Απόσπασμα:
«Η Βίβλος δεν είναι ένα διδακτικό ηθικοπλαστικό βιβλίο, αλλά αφηγείται στο μεγαλύτερο μέρος της ιστορία, και μάλιστα μια ιστορία στην οποία πρωταγωνιστούν πραγματικοί άνθρωποι με πάθη και αδυναμίες. Στόχος της βιβλικής ιστοριογραφίας δεν είναι η λεπτομερής και αντικειμενική περιγραφή των γεγονότων του παρελθόντος της ανθρώπινης κοινωνίας αλλά η μελέτη των Θείων ενεργειών για τη σωτηρία του κόσμου, οπότε η εξιστόρηση δεν σκοπεύει στην παροχή ιστορικών (με τη σύγχρονη πάντοτε σημασία του όρου) πληροφοριών αλλά στη διατύπωση αιώνιων θεολογικών αληθειών.
Έτσι, η θεοπνευστία της Παλαιάς Διαθήκης και η αλήθεια της δεν
διαπιστώνονται στην ακριβή (αντικειμενική) εξιστόρηση των γεγονότων αλλά
στην ακριβή θεολογική εκτίμηση τους, στην ερμηνεία της ιστορίας και στη θεώρηση της ως χώρου όπου εκδηλώνεται η αποκάλυψη του Θεού.
Εφόσον λοιπόν το περιεχόμενο της Βίβλου είναι η ιστορία των σχέσεων Θεού
και ανθρώπου, κάθετι που συμβαίνει αξιολογείται από τον βιβλικό
"ιστορικό" όχι με βάση κάποιο αντικειμενικό ηθικό κριτήριο, αλλά από το
αν συντελεί στη φανέρωση του Θεού και προάγει το σχέδιο για τον κόσμο ή
όχι. Έτσι, ο Σαούλ, για παράδειγμα, παρά τη γεναιότητα του, προκαλεί
την "οργή" του Θεού και κρίνεται ακατάλληλος για την εκπλήρωση των
στόχων της εκλογής του, ενώ ο Δαβίδ, αν και παρασύρεται συχνά από τα πάθη του και πέφτει σε βαρύτατα αμαρτήματα, χαρακτηρίζεται ως ο "εκλεκτός" και "αγαπημένος" του Θεού.
Για τη σύγχρονη, επηρεασμένη από τον δυτικοευρωπαϊκό ηθικισμό σκέψη ένας τέτοιος χαρακτηρισμός του Δαβίδ φαίνεται ακατανόητος. Για τη βιβλική σκέψη όμως εκείνο που οδήγησε τελικά τον Σαούλ στην απώλεια της Θείας εύνοιας δεν ήταν οι αμαρτίες του αλλά η αδυναμία του να εμπιστευτεί τη δύναμη του Θεού. Αντίθετα, εκείνο που ανέδειξε τον Δαβίδ δεν
ήταν βέβαια η προσωπική του ηθική αλλά ο σταθερός προσανατολισμός και η
εμπιστοσύνη του στο έλεος του Θεού, που έχει τη δύναμη να υπερνικήσει
οποιοδήποτε εμπόδιο προβάλλει η αμαρτία στην επίτευξη των Θείων στόχων.
Οι εκλεκτοί του Θεού δεν είναι αγγελικές υπάρξεις αλλά άνθρωποι με πάθη
και αδυναμίες· η ταπεινή υποταγή τους όμως στο Θείο θέλημα τους αξιώνει να γίνουν συνεργάτες του Θεού.
Το παραπάνω παράδειγμα αποκλείει οποιαδήποτε ιουδαϊκή-νομική ανάγνωση της Παλαιάς Διαθήκης και οποιαδήποτε κατανόηση της σωτηρίας ως επιβράβευσης της ηθικής συμπεριφοράς των ανθρώπων. Στόχος
των επεμβάσεων του Θεού στην ιστορία δεν είναι η ηθική διόρθωση
μεμονωμένων ανθρώπων, έστω και πρωταγωνιστών στην ιστορία της σωτηρίας,
αλλά πρωτίστως η σωτηρία όλων των ανθρώπων. Οι
περιγραφές των επεμβάσεων αυτών από τους βιβλικούς συγγραφείς
εισάγονται συνήθως με εκφράσεις, όπως: "είπε Κύριος ο Θεός..." ή " Ο
Κύριος λέγει..." και άλλες παρόμοιες.
Η ορθή κατανόηση των εκφράσεων αυτών συνιστά συχνά ένα δυσεπίλυτο
ερμηνευτικό πρόβλημα, που γίνεται ακόμη πιο δύσκολο όταν το περιεχόμενο
του εκφερομένου "λόγου του Θεού" προσκρούει στις σύγχρονες χριστιανικές αντιλήψεις περί αγαθού Θεού. Για
να γίνει κατανοητή η σημασία των παραπάνω εκφράσεων, πρέπει να ληφθεί
υπ'όψιν ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι της εποχής αντιλαμβάνονται τον
κόσμο και ότι συμβαίνει σε αυτόν. Αποτελεί βασικό στοιχείο της
ισραηλιτικής πίστης πώς καθετί που συμβαίνει στον κόσμο γίνεται επειδή ο
Θεός το θέλει ή το επιτρέπει. Εφόσον λοιπόν τίποτε δεν γίνεται αν δεν
το επιτρέψει ο Θεός, ο Θεός "μιλά" μέσα από τα γεγονότα».
«Η επιστροφής της ηθικής», εκδόσεις ΑΡΤΟΣ ΖΩΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου