Παρασκευή 29 Μαΐου 2020

Το ευρωπαϊκό ευχολόγιο

Η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει ανακοινώσει μόνο τα ποσά που θα εισπράξει από το πακέτο των 750 δις € που κανένας δεν γνωρίζει εάν, πότε και υπό ποιές προϋποθέσεις θα εκταμιευθεί, αλλά τα έχει σχεδόν ξοδέψει στα μέτρα για την πανδημία – στα οποία πρέπει να προσθέσει κανείς τα διαφυγόντα έσοδα λόγω της ύφεσης, των προβλεπόμενων χρεοκοπιών, καθώς επίσης της αδυναμίας πολλών νοικοκυριών και επιχειρήσεων να πληρώσουν φόρους. Εάν βέβαια δώσει πράγματι τα χρήματα που έχει υποσχεθεί, αφού πολλοί άνθρωποι και επιχειρήσεις αναφέρουν ότι, δεν έχουν πάρει ακόμη τίποτα – ειδικά στην επαρχία. Οι άλλες χώρες της νότιας Ευρώπης πάντως, μαζί με τη Γαλλία, έχουν αρχίσει να δυσπιστούν, όσον αφορά τα 750 δις € και τις πραγματικές προθέσεις της  Γερμανίας – αφού καθημερινά δημοσιεύονται αντικρουόμενες ειδήσεις, ενώ η Γερμανία διαθέτει ήδη τεράστια ποσά για τη δική της οικονομία, έχοντας πολύ μεγάλη ρευστότητα. Το ίδιο θα έπρεπε λοιπόν να κάνει και η Ελλάδα, να είναι πολύ προσεκτική δηλαδή, εάν δεν θέλει να βρεθεί προ δυσάρεστων εκπλήξεων ξανά – αναζητώντας τρόπους να στηρίξει μόνη της την οικονομία της, οι οποίοι ασφαλώς υπάρχουν. 

Άποψη

Η πρόεδρος της Κομισιόν ανήγγειλε τελικά 250 δις € περισσότερα από αυτά που είχαν συμφωνηθεί πριν από μία εβδομάδα, μεταξύ της καγκελαρίου Merkel και του προέδρου Macron – πολύ λιγότερα από όσα απαιτούσε η Ιταλία, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και η ΕΚΤ (1,5-2 τρις €). Παράλληλα, ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός για τα έτη 2021 έως 2027 παρέμεινε πολύ χαμηλός στο 1,1 τρις € – ελάχιστα μεγαλύτερος από αυτόν που σχεδιαζόταν πριν από την κρίση της Κορώνα, όσα ακριβώς απαιτούσαν οι «Frugal Four» (Αυστρία, Ολλανδία, Δανία και Σουηδία).
Το γεγονός αυτό σημαίνει πως η πρόεδρος ήθελε να ικανοποιήσει όλες τις χώρες – την κυρία Merkel, τον κ. Macron, τη Νότια Ευρώπη, αλλά και τον καγκελάριο της Αυστρίας που εκπροσωπεί τις τέσσερις (δήθεν) «λιτοδίαιτες χώρες». Ταυτόχρονα προσπάθησε να διασώσει το «Ευρωπαϊκό Πράσινο Εγχείρημα» (Green Deal) – με το οποίο σχεδιάζει να προστατεύσει το κλίμα και να προωθήσει την ψηφιοποίηση στην Ευρώπη.
Τουλάχιστον στα χαρτιά λοιπόν, κατάφερε το δύσκολο αυτό εγχείρημα που μοιάζει με την ισορροπία σε τεντωμένο σχοινί – τον οποίο απαίτησε τη συγγραφή 1.000 σελίδων από τους υπαλλήλους του ευρωκοινοβουλίου. Ο τίτλος δε της μελέτης είναι «Η Ευρώπη της νέας γενιάς» (Next Generation EU) – ένα εγχείρημα που συμπεριλαμβάνει κάτι για όλους, αποτελώντας στην ουσία ένα ευχολόγιο για την «μετά Κορώνα εποχή».
Όσον αφορά τη χρηματοδότηση του, φαίνεται να είναι εξασφαλισμένη – τουλάχιστον για την αρχή. Εν τούτοις, δεν λειτουργεί εντελώς χωρίς οικονομικά τρικ – ξεκινώντας από το ότι προϋποθέτει την αύξηση του ορίου των συνεισφορών των κρατών-μελών από 1,2% σήμερα στο ανώτατο 2% (από αυτήν την αύξηση θα προέλθουν πιθανότατα τα 135 δις € που θα συνεισφέρει η Γερμανία και οι άλλες χώρες, ανάλογα με το ΑΕΠ τους). Πρακτικά σημαίνει πως με έναν μαγικό τρόπο, η Κομισιόν θα εισπράττει περισσότερα χρήματα από τις μέχρι σήμερα εισφορές των κρατών – ενώ τα χρήματα αυτά που θα εισπράξει, θα χρησιμεύσουν ως εγγύηση για την δανειοδότηση της με τα 750 δις € που ανήγγειλε η πρόεδρος της! Σαν να ανακοινώνει δηλαδή η Ελλάδα νέους φόρους  και να θέλει να δανεισθεί από τις αγορές με εγγύηση την ανακοίνωση αυτή – κάτι όχι και τόσο εύκολο.
Εκτός αυτού, η ΕΕ σχεδιάζει να εισπράξει, οπότε να επιβάλλει, ακόμη περισσότερους καινούργιους φόρους και εισφορές – όπως την υψηλότερη φορολόγηση των ρύπων και τον από πολλά χρόνια τώρα σχεδιαζόμενο ψηφιακό φόρο. Με τους νέους αυτούς φόρους και εισφορές, συν τις αυξημένες κατά 0,8% συνεισφορές των κρατών μελών, θα αποπληρώσει η Κομισιόν σε 30 χρόνια τα δάνεια των 750 δις € που θα πάρει για τη στήριξη της Κορώνα κρίσης – οπότε έως το 2058, ξεκινώντας τις δόσεις από το 2028.
Από την άλλη πλευρά, παρά τις πρώτες ειδήσεις (πηγή), δεν είναι ακόμη σίγουρο πόσα χρήματα θα εισπράξουν τα κράτη μέλη και υπό ποιές προϋποθέσεις – ενώ όλα έχουν τις δικές τους κρυφές επιδιώξεις, ειδικά η Γερμανία (ανάλυση). Σύμφωνα δε με το εσωτερικό έγγραφο της Κομισιόν, στην Ιταλία θα οδηγηθούν τελικά περί τα 173 δις € με επιδότηση και δάνεια, στην Ισπανία 140 δις €, ενώ ακόμη και η Γερμανία θα λάβει 28 δις € επιδότηση, χωρίς καθόλου δάνειο!
Επί πλέον, για τα χρήματα αυτά θα απαιτηθούν ανταλλάγματα, όσον αφορά τη βελτίωση του Κράτους Δικαίου ή τη συμμόρφωση με τις κλιματικές προδιαγραφές – κάτι που θα προκαλούσε προβλήματα στην Πολωνία όσον αφορά τη ρήτρα ρύπων, στην Ουγγαρία σε σχέση με το Κράτος Δικαίου ή στην Ελλάδα. Στην τελευταία λόγω των οδυνηρών εμπειριών της από τα μέτρα της Τρόικα – ενώ φυσικά θα πρέπει να εγκριθούν ομόφωνα από όλα τα 27 Κοινοβούλια.
Ταυτόχρονα, θα περιοριστούν οι φιλοδοξίες της Κομισιόν, όσον αφορά την κλιματική αλλαγή – αφού ήδη αναφέρθηκε πως θα συνεχίσει να χρησιμοποιείται η ορυκτή ενέργεια, γεγονός που καθιστά αυτόματα τους ευρωπαϊκούς στόχους για το κλίμα ανέφικτους και αναξιόπιστους.
Η Ελλάδα βέβαια, παρορμητική ως συνήθως για να μην πούμε ανόητη, έχει δρομολογήσει ήδη το σταμάτημα της χρήσης του λιγνίτη πολύ πιο πριν, από ότι η Γερμανία ή η Πολωνία – ευελπιστώντας πως θα κερδίσει περισσότερο προωθώντας την πράσινη ενέργεια μέσω των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων, κάτι που σήμερα φαίνεται να αναβάλλεται για το μέλλον.
Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση δεν έχει ανακοινώσει μόνο τα ποσά που θα εισπράξει από το πακέτο των 750 δις € που κανένας δεν γνωρίζει εάν, πότε και υπό ποιές προϋποθέσεις θα εκταμιευθεί, αλλά τα έχει σχεδόν ξοδέψει στα μέτρα για την πανδημία – στα οποία πρέπει να προσθέσει κανείς τα διαφυγόντα έσοδα λόγω της ύφεσης, των προβλεπόμενων χρεοκοπιών, καθώς επίσης της αδυναμίας πολλών νοικοκυριών και επιχειρήσεων να πληρώσουν φόρους. Εάν βέβαια δώσει πράγματι τα χρήματα που έχει υποσχεθεί, αφού πολλοί άνθρωποι και επιχειρήσεις αναφέρουν ότι, δεν έχουν πάρει ακόμη τίποτα – ειδικά στην επαρχία.
Οι άλλες χώρες της νότιας Ευρώπης πάντως, μαζί με τη Γαλλία, έχουν αρχίσει να δυσπιστούν, όσον αφορά τα 750 δις € και τις πραγματικές προθέσεις της  Γερμανίας – αφού καθημερινά δημοσιεύονται αντικρουόμενες ειδήσεις, ενώ η Γερμανία διαθέτει ήδη τεράστια ποσά για τη δική της οικονομία, έχοντας πολύ μεγάλη ρευστότητα. Το ίδιο θα έπρεπε λοιπόν να κάνει και η Ελλάδα, να είναι πολύ προσεκτική δηλαδή, εάν δεν θέλει να βρεθεί προ δυσάρεστων εκπλήξεων ξανά – αναζητώντας τρόπους να στηρίξει μόνη της την οικονομία της, οι οποίοι ασφαλώς υπάρχουν.

Δεν υπάρχουν σχόλια: