐπιστολή 69: Ἀθανασίῳ Ἐπισκόπῳ Ἀλεξανδρείας».
[3] Ὅ.π., «Ἐπιστολή 243: Πρός Ἰταλούς καί Γάλλους Ἐπισκόπους περί τῆς καταστάσεως καί συγχύσεως τῶν Ἐκκλησιῶν».
[4] «Τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο τίμησε τόν ἱδρυτή του Ἅγιο Ἀπόστολο Ἀνδρέα τόν Πρωτόκλητο», https://ec-patr.org/%cf%84%ce%bf-%ce%bf%ce%b9%ce%ba%ce%bf%cf%85%ce%bc%ce%b5%ce%bd%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%cf%80%ce%b1%cf%84%cf%81%ce%b9%ce%b1%cf%81%cf%87%ce%b5%ce%af%ce%bf-%cf%84%ce%af%ce%bc%ce%b7%cf%83%ce%b5-%cf%84%ce%bf-3/
[5] Μ. Βασιλείου, «Ἐπιστολές καί ἄλλα κείμενα»: «Εἰς τόν ΜΔ΄Ψαλμόν», Ἐκδόσεις Ἀποστολικῆς Διακονίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.
[6] Ὅ.π., «Εἰς τόν ΜΔ΄Ψαλμόν.
[7] Ὅ.π., «Μαξίμῳ Φιλοσόφῳ».
[8] Ὅ.π., «Ἀθανασίῳ Ἐπισκόπῳ Ἀλεξανδρείας».
[9] Ὅ.π., «Τοῖς κατά Νεοκαισάρειαν Λογιωτάτοις».
[10] Ὅ.π., «Ἀλεξανδρεύσιν».
[11] Κ.Γ.Παπαδημητρακόπουλου, «ΒΑΣΙΛΕΙΑΝΟ ΑΠΟΘΗΣΑΥΡΙΣΜΑ»: «Ὄροι κατ’ Ἐπιτομήν», Ἐκδόσεις «ΦΩΤΟΔΟΤΕΣ».
[12] Ὅ.π., «Ὄροι κατ’ Ἐπιτομήν».
[13] Μ. Βασιλείου, «Ἐπιστολές καί ἄλλα κείμενα»: «Λίγα λόγια γιά τήν παροῦσα ἔκδοση», Ἐκδόσεις Ἀποστολικῆς Διακονίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.
ΤΟ ΑΥΤΟΑΝΟΣΟ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΜΑΣ. Η ΤΑΥΤΙΣΗ ΤΩΝ ΕΝΤΟΛΩΝ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΑΙΡΕΤΙΚΩΝ ΣΥΝΟΔΩΝ. ΠΟΣΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΘΑ ΕΙΧΑΝ ΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΩΝ ΣΥΝΟΔΩΝ ΝΑ ΟΝΟΜΑΣΟΥΝ ΤΟΝ ΑΡΕΙΑΝΙΣΜΟ ΠΑΝΑΙΡΕΣΗ; ΚΑΙ ΟΜΩΣ ΤΟΝ ΔΙΕΛΥΣΑΝ ΠΡΟΤΑΣΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΕΥΝΟΩΝΤΑΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΠΟΜΕΝΕΣ ΑΝΑΙΡΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΙΡΕΤΙΚΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ.
Ο Μ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΔΕΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΒΑΣΕΙ ΤΩΝ ΑΝΩΤΕΡΩΝ ΧΑΡΙΣΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΟΙΚΟΔΟΜΟΥΝ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ. ΤΗΣ ΑΦΙΕΡΩΣΕ ΤΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΟΤΙ ΤΑ ΑΝΩΤΕΡΑ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΝ ΤΗΝ ΠΙΣΤΗ ΤΩΝ ΑΣΚΗΤΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗ ΠΟΥ ΓΕΝΝΟΥΝ. ΚΑΘΟΤΙ ΧΩΡΙΣ ΤΑ ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΑ ΠΑΘΗ ΤΟΥ ΠΟΙΜΝΙΟΥ Η ΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ ΔΕΝ ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΜΕ ΤΟ ΠΕΠΛΟ ΤΗΣ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ.
Γεώργιος Α. Τσανανάς - «Τα εν τη Εκκλησία χαρίσματα του Αγ. Πνεύματος κατά τον Μέγα Βασίλειον»
Συμπόσιον χαριστήριον εις τον καθηγητήν Παναγ. Κ. Χρήστου, Θεσσαλονίκη 1967, σ. 123-140
Η περί χαρισμάτων διδασκαλία της Κ. Διαθήκης είναι λίαν στενώς και αναποσπάστως συνδεδεμένη μετά της βιβλικής εκκλησιολογίας, αποτελεί μάλιστα την εσωτερικωτέραν πτυχήν αυτής1. Κατά την αναλογίαν της πίστεως δίδονται εις έκαστον πιστόν παρά του Θεού εν ή πλείονα χαρίσματα, τα οποία αποτελούν «φανέρωσιν» του Πνεύματος και υπηρετούν «προς το συμφέρον» και «εις οικοδομήν του σώματος του Χρίστου». Άπαντες οι πιστοί ως χαρισματούχοι κατέχουν θεόθεν ωρισμένην θέσιν εν τω σώματι του Χρίστου ως μέλη αυτού. Εκ της συνεπείας και της πιστότητος αυτών εις τα ληφθέντα χαρίσματα οικοδομείται και καταρτίζεται η κοινότης εν αγάπη εις σωτηρίαν.
Η περί χαρισμάτων διδασκαλία της Κ. Διαθήκης είναι λίαν στενώς και αναποσπάστως συνδεδεμένη μετά της βιβλικής εκκλησιολογίας, αποτελεί μάλιστα την εσωτερικωτέραν πτυχήν αυτής1. Κατά την αναλογίαν της πίστεως δίδονται εις έκαστον πιστόν παρά του Θεού εν ή πλείονα χαρίσματα, τα οποία αποτελούν «φανέρωσιν» του Πνεύματος και υπηρετούν «προς το συμφέρον» και «εις οικοδομήν του σώματος του Χρίστου». Άπαντες οι πιστοί ως χαρισματούχοι κατέχουν θεόθεν ωρισμένην θέσιν εν τω σώματι του Χρίστου ως μέλη αυτού. Εκ της συνεπείας και της πιστότητος αυτών εις τα ληφθέντα χαρίσματα οικοδομείται και καταρτίζεται η κοινότης εν αγάπη εις σωτηρίαν.
Προκαλεί όθεν οδυνηράν έκπληξιν η διαπίστωσις ότι, ενώ η ορθόδοξος Εκκλησία ουδέποτε έπαυσε να είναι χαρισματική υπό την ως άνω έννοιαν, εν τούτοις το θέμα των χαρισμάτων δεν έτυχε της δεούσης προσοχής και συστηματικής εξετάσεως εις τα νεώτερα δογματικά μας συγγράμματα, εις τον ελληνικόν τουλάχιστον χώρον. Εκ της ορθοδόξου εκκλησιολογίας, εν αντιθέσει προς την δυτικήν, απουσιάζουν τα χαρίσματα2.
Είναι επιτακτική η ανάγκη να παρακολουθήση η σύγχρονος ορθόδοξος θεολογική σκέψη το χαρισματικόν στοιχείον εις την εκκλησιαστικήν της παράδοσιν προς πληρεστέραν και ανανεωμένην εκκλησιολογικήν σύνθεσιν.
Εν τη παρούση εργασία εκτίθεται το χαρισματικόν στοιχείον, ως έχει παρά Μ. Βασιλείω, ως συμβολή εις την πατερικήν χαρισματολογίαν. Πλην των άλλων ωθεί προς τούτο και η ετέρα διαπίστωσις, ότι εκ της μέχρι τούδε γενομένης ερεύνης περί την εκκλησιολογίαν του Μ. Βασιλείου3 το μνημονευθέν στοιχείον απουσιάζει, εξ όσων γνωρίζομεν, κατά κανόνα παντελώς.
Αναφέρει μεν πάντα τα εν τη Κ. Διαθήκη απαριθμούμενα χαρίσματα, δίδει όμως ιδιαιτέραν έμφασιν εις τινα εξ αυτών, αναλόγως της κατά τα αιτήματα της εποχής του αναγκαιότητος και παρουσίας αυτών εν τη Εκκλησία. Ως τοιαύτα παρουσιάσθησαν εν τη μετά χείρας ερεύνη τα εξής· προφητεία, σοφία, γνώσις, διδασκαλία, κυβέρνησις, «χαρισματικοί τέχναι» («θηρευταί», «οδοιπόροι», «αρχιτέκτονες», «οικοδόμοι», «γεωργοί», «ποιμένες», «αθληταί», «στρατιώται»), δικασταί, στοχασταί, σύμβουλοι και ενεργήματα δυνάμεων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου