Συνέχεια από: Παρασκευή, 10 Νοεμβρίου 2017
ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ
Ἔκδοσις ἀκριβὴς τῆς ὀρθοδόξου πίστεως
Κείμενο
Μετάφραση (Αρχιμ. Δωρόθεος Πάπαρης)
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 34. Περὶ τοῦ μνημονευτικοῦ
Για το μνημονικό.
Τὸ δὲ μνημονευτικόν ἐστι μνήμης καὶ ἀναμνήσεως αἴτιόν τε καὶ
Το μνημονικό είναι η αιτία και το ταμείο της μνήμης και της αναμνήσεως.
ταμιεῖον· μνήμη γάρ ἐστι φαντασία ἐγκαταλελειμμένη ἀπό τινος
Διότι μνήμη είναι φαντασία που έχει μείνει μέσα μας από κάποια αίσθηση, που
αἰσθήσεως τῆς κατ᾿ ἐνέργειαν φαινομένης ἢ σωτηρία αἰσθήσεώς τε
ενεργεί και παρουσιάζεται, ή είναι διατήρηση της αισθήσεως και της νοήσεως.
καὶ νοήσεως. ῾Η γὰρ ψυχὴ τῶν μὲν αἰσθητῶν διὰ τῶν αἰσθητηρίων
Η ψυχή αντιλαμβάνεται, δηλαδή αισθάνεται, τα αισθητά με τα αισθητήρια
ἀντιλαμβάνεται, ἤγουν αἰσθάνεται, καὶ γίνεται δόξα, τῶν δὲ νοητῶν
όργανα, και δημιουργεί την παράσταση· ενώ με το νου αντιλαμβάνεται τα
διὰ τοῦ νοῦ, καὶ γίνεται νόησις· ὅταν οὖν τοὺς τύπους, ὧν τε
νοητά και δημιουργεί τη νόηση. Όταν, λοιπόν, διατηρεί τις μορφές των
ἐδόξασεν, ὧν τε ἐνόησεν, διασῴζῃ, μνημονεύειν λέγεται.
παραστάσεων ή των σκέψεων, τότε λέμε ότι θυμάται.
Δεῖ δὲ γινώσκειν, ὅτι ἡ τῶν νοητῶν ἀντίληψις οὐ γίνεται, εἰ μὴ ἐκ
Πρέπει ακόμη να γνωρίζουμε ότι η αντίληψη των νοητών δεν αποκτάται παρά
μαθήσεως ἢ φυσικῆς ἐννοίας, οὐ γὰρ ἐξ αἰσθήσεως· τὰ μὲν γὰρ
μόνον με τη μάθηση ή με την έννοια που σχηματίζεται από τη φύση και όχι
αἰσθητὰ καθ᾿ ἑαυτὰ μνημονεύεται· τὰ δὲ νοητά, εἴ τι μὲν ἐμάθομεν,
από τις αισθήσεις. Διότι τα αισθητά διατηρούνται στη μνήμη από τη μορφή
μνημονεύομεν, τῆς δὲ οὐσίας αὐτῶν μνήμην οὐκ ἔχομεν.
τους· ενώ τα νοητά, εάν τα γνωρίσαμε, τα θυμόμαστε, αλλά δεν μπορούμε να
έχουμε στη μνήμη σχηματισμένη την ουσία τους.
᾿Ανάμνησις δὲ λέγεται μνήμης ἀπολλυμένης ὑπὸ λήθης ἀνάκτησις.
Ανάμνηση, επίσης, λέγεται η ανάκτηση της μνήμης που χάθηκε από τη λήθη
Λήθη δέ ἐστι μνήμης ἀποβολή. Τὸ μὲν οὖν φανταστικὸν διὰ τῶν
(λησμονιά). Λήθη πάλι είναι η απώλεια της μνήμης. Το φανταστικό, λοιπόν,
αἰσθήσεων ἀντιλαμβανόμενον τῶν ὑλῶν παραδίδωσι τῷ
που αντιλαμβάνεται με τις αισθήσεις τα υλικά όντα, μεταδίδει την αντίληψή
διανοητικῷ ἢ διαλογιστικῷ· ταὐτὸν γὰρ ἀμφότερα· ὃ παραλαβὸν
τους στη διάνοια ή στο νου· διότι και τα δύο αυτά είναι το ίδιο. Αυτά, αφού
καὶ κρῖναν παραπέμπει τῷ μνημονευτικῷ. ῎Οργανον δὲ τοῦ
παραλάβουν την εντύπωση και σχηματίσουν γνώμη, την παραπέμπουν στο
μνημονευτικοῦ ἡ ὄπισθεν κοιλία τοῦ ἐγκεφάλου, ἣν καὶ
μνημονικό. Όργανο πάλι του μνημονικού είναι η εμπρόσθια κοιλότητα του
παρεγκεφαλίδα καλοῦσι, καὶ τὸ ἐν αὐτῇ ψυχικὸν πνεῦμα.
εγκεφάλου, την οποία ονομάζουν και παρεγκεφαλίδα, και το ψυχικό πνεύμα
που υπάρχει εκεί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου