Τετάρτη 24 Δεκεμβρίου 2025

ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ A (40)

Συνέχεια από:Τρίτη 23 Δεκεμβρίου 2025

ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ A
ΑΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΜΕΝΕΣ ΟΜΙΛΙΕΣ π. ΣΥΜΕΩΝ ΚΡΑΓΙΟΠΟΥΛΟΥ

...πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόν
Τὸ αἴσθημα κατωτερότητος καὶ ἄλλες ἀρρωστημένες καταστάσεις
μέσα στο μυστήριο τῆς σωτηρίας

Πανόραμα Θεσσαλονίκης, Ε΄ έκδοση


B΄ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 30

Εἰδικό Μέρος


β΄. Αἴσθημα κατωτερότητος-Ὁμιλίες σε συνάξεις νέων


Ἀνταγωνισμός:μιά μάστιγα τῆς ἐποχῆς μας

Μην επηρεαζόμαστε ἀπό τη γνώμη τῶν ἄλλων


Σημείωμα φοιτητοῦ: Θὰ ἤθελα νὰ θίξω μια ἄλλη πλευρά στο θέμα. Παίρνουμε τὴν ἀπόφαση ὅτι εἶμαστε ἀπό αὐτούς πού θά εἶναι κάτω από το τραπέζι. Ἀλλά αὐτό δὲν τὸ δέχονται πολλοί στο περιβάλλον μας. Καὶ δὲν ἐννοώ μόνο ὅτι δὲν δέχονται να παίρνουμε τέτοιες ἀποφάσεις, ἀλλά κυρίως ὅτι δέν δέχονται το γεγονός ὅτι ἔχουμε αὐτές τις περιορισμένες δυνατότητες. Οἱ οἰκεῖοι δὲν τὸ δέχονται, τὰ ἀφεντικά δὲν τὸ δέχονται, ἀλλά καί ἀφεντικό να εἶναι κάποιος, δὲν τὸ δέχονται οἱ πελάτες.

Το εἴχαμε δεῖ τό σημείωμα καί εἶχαμε πεῖ ὅτι λάθος τίθενται ἐδῶ τὰ ἐρωτήματα, καὶ λάθος καταλαβαίνει τὸ ὅλο θέμα αὐτός πού δίνει το σημείωμα. Το θέμα δέν εἶναι τί λένε ἤ τί νομίζουν ἢ τί θὰ κάνουν οἱ ἄλλοι. Το θέμα εἶναι τί θὰ κάνουμε ἐμεῖς. Να το καταλάβουμε αὐτό. Κακῶς, πολύ κακῶς που ἐξαρτόμαστε ἀπό τούς ἄλλους ἤ νομίζουμε ὅτι ἐξαρτᾶται ἡ δική μας κατάσταση, ή δική μας πορεία καὶ ἡ τακτοποίησή μας ἀπὸ τοὺς ἄλλους.

Ἂς ἔχουν οἱ ἄλλοι ὁποιαδήποτε γνώμη θέλουν γιὰ μᾶς. Ἂς μᾶς συμπεριφέρονται ὅπως κι ἄν θέλουν.

Δέν μπορεῖ αὐτὸ νὰ μᾶς ἐμποδίσει. Βέβαια, κάνει πολύ κακό το περιβάλλον, κάνουν πολύ κακό οἱ μεγαλύτεροι στα μικρά παιδιά. Ἐμεῖς ὅμως δὲν εἴμαστε μικρά παιδιά· εἴμαστε μεγάλοι καί καθόλου-καθόλου δὲν πρέπει νὰ ἐπηρεαζόμαστε ἀπό τή γνώμη ἢ τη συμπεριφορά καὶ τὴν ὅλη στάση τῶν ἄλλων ἀπέναντί μας. Γι' αὐτό εἶναι λάθος που το βλέπει ἔτσι τὸ θέμα: «Δεν το δέχονται πολλοί στο περιβάλλον μας. Καὶ δὲν ἐννοῶ μόνο ὅτι δὲν δέχονται να παίρνουμε τέτοιες ἀποφάσεις, ἀλλά κυρίως ὅτι δὲν δέχονται το γεγονός ὅτι ἔχουμε αὐτές τις περιορισμένες δυνατότητες».

Πολλές φορές οἱ ἄλλοι περιμένουν πολλά ἀπό μᾶς. Αὐτὸ δὲν σημαίνει ὅτι ἐμεῖς ὀφείλουμε να δώσουμε στούς ἄλλους ὅσα περιμένουν. Καὶ μὴ σᾶς φανεί παράξενο ὅτι τελικά ὁ ἄνθρωπος μπερδεύεται, ἐπειδή ἔχει ἐγωισμό.

Αμα δέν ἔχει ἐγωισμό, ἅμα εἶναι ταπεινός, δέν μπερδεύεται. Καί τὸν σημερινό ἄνθρωπο τὸν ἔχει φάει ἀκριβῶς αὐτός ὁ ἀνταγωνισμός ποὺ ὑπάρχει. Ὅπως εἴπαμε, παλαιότερα, πού ἦταν πιὸ ἁπλὴ ἡ ζωή καὶ ἦταν λιγότερο ἐγωιστές καί λιγότερο φίλαυτοι οἱ ἄνθρωποι, δέν ὑπῆρχε αὐτός ὁ ἀνταγωνισμός, ποιός καί ποιός θά βγάλει το κεφάλι του πιό ψηλά, ὥστε ἐκεῖνοι ποὺ δὲν ἀντέχουν, κάπου στην πορεία αὐτή, κάπου στον δρόμο αὐτό να κάμπτονται, να παγιδεύονται στην κατωτερότητά τους, καὶ νὰ σαλεύουν τα μυαλά τους.

Σᾶς εἶχα πεῖ, νομίζω, παλαιότερα, αὐτό πού εἶχα διαπιστώσει μέσα στο λεωφορείο. Κατεβαίναμε ἀπό τό Πανόραμα στη Θεσσαλονίκη, καὶ σε κάποια στάση μπήκε μια ομάδα μαθητές καὶ μαθήτριες. Το τί γινόταν! Όχι μόνο με την έννοια ότι χαλούσαν τον κόσμο, δέν λογάριαζαν ἂν ὑπάρχουν άλλοι του γύρω τους και μιλούσαν με αὐθάδεια, μὲ ἀναίδεια με παρρησία, ἀλλὰ καὶ μεταξύ τους έβλεπε κανείς αὐτόν τόν ἀνταγωνισμό. Ποιός θὰ πεῖ ἕνα πιο έξυπνο ευφυολόγημα, για να νιώσει ὅτι εἶναι λίγο πιό πάνω ἀπό τούς άλλους. Καὶ ὁ ἄλλος ἀπὸ τὴν ἄλλη πλευρά τὰ ἴδια. Να φαντασθούμε δηλαδη αὐτά τα παιδιά σάν να τα τανύει, να τα τεντώνει κάποιος πρὸς τὰ πάνω, καὶ νὰ κινδυνεύουν νὰ ἐξαρθρωθούν -ἂν καὶ μόνοι τους έσπρωχναν τὸν ἑαυτό τους, Ὅπως γίνεται τελικά ἀπό πλευρᾶς ψυχικής, διανοητικῆς, πνευματικῆς· δηλαδή ἐξαρθρώνεται ὁ ἄνθρωπος. Τάνυσμα, τάνυσμα, τάνυσμα, που θα πάει;

Να θυμηθοῦμε αὐτὸν ποὺ εἶναι κάτω ἀπὸ τὸ τραπέζι

Βρῆκε τὴν ἀλήθεια τῆς ζωῆς καὶ συμπεριφέρεται σωστά ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος εἶναι προσγειωμένος, ταπεινός καὶ δὲν ἀγωνίζεται να ξεπεράσει τοὺς ἄλλους καί μάλιστα κατ' αὐτόν τον τρόπο. Πόσοι νέοι τελικά ἀνατινάζονται στον αέρα, καθώς κάνουν παρέες μὲ ὅποιους κάνουν, καὶ συνειδητοποιοῦν ὅλο καί περισσότερο τήν ἀνεπάρκειά τους. Καὶ ἐπειδὴ αὐτὸ δὲν μποροῦν νὰ τὸ ἀντέξουν, ἀνατινάζονται στον αέρα. Ἀγόρια, κορίτσια. Κυρίως νέοι τὸ παθαίνουν αὐτό. Ἔτσι, παγιδεύονται γιὰ τὰ καλὰ στὸ αίσθημα κατωτερότητος, καὶ ποῦ νὰ βρεῖ κανεὶς ἄκρη;

Θυμηθείτε τί εἴπαμε γι' αὐτὸν ὁ ὁποῖος εἶναι κάτω ἀπὸ τὸ τραπέζι, γι' αὐτόν δηλαδή ποὺ ἔχει αἴσθημα κατωτερότητος.

Ὅ,τι κι ἄν σοῦ συμβαίνει, θὰ βγεῖ σε καλό

Ἀσχολούμαστε με χίλια δυό πράγματα, τα ὁποῖα εἶναι ἔξω ἀπό τήν πραγματικότητα, καί ἀφήνουμε τὴν ἀλήθεια τῆς ζωῆς, τὴν οὐσία τῆς ζωῆς. Ἴσως θα φανεῖ ὅτι τὰ ψιλολογοῦμε τα πράγματα ἤ πᾶμε πολύ βαθιά. Ὄχι· εἶναι ἀπαραίτητο νὰ τὰ δοῦμε ἔτσι. Γιά, νὰ ἐπιμείνουμε λιγάκι σ' αὐτό, νὰ δεῖ κανείς, π.χ., ὅτι γιὰ νὰ οἰκονομήσει ὁ Θεός, γιά νά ἐπιτρέψει νὰ ἔρθουν τα πράγματα ἔτσι ὅπως ἦρθαν –ὁ ἀγαθός Θεός, ὁ φιλάνθρωπος Θεός, πού ἀγαπᾶ ὅσο δέν παίρνει περισσότερο τόν καθένα- σημαίνει ὅτι μᾶς εἶναι χρειαζούμενα καί ὅτι θὰ βγοῦν σε καλό. Καί ἐνῶ εἶναι μιὰ ἀλήθεια αὐτό, οὔτε κάν το νιώθουμε ἔτσι, οὔτε κάν το πιστεύουμε, καί χανόμαστε μέσα στήν ἔλλειψη, ὅπως νομίζουμε, αὐτῆς τῆς ἀγάπης, ἡ ὁποία ὅμως ὑπάρχει, ἀλλά ἐμεῖς δὲν τη νιώθουμε.

Ἕνας ὁ ὁποῖος εἶναι μέσα σε ἕνα ζεστό χώρο, ἀλλὰ εἶναι τυλιγμένος μέ ἕνα εἶδος ρούχου, τό ὁποῖο ἔχει τὴν ἰδιότητα να μήν ἀφήνει καθόλου ἡ ὅλη θερμότητα ποὺ ὑπάρχει στον χῶρο αὐτὸ νὰ μπεῖ μέσα καὶ νὰ βρεῖ τὸ δικό του σῶμα, ἄς εἶναι ἐκεῖ μέσα.

Αὐτός εἶναι ξένος ὡς πρός τη θερμότητα πού ὑπάρχει, καί μένει στο κρύο.

Εάν καλλιέργησες μέσα σου, για πολλούς καὶ διαφόρους λόγους, το φρόνημα ὅτι ἐσένα δεν σε ἀγαπᾶ ὁ Θεός, καί ἐγωιστικῷ τῷ τρόπῳ σε πῆρε τὸ παράπονο γιατί νὰ μὴν εἶσαι ὅπως οἱ ἄλλοι, ἐνῶ θά ἤθελες νὰ εἶσαι ὅπως οἱ ἄλλοι, νὰ φαίνεσαι κι ἐσύ ὅπως οἱ ἄλλοι, νὰ προβάλλεσαι κι ἐσὺ ὅπως προβάλλονται οἱ ἄλλοι, καί τελικά καταλήγεις σκεπτόμενος: «Φταίει ὁ Θεός. Δὲν μὲ ἀγαπᾶ ὁ Θεός», δὲν κάνεις τίποτε ἄλλο, παρά περιβάλλεις τὸν ἑαυτό σου μὲ ἕνα ὑλικό τέτοιο, πού δέν ἀφήνει νὰ σὲ ἀγγίξει ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Μονώνεσαι.

Μᾶς ἀγαπᾶ ὁ Θεός. Καί ὁ Θεός, ὡς Θεός που ἀγαπᾶ τὸν καθένα, οἰκονόμησε, ἐπέτρεψε νὰ ἔρθουν ἔτσι τα πράγματα για σένα ἀπό ἀγάπη. Να το πιστέψεις αὐτό. Να πιστέψεις δηλαδή ὅτι τελικά δ,τι, ὅ,τι κι ἄν σοῦ συμβαίνει, θὰ βγεῖ σε καλό. Ὅμως, να πιστέψεις τώρα· καὶ αὐτό εἶναι κάτι τὸ ὁποῖο στοιχίζει.

Μᾶς «καθηλώνει» ὁ Θεός, γιὰ νὰ ἔχουμε δυνατότητα σωτηρίας


Αὐτές τις ἡμέρες μοῦ ἔγραψε κάποιος ἕνα γράμμα. Ἐνῶ ἔχει σοβαρούς λόγους να βλέπει τίς ἁμαρτίες του, νὰ αἰσθάνεται ὅτι ἔχει ἁμαρτίες, καὶ νὰ κλάψει γι' αὐτές, δέν τις βλέπει. Δὲν τὶς βλέπει, δὲν τις αἰσθάνεται, σάν νὰ μὴν εἶναι καθόλου πρόβλημα και θέμα γι' αὐτὸν οἱ ἁμαρτίες. Ὅμως, έχει κάποιες συγκεκριμένες καταστάσεις, τίς ὁποῖες, θέλει δέν θέλει, τις βλέπει. Θέλει δὲν θέλει. Ἂς ποῦμε ὅτι εἶναι κάτω ἀπὸ τὸ τραπέζι, ὅτι κάτι τὸν ἀναγκάζει να εἶναι κάτω ἀπὸ τὸ τραπέζι –κάποιο κουσούρι, κάποιο τέλος πάντων δεδομένο. Ἀλλά δεν βρέθηκε τυχαία κανείς ἐκεῖ.

Νὰ σκεφθεῖ κανείς ὅτι ἡ δική του ψυχή δέν θά σωζόταν, ἐὰν δὲν οἰκονομοῦσε ὁ Θεός τα πράγματα ἔτσι, ὥστε νὰ παγιδευθεί στην παγίδα πού εἶναι παγιδευμένος, να παγιδευθεί στην κατωτερότητά του. Δὲν θὰ σωζόταν ἀλλιῶς ἡ ψυχή του. Αὐτό ἄν τό μελετήσει κανείς καλά-καλά, ἂν τὸ δεῖ καλά-καλά, θά βρεῖ πολύ ὑλικό για να νιώσει ταπεινωμένος ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ για να νιώσει τὴν ἁμαρτία του ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, γιὰ νὰ νιώσει την δυνάμει ὑπερηφάνεια ποὺ θὰ εἶχε ἡ ψυχή του, πού ἔχει ἡ ψυχή του, την δυνάμει ἀνταρσία ποὺ ἔχει ἡ ψυχή του, τὴν δυνάμει ἀντίδραση ποὺ ἔχει ἡ ψυχή του ἀπέναντι στον Θεό, καὶ γι' αὐτό χρειάστηκε νὰ οἰκονομήσει ἔτσι τα πράγματα ὁ Θεός, ὥστε νὰ τὸν καθηλώσει. Γιατί, ἂν δὲν τὸν εἶχε καθηλώσει, ποιός ξέρει τι θὰ ἔκανε.

Και μόνο να το σκεφθεῖ κανείς ἔτσι, ἀμέσως θα σωριαστεί κάτω καὶ θὰ πεῖ: «Θεέ μου, εἶναι ἄλλος ἁμαρτωλός σάν κι ἐμένα;» Εἶναι βέβαια ένδεχόμενο νὰ τὸν πιάσει το παράπονο: «Γιατί ἐμένα ἔτσι» Ἂν ὅμως τὸ ξεπεράσει, θὰ πεῖ: «Θεέ μου, ἐνῶ εἶμαι αὐτός πού εἶμαι, ἐνῶ θὰ ἔκανα αὐτὰ ποὺ θὰ ἔκανα, ἐσύ παρ' ὅλα αὐτὰ μὲ ἀγάπησες καὶ βρῆκες τον τρόπο νὰ μὲ πιάσεις, νὰ μὲ δέσεις, καὶ τελικά να με σώσεις».

Πῶς ὅλα τὰ ἀρνητικά τῆς ζωῆς μας εἶναι εὐλογίες;

Ἐὰν μελετήσει κανείς τίς ἀλήθειες που λέμε τώρα, θὰ βρεῖ ὅτι ὅλα τὰ ἀρνητικά τῆς ζωῆς του εἶναι εὐλογίες Θεοῦ. Ὅλα τὰ ἀρνητικά. Αὐτὰ καθ' ἑαυτά βέβαια δὲν εἶναι εὐλογίες τοῦ Θεοῦ. Το αίσθημα κατωτερότητος πού ἔχεις, αὐτὸ καθ' ἑαυτό εἶναι κακό. Τὸ ὅτι δυνάμει ἔχεις μέσα σου μια καν τάσταση πού ποιός ξέρει τι θὰ ἔκανε ἐναντίον τοῦ Θεοῦ, εἶναι κακό. Ποιός ξέρει τι θὰ ἔκανε καὶ τοῦτο κι ἐκεῖνο καὶ τὸ ἄλλο! Αὐτὰ ὅλα εἶναι ἄσχημα, αὐτὰ καθ' ἑαυτά εἶναι κακά, ἀλλὰ ὅμως, ἔτσι ὅπως τὰ οἱκονόμησε ὁ Θεός, εἶναι εὐλογίες. Διότι ὁ Θεὸς τὰ πῆρε ὅλα αὐτά, τὰ ὁποῖα εἶναι δικά σου, καὶ τὰ οἱ κονομεῖ κατά τέτοιον τρόπο και τα προγραμματίζει κατά τέτοιον τρόπο, ὥστε τελικά να ἁγιάσεις,

Εὐγνωμονεῖς ἤ δὲν εὐγνωμονεῖς μετὰ τὸν Θεὸ για το ὅποιο πάθημά σου, γιὰ τὴν ὅποια ἀδυναμία σου, γιὰ τὸ ὅποιο ἐλάττωμά σου. Ἔτσι, περνά κανείς σὲ ἐντελῶς ἄλλη κατάσταση. Δὲν κλαίει τη μοίρα του, ὅπως κάνουν οἱ πολλοί ποὺ ἔχουν τέτοια βιώματα μέσα τους καὶ κλαίνε, τρόπον τινά, τη μοίρα τους -γιατί ἔτσι, γιατί ἀλλιῶς - ἀλλὰ ἀρχίζει να εὐγνωμονεῖ τὸν Θεό, νὰ εὐχαριστεῖ τὸν Θεό καὶ νὰ τὸν δοξάζει. Καί ἀρχίζει νὰ ἀπολαμβάνει ὅλη αὐτὴ τὴν ἀγάπη που δείχνει ὁ Θεὸς μέσα ἀπὸ τὴν πρόνοια ποὺ ἔλαβε εἰδικά γι' αὐτὸν, ποὺ ἐπέτρεψε δηλαδή νὰ ἔχει ὅλες αὐτές τις άσχημες καταστάσεις, γιὰ νὰ τὸν ὁδηγεῖ στὴ σωτηρία, Δέν ξέρω ἄν χρειάζεται νὰ ποῦμε τίποτε ἄλλο πάνω σ' αὐτὸ τὸ θέμα. Ἐνῶ μοιάζουν νὰ εἶναι πολύ φοβερά αὐτά, ὅμως, καθώς τὰ λέμε ἔτσι, ἐάν τελικά με πιστεύετε, ἐὰν με καταλαβαίνετε, ἐγώ αἰσθάνομαι -μήπως ὅμως κάνω λάθος- σαν να παίρνω ἀπό πάνω σας ἀσήκωτα βάρη, καὶ θὰ φύγετε ἀπό δῶ μὲ φτερά, ἄν εἶναι μέσα στην ψυχή σας ή ταπείνωση. Ἀλλιῶς, ἂν δηλαδή, χωρίς νὰ εἶναι μέσα του ἡ ταπείνωση, φύγει κανείς μὲ φτερά, θὰ εἶναι ξιπασμένος.

Τὸ αἰσθάνεστε ἐσεῖς ἔτσι;


9-5-1993

Ὅταν γνωρίσεις τόν ἑαυτό σου, καταφύγεις στον Θεό καὶ κάνεις τὸν πνευματικό σου ἀγώνα, μετά ὅλη ἡ μελαγχολία γίνεται μετάνοια, χαρά. Όλο το αἴσθημα μειονεκτικότητος γίνεται ταπείνωση, ἀπὸ ἐκεῖ ποὺ ἦταν ἀρνητικές καταστάσεις. Καί αὐτό εἶναι λύτρωση.

Δεν υπάρχουν σχόλια: