Covid: Άσκηση υποταγής ή άλλοθι για νέα οικονομικά μέτρα;

Οι επαΐοντες με τα θέματα της υγειονομικής κρίσης, αλλά και πολλοί οικονομολόγοι μιλούν για μία νέα προσαρμογή της κοινωνίας στα νέα δεδομένα εξαιτίας της πανδημίας. Τα ερωτήματα που ανέκυψαν από πολλούς, όχι μόνο από τους απλούς πολίτες, αλλά και από διακεκριμένους επιστήμονες στην παρούσα χρονική περίοδο ήταν πολλά, αλλά και οι απαντήσεις πολλές και αντιφατικές.

Άποψη

-του Μιχάλη Χριστοδουλίδη

Μας λένε ότι ο κόσμος δεν θα είναι ο ίδιος με αυτόν που γνωρίζαμε μέχρι χθες, η επιστροφή στην κανονικότητα μάλλον φαίνεται να είναι μία κατάσταση αυταπάτης, αφού πλέον αλλάζουν όλα τα πρωτόκολλα υγειονομικής αναφοράς με αμφίβολη την αξιοπιστία τους, ενώ το παρατεταμένο lockdown των επιχειρήσεων, χωρίς αποτελεσματικό σχέδιο οικονομικής ανάκαμψης, φαίνεται να οδηγεί σε έναν βέβαιο θάνατο τις οικονομίες των κρατών, όπως κατά καιρούς έχουν εκτιμήσει οι διάφοροι Παγκόσμιοι Οικονομικοί Οργανισμοί (ΔΝΤ, Παγκόσμια Τράπεζα κλπ)  και κυρίως αυτών των κρατών, που το μεγαλύτερο ποσοστό του ΑΕΠ τους στηρίζεται στην παροχή υπηρεσιών.

Η επιβολή μέτρων περιορισμού των ατομικών ελευθεριών υπό το πρίσμα του φόβου και η διαρκής πλύση εγκεφάλου μέσα από κατευθυνόμενα συστημικά μέσα επικοινωνίας για την χειραγώγηση του κοινού έχει αδυνατίσει τα αντανακλαστικά των κοινωνιών. Στην πραγματικότητα ξεσκέπασε την ανικανότητα της κοινωνίας να παράξει κοινά συμπεράσματα, να την οδηγήσει σε μία κοινή συναντίληψη. Φαίνεται ξεκάθαρα ότι τόσο καιρό μας εκπαίδευαν ήπια για να γίνουμε πειθήνιοι και υπάκουοι, αλλά κάπου αυτό αποτύγχανε. Ώσπου εν τέλει, εισήγαγαν τον φόβο, τον τρόμο, μπροστά στο άγνωστο, εκμεταλλευόμενοι αριστοτεχνικά ένα τυχαίο;) ή όχι τυχαίο γεγονός, όπως ένας κίνδυνος για την υγεία.

Για να έλθουμε και στα δικά μας. Οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι και οι παρατρεχάμενοι των δημοσιογραφικών οργανισμών που απολαμβάνουν την εύνοια των κυβερνώντων, προτάσσουν το ‘’θεάρεστο’’ έργο των ειδικών, που όπως λένε αντιμετώπισαν με επιτυχία την εκτεταμένη διάδοση του ιού και περιόρισαν την αύξηση των κρουσμάτων λόγω της αυστηρής καραντίνας. Είναι έτσι όμως; Η στατιστική όλοι ξέρουμε ότι είναι ένα καλό επιστημονικό εργαλείο για να παρουσιάζονται διάφορα στοιχεία, δείκτες και καμπύλες με παραδοχές και μετρήσεις που οδηγούν μία έρευνα κατά το δοκούν, ανάλογα με το που θέλουν αυτοί που ενεργούν την έρευνα να οδηγήσουν την εξαγωγή κάποιων συμπερασμάτων, είτε θετικών, είτε αρνητικών. Σε ποια δείγματα έγινε αναφορά ο αριθμός των παρουσιαζόμενων κρουσμάτων όταν δεν έχουν πραγματοποιηθεί τυχαία τεστ στην κοινότητα, αλλά μόνο σε στοχευμένα, σε ποια κατηγορία πολιτών γίνεται η αναφορά των δειγμάτων, σε ποια αναφορά ηλικιακού εύρους, σε ποια γεωγραφική  περιοχή, σε ποιες ευάλωτες ομάδες (υποκείμενα νοσήματα κλπ) και σε ποια ιχνηλασιμότητα των νοσούντων ; Πως όλα αυτά αξιολογήθηκαν για να εξάγουμε ασφαλή συμπεράσματα;

Οι διαρκείς αντιφάσεις και παλινωδίες σε όλη αυτήν την περίοδο της καραντίνας, από τα επίσημα χείλη των ειδικών, μάλλον δείχνουν ότι δεν έχουν αξιολογήσει επαρκώς τα δεδομένα, είτε ηθελημένα είτε από ανεπάρκεια, με αποτέλεσμα οι ίδιοι να αυτοαναιρούνται, ισχυριζόμενοι ότι κινούνται σε αχαρτογράφητα νερά. Ποια είναι τα αχαρτογράφητα νερά; Για παράδειγμα το πρωί της ίδιας ημέρας να ισχυρίζονται οι ειδικοί της Πολιτείας ως θέσφατο την αναγκαιότητα της χρήσης μάσκας στους πελάτες ενός σούπερ μάρκετ και το βράδυ της ίδιας μέρας να αποφαίνονται ότι αυτό δεν αποτελεί αναγκαιότητα για την προστασία τους, τι άλλαξε μέσα σε μια μέρα ;  Με δεδομένο και την ανυπαρξία κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής αντιμετώπισης τέτοιων υγειονομικών καταστάσεων, οδηγούν τον καθένα πολίτη, ευλόγως να γίνεται εξαιρετικά καχύποπτος, αφήνοντας τον να κάνει και δεύτερες σκέψεις.

Τα νούμερα των κρουσμάτων που μας έχουν παρουσιάσει πολλοί ειδικοί, αναφέρουν ότι η σημερινή κατάσταση δεν δικαιολογεί σε καμία περίπτωση μία γενικευμένη πανδημία, με βάση πάντα τα στοιχεία και τις ισχύουσες νόρμες του Π.Ο.Υ, αλλά γιατί ως πιο λογικοφανή εξήγηση φαίνεται να είναι η επιδίωξη ενός καθεστώτος ήπιας καταστολής κατ’ οίκον, για να περιορίσουν κάθε μαζική διαμαρτυρία για την προβληματική κατάσταση των δημοσίων δομών υγείας, την ήπια προσαρμογή σε νέα μοντέλα εργασίας και εκπαίδευσης, (τηλεργασία, τηλεκπαίδευση κλπ) και εν τέλει να ζητήσουν την επιείκεια της κοινωνίας για την επιβολή νέων δυσβάσταχτων οικονομικών μέτρων που θα πλήξουν οριζόντια και κάθετα την κοινωνία με ανυπολόγιστες ζημιές.

Κατά καιρούς βλέπουμε να αναπτύσσονται διάφορες θεωρίες συνωμοσίας. Οι θεωρίες συνωμοσίας, ως γνωστόν έρχονται συνήθως για να καλύψουν κενά και αντιφάσεις στην εξουσιαστική προπαγάνδα, στοχεύοντας και χαϊδεύοντας τα αυτιά των δύσπιστων και αυτών που έχουν απωλέσει κάθε εμπιστοσύνη στους κυβερνώντες. Άλλοτε είναι πειστική και άλλοτε αποτελεί απλά προϊόν νοητικής τερατογέννησης. Συχνά οι θεωρίες συνωμοσίες χρησιμοποιούν επιστημονικά δεδομένα και άλλοτε απλά λογικοφανείς διαπιστώσεις. Στοχεύει, όχι τόσο στην λογική όσο στο θυμικό.

Είναι αστήρικτες όλες οι θεωρίες συνωμοσίας; Και βέβαια όχι. Κάποιες μάλιστα έχουν επαρκή τεκμηρίωση αλλά εμποδίζονται να δουν τα φώτα της δημοσιότητας, για λόγους ευνόητους. Το βασικό ερώτημα είναι ποιός τις διασπείρει και για ποιό λόγο. Όσο κι αν ακουστεί παράδοξο, ο μεγαλύτερος τροφοδότης είναι το ίδιο το σύστημα εξουσίας, και ο λόγος είναι εξαιρετικά απλός. Όταν το κυρίαρχο αφήγημα έχει ρωγμές, για να μπορέσει τελικά να εγκατασταθεί στα μυαλά των ανθρώπων, χρησιμοποιεί τα συνωμοσιακά σενάρια που το ίδιο το σύστημα κατασκεύασε, τα αποδομεί και τα εξουδετερώνει, αφήνοντας ως μοναδικό, αυτό που έχει από την αρχή εκπονήσει.

Επειδή όμως δεν είναι μόνο η εξουσία η οποία κατασκευάζει όλα αυτά τα τερατουργήματα, υπάρχουν και σενάρια απόλυτα βάσιμα και με επαρκή τεκμηρίωση. Πως όμως μπορεί κανείς να ξεχωρίσει τα ελάχιστα σωστά αφηγήματα, ανάμεσα στα τόσα αστήρικτα;

Τι θα μπορούσε να κάνει κάποιος νουνεχής και λογικός άνθρωπος; Να απομονώσει και να διαγράψει όλες εκείνες τις θεωρίες που βασίζονται σε προφητείες, σε καταστάσεις υστερίας και σε νοητικά άλματα, και να αντιπαραβάλει τις λογικές θεωρίες με το κυρίαρχο αφήγημα. Εξαιρετικά δύσκολο και χρονοβόρο, πλην όμως δεν υπάρχει άλλος τρόπος.

Και μην ξεχάσουμε ποτέ, ότι εκτός της εξουσίας, λειτουργεί και η παραεξουσία, χρησιμοποιεί το διαδίκτυο και τα κίνητρα της που δεν είναι καθόλου διάφανα και αγνά. Συχνά μάλιστα, η παραεξουσία δεν είναι τίποτε άλλο παρά το σκοτεινό πρόσωπο της εξουσίας

Η επόμενη ημέρα δεν θα κριθεί ούτε από την ποιότητα της μάσκας που θα φορέσουμε, ούτε από το αν δεν θα την φορέσουμε. Το διακύβευμα είναι η συνοχή της κοινωνίας, που ακόμα και αν δεν απειλείται από την εξουσία, απειλείται από εμάς τους ίδιους εξαιτίας της διάχυτης σύγχυσης που έχει το σύστημα μεταδώσει.

Μιχάλης Χριστοδουλίδης

https://analyst.gr/2020/05/05/covid-askisi-ypotagis-i-allothi-gia-nea-oikonomika-metra/