Η μετουσίωση μέσω της τέχνης, το « Requiem» του Γιώργου Κουρκούβελου

Λεπτομέρεια από έργο του Γιώργου Κουρκούβελου στην γκαλερί «δ.» του Βόλου

Υπάρχει ένα αίσθημα κοινό μπροστά στην ιερότητα που μπορεί ένα έργο τέχνης να μεταδώσει, αλλά κάθε φορά η εμπειρία διαφέρει. Στον Βόλο, υπάρχει η αίθουσα τέχνης «δ.» του Θανάση Δουλκέρογλου, ένας χώρος εξαίρετης αισθητικής και αρχιτεκτονικής αντίληψης, μικρός σε εμβαδόν αλλά πυκνός, πάντα, σε αυτό που επιχειρεί να μεταδώσει. Δρασκέλισα πάλι την είσοδο της «δ.» στο κέντρο του Βόλου (Χατζηαργύρη 4) για να βρεθώ μπροστά στο μεγάλων διαστάσεων «Requiem» του Γιώργου Κουρκούβελου. Προσήλθα tabula rasa, για να αφεθώ στη δύναμη αυτού του μεγαλόπνοου ζωγραφικού έργου που απλώνεται σε μήκος εννέα μέτρων, διαρθρωμένο για τις ανάγκες του χώρου σε ένα «Π». Αυτή η πυκνότητα αρκούσε για να με ρουφήξει σε μια δίνη ενός βιώματος που, όσο περνούσε η ώρα, αντιλαμβανόμουν πως επρόκειτο για μια εμπειρία στα όρια της μεταφυσικής.

Ο Γιώργος Κουρκούβελος συνομιλεί με την άυλη προσέγγιση της ζωής, με ζωγραφική παραστατική στην οποία, εμμέσως ή όχι, εντόπισα στοιχεία βυζαντινά αλλά και ιταλικής Αναγεννήσεως. Υπάρχει μια καταγωγική αφετηρία με αυτό που θα έλεγε κανείς οντολογική ερμηνεία της φθοράς και του χρόνου, ένας διάλογος με το έρεβος, που στην περίπτωση αυτή ακούγεται σαν μουσική αγγέλων. Ο Γιώργος Κουρκούβελος, άνθρωπος βαθιά πνευματικός και αποστασιοποιημένος από τον βόμβο, παρουσιάζει σε αυτήν την έκθεση ένα έργο απολύτως προσωπικό, κάτι σαν εξομολόγηση ή προσευχή. Υπάρχει κλιμάκωση με θεολογική υπόσταση και εξύψωση στο στάδιο της άκρας ταπείνωσης.

Το θέμα του εννοιολογικά χτίζεται βαθμιδωτά, σαν μέσα από στάδια αυτοσυνειδησίας και κάθαρσης. Η γυναικεία ορχήστρα εγχόρδων προβάλλει μορφές οικείες από τη χώρα των ονείρων. Απόηχοι από τα θηλυκά ή άφυλα πρόσωπα του Φρα Αντζέλικο ή του Μανουήλ Πανσέληνου συμπλέουν με συνειρμούς από την ιστορία της τέχνης. Ζωγραφικά, είναι μια σύνθεση μεγαλόπνοη, με πολύ καλό σχέδιο, και χρωματική οργάνωση συγκρατημένη στις γαιώδεις σκιές και στις εσωτερικές λάμψεις. Χρειάζεται κάποιος ελάχιστος χρόνος συνομιλίας με αυτό το έργο, που στον χώρο που το είδα παρουσιάζεται ως τρίπτυχο, για να αισθανθεί κανείς όπως μέσα σε μια ερημική εκκλησία.

Ενιωσα ότι βρισκόμουν ενώπιον ενός έργου πρωτότυπου στη σύλληψη και απολύτως προσωπικού στην εκτέλεση. Προσπαθούσα να σκεφτώ πώς θα έδειχνε σε ένα χώρο μεγαλύτερο, αλλά σε κάθε περίπτωση η μετάληψη είχε συμβεί.

kathimerini